Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ năm, 10/05/2007 16:13 (GMT+7)

Thuốc lãng quên

Xoá hết những ưu phiền

Thử tưởng tượng nếu một ngày nào đó bạn không may gặp một tai nạn. Bác sĩ có thể chữa cho bạn lành mọi vết thương trên cơ thể, nhưng còn nỗi ám ảnh trong tâm hồn? Hãy uống một vài viên “thuốc quên” và đi ngủ. Khi thức dậy, ký ức về vụ tai nạn đã biến mất. Bạn sẽ lại hăng hái, yêu đời như chưa từng có chuyện gì xảy ra.

Viễn cảnh kỳ diệu trên đang gần với hiện thực hơn bao giờ hế nhờ nỗ lực của các nhà khoa học trong việc phát triển các loại thuốc có khả năng xoá hết những ký ức đau khổ, phiền muộn. Ít nhất cho đến thời điểm hiện nay đã có một loại được thử nghiệm và cho thấy nhiều dấu hiệu khả quan. Đó là propranolol, một dược chất khá phổ biến trong điều trị cao huyết áp.

Câu chuyện về “thuốc quên” propranolol bắt đầu từ một khám phá thú vị về trí nhớ. Trong khi nghiên cứu về quá trình hình thành ký ức ở chuột, giáo sư James McGaugh (đại học California, Mỹ) đã phát hiện ra hormon adrenaline giúp tăng khả năng ghi nhớ ở chuột. Ông tin rằng điều tương tự cũng xảy ra ở người. Nhiều người có thể nhớ rõ từng chi tiết của một vụ tai nạn xảy ra đã hàng chục năm trong khi không thể nhớ nổi hôm qua mình đã làm gì là vì sau tai nạn, căng thẳng và sợ hãi kích thích cơ thể tạo ra nhiều adrenaline. Như vậy, nếu tìm được cách ngăn chặn không cho adrenaline tác động đến thần kinh, người ta có thể thay đổi quá trình ghi nhớ, không để ký ức dày và sâu thêm. McGaugh nghĩ đến propranolol. Thử nghiện trên chuột cho thấy những con được tiêm propranolol gần như quên sạch những gì chúng đã biết hôm trước.

Công trình của McGaugh thu hút sự quan tâm đặc biệt của Roger Pitman, một chuyên gia tâm lý tại đại học Harvard (Mỹ), người đã nhiều năm tìm kiếm một phương pháp điều trị hiệu quả cho bệnh nhân mắc chứng rối loạn căng thẳng sau chấn thương tâm lý. Pitman đã tiến hành thử nghiệm dùng propranolol theo một số cách khác nhau trên những người tình nguyện. Kết quả rất khả quan.

Một bệnh nhân nữ dùng propranolol 4 lần một ngày trong vòng 10 ngày sau 3 tháng kiểm tra đã không còn biểu hiện bị ám ảnh bởi vụ tai nạn mà cô gặp phải nhiều năm trước đó. Một người khác là nạn nhân của một vụ cưỡng bức từ khi còn nhỏ nên thường xuyên gặp ác mộng và cảm thấy lo lắng khi gần gũi chồng, sau khi dùng propranolol đã trở lại cuộc sống bình thường. Một số cựu chiến binh từng tham chiến ở Irắc và thân nhân những người tử nạn trong vụ khủng bố 11/9 cũng cho thấy dấu hiệu hồi phục tâm lý và quên dần những ký ức đã từng dày vò họ.

Xoá bỏ ký ức, không phải bao giờ cũng tốt

Mặc dù mới chỉ dừng lại ở giai đoạn thử nghiệm, song propranolol với vai trò “thuốc quên” đã gây ra rất nhiều tranh cãi. Bên cạnh lo ngại những tác dụng phụ của thuốc, nhiều chuyên gia còn cho rằng propranolol có thể tác động tiêu cực đến nhân cách con người. Nỗi lo đó không phải là không có căn cứ. Nếu như mọi người lính trở về dùng thuốc để quên đi ký ức về cuộc chiến thì sẽ còn ai đứng lên tố cáo bản chất thật sự của chiến tranh? Hoặc nếu mỗi người thất bại, thay vì hối hận, dằn vặt, người ta lại tìm quên lãng bằng propranolol. Đáng ra sẽ học được rất nhiều từ thất bại thì học sẽ chẳng được gì ngoài một khoảng chống ký ức. Đau khổ, tiếc nuối, day dứt giúp người ta trưởng thành. Như thế, xoá bỏ chúng đâu phải lúc nào cũng tốt.

Xem Thêm

Phát huy vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trí thức trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc
Ngày 25/6/2025, tại Tp. Huế, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) chủ trì, phối hợp với Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật thành phố Huế (Liên hiệp Hội TP. Huế) tổ chức Hội thảo “Phát huy vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trí thức để góp phần tích cực cho sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc theo tinh thần Nghị quyết số 45-NQ/TW ngày 24/11/2023”.
An Giang: 8 giải pháp thực hiện đột phá phát triển khoa học công nghệ
Đến nay, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội tỉnh) đã tập hợp được 40 hội, tổ chức thành viên với 9.554 hội viên cá nhân, trong đó có hơn 3.451 hội viên trí thức. An Giang xác định và đề ra mục tiêu về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số (KHCN, ĐMST, CĐS) đến năm 2030.
Thanh Hoá: Hội thảo KH về giải quyết tình trạng thiếu lao động ở nông thôn, lao động trực tiếp tham gia SX nông nghiệp
Sáng ngày 27/5/2025, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội) phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ, Viện Nông nghiêp tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp giải quyết tình trạng thiếu lao động sản xuất ở khu vực nông thôn, lao động có kỹ thuật, tay nghề cao trực tiếp tham gia sản xuất nông nghiệp, nhất là nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ”.
Bình Thuận: Đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất
Sáng ngày 27/5, tại thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp đột phá trong ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ vào thực tiễn quản lý và sản xuất trên địa bàn tỉnh Bình Thuận”.

Tin mới

Tìm giải pháp thực hiện hiệu quả các dự án viện trợ không hoàn lại
Thủ tục hành chính thực hiện và quản lý các dự án viện trợ không hoàn lại hiện nay còn phức tạp; quy trình xét duyệt, giải ngân còn chậm, ảnh hưởng đến tiến độ và sự hài lòng của đối tác; năng lực quản lý hạn chế; một số đơn vị thành viên thiếu chuyên môn về giám sát tài chính, báo cáo theo chuẩn quốc tế; biến động kinh tế, chính trị toàn cầu khiến nguồn viện trợ không ổn định....
Chủ tịch Phan Xuân Dũng tiếp xúc cử tri tỉnh Khánh Hòa sau kì họp thứ 9, Quốc hội khóa XV
Ngày 9-10/7, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Khánh Hòa gồm ông Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam, bà Đàng Thị Mỹ Hương, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh và ông Nguyễn Văn Thuận đã có các buổi tiếp xúc cử tri tại xã Bác Ái Tây và xã Phước Hà sau kì họp thứ 9, Quốc hội khóa XV.
Công nghệ mới trong xử lý chất thải góp phần phát triển bền vững ngành chăn nuôi Việt Nam
Ngày 3/7, Liên hiệp Hội Việt Nam phối hợp với Liên hiệp hội tỉnh Bắc Ninh và Hội Chăn nuôi Việt Nam tổ chức Hội thảo Phổ biến một số công nghệ mới có hiệu quả trong xử lý chất thải chăn nuôi. Hội thảo thu hút sự tham dự của đông đảo người sản xuất, kinh doanh, hộ chăn nuôi và doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh.