Bác sĩ Dương Thị Hiển: “Đam mê sẽ tìm thấy niềm vui và giá trị công việc”
Qua nắm "trích ngang”, khá ngạc nhiên vì sinh viên y khoa thường muốn làm điều trị, sao chị lại theo hệ dự phòng?
Quê tôi ở huyện Yên Thế, học năm thứ 5 Trường Đại học Y Thái Nguyên thì được kết nạp Đảng. Tốt nghiệp loại xuất sắc khi mới 23 tuổi nên tôi rất muốn thi bác sĩ nội trú nhưng điều kiện không cho phép đành dự tuyển viên chức năm 2000. Trong 30 bác sĩ mới ra trường dự thi, tôi đạt điểm cao nhất và được phân công về Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh.
Đó có phải công việc chị mong muốn?
Ngày đầu nhận nhiệm vụ ở Khoa Xét nghiệm, tôi thấy khác với những gì được học. Sao thiết bị nghèo nàn, triển khai ít kỹ thuật thế? Công việc một tháng gom lại làm một tuần là hết. Trong khi sang bệnh viện thấy đồng nghiệp tất bật với chuyên môn khiến tôi chạnh lòng.
Băn khoăn mãi, cuối cùng tôi quyết tâm biến sự tẻ nhạt trong công việc thành niềm đam mê. Rồi tôi bị cuốn vào những kỹ thuật, phương pháp xét nghiệm mình muốn làm chủ... Từ những thành công ban đầu đã hun đúc trong tôi quyết tâm xây dựng Khoa Xét nghiệm mạnh về kỹ thuật, vững về chuyên môn.
Và điều đó đã trở thành sự thật?
Năm 2012, Khoa Xét nghiệm vinh dự là một trong 12 phòng xét nghiệm đầu tiên của cả nước đạt tiêu chuẩn ISO/IEC 17025:2005. Ngoài ra, tháng 6 năm ngoái, 3 phòng xét nghiệm Vi khuẩn, Virus - Miễn dịch và PCR (chẩn đoán những bệnh đặc hiệu mà phương pháp vi sinh truyền thống không đủ khả năng nuôi cấy) của Trung tâm là đơn vị đầu tiên trong toàn quốc được công nhận chuẩn An toàn sinh học cấp II theo quy định của Bộ Y tế.
Chị có thể nói rõ hơn ưu thế khi đạt các tiêu chuẩn này?
Được công nhận chuẩn sẽ nâng cao năng lực kỹ thuật và quản lý của phòng xét nghiệm, bảo đảm tính chính xác, độ tin cậy. Đồng thời quy chuẩn hóa các hoạt động, nhân viên được tiếp cận không chỉ phương pháp thử nghiệm tiên tiến mà còn khẳng định chất lượng của kết quả phép thử.
Riêng ISO/IEC 17025:2005 là tiêu chuẩn quốc tế, bảo đảm năng lực phòng xét nghiệm và hiệu chuẩn. Khi đó, kết quả không chỉ được công nhận trong hệ thống xét nghiệm của Việt Nam mà còn được thừa nhận trong khu vực và quốc tế.
Việc triển khai xây dựng những mục tiêu trên có gặp nhiều khó khăn?
Được như hôm nay không hề dễ dàng. Về cơ sở vật chất, chúng tôi phải cải tạo, bổ sung; xây dựng quy trình, hệ thống sổ tay chất lượng, kỹ thuật, kiểm soát tiện nghi và điều kiện môi trường. Nhưng có lẽ khó khăn nhất là nhân lực, vừa yếu, vừa thiếu.
Trăn trở với điều đó, chúng tôi đã đề xuất với lãnh đạo đơn vị tiến hành đào tạo tại chỗ, cử cán bộ đi học và thu hút nhân tài với phương châm: "Việc tìm người". Hiện Khoa có 17 cán bộ kỹ thuật trẻ với gần 70% trình độ cử nhân, đại học và sau đại học.
