Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ hai, 28/04/2025 20:36 (GMT+7)

Tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1975: Nghệ thuật quân sự vượt bậc

Theo Trung tướng, TS Đỗ Minh Xương, cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1975 đã thể hiện đầy đủ những nét đặc sắc, độc đáo, sáng tạo và đánh dấu bước phát triển vượt bậc của nền nghệ thuật quân sự Việt Nam.

Theo Trung tướng, TS Đỗ Minh Xương, Giám đốc Học viện Lục quân, phương châm: “Thần tốc, táo bạo, bất ngờ, chắc thắng” là một nét đặc sắc về nghệ thuật chỉ đạo tác chiến chiến lược của Đảng và Bộ Tổng Tư lệnh. Nó vừa là tư tưởng chỉ đạo, vừa là phương châm hành động quân sự nổi bật trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1975.

tm-img-alt

  Xe tăng của Quân Giải phóng tiến vào dinh Độc Lập trưa 30-4-1975. Ảnh tư liệu.

Từ thực tiễn của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1975, có thể rút ra một số bài học kinh nghiệm về nét đặc sắc, độc đáo, sáng tạo của nghệ thuật chỉ đạo tác chiến chiến lược.

Nghệ thuật chỉ đạo tổ chức lực lượng “toàn dân đánh giặc”

Cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của dân tộc ta vừa có tính chất của một cuộc chiến tranh giải phóng, vừa có tính chất của cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc. Đảng ta không chỉ chú trọng xây dựng Quân đội làm nòng cốt để tiến hành chiến tranh mà còn phát huy tối đa trí tuệ, sức lực, truyền thống, kinh nghiệm Việt Nam từ xa xưa để đánh giặc bằng sức mạnh của cả dân tộc, nhằm đánh bại lực lượng quân sự nhà nghề với những cỗ máy chiến tranh khổng lồ, chuyên nghiệp và tàn ác của kẻ thù.

tm-img-alt

Ban Quân ủy Trung ương theo dõi diễn biến của chiến dịch Hồ Chí Minh giải phóng Sài Gòn, Hà Nội, tháng 4/1975. Ảnh tư liệu.

Đối tượng của nghệ thuật tổ chức, sử dụng lực lượng của ta trong tác chiến, chiến lược là động viên sức mạnh của toàn dân đánh giặc, gồm lực lượng vũ trang ba thứ quân, gắn liền với lực lượng kháng chiến của từng xã, thôn, ấp, bản, làng, từng huyện, tỉnh, thành phố, kết hợp chặt chẽ với bộ đội chủ lực - lực lượng nòng cốt, xung kích của chiến tranh nhân dân.

Trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1975, thế trận và lực lượng ấy đã bảo đảm để khi tiến công địch, ta luôn ở thế chủ động, càng đánh, địch càng bộc lộ sơ hở, bị dồn vào nguy cơ thất bại. Do có nghệ thuật chỉ đạo tổ chức toàn dân đánh giặc mà ta vừa có điều kiện tập trung lực lượng đánh vào các thành phố lớn, tiêu diệt và bắt địch; đồng thời, vừa có điều kiện đánh địch rộng khắp cả ở rừng núi, nông thôn và vùng ngoại ô thành phố, loại khỏi vòng chiến đấu hàng trăm nghìn tên địch.

Do nghệ thuật tổ chức lực lượng toàn dân đánh giặc rất linh hoạt, sáng tạo, ta đã kết thành lưới lửa của thế trận chiến tranh nhân dân, diệt nhiều máy bay, tàu chiến, đánh bại hoàn toàn âm mưu, thủ đoạn xâm lược của đế quốc Mỹ, khiến Mỹ - ngụy thất bại toàn diện cả về quân sự và chính trị.

Nghệ thuật chỉ đạo tác chiến chiến lược độc đáo, sáng tạo

Trên cơ sở đường lối chiến tranh nhân dân, nghệ thuật tác chiến chiến lược theo đường lối chiến tranh nhân dân, kết hợp chặt chẽ giữa chiến tranh du kích với chiến tranh chính quy, giữa đấu tranh quân sự với đấu tranh chính trị và binh vận, chúng ta đã tác chiến thành công trên toàn bộ chiến tuyến, đánh cả ở phía trước và sau lưng địch, trên cả 3 vùng chiến lược.

tm-img-alt

Quân giải phóng hoàn toàn làm chủ thành phố Đà Nẵng, ngày 19/3/1975. Ảnh tư liệu.

Trong cuộc tiến công chiến lược Xuân 1975, để tiêu diệt sinh lực địch, phải bố trí, sử dụng các tập đoàn chiến lược mạnh trên các hướng chiến trường trọng yếu, làm cho tổng tiến công phát triển mạnh, cổ vũ lực lượng chính trị, lực lượng quần chúng nổi dậy rộng khắp, đạt thắng lợi lớn, làm cho quân địch không thể đối phó.

Nghệ thuật chỉ đạo tác chiến chiến lược bằng các cuộc tiến công kế tiếp một cách liên tục, gối đầu nhau, tiến công trên toàn bộ chiến tuyến hoặc trên phần lớn chiến tuyến làm cho địch rối loạn, không kịp rút lực lượng các nơi để chi viện cho Sài Gòn.

Những quả đấm thép của bộ đội chủ lực đã cổ vũ lực lượng vũ trang địa phương hăng hái phối hợp tiến công, cổ vũ lực lượng chính trị của quần chúng trong nội đô và các thị xã, thị trấn nhất tề nổi dậy. Sức mạnh của cả dân tộc như “triều dâng, thác lũ”, không gì ngăn cản nổi, làm cho thế trận của địch tan rã nhanh và sụp đổ.

Nghệ thuật chỉ đạo tạo lập thế trận tác chiến chiến lược để giành thắng lợi quyết định

Trong giai đoạn Tổng tiến công chiến lược, ta tổ chức 5 tập đoàn quân chiến lược là cần thiết để tạo lập và chuyển hóa thế trận tác chiến chiến lược, nhằm đẩy mạnh nhịp độ tiến công với tốc độ cao, làm cho quân địch khó có điều kiện chống cự và bị đánh bại nhanh chóng.

tm-img-alt

Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Lao Động Việt Nam họp quyết định mở cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975 (từ ngày 18/12/1974 đến ngày 8/1/1975). Ảnh tư liệu.

Nét đặc sắc trong tạo lập thế trận của ta là thế trận của chiến tranh nhân dân đã được kế thừa từ truyền thống, kinh nghiệm của ông cha ta trong lịch sử. Ta tiến công địch bằng 2 lực lượng, 3 thứ quân, trên cả 3 vùng chiến lược và tác chiến trong thế cài răng lược, xen kẽ với địch trên toàn bộ chiến tuyến.

Các binh đoàn chủ lực của ta đứng chân vững chắc từ phía Nam vĩ tuyến 17 đến Sài Gòn, vào tới đồng bằng Sông Cửu Long. Chúng ta không đánh vào chiều dọc chiến tuyến của địch, nơi có chiều sâu phòng ngự lớn của địch mà từ các bàn đạp chiến tuyến của địch, chúng ta tổ chức tiến công trên thế chắc thắng. Thế trận đánh vào chiều ngang nơi lực lượng của địch mỏng, yếu, từ phía tây tới nên ta có thể nhanh chóng đánh chiếm tuyến phòng ngự cơ bản của địch, ta chỉ cần một lần đột phá chiến dịch là đã đạt tới chiều sâu chiến lược.

Thế trận tác chiến chiến lược của ta đã chia cắt được thế trận chiến lược và phá vỡ thế liên hoàn chiến lược của địch, cô lập các tập đoàn lực lượng của địch ra từng cụm, làm cho chúng lâm vào tình thế khó khăn và không thể ứng cứu giải toả, chi viện cho nhau.

Nghệ thuật phát huy sức mạnh hiệp đồng quân, binh chủng trong tác chiến quy mô lớn

Trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1975, ta đã sử dụng và phát huy tốt tác chiến hiệp đồng quân, binh chủng trên quy mô lớn. Lực lượng các quân, binh chủng đã tổ chức, sử dụng linh hoạt, sáng tạo, phối hợp chặt chẽ theo kế hoạch thống nhất, tạo sức mạnh tổng hợp tiêu diệt địch trên khắp chiến trường.

tm-img-alt

Bộ chỉ huy chiến dịch Hồ Chí Minh theo dõi và chỉ đạo chiến dịch, tháng 4/1975. Ảnh tư liệu.

Cụ thể: bộ đội Tăng-Thiết giáp cùng với bộ binh đột kích, dẫn đầu các đơn vị thọc sâu đánh chiếm mục tiêu quan trọng và truy kích địch; bộ đội Đặc công luồn sâu, đánh hiểm vào các mục tiêu quan trọng trong thành phố, đánh chiếm và bảo vệ các đầu cầu, bảo đảm cho các đơn vị thọc sâu đánh chiếm mục tiêu theo hiệp đồng chiến dịch;

Bộ đội phòng không bắn máy bay bảo vệ vùng trời, bảo vệ đội hình chiến dịch, đánh địch đổ bộ đường không, địch mặt đất, mặt nước; bộ đội Pháo binh đã phát huy sức mạnh hỏa lực, tích cực chi viện cho bộ binh, xe tăng tiến công địch theo kế hoạch, đánh địch đổ bộ đường không và địch rút chạy;

Bộ đội Không quân bảo đảm tốt cho vận chuyển, phục vụ chỉ huy, đặc biệt là, đã đánh một trận thành công xuất sắc vào sân bay Tân Sơn Nhất, thực hiện hiệp đồng tác chiến binh chủng, quân chủng hiện đại trong trận quyết chiến chiến lược. Các binh chủng bảo đảm như công binh, thông tin, vận tải… được sử dụng đúng chức năng, nhiệm vụ, đã phát huy hiệu quả khả năng và sức mạnh bảo đảm cho chiến dịch phát triển thuận lợi, đúng ý định.

