Liên hiệp các hội và khoa học kỹ thuật Việt Nam
Thứ hai, 30/09/2024 08:41 (GMT+7)

Tấm gương sáng trong nghiên cứu và bảo tồn di sản lịch sử

Ông sinh năm1948 tại Phường Hồng Hà, thị Yên Bái, là nhà khoa học tâm huyết, là tấm gương sáng về lòng kiên trì, sự đam mê nhiên cứu và cống hiến hết mình cho sử học của tỉnh Yên Bái. Những đóng góp của Nguyễn Văn Quang đối với ngành sử học đã để lại những dấu ấn sâu sắc và có ý nghĩa to lớn trong việc bảo tồn di sản lịch sử địa phương nơi có nhiều di tích lịch sử và văn hóa dân tộc vùng cao.

tm-img-alt

TS.NguyễnVăn Quangđược Chủ tịch Quốchội Trần Thanh Mẫntrao biểu trưng tại buổi lễ

Năm 1969 Người thanh niên trẻ Nguyễn Văn Quang nghe theo tiếng gọi của Đảng đã lên đường tòng quân tham gia chiến đấu tại nước bạn Lào. Trải qua hơn 5 năm chiến đấu ở chiến trường, hoàn thành nhiệm vụ, ông được chuyển ngành về học tại Khoa Sử, trường Đại học Tổng hợp (nay là Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn,  Đại học Quốc gia Hà Nội). Năm 1979 ông tốt nghiệp đại học và được phân công về công tác tại Bảo tàng Tỉnh Hoàng Liên Sơn, nơi ông bắt đầu hành trình dài cống hiến cho sự nghiệp nghiên cứu lịch sử và bảo tồn di sản văn hóa địa phương.

Với lòng say mê, ông đã nghiên cứu và thực hiện ba đề tài khoa học lớn trong khoảng thời gian từ 1980 đến 2002 gồm: "Văn hóa hậu kỳ đá cũ và sơ kỳ đá mới ở Yên Bái", "Văn hóa hậu kỳ đá mới, sơ kỳ kim khí ở Yên Bái" và "Văn hóa Đông Sơn ở Yên Bái". Những công trình này đã mang lại nhiều phát hiện quan trọng về di tích và di vật có giá trị khoa học, lịch sử và văn hóa, điển hình là các di tích hậu kỳ đá cũ tại Bến Mậu A và Tuần Quán 1, nơi có tầng văn hóa hiếm gặp và được xác định niên đại cách đây hàng ngàn năm.

Năm 2004 Nhà xuất bản Khoa học xã hội xuất bản cuốn sách "Tiền sử và sơ sử của ông đã cung cấp một cái nhìn toàn diện về thời kỳ tiền sử và sơ sử của Yên Bái. Tác phẩm không chỉ phác thảo bức tranh lịch sử của tỉnh mà còn bổ sung nhiều tư liệu mới cho sử học Việt Nam, trở thành một tài liệu có giá trị đối với các nhà nghiên cứu lịch sử.

Trong quá trình công tác từ năm 1988 đến năm 2008 tại Bảo tàng Yên Bái, ông đã cùng đồng nghiệp xây dựng hồ sơ khoa học để xếp hạng các di tích lịch sử, văn hóa của tỉnh. Kết quả đã có 8 di tích được công nhận là di tích lịch sử, văn hóa cấp quốc gia và 27 di tích được công nhận là di tích cấp tỉnh. Trong đó có lễ đài tại sân vận động thành phố Yên Bái, nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh nói chuyện với nhân dân vào năm 1958… Đã góp phần làm giàu thêm di sản lịch sử của tỉnh. Các di tích này không chỉ có giá trị lịch sử, mà còn được bảo tồn và phát huy giá trị trong công tác giáo dục truyền thống và phát triển du lịch địa phương.

Tiến sĩ Nguyễn Văn Quang cũng đã thực hiện các nghiên cứu liên quan đến nhiều di tích khác như  đồn Nghĩa Lộ trong chiến dịch Tây Bắc 1952, Hồ Thác Bà, ruộng bậc thang Mù Cang Chải… Các công trình nghiên cứu của ông đã tạo nên những mảnh ghép quan trọng, giúp hình thành và bảo tồn các di sản văn hóa, lịch sử của tỉnh Yên Bái, tạo ra sự kết nối giữa quá khứ và hiện tại.

