Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ tư, 29/03/2006 00:39 (GMT+7)

ARN vô dụng tiết lộ bí mật của chúng

Không giống như phần lớn các ARN, vốn được sao chép từ AND để tạo nên các protein, những phân tử ARN không mã hóa này không biến chuyển thành các protein. Đôi khi còn được gọi là ARN “vô dụng”, có hàng ngàn phân tử ARN không mã hóa ở trong các tế bào của con người. Các nhà khoa học cho rằng thậm chí nếu chỉ một tỷ lệ nhỏ của chúng có chức năng, thì cũng sẽ tương đương với hàng trăm phân tử, những phân tử có thể có vai trò quan trọng trong việc điều khiển các chức năng của tế bào.

Chỉ đến gần đây các nhà khoa học mới quan tâm tới ARN không mã hóa. Một trong những lý do cho việc không quan tâm là các nhà khoa học chỉ mới bắt đầu công nhận là những ARN không mã hóa này có số lượng nhiều đến thế nào. Trên Tạp chí Science, hai bản báo cáo mô tả công trình của những nhà nghiên cứu khác cho thấy ARN không mã hóa có số lượng nhiều hơn rất nhiều so với sự hình dung thậm chí chỉ mới mấy tháng trước đây của các nhà nghiên cứu.

Một câu hỏi mà các nhà khoa học đang đặt ra là, tại sao tế bào lại dành quá nhiều năng lượng để tạo ra ARN vô dụng, trong khi những ARN này lại chẳng có vai trò gì? Họ phỏng đoán rằng có lẽ một số ARN không mã hóa giữ những vai trò tế bào. Trong khi các phương pháp tính toán và phân tích được sử dụng, không có một nhà khoa học nào sử dụng phương pháp xác định thử nghiệm xem liệu các ARN không mã hóa có chức năng tế bào. Vì vậy, làm thế nào mà các nhà nghiên cứu có thể xác định một cách nhanh chóng ARN không mã hóa sẽ giữ chức năng nào? Giáo sư sinh học thần kinh John Hogenesch của Scripps cho rằng đó sẽ là một vấn đề làm tiêu tốn hàng triệu đô la. Cho đến nay các nhà nghiên cứu vẫn chưa đưa ra được một phương pháp nào để trả lời cho câu hỏi này.

Nhưng hiện nay, họ đã có thể trả lời cho câu hỏi đó. Dường như nhóm nghiên cứu đã tạo ra được một bằng chứng đầu tiên về chức năng tế bào của ARN không mã hóa. Để áp dụng một phương pháp thông lượng cao cho vấn đề này, các nhóm bắt đầu với việc thu thập một thư viện gồm 512 ARN không mã hóa, được bảo tồn theo mức độ tiến hóa. Sau đó, một kỹ thuật có tên là “can thiệp ARN” được sử dụng để làm câm ARN không mã hóa trong các tế bào. Tiếp theo, các nhà nghiên cứu sẽ kiểm tra để tìm ra những thay đổi, ví dụ như độ tăng hay giảm của các hoạt động liên quan tới một protein tế bào nào đó. Về lý thuyết, nếu sự thay đổi này diễn ra với vai trò là kết quả duy nhất của sự biến đổi mức độ của một ARN không mã hóa, thì ARN không mã hóa đó có vai trò nhất định.

Trong số 512 ARN không mã hóa được xem xét, có 8 ARN không mã hóa, dường như có chức năng tế bào. Trong đó, 6 dường như có tác động tới sự phát triển tế bào, một ảnh hưởng tới cách truyền tính trạng tín hiệu hedgehog (Hh) và một ARN cuối cùng làm biến đổi nhân tố hạt nhân của quá trình phát tín hiệu các tế bào T bị hoạt hóa (NFAT). Các nhà nghiên cứu quyết định kiểm tra chi tiết ARN không mã hóa cuối cùng này. Phỏng đoán rằng có thể nó sẽ tương tác với các protein, họ sử dụng một kỹ thuật để làm “mắc kẹt” các protein với môi trường mà ARN không mã hóa đang tương tác. Có 10 protein, trong số đó có một số dạng có tên là “importins”, có vai trò vận chuyển các vật liệu từ tế bào chất tới nhân tế bào. Trong số đó có protein “nhân tố hạt nhân của các tế bào T bị hoạt hóa” (NFAT). Các nhà khoa học nhận thấy khi họ phong tỏa ARN không mã hóa, hoạt động của NFAT tăng mạnh. Vì lý do này, họ gọi ARN không mã hóa là chất ức chế không mã hóa của NFAT hay “NRON”.

