Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ năm, 30/08/2007 23:12 (GMT+7)

Cảnh báo về ô nhiễm PCB

Thế giới sản xuất và sử dụng PCB rộng rãi từ năm 1930, mỗi một năm sản xuất khoảng 26.000 tấn. Từ những năm 40 của thế kỷ trước, Việt Nam cũng đã nhập khẩu khoảng từ 27.000 đến 30.000 tấn PCB từ Nga, Trung Quốc và Rumani, chủ yếu làm chất cách điện trong biến thế.

Mãi tới đầu những năm 60 của thế trước, các nhà khoa học mới phát hiện ra PCB có tính độc, gây ảnh hưởng đến sức khoẻ của con người. Có nhiều vụ ngộ độc PCB đã xảy ra, trong đó vụ Yusho ở Nhật Bản năm 1968 và vụ Yucheng ở Đài Loan năm 1979 đã gây ra hàng trăm người chết và hàng ngàn người bị các ảnh hưởng khác nhau.

Theo Tổ chức Y tế thế giới, PCB có khả năng gây ung thư và hàng loạt ảnh hưởng xấu đến hệ thần kinh, hệ miễn dịch, hệ nội liệt, hệ sinh dục của con người. Mức độ ảnh hưởng tuỳ từng chất trong nhóm PCB.

PCB đi vào môi trường theo ba con đường chính: do thải bỏ chất thải có PCB ra các bãi rác rồi từ đó PCB xâm nhập vào nước ngầm, ra sông, ra biển; do thiêu đốt không hoàn toàn chất thải có chứa PCB khiến PCB có thể phân tán vào khí quyển; và do sự dò rỉ PCB từ các thiết bị điện như biến thế, tụ điện. Sự vận chuyển của PCB trong môi trường là do các tác động của không khí, nước, động vật và một số con đường khác…

PBC có thể tích tụ trong mỡ, sữa, não, huyết thanh, gan, cơ bắp của con người, và có thể đào thải khỏi cơ thể qua phân nước tiểu, qua sữa mẹ mà truyền sang con.

Sau khi phát hiện tính độc của PCB, nhiều nước trên thế giới đã lần lượt cấm sản xuất và sử dụng PCB. Tại Việt Nam , PCB bị hạn chế sử dụng từ năm 1992. Nhưng tính chung trên toàn thế giới, PCB vẫn được sản xuất khoảng 16.000 tấn/năm trong thời gian các năm từ 1980 đến 1984, khoảng 10.000 tấn/năm trong các năm từ 1984 đến 1989. Đó là chưa kể PCB từ các hoạt động công nghiệp đã xâm nhập tích tụ từ trước đáy vào môi trường. Cho nên vẫn rất cần cảnh báo về ô nhiễm bởi PCB.

Thông qua số liệu phân tích của các tác giả khác và chúng tôi về hàm lượng PCB trong đất ở các thành phố Hà Nội, Hồ Chí Minh, các tỉnh Bắc Ninh, Quảng Trị, trong thời gian từ năm 1992 đến 2002, đã có thể phát hiện thấy PCB trong mọi mẫu đất, chứng tỏ tình trạng ô nhiễm PCB đang xảy ra ở Việt Nam, và mức độ ô nhiễm tăng dần theo các năm. Hàm lượng PCB trong các mẫu đất lấy ở các trung tâm công nghiệp ở các thành phố lớn là cao hơn so với các mẫu đất lấy ở các vùng nông thôn.

Như vậy, ở các thành phố lớn là nơi có các hoạt động công nghiệp, mạng lưới điện phát triển cần sử dụng nhiều biến thế thì tình trạng ô nhiễm bởi PCB thể hiện rất rõ. Ở các tỉnh, nơi có tốc độ phát triển kinh tế thấp hơn thì mức độ ô nhiễm bởi PCB có thấp hơn, nhưng vẫn xu hướng tăng lên theo thời gian.

Như đã nêu ở trên, PCB là chất có khả năng gây ung thư và các bệnh tật khác, mà lại khó phân huỷ trong môi trường. Vì vậy theo chúng tôi rất cần tổ chức thực hiện việc đánh giá hiện trạng ô nhiễm PCB ở các địa phương trong toàn quốc, đánh giá các nguồn có khả năng gây ô nhiễm PCB để từ đó có cách quản lý, xử lý, thay thế thích hợp.

Hiện tại, ở Việt Nam chưa có các tiêu chuẩn về PCB trong môi trường (đất, nước, không khí), giới hạn nòng độ PCB phát thải sau khi xử lý ở lò thiêu đốt. Cần dựa trên đặc điểm của Việt Namvà ý kiến của các chuyên gia, để xây dựng tiêu chuẩn về PCB phù hợp với Việt Nam . Các tiêu chuẩn được xây dựng sẽ là công cụ đắc lực trong quản lý PCB.

Chúng ta không thể xử lý toàn bộ nguồn PCB ở nước ta trong thời gian ngắn, vì vậy coi trọng việc lưu trữ PCB trước khi xử lý là cần thiết. Cần có quy định về thiết kế và xây dựng kho lưu trữ PCB. Việc dán nhãn các thiết bị có sử dụng tới PCB là hết sức hữu hiệu cho việc quản lý, thực hiện các chương trình thay thế PCB khỏi các thiết bị điện. Cũng cần có và thực hiện các qui định về vận chuyển đất ô nhiễm và thiết bị, vật liệu có chứa PCB tới nơi lưu trữ trước khi xử lý, hoặc địa điểm xử lý, phù hợp với Công ước quốc tế về vận chuyển chất thải nguy hại, tránh nguy cơ rò rỉ PCB ra môi trường.

