Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ tư, 23/11/2011 21:13 (GMT+7)

Thế giới có đủ quặng phốtphat trong tương lai?

Gần đây, một số chuyên gia trong ngành cho rằng sản lượng quặng phốtphat sẽ lại đạt đỉnh cao vào thời gian 2033/ 2034 nhưng sau đó chắc chắn sẽ suy giảm do các nguồn quặng đang trở nên cạn kiệt. Năm 1971, Viện Sinh thái học Mỹ đã dự báo tài nguyên quặng phốtphat trên thế giới sẽ cạn kiệt trong vòng 90 - 130 năm. Mới đây, các nhà khoa học tại Đại học Công nghệ Sydney (Ôxtrâylia) cũng cho rằng thời kỳ sau “đỉnh sản lượng phốtphat” sẽ kéo theo những hậu quả nghiêm trọng cho sản xuất nông nghiệp và an ninh lương thực toàn cầu.

Nhưng theo kết quả nghiên cứu của Tổ chức Phát triển nông nghiệp quốc tế (IFDC), không có dấu hiệu nào cho thấy sản lượng phốtphat sẽ đạt đỉnh điểm trong 25 - 30 năm tới hoặc thậm chí trong thế kỷ tới. Theo IFDC, nếu tốc độ khai thác và sử dụng giữ nguyên như hiện nay, tài nguyên và trữ lượng quặng phốtphat trên thế giới sẽ có đủ cho tương lai, trong những thời gian có thể dự đoán trước.

Năm 2008, hơn 160 triệu tấn tinh quặng phốtphat đã được sản xuất trên toàn cầu, đây là mức cao nhất kể từ năm 1989. Các ước tính trước đó về tài nguyên quặng phốtphat trên thế giới nằm trong phạm vi từ 15 tỷ đến 1 nghìn tỷ tấn. Các nhà khoa học tại IFDC ước tính trữ lượng quặng phốtphat toàn cầu hiện tương ứng khoảng 60 tỷ tấn tinh quặng. Ngoài ra, IFDC cũng ước tính tài nguyên quặng phốtphat toàn cầu đạt khoảng 290 tỷ tấn.

Ước tính trữ lượng và tài nguyên quặng phốtphat của một số nước trên thế giới (triệu tấn)

Nước

Trữ lượng

Tài nguyên

Marốc

51.000

170.000

Trung Quốc

3.700

16.800

Mỹ

1.800

49.000

Gioocđani

900

1.800

Nga

500

4.300

Braxin

400

2.800

Xyri

250

2.000

Nam Phi

230

7.700

Ixraen

220

1.600

Các nước khác

1.000

34.000

Tổng cộng toàn thế giới

60.000

290.000

Khi giá quặng phốtphat tăng (do cân bằng cung cầu hoặc khi các mỏ quặng phốtphat giá rẻ đã cạn kiệt), các nhà sản xuất sẽ phải chế biến các loại quặng chất lượng thấp hoặc mở các mỏ mới, áp dụng những công nghệ khai thác ngày càng đắt đỏ, sử dụng thêm nhiều nguyên liệu và phương tiện phụ trợ để sản xuất tinh quặng. Nhưng khi giá tinh quặng tăng, hiệu quả kinh tế của các mỏ chất lượng thấp cũng sẽ tăng. Sự tăng giá của quặng đã chế biến cũng sẽ khuyến khích các công ty khai thác phát triển các mỏ mới (tuy xung đột với những yêu cầu về bảo vệ môi trường) và/ hoặc áp dụng các phương pháp khai thác mới, chẳng hạn khai thác hầm lò, nếu giá thị trường của quặng phốtphat đủ cao.

Hai nguồn phốtpho chính trên Trái Đất hiện nay là quặng phốtphat dạng macma và quặng trầm tích. Quặng trầm tích bao gồm apatit dạng cacbonat, trong khi đó quặng macma bao gồm các loại apatit dạng flo-clo-hydroxit. Khoảng 72% quặng phốtphat được chế biến sẽ được chuyển hóa thành axit phốt-phoric, 12% được chế biến thành supephốt-phat đơn (SSP) và 2% thành supephốtphat kép (TSP) thông qua các quy trình không sử dụng axit, khoảng 14% được sử dụng cho các mục đích khác. Trong tổng lượng P 2O 5thu được nhờ chuyển hóa axit phốtphoric tại các nhà máy sản xuất cuối dòng, phân bón chiếm 82% và các ứng dụng công nghệ chiếm 18% còn lại.

