Bệnh gút, điều trị thuốc đơn độc hay kết hợp?

Hỏi: Tôi bị bệnh gút cấp, được bác sĩ cho điều trị bằng thuốc Colchicin trong vài ngày thì bệnh thuyên giảm nhanh và tôi ngừng thuốc. Nhưng bạn tôi cũng bị bệnh này lại được cho một đơn thuốc gồm Colchicin và Allopurinol, bệnh thuyên giảm nhanh và bạn tôi vẫn tiếp tục dùng. Như vậy là thế nào?

Đức Giao (Hà Nội)

Đáp: Đặc điểm nổi bật của bệnh gút là viêm một khớp cấp tính và rất đau. Tại chỗ có hiện tượng sưng, nóng đỏ, da bóng láng. Cơn đau thường dữ dội, kéo dài hàng giờ. Ngoài ra, bệnh nhân có biểu hiện tăng axit uric trong máu kèm hiện tượng lắng đọng tinh thể urat (hạt tôphi) quanh khớp hoặc kết hợp tổn thương thận (lâu dài). Vì vậy, việc điều trị cơn gút cấp cần đạt được hai yêu cầu cơ bản: chống viêm, giảm đau mạnh; làm giảm nồng độ axit trong máu.

Colchicin là một loại thuốc kháng viêm giảm đau kinh điển trong điều trị bệnh gút. Thuốc được sử dụng rộng rãi, hiệu quả đạt được khá nhanh. Bệnh nhân có thể tự mình dự trữ và sử dụng thuốc khi cần thiết. Trong thực tế, vẫn có tới 80% bệnh nhân không dung nạp Colchicin đường uống do đau bụng, buồn nôn và rối loạn tiêu hoá. Trong trường hợp này, có thể sử dụng các nhóm thuốc chống viêm giảm đau khác như nhóm thuốc steroid mà kết quả đạt được vẫn tốt.

Allopurinol là thuốc chống tăng axit uric máu được sử dụng rộng rãi nhất. Thuốc được hấp thu tốt qua đường tiêu hoá và có thời gian bán huỷ là ba giờ. Allopurinol làm giảm nồng độ urat huyết thanh, đồng thời bài tiết axit uric qua nước tiểu trong vòng 24 giờ đầu tiên và giảm tối đa trong hai tuần. Thuốc có hiệu quả điều trị cho tất cả các thể tăng uric huyết, nhưng được chỉ định đặc hiệu trong 2 trường hợp sau:

- Những bệnh nhân bị gút và có sản xuất axit uric quá mức, có kèm theo sỏi thận, thiểu năng thận, lắng đọng hạt urat, trên 60 tuổi;

- Không thể dùng các thuốc bài tiết uric niệu vì không có hiệu quả hoặc không dung nạp, những bệnh nhân sỏi thận, có nguy cơ mắc bệnh thận.

Allopurinol ít độc và ít tác dụng phụ, nhưng cần lưu ý: nếu dùng nhiều thì có thể bị rối loạn tiêu hoá, nổi ban, đau đầu, nhiễm độc gan, suy thận…, nhưng hiếm gặp.

Như vậy, việc cho một đơn thuốc độc lập hay phối hợp điều trị xuất phát từ các trường hợp cụ thể, với mục đích cắt ngay cơn đau kịch phát kèm biến chứng tăng uric huyết lâu dài. Tăng uric huyết tạo nguy cơ cho xương và xụn ở những bệnh nhân bị viêm khớp gút, có sự lắng đọng urat tăng dần và xuất hiện tôphi dưới da, lắng đọng ở xương, khớp. Thông thường, trước khi bắt đầu điều trị bằng thuốc hạ urat, bệnh nhân cần được khẩn trương điều trị khỏi các dấu hiệu của viêm bằng Colchicin và Allopurinol. Hai loại thuốc này được áp dụng rộng rãi và đạt hiệu quả rõ rệt. Nếu bệnh tái phát lại ở bạn, bạn nên đi khám và điều trị theo tư vấn của bác sĩ chuyên khoa.

Nguồn: Khoa học và Đời sống, số 15 (1837), 20/2/2006, tr 10