Liên hiệp các hội và khoa học kỹ thuật Việt Nam
Thứ năm, 03/03/2005 23:15 (GMT+7)

Hồ Chí Minh - Nhà báo cách mạng

Tại Đại hội lần thứ hai Hội Nhà báo Việt Nam, ngày 6/4/1959, Chủ tịch Hồ Chí Minh nói: "Về nội dung viết, mà các cô các chú gọi là "đề tài", thì tất cả những bài Bác viết chỉ có một "đề tài" là:chống thực dân đế quốc, chống phong kiến địa chủ, tuyên truyền độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Duyên nợ của Bác với báo chí là như vậy đó". Có thể coi đây là lời tự tổng kết sự nghiệp báo chícách mạng dài nửa thế kỷ của Hồ Chí Minh.

Suốt nửa thế kỷ cầm bút, nhà báo cách mạng Hồ Chí Minh trung thành với lý tưởng vì dân, vì nước, vì hoà bình, độclập tự do, Người đem đến cho người đọc thời đại mình những khát vọng của một tâm hồn vĩ đại, một trí tuệ vô song, để từ đó thổi bùng lên trong mỗi con người ngọn lửa đấu tranh chống áp bức, cườngquyền, chống sự nô dịch, tha hoá, giành lại những quyền mà con người và các dân tộc được hưởng; và thắp sáng lên trong nhân loại tình yêu thương con người, yêu chân - thiện - mỹ, hoà bình - hạnh phúctrong độc lập - tự do. Đó là cái "duyên" của Người đối với báo chí nói riêng và lịch sử thế kỷ XX nói chung. Người hoạt động báo chí vì mục đích cách mạng của mình. Người coi báo chí là vũ khí, côngcụ, phương tiện và sử dụng nó để tiến hành cách mạng.

Người nói về báo chí: "Báo chí của ta thì cần phục vụ nhân dân lao động, phục vụ chủ nghĩa xã hội, phục vụ đấu tranhthực hiện thống nhất nước nhà, cho hoà bình thế giới (...). Cho nên các báo chí của ta đều phải có đường lối chính trị đúng.

Báo chí ta không phải để cho một số ít người xem, mà để phục vụ nhân dân, để tuyên truyền giải thích đường lối,chính sách của Đảng và Chính phủ, cho nên phải có tính chất quần chúng và tinh thần chiến đấu".

Là người sáng lập nền báo chí cách mạng và cũng là người làm báo rất nhiều kinh nghiệm, Hồ Chí Minh có những lờikhuyên rất cụ thể đối với báo giới Việt Nam: "Kinh nghiệm của tôi là thế này: Mỗi khi viết một bài báo, thì tự đặt câu hỏi: Viết cho ai xem? Viết để làm gì? Viết thế nào cho phổ thông dễ hiểu, ngắngọn và dễ đọc? Khi viết xong thì nhờ anh em xem và sửa giùm.... Cán bộ báo chí cũng là chiến sĩ cách mạng. Cây bút, trang giấy là vũ khí sắc bén của họ. Để làm tròn trách nhiệm vẻ vang của mình, cánbộ báo chí cần phải tu dưỡng đạo đức cách mạng".

    
Những bài báo Bác viết đều thấm đượm tính Đảng, tính nhân dân và một tình yêu da diết đất nước, con người. Người chia sẻ với mọi người phương châm sống mà bản thân Người từng theo đuổi:

    
"-Luôn luôn gần gũi nhân dân.

    
- Ra sức nghe ngóng và hiểu biết nhân dân.

    
-
Học hỏi nhân dân.

    
- Lãnh đạo nhân dân bằng cách tuyên truyền, giải thích, cổ động, giáo dục, tổ chức nhân dân, dựa vào nhân dân để thực hiện nguyện vọng chính đáng của nhân dân".

    
Di sản báo chí Người để lại là một bộ phận hữu cơ quan trọng trong toàn bộ di sản cách mạng của Người, bởi ở đó biểu hiện đầy đủ, thống nhất và nhất quán những tư tưởng, phẩm chất, đạo đức, nhân cách cách mạng Hồ Chí Minh, bởi đó là một nhân tố cấu thành nên chủ nghĩa nhân đạo Hồ Chí Minh - một bộ phận của chủ nghĩa nhân đạo cộng sản.

     
giai đoạn đầu của sự nghiệp báo chí, Nguyễn ái Quốc viết: "Thế giới sẽ chỉ có nền hoà bình cuối cùng khi các dân tộc tự mình thoả thuận với nhau cùng tiêu diệt con quái vật đế quốc chủ nghĩa ở khắp mọi nơi mà họ gặp nó". Năm mươi năm sau, Hồ Chí Minh viết: "Vì tương lai con em ta, dân tộc ta, mọi người, mọi ngành phải quyết tâm chăm sóc và giáo dục các cháu bé cho tốt".

    
Trong hai thời điểm, hai hoàn cảnh lịch sử và hai thế đứng khác nhau, Hồ Chí Minh đều nói về tương lai của dân tộc, tương lai thế giới.

    
Trong các tác phẩm báo chí cũng như toàn bộ di sản văn hoá Người để lại, quá khứ - hiện tại - tương lai luôn gắn kết với nhau, tạo nên một dòng tư tưởng liên tục, tải nặng những vấn đề sống còn của cách mạng. Từ dòng chảy do Hồ Chí Minh khơi nguồn và vạch hướng, cách mạng Việt Nam luôn tiếp nhận những nhân tố mới của chính mình và của thời đại, từ đó đóng góp vào dòng thác cách mạng thế giới với sức sống mới, tiềm năng mới.

