Điếc nghề nghiệp
Những yếu tố liên quan đến bệnh điếc nghề nghiệp?
- Cường độ của tiếng ồncao gây điếc nhiều hơn, tiếng ồn trên 90dB được coi là chuẩn có nguy cơ gây điếc nghề nghiệp, dưới 80dB thì không ảnh hưởng. Làm việc trong môi trường có tiếng ồn trên 90dB công nhân phải được bảo vệ thính giác và hưởng chế độ ưu đãi theo các thông tư đã ban hành; không được phép để công nhân tiếp xúc với tiếng ồn 135dB mà không có dụng cụ bảo hộ (nút tai, bao tai), dù trong thời gian ngắn.
- Tần số caogây điếc nhiều hơn tần số thấp. Trong công nghiệp, tiếng ồn có cấu tạo phức hợp giữa tần số và cường độ; ở mỗi tần số cho phép nghe ở cường độ tối đa khác nhau. Thí dụ: ở tần số cao 8.000 Hz thì cường độ tối đa cho phép chỉ là 79dB, còn ở tần số thấp 63Hz thì cường độ tối đa cho phép là 103dB.
- Tiếng ồn xung(là những tiếng động cao, ngắt quãng, có nhịp) như tán, khoan, búa máy... có hại hơn tiếng ồn liên tục, tiếng ồn xung càng nhanh càng có hại. Tiếng ồn xung từ 85dB được coi là chuẩn có nguy cơ gây điếc.
- Thời gian tiếp xúc với tiếng ồn: trừ các trường hợp giảm sút thính giác nhanh đặc biệt, tính trung bình sự giảm sút thính lực hàng năm, người ta chia ra 3 thời kỳ tác động của tiếng ồn:
Thời kỳ thứ nhất kéo dài từ 5 đến 10 năm, sự suy giảm thính lực khác nhau, mỗi năm giảm 1 đến 5dB ở tần số 2.000Hz và 4.000Hz.
Thời kỳ thứ hai kéo dài từ 10 đến 30 năm, lúc này tuổi công nhân vào khoảng 35 – 55 tuổi, sự giảm sút thính lực chậm lại, chỉ bằng 1/3 thời kỳ thứ nhất, nghĩa là giảm khoảng 0,3 đến 1,6dB mỗi năm.
Thời kỳ thứ ba, người thợ đã già, sự giảm thính lực tiến triển nhanh hơn do tác động của tuổi tác, sự cảm nhận thính giác bị nhiễu nên rất khó nghe.
- Tuổi sau 40mới bắt đầu làm việc trong môi trường tiếng ồn cao thì tai dễ bị tổn thương hơn người trẻ.
- Những tổn thương ở taiđã có trước.
- Thời gian nghỉ ngơi: nếu có thời gian nghỉ ngơi yên tĩnh xen kẽ trong ngày làm việc hoặc làm việc luân phiên ngày làm nơi ồn, ngày làm nơi yên tĩnh thì giảm được nguy cơ điếc không hồi phục.
- Khả năng bị điếc tùy thuộc vào sự nhạy cảm của từng cá nhân. Cấu trúc ốc tai của từng người ảnh hưởng đến sự khởi phát bệnh và mức độ nặng nhẹ. Hai người cùng làm việc trong môi trường có tiếng ồn, có thể một người bị điếc, một người không hoặc một người nặng, một người nhẹ. Có công nhân chỉ mới làm việc ít ngày, thậm chí ít giờ hay có khi chỉ một lần tiếp xúc với tiếng ồn quá ngưỡng là đã bị điếc không hồi phục.
Điếc nghề nghiệp là điếc tiếp nhận, 2 tai, đối xứng, thường kèm theo ù tai, cũng có thể gây nên những rối loạn tiền đình, ở tần số cao (4.000). Vì vậy, lúc đầu, không ảnh hưởng đến giao tiếp xã hội nên khó phát hiện, đến khi lan đến tần số giữa từ 1.000 đến 3.000 thì người bệnh mới biết.
Trong môi trường tiếng ồn, điếc tiến triển theo 4 giai đoạn:
- Giai đoạn 1: bắt đầu giảm thính lực ở tần số 4.000Hz, tạo ra khiếm khuyết 30dB, tổn thương các tế bào giác quan nhưng không có triệu chứng lâm sàng, công nhân không hay biết, chỉ phát hiện ngẫu nhiên qua khám định kỳ có đo thính lực.
- Giai đoạn 2: tổn thương lan đến tần số 2.000Hz, công nhân cảm thấy nghe kém, thường phải hỏi lại cho rõ, nhất là khi người nói ở xa, nói nhỏ, nói không chuẩn.
- Giai đoạn 3: lan đến tần số 1.000Hz và 8.000Hz, giảm 30dB. Sự giao tiếp xã hội đã có khó khăn, tiếng ồn nơi làm việc quá 100dB mới gây ra tổn thương này.
- Giai đoạn 4: hầu hết các tần số đều có giảm, 500Hz giảm hơn 30dB, 8.000Hz giảm nhiều có khi không còn nghe được. Xếp loại điếc nặng sâu.
Cần phân biệt với giảm thính lực tạm thời khi tiếp xúc với tiếng ồn, sau đó hồi phục thính giác thì không phải là bệnh điếc nghề nghiệp.
Phòng ngừa điếc nghề nghiệpbằng các biện pháp:
- Phòng hộ cá nhân: dùng nút tai đúng kích cỡ giảm được 20dB tiếng ồn, dùng chụp tai giảm được 30dB, (cần lưu ý nhét bông vào tai phải thật chặt, nhưng độ giảm dB không đáng kể. Còn nhét bông không chặt thì không lợi ích gì. Luận phiên làm việc giữa nơi có tiếng ồn với nơi yên tĩnh. Có thời gian nghỉ ngơi nơi yên tĩnh trong ngày làm việc.
- Phòng hộ tập thể: bao gồm các biện pháp làm giảm tiếng ổn từ nguồn:
Trong lúc thiết kế, chế tạo máy;
Hay cách ly máy hay bọc kín máy gây ồn bằng vách ngăn cách âm; đặt bệ máy hấp thu tiếng ồn.