Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ năm, 30/08/2007 22:43 (GMT+7)

Tìm thấy xác ướp Nữ hoàng Ai Cập

Nữ hoàng Hatshepsut cai trị Ai Cập từ năm 1479 đến năm 1458 trước Công nguyên (TCN). Bà là một phụ nữ có cá tính khác thường, hay ăn mặc như con trai và đeo râu giả. Hatshepsut là người phụ nữ hiếm hoi được tôn sùng là pharaoh, vị vua của Thượng và Hạ Ai Cập, một danh vị mà hai người phụ nữ rất nổi tiếng khác là Hoàng hậu Nefertiti và Nữ hoàng Cleopâtra cũng chưa bao giờ đạt tới. Dưới bàn tay cai trị của bà, đất nước Ai Cập rất thịnh vượng, của cải chất đầy trong kho. Bà đã bỏ ra nhiều tiền bạc để xây dựng hàng trăm công trình kiến trúc vĩ đại khắp Thượng và Hạ Ai Cập, nay vẫn tồn tại. Ngoài ra, bà còn tiến hành những cuộc viễn chinh sang tận bờ sông Euphrates (nay là Iraq) và Nubia (nay là Sudan). Các nhà sử học đánh giá Nữ hoàng Hatshepsut là một nhà cai trị tài ba trong lịch sử Ai Cập cổ đại. Hầu như tất cả viện bảo tàng trên thế giới đều có những bộ sưu tập tượng của bà với bộ râu giả đặc trưng.

Nữ hoàng Hatshepsut là pharaoh đời thứ V của triều đại thứ XVIII, con gái của pharaoh Thumose I, phu nhân của pharaoh Thumose II (ông này đồng thời cũng là anh em cùng cha khác mẹ của bà. Kiểu hôn nhân trực hệ như vậy rất phổ biến ở Ai Cập cổ). Sau khi phu quân chết, bà đã kế vị và cai trị Ai Cập trong 20 năm, mất khi mới bước sang tuổi trung niên. Sau cái chết của bà, con trai của chồng bà là pharaoh Thumose III đã ra lệnh đục xóa tên tuổi của Hatshepsut ở các bản ghi trên đá để trả thù bà đã cướp ngôi của ông ta. Xác ướp của bà cũng bị mất tích từ đấy, nhiều khả năng bị lẫn lộn trong rất nhiều xác ướp của các vị vua chúa chưa rõ danh tính trong thung lũng của các vị vua tại Luxor.

Để phục vụ cho công tác nghiên cứu, kênh truyền hình Discovery đã thuê một chiếc máy chụp cắt lớp CT của Tập đoàn Siemens và bỏ ra 5 triệu USD để trang bị cho một phòng xét nghiệm ADN đặt tại tầng hầm của Viện Bảo tàng Cairo.

Tiến sĩ Hawass quyết định dùng máy CT để nghiên cứu các xác ướp, sau đó sẽ dùng phương pháp ADN để kiểm định quan hệ họ hàng giữa các mẫu. Lý do ông đưa ra là việc lấy mẫu ADN từ xác ướp là rất khó khăn vì mẫu dễ bị mủn gẫy và dễ bị nhiễm khuẩn khiến kết quả không còn chính xác nữa.

Tiến sĩ Hawass cùng 4 xác ướp đã được nghiên cứu.
Tiến sĩ Hawass cùng 4 xác ướp đã được nghiên cứu.
Sau khi sàng đi lọc lại, nhóm của Tiến sĩ Hawass quyết định nghiên cứu 4 xác phụ nữ. Hai xác ướp đầu tiên được tìm thấy trong lăng mộ KV60. Nhà khảo cổ nổi tiếng Howard Carter đã khai quậtlăng mộ KV60 và tìm thấy 2 xác này vào năm 1903. Một phụ nữ có dáng vóc bé nhỏ nằm trong quan tài đá, trên nắp có khắc chữ nói rằng, bà là nhũ mẫu của Hoàng gia, tên là In. Xác ướp thứ hai là của mộtphụ nữ to béo, nằm trên sàn, ngay bên cạnh quan tài của In, tay trái của bà bắt chéo trên ngực - một dấu hiệu chứng tỏ bà là thành viên Hoàng gia. Lý do mà Tiến sĩ Hawass quyết định nghiên cứu 2 xácnày là vị trí của lăng mộ KV60 nằm ngay ở phía trước KV20 - lăng mộ chung của chính Hatshepsut và cha bà. Còn nữa, theo lịch sử, Hatshepsut có một bà nhũ mẫu tên là Sitre-In. Hai xác ướp còn lại đượctìm thấy ở lăng mộ DB320. Trong lăng mộ này, các nhà khảo cổ thời trước đã tìm thấy một chiếc hòm gỗ có khắc tên và phù hiệu của Hatshepsut, bên trong có chứa phủ tạng của bà, được lấy ra trong quátrình ướp xác. Theo kinh nghiệm của Tiến sĩ Hawass, chiếc hòm luôn đi cùng với xác ướp.

