Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ sáu, 01/12/2006 23:39 (GMT+7)

Phát hiện khảo cổ về những mũi tên đồng Cổ Loa (Đông Anh, Hà Nội): Hé mở huyền thoại nỏ thần

Giải mã mũi tên đồng Cổ Loa

Những mũi tên Cổ Loa
Những mũi tên Cổ Loa
Theo TS Lại Văn Tới, Trưởng đoàn khảo sát khu di tích Cổ Loa, Viện Khảo cổ học, đầu tháng 11 năm 2006, các nhà khoa học đã phát hiện ra nhiều di chỉ khảo cổ học trên địa bàn khu di tích CổLoa. Ngay sau khi phát hiện, các nhà khảo cổ đã đem những mũi tên đồng, cùng những hiện vật lưu trữ ở Viện Khảo cổ học đi phân tích, bằng phương pháp C14 (các bon phóng xạ). Cộng với những cứ liệuquan trọng của GS sử học Hà Văn Tấn, các nhà khoa học đã khẳng định: những mũi tên có chứa những kim loại tương tự như thành phần cấu tạo nên trống đồng Đông Sơn, Ngọc Lũ. Những nguyên tố chính tìmđược là đồng, chì, thiếc… Kết quả tương tự cũng tìm thấy trong những vòng chân nữ tướng đào được trong những vùng lân cận, So sánh kết quả phân tích trên với các hiện vật và quặng trong các vùng địadư khác nhau thì thấy rằng đây là những sản phẩm bản địa.

Kỹ thuật luyện kim đi trước thời đại

Khi phân tích thành phần kim loại trong các mũi tên đồng, các nhà khoa học còn tìm thấy nguyên tố sắt. Điều này chứng tỏ vào thời điểm này, người Việt cổ đã biết đến kỹ thuật luyện kim một nguyên tố có nhiệt độ nóng chảy trên 1.500oC. Mục đích của họ là làm cho mũi tên cứng mạnh, có sức sát thương để tiêu diệt quân địch. Kỹ thuật luyện kim “đi trước thời đại” của người Việt cổ cũng được thế giới nghiên cứu, phân tích và công bố trên nhiều tạp chí chuyên ngành.

Qua phương pháp phân tích C14 các nhà khoa học còn tìm ra nguyên tố Titan trong những chiếc dao găm nữ tướng. Vào thời điểm đó, người Việt cổ chưa biết chích xác nguyên tố này, nhưng chắc hẳn nghệ nhân luyện kim thời đó đã tìm thấy quặng Titan cùng sự ưu việt của nó mà mãi sau này mới được gọi là Titan.

Đoàn quân nỏ thần

Lẫy nỏ Cổ Loa
Lẫy nỏ Cổ Loa
Số lượng lớn các mũi tên đồng thời Việt cổ khai quật cho thấy, xưa kia vùng Cổ Loa đã có một lực lượng quân sự lớn được phân chia thành nhiều đội xạ thủ. Những lẫy nỏ để bắn loạt tên này tinhvi và bé hơn những nỏ tìm thấy ở các vùng thượng du, nơi các đồng bào tộc Mường cư trú. Bên cạnh đó, theo cứ liệu lịch sử, vào thời gian này vũ khí tự vệ của người phương Bắc là cung tên, trong khingười phương Nam (người Việt cổ) dùng nỏ (giúp bắn chính xác hơn). Chính điều đó đã làm nên huyền thoại nỏ thần Kim Quy hiển hách, lưu truyền trong sử sách.

Những lẫy nỏ Cổ Loa tìm thấy cũng được làm bằng hợp kim đồng, một lần bật lẫy chỉ phát một mũi tên. Tuy những lẫy nỏ không phải từ nỏ của An Dương Vương một lần bắn trăm tên, nhưng cũng giúp làm sáng tỏ: Cổ Loa đã là kinh đô của một nước có cơ cấu tổ chức -xã hội chặt chẽ, đặc biệt có nền quân sự phát triển mạnh mẽ, dựa trên “công nghệ” nỏ thần.