Nghỉ hưu từ năm 2008, nhưng lòng nhiệt huyết và đam mê  không ngừng nghỉ của ông đối với lịch sử không hề giảm sút. ông tiếp tục giữ cương vị Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử tỉnh Yên Bái và tích cực tham gia vào nhiều hoạt động nghiên cứu khác. Đặc biệt, năm 2015, ông chủ trì đề tài khoa học cấp tỉnh với chủ đề "Nghiên cứu lịch sử tỉnh Yên Bái thông qua sưu tầm, phân tích tư liệu ảnh giai đoạn 1900 - 2015", giúp thu thập hơn 300 tư liệu ảnh quý giá về lịch sử của Yên Bái. Đây là một nguồn tài liệu vô cùng phong phú, bổ sung thêm hiểu biết về tỉnh qua nhiều thời kỳ lịch sử.

Không chỉ vậy, ông còn tham gia cùng các nhà khoa học biên soạn và xuất bản ấn phẩm “Yên Bái xưa và nay”ấn phẩm chuyên về lịch sử văn hóa địa phương, với  nhiều bài viết và ảnh tư liệu quý giá. Các bài viết không chỉ cung cấp thông tin về những phát hiện mới mẻ trong lịch sử và văn hóa của tỉnh mà còn là tài liệu tham khảo quan trọng cho việc biên soạn các công trình lịch sử làm tư liệu giảng dạy tại các trường học trong tỉnh theo chương trình giáo dục phổ thông 2018.

Ngoài những cống hiến cho sử học, Tiến sĩ Nguyễn Văn Quang còn tích cực tham gia vào công tác xây dựng Đảng, Nhà nước và các hoạt động chính trị, xã hội. ông là Ủy viên Ban Chấp hành Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh, Ủy viên Ban Chấp hành Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, Ủy viên Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Yên Bái. Với vai trò này, ông đã có nhiều ý kiến đóng góp thiết thực, hiệu quả cho các tổ chức của địa phương và nhà nước.

Trong hơn 50 năm cống hiến cho sự nghiệp chiến đấu, học tập và nghiên cứu,ông đã thể hiện lòng tận tụy, ý chí kiên định, và tình yêu sâu sắc với lịch sử. Ông không chỉ là một nhà khoa học có tâm một tấm gương sáng về sự kiên trì, trách nhiệm và lòng yêu nghề. Những công trình nghiên cứu của ông đã góp phần vào việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa, lịch sử của Yên Bái và của cả nước.

Với những đóng góp không ngừng nghỉ của mình, Tiến sĩ Nguyễn Văn Quang đã được  nhiều giải thưởng, trong đó có Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ năm 2016. Ngày 28/08/2024 tại Hà Nội  ông vinh dự là 1 trong số 135 nhà khoa học được tôn vinh danh hiệu “Trí thức Khoa học và Công nghệ tiêu biểu” một danh hiệu xứng đáng cho những đóng góp tích cực của ông với ngành khoa học lịch sử tỉnh Yên Bái để lại nhiều nghiên cứu quý giá cho thế hệ sau. ông là minh chứng sống động cho sự kiên trì, bền bỉ và lòng yêu nghề của một nhà khoa học chân chính.

Xem Thêm

Tôn vinh và tri ân một nghề cao quý nhất
Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 hằng năm là dịp để toàn xã hội tôn vinh và tri ân những người thầy, người cô đã tận tụy cống hiến cho sự nghiệp trồng người. Đây không chỉ là ngày lễ ý nghĩa trong ngành giáo dục mà còn mang tính nhân văn sâu sắc, gắn kết tinh thần “tôn sư trọng đạo” - truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc Việt Nam.
GS.TSKH Nguyễn Đức Cương: Khoa học phải luôn mở rộng hợp tác và học hỏi
GS.TSKH Nguyễn Đức Cương, một trong những nhà khoa học hàng đầu về hàng không - vũ trụ của Việt Nam, đã có hơn nửa thế kỷ cống hiến cho ngành khoa học kỹ thuật hàng không vũ trụ. Không chỉ là người đặt nền móng cho các sản phẩm bay tiết kiệm chi phí cho Việt Nam, ông còn là người thầy tâm huyết, truyền cảm hứng và kiến thức cho nhiều thế hệ trẻ…
An Giang: Người thắp lửa sáng tạo cho học sinh tiểu học
Đam mê đặc biệt với khoa học và sáng tạo, thầy giáo Nguyễn Văn Trung đã không ngừng nỗ lực truyền cảm hứng cho học sinh tiểu học, đồng thời hướng dẫn các em đạt được những thành tích ấn tượng ở cả cấp tỉnh lẫn cấp quốc gia.
Phú Yên: Những nữ trí thức góp phần cải thiện đời sống người dân
Trong thời kỳ hội nhập, sự phát triển của khoa học và công nghệ đóng vai trò là nền tảng thúc đẩy các ngành kinh tế - xã hội khác phát triển. Đặc biệt, trong lĩnh vực khoa học và công nghệ (KH&CN) nữ trí thức không chỉ thể hiện khả năng sáng tạo, nghiên cứu mà còn góp phần tạo ra những ứng dụng thực tiễn giúp cải thiện đời sống người dân và phát triển kinh tế.

