Vị cứu tinh của những bệnh nhân ung thư

Patrick Soon-shiong tốt nghiệp trung học sớm và có bằng y khoa của Đại học Witwatersrandvào năm 23 tuổi. Sau khi kết thúc thời gian thực tập bác sĩ Patrick Soon-shiong nhận bằng Thạc sĩ khoa học của Trường British Columbia và nhiều giải thưởng y khoa khác do Trường đại học Phẫu thuật, Đại học Hoàng gia Canada, Hiệp hội phẫu thuật của Mỹ trao tặng.

Năm 1980, Patrick Soon-shiong sang Mỹ học tập. Ông tiếp tục gặt hái được những thành công trong nghề nghiệp khi tuổi đời còn rất trẻ. Sau đó không lâu, Soon-shiong tham gia vào khoa Y của UCLA. Niềm đam mê nghiên cứu y học khiến ông chấp nhận rời bỏ Trường đại học Y Los Angeles (UCLA) năm 1991 để chuyên tâm vào quá trình nghiên cứu thuốc VivoRx điều trị bệnh đái tháo đường. Công ty đầu tiên của Soon-shiong cũng được thành lập vào thời gian này. Tới năm 1993 thì công ty ông là đơn vị tiên phong trong lĩnh vực cấy tế bào sản xuất insulin vào dưới da cho người bệnh.

Thành công này không khiến Soon-shiong dừng bước. Ông tiếp tục đào sâu sang một hướng nghiên cứu khác. Nhờ vào quá trình tìm hiểu bệnh đái tháo đường mà ông hiểu được nguyên lý chế tạo ra thuốc tác động trực tiếp đến tế bào ung thư. Abraxane - tên thuốc điều trị ung thư được ra đời vào năm 1993. Đó thực sự được coi là bước ngoặt trong cuộc đời của người Mỹ gốc Á này cũng như của nhiều bệnh nhân đang đau đớn vì ung thư. Abraxane là biến thể của thuốc Taxol dùng trong điều trị ung thư vú hoạt động trên nguyên tắc ức chế tế bào. 

Ông từ chối dùng tiền của các quỹ mà tự mình tìm ra phương cách trang trải cho các cuộc thử nghiệm đắt tiền do FDA (Cục Quản lý Dược phẩm và Thực phẩm Mỹ) yêu cầu trước khi cấp giấy phép công nhận Abraxane có mặt trên thị thường.

Soon-shiong thành lập Công ty American Pharmaceutical Partners (viết tắt là APP) vào năm 1997 chuyên cung cấp thuốc điều trị ung thư và thuốc kháng sinh cho các bệnh viện. Lợi nhuận của APP để thành lập Quỹ phát triển Abraxane dành cho bệnh nhân ung thư vú.

APP đã tiến được những bước dài trên thị trường thương mại. Chỉ tính riêng thời điểm hãng này nhận được quyết định chính thức cho phép lưu hành Abraxane từ FDA năm 2005 thì giá cổ phiếu của APP đã tăng 30% chỉ trong một ngày.

Nhưng tầm nhìn sâu rộng của một tỉ phú đã giục Soon-shiong nên bán APP. Năm ngoái, thương vụ với Fresenius-một công ty của Đức mang về con số 5,6 tỉ USD đầy ấn tượng. Soon-shiong kiếm được cho riêng mình khoảng 3 tỉ USD trong số đó. Phần tài sản khác của ông còn bao gồm cả 80% cổ phiếu tại Abraxis Bioscience có giá trị lên tới 860 triệu USD.

Tuy nhiên, con đường của Soon-shiong không phải lúc nào cũng bằng phẳng. Vài năm trước, một bài báo đăng tải trên tờ Annals of Oncology đã bình luận "Abraxane chẳng qua cũng chỉ là "bình mới rượu cũ" mà thôi". Xuất phát điểm là từ thành công của loại thuốc điều trị ung thư mang tên thương mại là Taxol do Hãng Bristol-Myers Squibb sáng chế. Kể từ năm 2000, khi bằng sáng chế hết hiệu lực, thị trường thuốc điều trị ung thư đã mở rộng cửa cho nhiều hãng dược khác. 

Abraxane được bán sỉ với giá 5.100 USD/liều dùng trong 3 tuần. Tuy vậy, các nghiên cứu đã khẳng định rằng Abraxane tốt hơn so với Taxol. Chuyên gia hàng đầu về ung thư vú, ông Eric Winer tại Viện Nghiên cứu ung thư Dana-Farber cũng đồng ý với nhận định này. Đáng tiếc là Công ty Abraxis chưa hoàn tất thủ tục xin phép dùng Abraxane trong điều trị các căn bệnh ung thư khác. Bệnh nhân ung thư phổi đang hy vọng sẽ sớm được tiếp cận với Abraxane.

Soon-shiong luôn tin rằng thuốc của ông tốt hơn hẳn các loại thuốc điều trị ung thư khác. Các bệnh nhân khi được chẩn đoán là bị ung thư thường rất bi quan về tình trạng sức khỏe nhưng với Abraxane, các khối u sẽ bị tiêu diệt. Trong quá trình nghiên cứu xem Abraxane có tác dụng với bệnh nhân ung thư tuyến tụy hay không thì Soon-shiong vẫn có cơ sở để hy vọng rằng, thuốc do ông chế tạo ra có khả năng vạch trần được bí ẩn của sự di căn. "Chúng tôi vẫn đang cố gắng tiêu diệt các tế bào ung thư cho các bệnh nhân phía bên kia bờ đại dương. Cá nhân tôi thì nghĩ rằng chúng tôi đã tìm ra con đường đúng đắn để tấn công vào các khối u quái ác - tác nhân khiến cho chất lượng cuộc sống của bệnh nhân giảm đi rõ rệt".

Hiện Soon-shiong đang bắt đầu với một công ty khác: Abraxis Health. Công ty con này sẽ được truyền cho 25 triệu USD vốn và thêm 200 triệu USD nữa từ Abraxis Bioscience để nghiên cứu sâu hơn về chẩn đoán, thường thì bắt đầu với một xét nghiệm di căn.

Nhờ vào sự dày công nghiên cứu, kiên trì thực hiện mục tiêu đã đề ra, Soon-shiong đã được đền đáp xứng đáng. Ông là tỉ phú duy nhất hoạt động trong lĩnh vực nghiên cứu thuốc chữa bệnh lọt vào top 400 của tạp chí Forbes. Khối tài sản hiện nay của Soon-shiong ước tính lên tới 4 tỉ USD, đứng vào vị trí 87 trong danh sách những người giàu nhất thế giới. Trong cơn khủng hoảng tồi tệ vào năm 2008, rất nhiều tỉ phú lao đao nhưng ông lại là một trong số ít đứng vững trong thị trường.

Tài sản mà Soon-shiong thu được từ kinh doanh dược phẩm điều trị ung thư được ông sử dụng rất có mục đích. Cùng với vợ, bà Michele Chan - một ngôi sao truyền hình của thập niên 80, Soon-shiong chuyển cho từ thiện. Số tiền 100 triệu USD được ông chuyển tới cho Trung tâm Y tế Saint John's Health Center.

Thế nhưng, trước những lời tán dương rằng, ông vừa là một nhà nghiên cứu giỏi đồng thời là doanh nhân thành đạt cũng như một chiến lược gia tài ba, Soon-shiong chỉ khiêm nhường nói rằng: "Tôi chỉ là một bác sĩ đang cố tìm ra phương thuốc chữa bệnh hữu hiệu mà thôi".