Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ sáu, 15/04/2022 18:12 (GMT+7)

Đắk Lắk: Ứng dụng công nghệ vi nấm trong phòng trừ tuyến trùng

Cà phê, hồ tiêu là những loại cây công nghiệp quan trọng, có giá trị kinh tế cao của tỉnh Đắk Lắk. Trên cây cà phê, hồ tiêu có nhiều loại tuyến trùng gây hại, như: Pratylenchus coffeae, Meloidogyne exigua, Helicotylenchus sp, Tylenchus sp, Xiphinema sp và Aphelenchus sp.

Trong đó tuyến trùng Pratylenchus coffeae là loài có quan hệ mật thiết với nấm Fusarium oxysporum gây bệnh rễ cho cà phê vối và cà phê chè. Pratylenchus coffea và Furarium oxysporum là tác nhân gây bệnh chính trên các vườn cà phê già cỗi và cà phê tái canh. Meloidogyne là tuyến trùng phổ biến và gây hại nghiêm trọng trên cây hồ tiêu. Hàng năm có hàng ngàn hecta hồ tiêu bị chết do tuyến trùng.

tm-img-alt

Để phòng trừ tuyến trùng, người dân thường sử dụng một số loại thuốc bảo vệ thực vật. Như: Furadan, Marshal, Oncol, Nokap, Regent... Việc sử dụng thuốc tuy có làm giảm mật số tuyến trùng nhưng vườn cây vẫn bị bệnh và phải sử dụng thuốc liên tục. Việc dùng thuốc hóa học không mang lại hiệu quả cao và dẫn đến hiện tượng kháng thuốc, mất cân bằng hệ sinh vật và vi sinh vật đất, làm bột phát các dịch bệnh khác, ảnh hưởng môi trường, tạo tồn dư thuốc trong nông sản.

Từ thực tế trên, PGS.TS. Nguyễn Văn Nam và các cộng sự tại trường Đại học Tây Nguyên đã nghiên cứu “Giải pháp ứng dụng công nghệ vi nấm trong quản lý tuyến trùng gây hại trên cây trồng phục vụ phát triển nông nghiệp bền vững”.

PGS.TS. Nguyễn Văn Nam cho biết, nghiên cứu các biện pháp sinh học để phòng trừ tuyến trùng, tạo ra sản phẩm phù hợp với nền nông nghiệp bền vững, thân thiện môi trường; chọn lọc vi sinh vật bản địa tại Đắk Lắk có tính kí sinh cao trên tuyến trùng và đối kháng với nấm để phòng trừ tuyến trùng một cách hiệu quả và bền vững trong điều kiện địa phương.

Việc nghiên cứu và chọn lọc vi sinh vật có tính đối kháng cao với tuyến trùng Meloidogyne, Pratylenchus và nấm Fusarium spp mang lại hiệu quả cao và bền vững để phòng trừ tuyến trùng trong điều kiện địa phương. Vì vậy, áp dụng công nghệ vi sinh vật nhân nuôi và phát triển chế phẩm sinh học ở địa phương sẽ mang lại hiệu quả kinh tế nhất định, nhằm giảm thiệt hại, ổn định năng suất, sản lượng và nâng cao chất lượng sản phẩm cho cây trồng.

Trong số các vi sinh vật đối kháng tiêu diệt tuyến trùng, nấm có tiềm năng cao và đóng vai trò quan trọng. Có hơn 150 loài nấm có khả năng kí sinh trên tuyến trùng. Phương thức đối kháng của nấm với tuyến trùng, là: ký sinh bắt buộc, ký sinh theo phương thức hình thành các bẫy bắt và ăn thịt; ký sinh cơ hội và đối kháng theo cơ chế nấm tiết ra độc tố ảnh hưởng đến tuyến trùng. Khả năng giăng bẫy bắt mồi của nấm tỷ lệ nghịch với tuổi tuyến trùng. Để tăng hiệu quả ký sinh, giai đoạn sinh học hình thành bẫy thường trùng hợp với giai đoạn tuyến trùng xâm nhập vào cây và thời gian để nấm đạt được đỉnh sinh trưởng tạo bẫy khoảng 12 - 15 ngày sau mẫu phân lập nhiễm.

Theo PSG.TS Nam cho hay, nấm ký sinh tuyến trùng được chọn lọc có các đặc điểm: Khả năng kí sinh tuyến trùng cao; có khả năng ký sinh trên nhiều loại tuyến trùng nhưng không kí sinh trên thực vật; sinh trưởng tốt trong ngưỡng pH và nhiệt độ rộng; có thể nuôi cấy trong môi trường nhân tạo; xác định và biết được cơ chế tác động; có thể phát triển thành các dạng sản phẩm thương mại. Nấm Trichoderma harzianum được ghi nhận là đối kháng nấm gây bệnh cây và cũng được xác định là có khả năng kí sinh tuyến trùng. Verticillium lecanii, Metarhizium là nấm được biết nhiều về đặc tính kí sinh côn trùng cũng ghi nhận kí sinh trên tuyến trùng.

Việc chọn lọc và phát triển chế phẩm vi nấm trong phòng trừ tuyến trùng gây hại cây trồng là cần thiết và có cơ sở khoa học cho nền nông nghiệp bền vững và thân thiện với môi trường. Để thực hiện giải pháp, PGS.TS Nam đã thu thập, phân lập, chọn lọc và định danh các mẫu phân lập nấm ký sinh tuyến trùng gây hại rễ cà phê để chọn ra mẫu phân lập nấm có hiệu quả phòng trừ tuyến trùng; nghiên cứu quy trình sản xuất chế phẩm nấm ký sinh tuyến trùng sử dụng trong phòng trừ bệnh hại rễ do tuyến trùng ở qui mô sản xuất; đánh giá hiệu lực phòng trừ của chế phẩm nấm ký sinh tuyến trùng Pratylenchus sp và Meloidogyne spp gây hại cây cà phê trong điều kiện nhà lưới và ngoài đồng ruộng.

Kết quả nghiên cứu đã phân lập, sàng lọc và lựa chọn được 10 chủng nấm có khả năng kí sinh tuyến trùng, gồm: 02 chủng Metarhizium, 02 chủng Beauveria, 02 chủng Peacilomyces và 04 chủng Trichoderma; xác định được môi trường PGA có thể nuôi cấy và giữ các chủng nấm gốc, các nấm này có khả năng sinh bào tử với mật số cao ở điều kiện nhiệt độ 28-30oC, pH từ 4,5 -6 và điều kiện ánh sáng tự nhiên. Các nấm này có thể nhân nuôi sinh khối trên môi trường hạt gạo trong điều kiện ngâm 20 giờ, bổ sung 0,5 % CaCO3 và 2mg vitamine B1/1kg gạo. Các nấm chọn lọc phát triển thành 2 chế phẩm có hiệu lực phòng trừ tuyến trùng là Vinana 1 và Vi sinh Huco.

Xem Thêm

Văn hóa đọc là giá trị nền tảng góp phần phát triển con người và xã hội trong kỷ nguyên mới
Trong thời đại của cách mạng công nghiệp 4.0 và toàn cầu hóa, để đất nước vươn mình sánh vai cùng các cường quốc năm châu, không thể thiếu ánh sáng của tri thức, mà trong đó sách đóng vai trò trung tâm. Sách và Văn hoá đọc chính là nền tảng để xây dựng một xã hội học tập, sáng tạo và phát triển bền vững.
Giải pháp nào để phát triển các mô hình NN, thủy sản hiệu quả cao theo hướng an toàn, bền vững tại các tỉnh ĐBSCL?
Đó là những nội dung được các đại biểu đưa ra tại hội thảo khoa học “Giải pháp phát triển các mô hình nông nghiệp, thủy sản hiệu quả cao theo hướng an toàn, bền vững tại các tỉnh ĐBSCL” do Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (LHHVN) phối hợp với LHH tinh Kiên Giang và Viện Nghiên cứu ứng dụng và chuyển giao công nghệ (Viện IHT) tổ chức ngày 12/4 tại TP Rạch Giá.
Sơn La: Tìm giải pháp quản lý, bảo vệ và sử dụng nguồn nước
Ngày 2/4, Liên hiệp hội tỉnh phối hợp cùng Sở Nông nghiệp và Môi trường tổ chức hội thảo "Thực trạng và giải pháp quản lý, bảo vệ và sử dụng nguồn nước". Sự kiện thu hút sự tham gia của hơn 40 đại biểu đến từ các sở, ban, ngành, doanh nghiệp, trường đại học, cao đẳng và cơ quan truyền thông địa phương.
Huế: Hội nghị về Nội tiết và Đái tháo đường năm 2025
Ngày 29/3, Hội Nội tiết và Đái tháo đường thành phố Huế phối hợp với Hội Nội tiết và Đái tháo đường Việt Nam đã tổ chức hội nghị khoa học Cố đô mở rộng lần thứ 8 về bệnh nội tiết, đái tháo đường, rối loạn chuyển hóa năm 2025.