Nghệ thuật chỉ đạo vận dụng chiến thuật linh hoạt, sáng tạo để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chiến dịch

Trong các chiến dịch của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1975, Quân ủy Trung ương và Bộ Tổng Tư lệnh đã chỉ đạo các lực lượng vận dụng linh hoạt, sáng tạo và thành công các loại hình chiến thuật như điều địch, lừa địch, nhử địch vào kế của ta mà đánh; đánh địch cả trong công sự và ngoài công sự, trên các loại hình rừng núi, nông thôn, đồng bằng, đô thị...

tm-img-alt

Các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước trên lễ đài tại Lễ mít tinh mừng Việt Nam đại thắng, ngày 15/5/1975.

Đặc biệt là sự thành công của tác chiến hiệp đồng binh chủng đánh vào thành phố, thị xã và căn cứ quân sự lớn với các hình thức: tiến công địch trong các căn cứ, thị xã, thành phố lớn; tiến công hành tiến; vận động tiến công; đánh địch đổ bộ đường không; truy kích địch trong điều kiện có thời gian chuẩn bị và không có thời gian chuẩn bị… đã phát triển vượt bậc và đạt hiệu suất chiến đấu cao.

“Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1975 là sự phát triển cao của chiến tranh nhân dân Việt Nam. Những phát triển sáng tạo và độc đáo của nghệ thuật chỉ đạo tác chiến chiến chiến lược trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1975 đã góp phần hoàn chỉnh thêm một bước và làm phong phú kho tàng nghệ thuật quân sự Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh, để lại những bài học kinh nghiệm quý cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hôm nay và mai sau”, Trung tướng, TS Đỗ Minh Xương nhấn mạnh.

Bài viết sử dụng tư liệu từ Hội thảo khoa học "Đại thắng mùa Xuân 1975 với kỷ nguyên phát triển mới của dân tộc Việt Nam".

Xem Thêm

Thanh Hoá: Hội thảo KH về giải quyết tình trạng thiếu lao động ở nông thôn, lao động trực tiếp tham gia SX nông nghiệp
Sáng ngày 27/5/2025, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội) phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ, Viện Nông nghiêp tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp giải quyết tình trạng thiếu lao động sản xuất ở khu vực nông thôn, lao động có kỹ thuật, tay nghề cao trực tiếp tham gia sản xuất nông nghiệp, nhất là nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ”.
Bình Thuận: Đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất
Sáng ngày 27/5, tại thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp đột phá trong ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ vào thực tiễn quản lý và sản xuất trên địa bàn tỉnh Bình Thuận”.

