Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ tư, 29/11/2006 23:36 (GMT+7)

Chế tạo các nguyên tố 113 và 115: đang gần tới “đảo bền”?

Theo các nhà lý thuyết thì số thần kỳ tiếp theo đối với nơtron là 184 và đối với proton là 114. Như vậy các hạt nhân siêu nặng chứa khoảng 114 proton và 184 nơtron sẽ là tương đối bền vững. Các hạt nhân này không vỡ ngay ra thành từng mảnh theo một quá trình gọi là sự phân hạch tự phát, mà phân rã chậm hơn bằng cách phun ra các hạt anpha gồm hai nơtron và hai proton. Nếu như một dải đất khô có nghĩa là sự bền vững tuyệt đói thì các hạt nhân ở gần các số thần kỳ lớn còn là một vùng ướt. Theo Kenton Moody ở Phòng thí nghiệm quốc gia Livermore, Mỹ, nơi cùng với Viện Liên hợp nghiên cứu hạt nhân Dubna (JINR), Nga, vừa chế tạo được các hạt nhân 115, “gọi nó là núi bền ngầm dưới biển thì có lẽ thích hợp hơn”.

Đảo bền hay núi nổi trên mặt biển là nơi mà trong những năm gần đây, các nhà vật lý và hoá học hạt nhân đang len lỏi đi tới bằng cách cho các hạt nhân nặng đập vào nhau. Dùng máy gia tốc iôn ở JINR, các nhà khoa học ở JINR và Livermore cách đây mấy năm đã tạo ra được các nguyên tố có 114 và 116 proton, các nguyên tố này thọ hơn những người anh em nhẹ hơn của chúng đến mấy lần cuộc đời những người này. Bây giờ nhóm này lại tạo được 4 hạt nhân của nguyên tố 115 bằng cách cho va đập các iôn canxi-48 có 20 proton và 28 nơtron vào nhau thành các nguyên tử của amerixi-243 có 95 proton và 148 nơtron. Trong một phần của giây, các hạt nhân lại phân rã thành một nguyên tố khác – nguyên tố mới số 113, nguyên tố này sống được tới 1 giây.

Các hạt nhân siêu nặng như vậy là cơ sở đáng kể giúp các nhà nghiên cứu phát triển một lý thuyết thống nhất hơn về hạt nhân. Các hạt nhân đã tạo được còn phải thêm nhiều nơtron nữa mới có thể đạt tơi số thần kỳ 184 và đi đến chính giữa đảo bền. Để thực hiện được điều này, các nhà nghiên cứu cần có một thiết bị có thể gia tốc được các hạt nhân không bền, thí dụ như chiếc máy RIA (Máy gia tốc đồng vị hiếm) đã được đề xuất. Trong khi chờ đợi, nhóm nghiên cứu Dubna và Livermore sẽ tiếp tục đi quanh bờ đảo bền để xem xem hòn đảo đó nhỏ hay lớn như thế nào. Điều mà mọi người đều nhất trí là người ta đã đến vùng nước khá nông rồi.

Nguồn: Vật lý ngày nay, số 4,8/2004

Xem Thêm

Phát huy vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trí thức trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc
Ngày 25/6/2025, tại Tp. Huế, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) chủ trì, phối hợp với Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật thành phố Huế (Liên hiệp Hội TP. Huế) tổ chức Hội thảo “Phát huy vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trí thức để góp phần tích cực cho sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc theo tinh thần Nghị quyết số 45-NQ/TW ngày 24/11/2023”.
An Giang: 8 giải pháp thực hiện đột phá phát triển khoa học công nghệ
Đến nay, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội tỉnh) đã tập hợp được 40 hội, tổ chức thành viên với 9.554 hội viên cá nhân, trong đó có hơn 3.451 hội viên trí thức. An Giang xác định và đề ra mục tiêu về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số (KHCN, ĐMST, CĐS) đến năm 2030.
Thanh Hoá: Hội thảo KH về giải quyết tình trạng thiếu lao động ở nông thôn, lao động trực tiếp tham gia SX nông nghiệp
Sáng ngày 27/5/2025, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội) phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ, Viện Nông nghiêp tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp giải quyết tình trạng thiếu lao động sản xuất ở khu vực nông thôn, lao động có kỹ thuật, tay nghề cao trực tiếp tham gia sản xuất nông nghiệp, nhất là nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ”.
Bình Thuận: Đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất
Sáng ngày 27/5, tại thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp đột phá trong ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ vào thực tiễn quản lý và sản xuất trên địa bàn tỉnh Bình Thuận”.

Tin mới

Công nghệ mới trong xử lý chất thải góp phần phát triển bền vững ngành chăn nuôi Việt Nam
Ngày 3/7, Liên hiệp Hội Việt Nam phối hợp với Liên hiệp hội tỉnh Bắc Ninh và Hội Chăn nuôi Việt Nam tổ chức Hội thảo Phổ biến một số công nghệ mới có hiệu quả trong xử lý chất thải chăn nuôi. Hội thảo thu hút sự tham dự của đông đảo người sản xuất, kinh doanh, hộ chăn nuôi và doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh.
"Sắp xếp lại giang sơn” là bước đi lịch sử
Sáng 30/6, Tổng Bí thư Tô Lâm dự Lễ công bố Nghị quyết của Quốc hội về sáp nhập tỉnh, thành phố cùng các quyết định của Trung ương Đảng thành lập đảng bộ tỉnh và nhân sự lãnh đạo địa phương tại Thành phố Hồ Chí Minh và có bài phát biểu với nhân dân Thành phố, đồng thời gửi gắm thông điệp tới nhân dân cả nước.