Cây Kim phượng

Là loại cây gỗ nhỏ cao khoảng 2 - 3 m có gai ở thân, đường kính thân 5 - 7 cm, có thể đến 10 cm. Lá hai lần kép, mọc đối, lá chét hình bầu dục. Hoa mọc thành chùm ở ngọn hoặc đầu cành, cuống hoa 3 - 7 cm, các đài không bằng nhau, mép nhăn nheo. Có hoa màu vàng, cam hay đỏ, tía. Quả dẹp, gần như không cọng, dài 10 cm rộng 4 cm, chứa 8 hột. Hột hình xoan dẹp. Trẻ ăn hột lúc còn xanh, vị nhạt. Hột già dùng nhuộm da: muốn ra màu vàng thì cho phèn chua, muốn ra màu đen thì cho chất sắt. Trong sân vườn hoặc ở đình, chùa dùng làm hoa cảnh hay để cúng.

Bộ phận dùng: vỏ cây, lá, hoa.

Theo sách Cây có vị thuốc ở Việt Nam(Phạm Hoàng Hộ), gỗ chứa pulcherimin, 6 - metoxypulcherrimin, 2 - homoisofavonoid, 2, 6 - dimetoxybenzoquinon, 4 - matilisoquitugenin. Hai chất sau cùng có độc tính với tế bào và kỵ thai. Hoa làm trà trị suyễn, viêm cuống phổi, hạ nhiệt.

Tác dụng: bổ sức, điều kinh, hoạt trường, xổ giảm ho, kỵ thai.

Điều trị:

- Làm thuốc bổ, tăng sức, thường dùng dạng ngâm rượu:

Vỏ cây Điệp    50 g

Đương quy       100 g

Thục địa           100 g

Bạch truật        100 g

Camthảo        20 g

Rượu                1 lít

Mỗi lần uống 30 ml.

- Điều kinh:

Lá Điệp            30 g

Đương quy       20 g

Thục địa           20 g

Hương phụ       20 g

Mẫu đơn bì       20 g

Nấu sắc uống.

- Giảm ho trong bệnh viêm phế quản:

Hoa khô          20 g

Đường 70 g

Nước              500 ml

Nấu chia uống nhiều lần trong ngày (Pételot).

- Nhuận trường:

Lá Điệp           20 g

Lá Muồng trâu 10 g

Trần bì            40 g

Nấu sắc uống.