Bốn xác ướp được đưa lên máy chụp CT. Tiến sĩ Hawass yêu cầu scan cả những đồ vật của Hatshepsut tìm thấy trong lăng mộ KV20 của bà và chiếc hòm gỗ. Thật bất ngờ! Bên trong, ngoài phủ tạng của Hatshepsut còn có một chiếc răng hàm. Có lẽ nó đã bị rơi ra trong quá trình ướp xác Hatshepsut và những người thợ đã nhặt bỏ vào hòm. Người Ai Cập cổ đại tin rằng các bộ phận của người chết phải ở cùng một chỗ để chuẩn bị tái sinh ở kiếp sau. Chính chiếc răng này đã dẫn dắt các nhà khoa học đi đến thành công. Trong số 4 xác được nghiên cứu, người phụ nữ to béo ở lăng mộ KV60 là chủ nhân của chiếc răng. Giáo sư nha khoa Galal El - Beheri của Đại học Cairo đã kết luận như vậy vì lỗ hổng trên hàm của bà ta trùng khớp với chiếc răng. Vậy bà chính là Nữ hoàng Hatshepsut!

Tiếp tục nghiên cứu, các nhà khoa học đã có thêm những phát kiến thú vị về người phụ nữ danh tiếng lẫy lừng trong thế giới Ai Cập cổ đại này. Bà chết năm 50 tuổi vì rất nhiều chứng bệnh: bệnh béo phì, bệnh ung thư gan, ung thư xương và bệnh tiểu đường.

Lý do xác ướp của Hatshepsut có trong lăng mộ KV60 được các nhà sử học giải thích như sau: sau khi Nữ hoàng Hatshepsut mất, có lẽ pharaoh Thumose III đã sai người đột nhập vào lăng mộ KV20, lấy xác của bà và bỏ vào lăng mộ của bà vú Sitre-In ở gần đó để trả thù.

Nữ hoàng Hatshepsut là một nhân vật có địa vị đặc biệt trong lịch sử Ai Cập cổ đại. Vì vậy, việc Tiến sĩ Zahi Hawass và các cộng sự tìm ra xác ướp của bà được các nhà khoa học thế giới đánh giá ngang tầm với sự kiện nhà khảo cổ học nổi tiếng Howard Carter tìm ra lăng mộ còn nguyên vẹn của pharaoh Tutankhamun hồi đầu thế kỷ này.

Xem Thêm

Văn hóa đọc là giá trị nền tảng góp phần phát triển con người và xã hội trong kỷ nguyên mới
Trong thời đại của cách mạng công nghiệp 4.0 và toàn cầu hóa, để đất nước vươn mình sánh vai cùng các cường quốc năm châu, không thể thiếu ánh sáng của tri thức, mà trong đó sách đóng vai trò trung tâm. Sách và Văn hoá đọc chính là nền tảng để xây dựng một xã hội học tập, sáng tạo và phát triển bền vững.
Giải pháp nào để phát triển các mô hình NN, thủy sản hiệu quả cao theo hướng an toàn, bền vững tại các tỉnh ĐBSCL?
Đó là những nội dung được các đại biểu đưa ra tại hội thảo khoa học “Giải pháp phát triển các mô hình nông nghiệp, thủy sản hiệu quả cao theo hướng an toàn, bền vững tại các tỉnh ĐBSCL” do Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (LHHVN) phối hợp với LHH tinh Kiên Giang và Viện Nghiên cứu ứng dụng và chuyển giao công nghệ (Viện IHT) tổ chức ngày 12/4 tại TP Rạch Giá.
Sơn La: Tìm giải pháp quản lý, bảo vệ và sử dụng nguồn nước
Ngày 2/4, Liên hiệp hội tỉnh phối hợp cùng Sở Nông nghiệp và Môi trường tổ chức hội thảo "Thực trạng và giải pháp quản lý, bảo vệ và sử dụng nguồn nước". Sự kiện thu hút sự tham gia của hơn 40 đại biểu đến từ các sở, ban, ngành, doanh nghiệp, trường đại học, cao đẳng và cơ quan truyền thông địa phương.
Huế: Hội nghị về Nội tiết và Đái tháo đường năm 2025
Ngày 29/3, Hội Nội tiết và Đái tháo đường thành phố Huế phối hợp với Hội Nội tiết và Đái tháo đường Việt Nam đã tổ chức hội nghị khoa học Cố đô mở rộng lần thứ 8 về bệnh nội tiết, đái tháo đường, rối loạn chuyển hóa năm 2025.

