Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ năm, 29/07/2010 21:14 (GMT+7)

Bệnh lý sinh dục bìu ở bé trai & ở người lớn xoắn thừng tinh

Hình thể của trẻ mới sinh là một thực thể lâm sàng riêng biệt.

Sinh lý bệnh

Nguyên nhân gây xoắn

Tinh hoàn bình thường được gắn dính tại 3 điểm: phía trên, thừng tinh; phía dưới, dây chằng bìu; phía sau và ở trong, mặt sau mào tinh không có tinh mạc. Xoắn xảy ra do khiếm khuyết ở các gắn dính này, quá lỏng lẻo hay quá gần nhau. Khiếm khuyết giải phẫu thường ở các đôi bên và giải thích nguy cơ có thể xảy ra ở tinh hoàn đối bên. Không có nguyên nhân đặc thù gây xoắn.

Các kiểu giải phẫu xoắn thừng tinh

- Xoắn trong tinh mạclà thể thường gặp nhất (95%), đặc biệt ở tuổi thanh niên. Xoắn xảy ra ở đoạn trong tinh mạc của thừng tinh bên cạnh tinh hoàn.

- Xoắn trên tinh mạclà đặc thù ở trẻ mới sinh và trẻ ở giai đoạn tiền sinh. Tinh hoàn thường chưa hoàn tất việc di chuyển đi xuống, nên ở tư thế bị treo: cực trên do thừng tinh, cực dưới do dây chằng bìu dài. Chuyển động quay giữa hai điểm cố định đó lôi cuốn theo vừa tinh hoàn, vừa tinh mạc của nó.

Hậu quả

Xoắn gây đầu tiên nhồi máu tĩnh mạch tinh hoàn, kế tiếp thiếu máu cục bộ động mạch; các thương tổn càng nặng và nhanh khi xoắn càng siết chặt. Trung bình thời gian coi như còn đảo lộn được các thương tổn thiếu máu cục bộ là 6 giờ. Dòng sinh tinh trùng nhạy nhất với thiếu máu cục bộ: từ 6 đến 12 giờ, chức năng giảm đi phân nửa; từ 12 đến 24 giờ, bị tiêu huỷ và chức năng nội tiết bị hư hỏng.

Tinh hoàn đối bên thường cũng mang khiếm khuyết giải phẫu tại nơi gắn chặt, tức có cùng nguy cơ xoắn. Hơn thế nữa, chức năng sinh sản của tinh hoàn đối bên có thể bị thương tổn do cơ chế miễn dịch từ tinh hoàn bị xoắn. Do đó, có thể giải thích trường hợp vô sinh ở bệnh nhân có tiền sử xoắn tinh hoàn một bên.

Dịch tễ học

Tần số xuất hiện (ở Pháp) được ước tính khoảng 1/4.000 phái nam dưới 25 tuổi; với 2 lứa tuổi có tần số cao nhất: thanh niên và mới sinh.

Chẩn đoán

Hình thể điển hình ở thanh niên

Có xảy ra:

- Đau đột ngột ở bìu với lan toả đến vùng bẹn, hoặc cả đến hố chậu;

- Buồn nôn và đôi khi có mửa;

- Bìu bị viêm, rất đau, to… Sờ nhẹ, rất đau, ghi nhận tinh hoàn rút lên và lồi ra phía trước. Mất phản xạ đùi – bìu ở phía bị thương tổn.

Thân nhiệt bình thường hoặc cao nhẹ (38 0C) không có dấu hiệu đường niệu. Khám lâm sàng toàn bộ: bình thường.

Hình thể lâm sàng ở thanh niên

Đây là những hình thể đưa đến thường nhất, chẩn đoán sai lầm:

- Các hình thể bán cấp: khởi đầu tuần tiến kéo dài nhiều giờ, cả đến nhiều ngày; các dấu hiệu tại chỗ ít rõ nét do các vòng xoắn ít siết chặt.

- Xoắn trên tinh hoàn lạc chỗ: tuỳ vị trí tinh hoàn mà triệu chứng có thể đội lốt cơn viêm ruột thừa cấp, thoát vị nghẹt hoặc viêm hạch cấp. Được khuyên khám tinh hoàn trong hội chứng bụng cấp khi khám lâm sàng.

- Xoắn tái lại: bé đau đột ngột ở bìu, tự nhiên hết và có thể do xoắn tự nhiên tháo nắn ra lại.

