Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ tư, 08/12/2004 22:17 (GMT+7)

Hội KHKT Xây dựng TP. Hồ Chí Minh chế tạo thành công vữa xi măng - cát nhiễm mặn, nước mặn sử dụng trong xây dựng

Theo TS Trần Đình Lương, công nghệ bêtông truyền thống không cho phép sử dụng cát lẫn sét, phù sa và cát nhiễm mặn, nước mặn. Đây là khó khăn lớn cho vùng ven biển, ven sông và vùng hải đảo có mặnxâm nhập vì phải mua và vận chuyển cát sạch, nước ngọt từ xa tới nên giá thành xây dựng tăng cao, gây nhiều trở ngại, hạn chế rất lớn trong việc phát triển kinh tế - xã hội. Nhóm các nhà khoa họcthuộc Hội KHKT Xây dựng TP Hồ Chí Minh do TS Nguyễn Hồng Bỉnh đứng đầu đi tìm nguyên nhân phá hoại vữa, bêtông khi dùng vật liệu nhiễm mặn và lẫn sét.

Với sét, trong cát ẩm và trong nước (có phù sa) hạt sét đã trương nở nên khi vữa khô sẽ co ngót gây rạn nứt, cường độ kém.

Với muối, trong nước NaCl phân ly thành Na+ và Cl- khi gặp ximăng trong đó có Fe2O3, MgO, Al2O3 cũng bị phân ly trong quá trình thuỷ hoá xi măng nên các thành phần Fe+++, Al+++ và Mg+ hút các ion Cl-tạo nên các phức tan sắt Clorua, phức tan Nhôm Clorua và Magne Clorua tác dụng với nước thành các Hydroxid Fe(OH)3, Al(OH)3, MgOH không bền, xốp và trương nở nhiều lần nên khi vữa khô sẽ bị nứt, cònNa kết hợp với nước tạo thành NaOH cản trở sự đông kết của vữa.

Để khắc phục những nguyên nhân gây phá hoại vữa ximăng - cát khi dùng cát nước nhiễm mặn, Nhóm nghiên cứu đã nghĩ tới các tổ hợp polime vô cơ và họ axít hữu cơ trong chất phụ gia và tiến hành thínghiệm các tổ hợp thành phần tạo nên chất phụ gia. Từ năm 1996 Nhóm đã bắt đầu nghiên cứu chế tạo ra các chất phụ gia CSB và CSSB cùng công nghệ MICLAYCO, phối trộn các cốt liệu xi măng, cát nhiễmmặn, nước mặn, chất phụ gia CSSB và trình độ kỹ thuật trung bình (thợ hồ nông thôn) là có thể sản xuất được vữa xây, trát hoặc trộn bêtông, làm gạch lát nền vv… với vật liệu tại chỗ, giá thànhrẻ.

Qua nhiều lần thí nghiệm, đến ngày 22/04/2004, Nhóm đã dùng cát biển, nước biển tại Cần Giờ - Tp Hồ Chí Minh đúc mẫu gồm: cát mịn có màu hơi đen lẫn ít phù sa và nước có độ mặn 28 0/00, đá mi bụi (d=0,1ữ5mm) với liều lượng như sau cho một m3 bêtông dự kiến Mac 150: ximăng PCB30: 226kg; cát biển: 0,381m3; nước biển: 200lít; phụ gia CSSB: 0.1 lít, sau đó nén xác định cường độ R28 mẫu1: 48kg/cm2;mẫu 2: 161kg/cm2. Cường độ sau 3 tháng R91 mẫu1: 158,1kg/cm2; mẫu 2: 181,6kg/cm2.

Cơ chế tác dung của chất phụ gia CSSB trong quá trình thuỷ hoá ximăng được giải thích như sau:

Nước muối NaCl trong cát và dung dịch bị phân ly thành Na+ , Cl-

Na trong môi trường kiềm (OH) của vữa ximăng kết hợp với acid hữu cơ thành muối gốc hữu cơ.


- Cl- được phóng thích, trong trong điều kiện xúc tác thích hợp sẽ taọ thành Chloride acid hữu cơ.


- Muối hữu cơ (carboxylate) lại kết hợp với Chloride acid hữu cơ (Chloride cabrboxylic) thành phần hữu cơ lớn hơn và đẩy NaCl ra dưới dạng muối rắn không phân ly.


Cụ thể là trong thành phần phụ gia có các muối gốc acid hưũ cơ và acid béo các muối này tác dụng với các chất xúc tác có trong phụ gia là H2SO4, H3PO4 để taọ các muối trung tính, phản ứng xảy ra:



Như vậy nguyên lý cuả quá trình là sự hấp thụ muối điện ly của nước biển để taọ thành một chất muối hữu cơ trung gian và một acid chloride hữu cơ trung gian, hai chất trung gian này kết hợp thành một phân tử mới và đẩy muối NaCl ra ngoài dưới dạng kết tinh. Giai đoạn cuối cùng này chỉ xảy ra khi sự ninh kết phát triển nhanh do quá trình đông cứng của vưã bêtông.