Tin mới

Hội nghị Hội đồng Trung ương LHHVN lần thứ 9 (Khóa VIII): Kiện toàn nhân sự Đoàn Chủ tịch, Hội đồng trung ương
Sáng ngày 20/12, Phiên buổi sáng Hội nghị Hội đồng Trung ương lần thứ 9, khóa VIII của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (LHHVN) đã diễn ra với nhiều nội dung quan trọng, trong đó có việc tiến hành bầu bổ sung Ủy viên Hội đồng Trung ương và bầu bổ sung Ủy viên Đoàn Chủ tịch LHHVN khóa VIII.
Bình Định: Liên hiệp Hội hoàn thành tốt hoạt động năm 2024
Sáng 18/12, Liên hiệp hội tỉnh đã tổ chức hội nghị Ban Chấp hành lần thứ 16 (mở rộng), khóa V, nhiệm kỳ 2018-2025 dưới sự chủ trì của bà Nguyễn Thị Thanh Bình – Chủ tịch và các Phó Chủ tịch Liên hiệp hội tỉnh, cùng với sự tham dự của các ủy viên Ban Chấp hành LHH khóa V, nhiệm kỳ 2018-2025.
Viện Chính sách, Pháp luật và Quản lý với công tác truyền thông, phổ biến kiến thức
Viện Chính sách, Pháp luật và Quản lý (Tổ chức khoa học công nghệ thuộc Liên hiệp hội Việt Nam) được thành lập năm 2013 hoạt động trong các lĩnh vực khoa học và công nghệ như: Nghiên cứu khoa học và thực hiện các đề tài liên quan đến chính sách, pháp luật và quản lý, trong đó có công tác truyền thông, phổ biến kiến thức.
Vinh danh 77 Kỹ sư chuyên nghiệp ASEAN năm 2024
Việc vinh danh và trao chứng chỉ Kỹ sư chuyên nghiệp ASEAN cho các kỹ sư của Việt Nam năm 2024 đã thể hiện được uy tín của chương trình và nhu cầu ngày càng cao của các kỹ sư trong lĩnh vực điện lực nói riêng, kỹ sư tại Việt Nam nói chung.
Tìm giải pháp chuyển đổi số toàn diện tại Liên hiệp Hội Việt Nam
Hơn 40 năm thành lập, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) đang nỗ lực hiện đại hóa hoạt động trong bối cảnh chuyển đổi số trở thành yêu cầu cấp thiết. Tuy nhiên, Liên hiệp Hội Việt Nam vẫn phải đối mặt với nhiều hạn chế về hạ tầng công nghệ và nhận thức, đòi hỏi những bước đi chiến lược hơn trong tương lai.
Phú Thọ: Tìm giải pháp nâng cao trình độ phát triển kinh tế xã hội
Ngày 17/12, Liên hiệp Hội tỉnh đã phối hợp với Cục Thống kê tỉnh và Hội Thống kê tỉnh tổ chức hội thảo tư vấn phản biện và giám định xã hội về: Đánh giá trình độ phát triển kinh tế xã hội của tỉnh Phú Thọ so với các tỉnh trong vùng Trung du và miền núi phía Bắc đến năm 2023; đề xuất giải pháp cho những năm tiếp theo.
Phú Yên: Kết quả sau một năm nhìn lại
Qua một năm hoạt động, Liên hiệp Hội Phú Yên đã đạt được những kết quả nhất định, không chỉ phản ánh sự cố gắng của Liên hiệp Hội Phú Yên trong việc phát triển khoa học và kỹ thuật, mà còn cho thấy sự phối hợp chặt chẽ giữa các ngành, các cấp trong tỉnh để hướng tới mục tiêu phát triển bền vững.