Thường xuyên tiếp xúc với tác nhân gây bệnh, chị có lo bị nhiễm dịch?
Không những lo cho mình mà còn người thân, đồng nghiệp, nhất là gần đây xuất hiện nhiều bệnh truyền nhiễm hoặc tái trở lại nguy hiểm, khả năng lây nhiễm cao như SARS, Ebola, tiêu chảy cấp, cúm A (H5N1, H1N1, H7N9)... trong khi cán bộ xét nghiệm luôn phải tiếp xúc, phơi nhiễm.
Nhưng nếu chỉ lo lắng, không hành động thì mối lo sẽ theo ta suốt quá trình làm việc. Để giảm thiểu những nguy cơ trên đến mức tối đa, chúng tôi quyết tâm xây dựng các phòng xét nghiệm An toàn sinh học, chuẩn ISO/IEC 17025:2005, tăng cường tập huấn, đào tạo nhân lực, củng cố trang thiết bị và thực hành xét nghiệm an toàn.
Nếu có cơ hội, chị có chọn nghề khác không?
Làm y tế dự phòng có nhiều thiệt thòi, khó khăn. Đó là cơ sở vật chất thiếu thốn, điều kiện làm việc, chế độ đãi ngộ chưa cập yêu cầu, ít cơ hội làm thêm ở các phòng khám tư để tăng thu nhập… Sau khi tốt nghiệp thạc sĩ, hơn 10 năm qua, tôi cũng có những lời mời làm việc ở đơn vị tuyến trên nhưng chắc tôi có duyên với nghề rồi, đã làm là say mê và gắn bó.
Tôi cho rằng, không việc gì chỉ khó khăn và chẳng lĩnh vực nào toàn thuận lợi. Hãy làm việc với niềm đam mê, nhiệt huyết, sự năng động, sáng tạo thì niềm vui, giá trị cuộc sống và sự tôn trọng nghề nghiệp sẽ đến với mình.
Dù bận rộn nhưng chị vẫn nghiên cứu khoa học, chị có thể chia sẻ đôi chút các đề tài với bạn đọc?
Thời gian qua, tôi làm chủ nhiệm, đồng chủ nhiệm nhiều đề tài khoa học như "Đánh giá kết quả xây dựng phòng xét nghiệm thực phẩm Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh theo tiêu chuẩn ISO 17025: 2005”, "Hiệu lực khử khuẩn của dung dịch điện hoạt hóa SUPOWA trong kiểm soát nhiễm khuẩn tại các bệnh viện đa khoa tuyến huyện tỉnh Bắc Giang”…
Tại Hội thi sáng tạo kỹ thuật tỉnh lần thứ V vừa qua, đề tài "Nghiên cứu pha chế môi trường bảo quản virus tại khoa xét nghiệm Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh" của chúng tôi đạt giải khuyến khích… Bên cạnh đó, tôi và đồng nghiệp cũng tích cực triển khai kỹ thuật mới, góp sức cho công tác ngăn ngừa dịch bệnh, bảo vệ sức khoẻ cộng đồng.
Còn những mong muốn, trăn trở của chị hiện nay?
Dù hệ thống xét nghiệm dự phòng được quan tâm, có bước phát triển nhưng đó mới chỉ là nền tảng ban đầu. Chúng tôi mong muốn phát huy và mở rộng kết quả một cách bền vững, để đồng nghiệp yêu nghề, say mê khoa học trên cơ sở môi trường làm việc tốt, thu nhập ổn định.
Chúng tôi đang chuẩn bị điều kiện trình cấp trên phê duyệt thành lập phòng khám đa khoa, trong đó có xét nghiệm cận lâm sàng để bác sĩ có điều kiện củng cố, phát huy chuyên môn. Khoa cũng tập trung xây dựng chuẩn quốc gia, mở rộng kỹ thuật chuyên sâu tiến tới định hướng phát triển Trung tâm vùng trong tương lai.
Xin cảm ơn và chúc chị tiếp tục thành công!