Tin mới

Hà Giang: Góp ý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung 06 Luật
Ngày 29/4, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Hà Giang (Liên hiệp hội) đã tổ chức hội thảo tư vấn, phản biện (TVPB), góp ý đối với dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng dân sự, Luật Tố tụng hành chính, Luật Tư pháp người chưa thành niên, Luật Phá sản, Luật Hòa giải, đối thoại tại Tòa án và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch.
Phát huy sức mạnh trí tuệ và tâm huyết của trí thức KHCN trong thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị
Nhằm triển khai hiệu quả Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam - LHHVN) xác định phát huy trí tuệ, trách nhiệm và tâm huyết của đội ngũ trí thức là nhiệm vụ trung tâm, tạo động lực để khoa học công nghệ và chuyển đổi số trở thành lực lượng sản xuất chủ đạo thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.
An Giang: 30 trí thức KH&CN tiêu biểu được tôn vinh 2025
Chiều ngày 28/4, tại trụ sở Liên hiệp các Hội KH&KT tỉnh An Giang, Hội đồng xét chọn trí thức Khoa học và Công nghệ (KH&CN) tiêu biểu tỉnh năm 2025 đã tổ chức phiên họp chính thức. Đây là lần thứ hai An Giang triển khai hoạt động xét chọn và tôn vinh trí thức KH&CN tiêu biểu.
Quảng Ngãi: Cuộc thi Sáng tạo Robot Quảng Ngãi lần thứ III đã tìm ra nhà vô địch
Sau 2 ngày tranh tài sôi nổi, chiều ngày 27/5, tại Nhà thi đấu IEC Quảng Ngãi, Ban tổ chức Cuộc thi Sáng tạo Robot Quảng Ngãi lần thứ III, năm 2025 đã tổ chức bế mạc, trao 16 giải thưởng cho các đội đoạt giải. Đội CFF đến từ trường THPT Lê Trung Đình đã xuất sắc giành giải Nhất chung cuộc.
Khởi động Chương trình Biểu dương TOP Công nghiệp 4.0 năm 2025
Chương trình Biểu dương TOP Công nghiệp 4.0 nhằm thúc đẩy các doanh nghiệp ứng dụng, chuyển giao, nghiên cứu và phát triển sản xuất các sản phẩm, nền tảng, giải pháp dựa trên công nghệ số để thúc đẩy đổi mới sáng tạo, hiện thực hóa các cơ hội, tiềm năng mà chuyển đổi số mang lại khi đưa được công nghệ số vào mọi lĩnh vực đời sống xã hội, đến từng người dân.
Khai mạc Cuộc thi Sáng tạo Robot Quảng Ngãi lần thứ III
Ngày 26/4, tại Quảng Ngãi, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Quảng Ngãi phối hợp với Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP. Hồ Chí Minh, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Ngãi và Tỉnh đoàn tỉnh Quảng Ngãi tổ chức khai mạc và vòng loại Cuộc thi Sáng tạo Robot Quảng Ngãi lần thứ III, năm 2025.
Văn hóa đọc là giá trị nền tảng góp phần phát triển con người và xã hội trong kỷ nguyên mới
Trong thời đại của cách mạng công nghiệp 4.0 và toàn cầu hóa, để đất nước vươn mình sánh vai cùng các cường quốc năm châu, không thể thiếu ánh sáng của tri thức, mà trong đó sách đóng vai trò trung tâm. Sách và Văn hoá đọc chính là nền tảng để xây dựng một xã hội học tập, sáng tạo và phát triển bền vững.