Chúng ta rất cần điều tra số lượng PCB trong các thiết bị điện để chọn giải pháp công nghệ xử lý phù hợp (thiêu đốt, xử lý hoá học…).

Tình trạng ô nhiễm bởi PCB ở nước ta là đang xảy ra, và những đề xuất của chúng tôi sau thời gian nghiên cứu bước đầu về ô nhiễm PCB trong đất ở một số địa phương trong cả nước, mong được các cơ quan hữu trách quan tâm xem xét.

Xem Thêm

Phát huy vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trí thức trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc
Ngày 25/6/2025, tại Tp. Huế, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) chủ trì, phối hợp với Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật thành phố Huế (Liên hiệp Hội TP. Huế) tổ chức Hội thảo “Phát huy vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trí thức để góp phần tích cực cho sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc theo tinh thần Nghị quyết số 45-NQ/TW ngày 24/11/2023”.
An Giang: 8 giải pháp thực hiện đột phá phát triển khoa học công nghệ
Đến nay, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội tỉnh) đã tập hợp được 40 hội, tổ chức thành viên với 9.554 hội viên cá nhân, trong đó có hơn 3.451 hội viên trí thức. An Giang xác định và đề ra mục tiêu về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số (KHCN, ĐMST, CĐS) đến năm 2030.
Thanh Hoá: Hội thảo KH về giải quyết tình trạng thiếu lao động ở nông thôn, lao động trực tiếp tham gia SX nông nghiệp
Sáng ngày 27/5/2025, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội) phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ, Viện Nông nghiêp tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp giải quyết tình trạng thiếu lao động sản xuất ở khu vực nông thôn, lao động có kỹ thuật, tay nghề cao trực tiếp tham gia sản xuất nông nghiệp, nhất là nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ”.
Bình Thuận: Đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất
Sáng ngày 27/5, tại thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp đột phá trong ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ vào thực tiễn quản lý và sản xuất trên địa bàn tỉnh Bình Thuận”.

Tin mới

Sửa Luật Đất đai 2024: Đề xuất 2 phương án về bảng giá đất, bỏ "nguyên tắc thị trường"
Tại Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai 2024, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất bỏ nguyên tắc thị trường trong xác định giá đất, thay vào đó Nhà nước đóng vai trò chủ thể xác định; đồng thời đề xuất 2 phương án khi xây dựng bảng giá đất...
Diễn đàn Dầu khí và Năng lượng 2025: Thúc đẩy hình thành hệ sinh thái năng lượng an toàn, hội nhập
Ngày 28/7, Diễn đàn Dầu khí và Năng lượng thường niên 2025 với chủ đề “Chuyển dịch năng lượng: Tầm nhìn và Hành động” đã diễn ra tại Hà Nội do Hội Dầu khí Việt Nam (Hội DKVN) phối hợp cùng Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) tổ chức. Diễn đàn là một trong những sự kiện quan trọng Chào mừng Đại hội đại biểu Đảng bộ Petrovietnam lần thứ IV, nhiệm kỳ 2025-2030.
Đoàn công tác VUSTA tham dự Cuộc họp lần thứ 33 Đại hội đồng FEIAP tại Thái Lan
Từ ngày 23-25/7/2025, đoàn công tác của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) do ông Nguyễn Quyết Chiến - Tổng Thư ký làm Trưởng đoàn đã tham dự Cuộc họp lần thứ 33 Đại hội đồng Liên đoàn các tổ chức Kỹ thuật châu Á - Thái Bình Dương (FEIAP) tại Bangkok, Thái Lan. Tham gia đoàn công tác có đại diện Ban Khoa học và Hợp tác quốc tế, Văn phòng VUSTA.
Chủ tịch VUSTA Phan Xuân Dũng dự Lễ kỷ niệm 50 năm thành lập Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam
Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam được thành lập ngay sau giải phóng năm 1975. Trong suốt 50 năm qua, Hội đã có nhiều đóng góp quan trọng cho hoạt động tư vấn chính sách đối với các vấn đề trọng đại của đất nước. Gần đây nhất là phản biện trong góp ý văn kiện Đại hội XIII và XIV của Đảng, các đề án tăng trưởng xanh, đường sắt cao tốc, quy hoạch vùng và dự thảo nhiều chính sách kinh tế quan trọng...
Lãnh đạo VUSTA tham dự Hội nghị IAS 2025
Đoàn công tác của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) do PGS.TS Phạm Ngọc Linh, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy, Phó Chủ tịch VUSTA, Giám đốc Ban Quản lý dự án Quỹ Toàn cầu - VUSTA về phòng, chống HIV/AIDS làm trưởng đoàn đã tham dự Hội nghị Khoa học quốc tế về phòng, chống HIV/AIDS 2025 (Hội nghị IAS 2025) tại Rwanda từ ngày 12/7 đến ngày 17/7/2025.
Thắp nến tri ân nhân Kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh Liệt sĩ
Ngày 24/7, nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947–27/7/2025), Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam phối hợp cùng Đoàn Thanh niên Hội Nhà báo Việt Nam và Liên minh Hợp tác xã Việt Nam trang trọng tổ chức Chương trình “Thắp nến tri ân” tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ tại Nghĩa trang Mai Dịch (Cầu Giấy, Hà Nội).