Nguồn KH&ĐS Số 97 Thứ Hai 4/12/2006

Xem Thêm

Phát huy vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trí thức trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc
Ngày 25/6/2025, tại Tp. Huế, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) chủ trì, phối hợp với Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật thành phố Huế (Liên hiệp Hội TP. Huế) tổ chức Hội thảo “Phát huy vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trí thức để góp phần tích cực cho sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc theo tinh thần Nghị quyết số 45-NQ/TW ngày 24/11/2023”.
An Giang: 8 giải pháp thực hiện đột phá phát triển khoa học công nghệ
Đến nay, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội tỉnh) đã tập hợp được 40 hội, tổ chức thành viên với 9.554 hội viên cá nhân, trong đó có hơn 3.451 hội viên trí thức. An Giang xác định và đề ra mục tiêu về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số (KHCN, ĐMST, CĐS) đến năm 2030.
Thanh Hoá: Hội thảo KH về giải quyết tình trạng thiếu lao động ở nông thôn, lao động trực tiếp tham gia SX nông nghiệp
Sáng ngày 27/5/2025, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội) phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ, Viện Nông nghiêp tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp giải quyết tình trạng thiếu lao động sản xuất ở khu vực nông thôn, lao động có kỹ thuật, tay nghề cao trực tiếp tham gia sản xuất nông nghiệp, nhất là nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ”.
Bình Thuận: Đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất
Sáng ngày 27/5, tại thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp đột phá trong ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ vào thực tiễn quản lý và sản xuất trên địa bàn tỉnh Bình Thuận”.

Tin mới

Hội nghị lần thứ nhất Ban Chấp hành Đảng bộ Liên hiệp Hội Việt Nam nhiệm kỳ 2025-2030
Ngày 31/7, Đảng bộ Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) đã tổ chức Hội nghị Ban Chấp hành Đảng bộ lần thứ nhất. Đồng chí Phạm Ngọc Linh, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy, Phó Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam chủ trì Hội nghị.
Sửa Luật Đất đai 2024: Đề xuất 2 phương án về bảng giá đất, bỏ "nguyên tắc thị trường"
Tại Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai 2024, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất bỏ nguyên tắc thị trường trong xác định giá đất, thay vào đó Nhà nước đóng vai trò chủ thể xác định; đồng thời đề xuất 2 phương án khi xây dựng bảng giá đất...
Diễn đàn Dầu khí và Năng lượng 2025: Thúc đẩy hình thành hệ sinh thái năng lượng an toàn, hội nhập
Ngày 28/7, Diễn đàn Dầu khí và Năng lượng thường niên 2025 với chủ đề “Chuyển dịch năng lượng: Tầm nhìn và Hành động” đã diễn ra tại Hà Nội do Hội Dầu khí Việt Nam (Hội DKVN) phối hợp cùng Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) tổ chức. Diễn đàn là một trong những sự kiện quan trọng Chào mừng Đại hội đại biểu Đảng bộ Petrovietnam lần thứ IV, nhiệm kỳ 2025-2030.
Đoàn công tác VUSTA tham dự Cuộc họp lần thứ 33 Đại hội đồng FEIAP tại Thái Lan
Từ ngày 23-25/7/2025, đoàn công tác của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) do ông Nguyễn Quyết Chiến - Tổng Thư ký làm Trưởng đoàn đã tham dự Cuộc họp lần thứ 33 Đại hội đồng Liên đoàn các tổ chức Kỹ thuật châu Á - Thái Bình Dương (FEIAP) tại Bangkok, Thái Lan. Tham gia đoàn công tác có đại diện Ban Khoa học và Hợp tác quốc tế, Văn phòng VUSTA.
Chủ tịch VUSTA Phan Xuân Dũng dự Lễ kỷ niệm 50 năm thành lập Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam
Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam được thành lập ngay sau giải phóng năm 1975. Trong suốt 50 năm qua, Hội đã có nhiều đóng góp quan trọng cho hoạt động tư vấn chính sách đối với các vấn đề trọng đại của đất nước. Gần đây nhất là phản biện trong góp ý văn kiện Đại hội XIII và XIV của Đảng, các đề án tăng trưởng xanh, đường sắt cao tốc, quy hoạch vùng và dự thảo nhiều chính sách kinh tế quan trọng...
Lãnh đạo VUSTA tham dự Hội nghị IAS 2025
Đoàn công tác của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) do PGS.TS Phạm Ngọc Linh, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy, Phó Chủ tịch VUSTA, Giám đốc Ban Quản lý dự án Quỹ Toàn cầu - VUSTA về phòng, chống HIV/AIDS làm trưởng đoàn đã tham dự Hội nghị Khoa học quốc tế về phòng, chống HIV/AIDS 2025 (Hội nghị IAS 2025) tại Rwanda từ ngày 12/7 đến ngày 17/7/2025.
Thắp nến tri ân nhân Kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh Liệt sĩ
Ngày 24/7, nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947–27/7/2025), Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam phối hợp cùng Đoàn Thanh niên Hội Nhà báo Việt Nam và Liên minh Hợp tác xã Việt Nam trang trọng tổ chức Chương trình “Thắp nến tri ân” tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ tại Nghĩa trang Mai Dịch (Cầu Giấy, Hà Nội).