Tin mới

Hà Giang: Góp ý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung 06 Luật
Ngày 29/4, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Hà Giang (Liên hiệp hội) đã tổ chức hội thảo tư vấn, phản biện (TVPB), góp ý đối với dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng dân sự, Luật Tố tụng hành chính, Luật Tư pháp người chưa thành niên, Luật Phá sản, Luật Hòa giải, đối thoại tại Tòa án và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch.
Phát huy sức mạnh trí tuệ và tâm huyết của trí thức KHCN trong thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị
Nhằm triển khai hiệu quả Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam - LHHVN) xác định phát huy trí tuệ, trách nhiệm và tâm huyết của đội ngũ trí thức là nhiệm vụ trung tâm, tạo động lực để khoa học công nghệ và chuyển đổi số trở thành lực lượng sản xuất chủ đạo thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.
An Giang: 30 trí thức KH&CN tiêu biểu được tôn vinh 2025
Chiều ngày 28/4, tại trụ sở Liên hiệp các Hội KH&KT tỉnh An Giang, Hội đồng xét chọn trí thức Khoa học và Công nghệ (KH&CN) tiêu biểu tỉnh năm 2025 đã tổ chức phiên họp chính thức. Đây là lần thứ hai An Giang triển khai hoạt động xét chọn và tôn vinh trí thức KH&CN tiêu biểu.
Quảng Ngãi: Cuộc thi Sáng tạo Robot Quảng Ngãi lần thứ III đã tìm ra nhà vô địch
Sau 2 ngày tranh tài sôi nổi, chiều ngày 27/5, tại Nhà thi đấu IEC Quảng Ngãi, Ban tổ chức Cuộc thi Sáng tạo Robot Quảng Ngãi lần thứ III, năm 2025 đã tổ chức bế mạc, trao 16 giải thưởng cho các đội đoạt giải. Đội CFF đến từ trường THPT Lê Trung Đình đã xuất sắc giành giải Nhất chung cuộc.
Khởi động Chương trình Biểu dương TOP Công nghiệp 4.0 năm 2025
Chương trình Biểu dương TOP Công nghiệp 4.0 nhằm thúc đẩy các doanh nghiệp ứng dụng, chuyển giao, nghiên cứu và phát triển sản xuất các sản phẩm, nền tảng, giải pháp dựa trên công nghệ số để thúc đẩy đổi mới sáng tạo, hiện thực hóa các cơ hội, tiềm năng mà chuyển đổi số mang lại khi đưa được công nghệ số vào mọi lĩnh vực đời sống xã hội, đến từng người dân.
Khai mạc Cuộc thi Sáng tạo Robot Quảng Ngãi lần thứ III
Ngày 26/4, tại Quảng Ngãi, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Quảng Ngãi phối hợp với Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP. Hồ Chí Minh, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Ngãi và Tỉnh đoàn tỉnh Quảng Ngãi tổ chức khai mạc và vòng loại Cuộc thi Sáng tạo Robot Quảng Ngãi lần thứ III, năm 2025.
Văn hóa đọc là giá trị nền tảng góp phần phát triển con người và xã hội trong kỷ nguyên mới
Trong thời đại của cách mạng công nghiệp 4.0 và toàn cầu hóa, để đất nước vươn mình sánh vai cùng các cường quốc năm châu, không thể thiếu ánh sáng của tri thức, mà trong đó sách đóng vai trò trung tâm. Sách và Văn hoá đọc chính là nền tảng để xây dựng một xã hội học tập, sáng tạo và phát triển bền vững.