Các kết quả mới sáng taọ của đề tài đã thu được dưới tác động của phụ gia khử các cation chính trong cát và đất như Na+, Ca++, Mg++, Fe+++ và sự điện hoá mạnh mẽ cố định các Anion Cl-, SO4-- thành các hợp chất trơ. Đồng thời tác động trao đổi ion và làm kết tủa các chất còn trong cát và nước biển. Được biết đề tài đã tham gia dự thi và đoạt giải khuyến khích ở hội thi Sáng taọ kỹ thuật thành phố Hồ Chí Minh năm 2002 về công nghệ cải taọ đất cát mặn, nước mặn tạo thành cốt liệu cho vữa xi măng - cát dùng xây trát hoặc phối trộn bê tông.

Đoàn Kim Triết, lược ghi

Xem Thêm

Phát huy vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trí thức trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc
Ngày 25/6/2025, tại Tp. Huế, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) chủ trì, phối hợp với Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật thành phố Huế (Liên hiệp Hội TP. Huế) tổ chức Hội thảo “Phát huy vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trí thức để góp phần tích cực cho sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc theo tinh thần Nghị quyết số 45-NQ/TW ngày 24/11/2023”.
An Giang: 8 giải pháp thực hiện đột phá phát triển khoa học công nghệ
Đến nay, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội tỉnh) đã tập hợp được 40 hội, tổ chức thành viên với 9.554 hội viên cá nhân, trong đó có hơn 3.451 hội viên trí thức. An Giang xác định và đề ra mục tiêu về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số (KHCN, ĐMST, CĐS) đến năm 2030.
Thanh Hoá: Hội thảo KH về giải quyết tình trạng thiếu lao động ở nông thôn, lao động trực tiếp tham gia SX nông nghiệp
Sáng ngày 27/5/2025, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội) phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ, Viện Nông nghiêp tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp giải quyết tình trạng thiếu lao động sản xuất ở khu vực nông thôn, lao động có kỹ thuật, tay nghề cao trực tiếp tham gia sản xuất nông nghiệp, nhất là nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ”.
Bình Thuận: Đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất
Sáng ngày 27/5, tại thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp đột phá trong ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ vào thực tiễn quản lý và sản xuất trên địa bàn tỉnh Bình Thuận”.

Tin mới

Chủ tịch VUSTA Phan Xuân Dũng dự Lễ kỷ niệm 50 năm thành lập Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam
Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam được thành lập ngay sau giải phóng năm 1975. Trong suốt 50 năm qua, Hội đã có nhiều đóng góp quan trọng cho hoạt động tư vấn chính sách đối với các vấn đề trọng đại của đất nước. Gần đây nhất là phản biện trong góp ý văn kiện Đại hội XIII và XIV của Đảng, các đề án tăng trưởng xanh, đường sắt cao tốc, quy hoạch vùng và dự thảo nhiều chính sách kinh tế quan trọng...
Lãnh đạo VUSTA tham dự Hội nghị IAS 2025
Đoàn công tác của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) do PGS.TS Phạm Ngọc Linh, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy, Phó Chủ tịch VUSTA, Giám đốc Ban Quản lý dự án Quỹ Toàn cầu - VUSTA về phòng, chống HIV/AIDS làm trưởng đoàn đã tham dự Hội nghị Khoa học quốc tế về phòng, chống HIV/AIDS 2025 (Hội nghị IAS 2025) tại Rwanda từ ngày 12/7 đến ngày 17/7/2025.
Thắp nến tri ân nhân Kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh Liệt sĩ
Ngày 24/7, nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947–27/7/2025), Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam phối hợp cùng Đoàn Thanh niên Hội Nhà báo Việt Nam và Liên minh Hợp tác xã Việt Nam trang trọng tổ chức Chương trình “Thắp nến tri ân” tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ tại Nghĩa trang Mai Dịch (Cầu Giấy, Hà Nội).
Tuổi trẻ VUSTA tự hào được rèn luyện, trưởng thành dưới cờ Đảng quang vinh
Đại hội Đảng bộ Liên hiệp Hội Việt Nam (VUSTA) nhiệm kỳ 2025–2030 được tổ chức thành công vào sáng ngày 21/7. Tại Đại hội, đại diện Đoàn Thanh niên VUSTA đã có bài phát biểu chúc mừng đại hội. Bí thư Đoàn Thanh niên Lê Thị Thủy khẳng định: “Tuổi trẻ VUSTA tự hào được rèn luyện, trưởng thành dưới cờ Đảng quang vinh và luôn xác định rõ vai trò, trách nhiệm của mình trong công cuộc đổi mới đất nước”.