Hình thể ở bé mới sinh

Xoắn trước khi sinh hay vừa mới sinh ra có hai dạng như sau:

- Một tinh hoàn to không đau, cứng, đều đặn. Bìu màu tim tím; ngần ngại chẩn đoán với khối u, đặc biệt u quái. Giải phẫu bắt gặp một tinh hoàn to, bị nhồi máu và biến thành xác khô, không thể giữ lại được.

- Thiếu tinh hoàn: bé mới sinh có bìu trống trơn hay có một hòn nhỏ còn lại. Chẩn đoán lâm sàng có khó khăn giữa tinh hoàn ẩn trong bụng và thiếu tinh hoàn thứ phát sau xoắn lúc trước khi sinh. Thường thăm dò ngoại khoa trước 2 tuổi bắt gặp ở đầu thừng tinh một hòn nhỏ còn lại xơ hoá hay canxi hoá.

Cận lâm sàng

Không có chỉ định lâm sàng. Can thiệp ngoại khoa càng sớm càng tốt.

Các biến chứng tiến triển

Tinh hoàn làm mủ, bìu loét, mô tinh hoàn hoại tử tự loại trừ. Tinh hoàn teo nhỏ. Vô sinh. Suy nội tiết: ít gặp.

Xem Thêm

Phát huy vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trí thức trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc
Ngày 25/6/2025, tại Tp. Huế, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) chủ trì, phối hợp với Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật thành phố Huế (Liên hiệp Hội TP. Huế) tổ chức Hội thảo “Phát huy vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trí thức để góp phần tích cực cho sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc theo tinh thần Nghị quyết số 45-NQ/TW ngày 24/11/2023”.
An Giang: 8 giải pháp thực hiện đột phá phát triển khoa học công nghệ
Đến nay, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội tỉnh) đã tập hợp được 40 hội, tổ chức thành viên với 9.554 hội viên cá nhân, trong đó có hơn 3.451 hội viên trí thức. An Giang xác định và đề ra mục tiêu về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số (KHCN, ĐMST, CĐS) đến năm 2030.
Thanh Hoá: Hội thảo KH về giải quyết tình trạng thiếu lao động ở nông thôn, lao động trực tiếp tham gia SX nông nghiệp
Sáng ngày 27/5/2025, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội) phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ, Viện Nông nghiêp tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp giải quyết tình trạng thiếu lao động sản xuất ở khu vực nông thôn, lao động có kỹ thuật, tay nghề cao trực tiếp tham gia sản xuất nông nghiệp, nhất là nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ”.
Bình Thuận: Đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất
Sáng ngày 27/5, tại thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp đột phá trong ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ vào thực tiễn quản lý và sản xuất trên địa bàn tỉnh Bình Thuận”.

Tin mới

Tuổi trẻ VUSTA tự hào được rèn luyện, trưởng thành dưới cờ Đảng quang vinh
Đại hội Đảng bộ Liên hiệp Hội Việt Nam (VUSTA) nhiệm kỳ 2025–2030 được tổ chức thành công vào sáng ngày 21/7. Tại Đại hội, đại diện Đoàn Thanh niên VUSTA đã có bài phát biểu chúc mừng đại hội. Bí thư Đoàn Thanh niên Lê Thị Thủy khẳng định: “Tuổi trẻ VUSTA tự hào được rèn luyện, trưởng thành dưới cờ Đảng quang vinh và luôn xác định rõ vai trò, trách nhiệm của mình trong công cuộc đổi mới đất nước”.
Cuộc thi sáng tác biểu trưng (logo) Đảng uỷ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương
Hướng tới chào mừng Đại hội Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, Cuộc thi sáng tác biểu trưng (logo) Đảng uỷ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương và biểu trưng (logo) Đại hội đại biểu Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 – 2030 được chính thức khởi động từ ngày 18/7/2025.
Xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh, tập hợp, đoàn kết trí thức KH&CN phục vụ phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới
Kể từ khi Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) được thành lập ngày 26/03/1983, Đảng bộ Liên hiệp Hội Việt Nam đã trải qua 9 kỳ Đại hội, mỗi kỳ Đại hội đã thực sự trở thành những mốc son quan trọng, đánh dấu bước phát triển cả về tư duy chính trị lẫn phương thức hoạt động của toàn hệ thống.