Tin mới

Quảng Ngãi: Hội nghị thông tin, tuyên truyền cho đội ngũ trí thức tỉnh “Kỷ nguyên mới - Sứ mệnh và hành động”
Thực hiện Chương trình phối hợp công tác năm 2025, Liên hiệp hội tỉnh Quảng Ngãi phối hợp với Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy tổ chức Hội nghị thông tin, tuyên truyền cho đội ngũ trí thức tỉnh Quảng Ngãi với chủ đề: “Kỷ nguyên mới - Sứ mệnh và hành động”
Quảng Bình: Hội nghị tập huấn Trí tuệ nhân tạo (AI) trong hành chính - công vụ - xã hội
Ngày 28/5, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Quảng Bình tổ chức Hội nghị tập huấn Trí tuệ nhân tạo (AI) trong hành chính- công vụ - xã hội cho 100 học viên là cán bộ, công chức, viên chức một số sở ngành, cơ quan Liên hiệp Hội và hội viên của các Hội thành viên.
Chủ tịch Phan Xuân Dũng chúc mừng Liên hiệp hội Hà Tĩnh nhân Kỷ niệm 30 năm thành lập
Sáng 26/5, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Hà Tĩnh (Liên hiệp hội) đã long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 30 năm thành lập (27/5/1995-27/5/2025). Dự lễ kỷ niệm có Chủ tịch Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh Trần Nhật Tân, đại diện các tỉnh bạn, các sở ngành tại địa phương và lãnh đạo, cán bộ nhân viên của Liên hiệp hội qua các thời kỳ.
Phát động hưởng ứng Ngày phòng chống tác hại của thuốc lá tại Phú Yên
Sáng qua 28/5, tại Trường đại học Phú Yên, Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng tỉnh phối hợp với Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng Việt Nam tổ chức lễ phát động hưởng ứng các hoạt động phòng chống tác hại của thuốc lá vì sức khỏe người tiêu dùng với thông điệp: “Phòng chống tác hại của thuốc lá bảo vệ thế hệ tương lai”, “Vì sức khỏe người tiêu dùng hãy nói không với thuốc lá”.
Anh nông dân lớp 5 và hành trình tại Hội thi Sáng tạo kỹ thuật
Trong bối cảnh nông nghiệp ngày càng đòi hỏi sự đổi mới, thích ứng và sáng tạo để nâng cao năng suất và giảm chi phí lao động, một người nông dân tại Châu Phú, An Giang - dù chỉ học hết lớp 5 - đã chứng minh rằng: Tri thức không chỉ đến từ sách vở mà còn từ thực tiễn cần mẫn và khối óc sáng tạo không ngừng.
Trao Giải thưởng Sáng tạo khoa học công nghệ Việt Nam năm 2024
Tối 28/5, tại Hà Nội, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã tổ chức Lễ tổng kết và trao Giải thưởng Sáng tạo Khoa học Công nghệ (KHCN) Việt Nam năm 2024.
Quảng Ngãi: Tổ chức Hội nghị tuyên truyền cho trí thức
Chiều 9/5, tại Trung tâm Hội nghị và Triển lãm tỉnh Quảng Ngãi, Liên hiệp hội tỉnh đã phối hợp với Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh uỷ tổ chức Hội nghị thông tin, tuyên truyền cho đội ngũ trí thức và Hội viên của Câu lạc bộ Lê Trung Đình tỉnh Quảng Ngãi với chủ đề “Tình hình Biển Đông gần đây và chính sách của Việt Nam”.
Đắk Lắk: Hội nghị phản biện Dự thảo Nghị quyết về bảo đảm thực hiện dân chủ cơ sở
Sáng ngày 27/5/2025, tại trụ sở Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Đắk Lắk (Liên hiệp hội) đã diễn ra Hội nghị phản biện và góp ý đối với Dự thảo Nghị quyết của Hội đồng nhân dân (HĐND) tỉnh Đắk Lắk về việc quyết định các biện pháp bảo đảm thực hiện dân chủ ở cơ sở trên địa bàn tỉnh.
Thanh Hoá: Hội thảo KH về giải quyết tình trạng thiếu lao động ở nông thôn, lao động trực tiếp tham gia SX nông nghiệp
Sáng ngày 27/5/2025, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội) phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ, Viện Nông nghiêp tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp giải quyết tình trạng thiếu lao động sản xuất ở khu vực nông thôn, lao động có kỹ thuật, tay nghề cao trực tiếp tham gia sản xuất nông nghiệp, nhất là nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ”.
Phát động Chiến dịch phục hồi rừng “Rừng xanh lên 2025” tại Sơn La
Hưởng ứng Ngày Quốc tế Đa dạng sinh học 22/5 và Ngày Môi trường Thế giới 05/06, ngày 25/5, Liên Hiệp Hội Việt Nam (LHHVN) đã phối hợp cùng Trung tâm Con người và Thiên nhiên (PanNature), Hạt Kiểm lâm Vân Hồ, Trung tâm Nghiên cứu Sáng kiến Phát triển cộng đồng (RIC) và chính quyền địa phương phát động trồng hơn 18.000 cây bản địa tại hai xã Song Khủa và Suối Bàng, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La.
Bình Thuận: Đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất
Sáng ngày 27/5, tại thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp đột phá trong ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ vào thực tiễn quản lý và sản xuất trên địa bàn tỉnh Bình Thuận”.
VinFuture 2025 nhận 1.705 đề cử toàn cầu – tăng 12 lần số đối tác đề cử sau 5 mùa giải
Giải thưởng Khoa học Công nghệ toàn cầu VinFuture đã chính thức khép lại vòng đề cử cho mùa giải thứ 5 với 1.705 hồ sơ đến từ khắp nơi trên thế giới. Đặc biệt, số lượng đối tác đề cử chính thức của Giải thưởng đã tăng trưởng vượt bậc, đạt 14.772 đối tác.
Hỗ trợ thực hiện các giải pháp bảo tồn và phục hồi rừng tự nhiên gắn với cải thiện sinh kế bền vững
Dự án Hỗ trợ phục hồi rừng tại huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình do Trung tâm Bảo tồn thiên nhiên Việt là Chủ dự án với mục tiêu hỗ trợ việc thực hiện các giải pháp bảo tồn và phục hồi rừng tự nhiên gắn với cải thiện sinh kế bền vững cho cộng đồng.