Một trong những yếu tố cản trở việc thăm dò khai thác tài nguyên quặng phốtphat trên quy mô lớn hơn là: So với các nguyên liệu khoáng chất khác thì quặng phốtphat là hàng hóa có giá trị tương đối thấp. Trong suốt thập niên 1990 và trong phần lớn nửa đầu của thập niên 2000, quặng phốtphat Bắc Phi chỉ được giao dịch với giá dưới 50 USD/ tấn FOB. Trong thời gian đó, các công ty trên thế giới chỉ đầu tư ở mức tối thiểu vào lĩnh vực này. Trong thời kỳ 2007/2008, khi giá hàng hóa nhìn chung tăng mạnh trên toàn cầu, giá quặng phốtphat Bắc Phi đã tăng vọt lên 500 USD/ tấn FOB. Trong thời gian sụt giảm giá sau đó, giá quặng phốtphat đã giữ ổn định ở mức 100 USD/ tấn.

Sự tăng mạnh của giá quặng phốtphat trong thời gian 2007/2008 đã là yếu tố khởi phát nhiều dự án khai thác quặng phốtphat mới trên thế giới. Ngày nay, các dự án này vẫn tiếp tục được theo đuổi một cách tích cực, nhất là ở Ôxtrâylia và Braxin. Dự kiến chúng sẽ có những đóng góp đáng kể để bổ sung vào nguồn cung quặng phốtphat nhìn chung trên toàn cầu.

Xem Thêm

Phát huy vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trí thức trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc
Ngày 25/6/2025, tại Tp. Huế, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) chủ trì, phối hợp với Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật thành phố Huế (Liên hiệp Hội TP. Huế) tổ chức Hội thảo “Phát huy vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trí thức để góp phần tích cực cho sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc theo tinh thần Nghị quyết số 45-NQ/TW ngày 24/11/2023”.
An Giang: 8 giải pháp thực hiện đột phá phát triển khoa học công nghệ
Đến nay, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội tỉnh) đã tập hợp được 40 hội, tổ chức thành viên với 9.554 hội viên cá nhân, trong đó có hơn 3.451 hội viên trí thức. An Giang xác định và đề ra mục tiêu về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số (KHCN, ĐMST, CĐS) đến năm 2030.
Thanh Hoá: Hội thảo KH về giải quyết tình trạng thiếu lao động ở nông thôn, lao động trực tiếp tham gia SX nông nghiệp
Sáng ngày 27/5/2025, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội) phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ, Viện Nông nghiêp tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp giải quyết tình trạng thiếu lao động sản xuất ở khu vực nông thôn, lao động có kỹ thuật, tay nghề cao trực tiếp tham gia sản xuất nông nghiệp, nhất là nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ”.
Bình Thuận: Đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất
Sáng ngày 27/5, tại thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp đột phá trong ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ vào thực tiễn quản lý và sản xuất trên địa bàn tỉnh Bình Thuận”.

Tin mới

Hành trình phát triển văn hóa, ngôn ngữ, giáo dục bền vững của Viện CLEF
Ngày 9/7, Viện Nghiên cứu Phát triển Văn hóa, Ngôn ngữ và Giáo dục (Viện CLEF) đã tổ chức lễ kỷ niệm 5 năm thành lập. Đây là dịp để nhìn lại hành trình hình thành và phát triển của Viện, là lời tri ân sâu sắc gửi tới các đối tác, chuyên gia và cộng đồng học thuật đã luôn đồng hành, hỗ trợ và tiếp sức cho những bước tiến của Viện trong suốt thời gian qua.
Tìm giải pháp thực hiện hiệu quả các dự án viện trợ không hoàn lại
Thủ tục hành chính thực hiện và quản lý các dự án viện trợ không hoàn lại hiện nay còn phức tạp; quy trình xét duyệt, giải ngân còn chậm, ảnh hưởng đến tiến độ và sự hài lòng của đối tác; năng lực quản lý hạn chế; một số đơn vị thành viên thiếu chuyên môn về giám sát tài chính, báo cáo theo chuẩn quốc tế; biến động kinh tế, chính trị toàn cầu khiến nguồn viện trợ không ổn định....
Chủ tịch Phan Xuân Dũng tiếp xúc cử tri tỉnh Khánh Hòa sau kì họp thứ 9, Quốc hội khóa XV
Ngày 9-10/7, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Khánh Hòa gồm ông Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam, bà Đàng Thị Mỹ Hương, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh và ông Nguyễn Văn Thuận đã có các buổi tiếp xúc cử tri tại xã Bác Ái Tây và xã Phước Hà sau kì họp thứ 9, Quốc hội khóa XV.