Các nhà nghiên cứu đang rất quan tâm tới phương pháp thử nghiệm mới này của nhóm nghiên cứu, một chiến lược mà theo họ là sẽ cho phép kiểm tra hàng ngàn, thay vì hàng trăm mẫu vật ARN.

Theo: Tri thức và phát triển, số 43/2005

Xem Thêm

Phát huy vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trí thức trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc
Ngày 25/6/2025, tại Tp. Huế, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) chủ trì, phối hợp với Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật thành phố Huế (Liên hiệp Hội TP. Huế) tổ chức Hội thảo “Phát huy vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trí thức để góp phần tích cực cho sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc theo tinh thần Nghị quyết số 45-NQ/TW ngày 24/11/2023”.
An Giang: 8 giải pháp thực hiện đột phá phát triển khoa học công nghệ
Đến nay, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội tỉnh) đã tập hợp được 40 hội, tổ chức thành viên với 9.554 hội viên cá nhân, trong đó có hơn 3.451 hội viên trí thức. An Giang xác định và đề ra mục tiêu về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số (KHCN, ĐMST, CĐS) đến năm 2030.
Thanh Hoá: Hội thảo KH về giải quyết tình trạng thiếu lao động ở nông thôn, lao động trực tiếp tham gia SX nông nghiệp
Sáng ngày 27/5/2025, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội) phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ, Viện Nông nghiêp tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp giải quyết tình trạng thiếu lao động sản xuất ở khu vực nông thôn, lao động có kỹ thuật, tay nghề cao trực tiếp tham gia sản xuất nông nghiệp, nhất là nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ”.
Bình Thuận: Đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất
Sáng ngày 27/5, tại thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp đột phá trong ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ vào thực tiễn quản lý và sản xuất trên địa bàn tỉnh Bình Thuận”.

Tin mới

Hành trình phát triển văn hóa, ngôn ngữ, giáo dục bền vững của Viện CLEF
Ngày 9/7, Viện Nghiên cứu Phát triển Văn hóa, Ngôn ngữ và Giáo dục (Viện CLEF) đã tổ chức lễ kỷ niệm 5 năm thành lập. Đây là dịp để nhìn lại hành trình hình thành và phát triển của Viện, là lời tri ân sâu sắc gửi tới các đối tác, chuyên gia và cộng đồng học thuật đã luôn đồng hành, hỗ trợ và tiếp sức cho những bước tiến của Viện trong suốt thời gian qua.
Tìm giải pháp thực hiện hiệu quả các dự án viện trợ không hoàn lại
Thủ tục hành chính thực hiện và quản lý các dự án viện trợ không hoàn lại hiện nay còn phức tạp; quy trình xét duyệt, giải ngân còn chậm, ảnh hưởng đến tiến độ và sự hài lòng của đối tác; năng lực quản lý hạn chế; một số đơn vị thành viên thiếu chuyên môn về giám sát tài chính, báo cáo theo chuẩn quốc tế; biến động kinh tế, chính trị toàn cầu khiến nguồn viện trợ không ổn định....
Chủ tịch Phan Xuân Dũng tiếp xúc cử tri tỉnh Khánh Hòa sau kì họp thứ 9, Quốc hội khóa XV
Ngày 9-10/7, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Khánh Hòa gồm ông Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam, bà Đàng Thị Mỹ Hương, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh và ông Nguyễn Văn Thuận đã có các buổi tiếp xúc cử tri tại xã Bác Ái Tây và xã Phước Hà sau kì họp thứ 9, Quốc hội khóa XV.