    
Hồ Chí Minh là nhà cách mạng triệt để. Sự nghiệp báo chí của Người cũng là sự nghiệp cách mạng. Tư tưởng Hồ Chí Minh nảy mầm, phát triển ngay trên Tổ quốc quê hương và toả sáng trong thời đại mang tên Người, bởi:

    
"Hồ Chí Minh là nhà chiến lược, nhà lãnh đạo, nhà tổ chức, đồng thời là nhà văn hoá, nhà báo, nhà thơ lớn. Người đã mở đầu và góp phần quan trọng hiện đại hoá ngôn ngữ và câu văn Việt Nam. Suốt đời, Hồ Chí Minh là người cầm bút, chiến đấu trên mặt trận văn hoá, báo chí với một văn phong đa dạng, nhiều sắc thái mà điểm nổi bật là tính quần chúng, cách suy nghĩ và diễn đạt dân gian, dễ hiểu, đi sâu vang vọng trong lòng người, gợi mở những tư tưởng lớn lao, thúc đẩy những việc làm tốt đẹp bằng những lời lẽ giản dị giàu hình tượng, nói lên được điều lớn bằng chữ nhỏ" (Hồ Chí Minh - Tác giả, tác phẩm, nghệ thuật ngôn từ, NXB Giáo dục, Hà Nội, 2001, tr37). "Nói lên được điều lớn bằng chữ nhỏ" bởi Hồ Chí Minh là nhà báo cách mạng.


Nguồn trích: Cao Ngọc Thắng, Hồ Chí Minh - Nhà báo cách mạng, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2003.

Xem Thêm

Kỷ niệm 5 năm thành lập báo điện tử Tầm nhìn
Tại Lễ kỷ niệm thay mặt Đoàn Chủ tịch Liên hiệp các Hội khoa học và Kỹ thuật Việt Nam, ông Phan Tùng Mậu đã chúc mừng tập thể cán bộ, phóng viên báo điện tử Tầm Nhìn nhân dịp 5 năm thành lập, ghi nhận những thành quả mà...
Chiến thắng vĩ đại mùa Xuân 1975
Chiến dịch lịch sử  Lúc này, tập đoàn phòng ngự lớn của địch ở Sài Gòn - Gia Định tuy số lượng còn đông nhưng đã bị chia cắt, cô lập cao độ và sức chiến đấu đã giảm sút hẳn. 
Vẻ đẹp đặc hiệu của nhà trí thức
Vàng là đẹp, là quý giá. Nhưng không phải vàng nào cũng giá trị như nhau? Có vàng thật, có vàng giả, có cả mạ vàng như thật. Học thức và bằng cấp cũng vậy. Có học thật, có học giả, có bằng thật, có bằng giả như thật. Đại...
Mùa Xuân là Tết trồng cây
Chủ tịch Hồ Chí Minh là người đã đề xướng, tổ chức, xây dựng Tết trồng cây trở thành một phong trào quần chúng rộng rãi, sôi nổi và bền vững. Tháng 11-1959, nhân đợt thi đua lấy thành tích mừng Đảng ta 30 tuổi, Chủ tịch Hồ Chí Minh...
Bác Hồ vui Tết đón Xuân trong lòng Tổ quốc
Tết Mậu Tý (1948) Tết mừng chiến thắng Thu Đông năm Đinh Hợi phá tan cuộc tấn công của giặc Pháp lên Việt Bắc và phấn khởi mừng thọ Bác Hồ 58 tuổi: Chính phủ họp nghe Bộ Quốc phòng báo cáo chiến thắng giặc Pháp tại An toàn khu.
Đại tướng Lê Trọng Tấn - Những ngày đầu cách mạng
Giữa năm 1942, tôi đến một cơ sở cách mạng ở làng Lương Yên. Đang nói chuyện thì một quân nhân trong bộ đồ nhà binh Pháp ở phía cổng đi vào. Tôi lánh sang buồng bên cạnh nói chuyện với các em đang học. Khi người ấy về, chủ...

Tin mới

Quảng Ngãi: Tuyên truyền chủ trương của Đảng cho trí thức
Chiều ngày 19/11, Liên hiệp Hội tỉnh đã phối hợp với Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy tổ chức hội nghị thông tin, tuyên truyền chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước cho đội ngũ trí thức tỉnh Quảng Ngãi với chủ đề: “Tình hình xung đột Israel-Hamas, Hezbollah; xung đột Nga-Ukraine. Tác động và xử lý của Việt Nam”.
Đánh giá hiện trạng và đề xuất giải pháp giảm thiểu tác động của đốt mở tại Việt Nam
Mặc dù 68% số người được khảo sát có ý thức về môi trường, 80% có ý thức về sức khỏe, nhưng vẫn thể hiện sẽ tiếp tục “đốt đồng” (đốt lộ thiên/đốt mở trong nông nghiệp), với lý do chủ yếu “vì tin có tác dụng tốt, nhanh, rẻ”. Do vậy, cần có giải pháp truyền thông phù hợp để thay đổi thói quen này.
Phát huy vai trò, trách nhiệm của trí thức KH&CN & LHHVN trong hoạt động của MTTQVN các cấp
Nhằm thảo luận, đề xuất các giải pháp đẩy mạnh và phát huy sức mạnh trí tuệ của đội ngũ trí thức trong hệ thống LHHVN tham gia vào các hoạt động của MTTQVN, nhất là trong hoạt động TV,PB&GĐXH, LHHVN tổ chức Hội thảo Giải pháp phát huy vai trò, trách nhiệm của trí thức trong hoạt động của MTTQVN các cấp. Hội thảo được tổ chức vào chiều ngày 19/11, tại trụ sở LHHVN.
Tôn vinh và tri ân một nghề cao quý nhất
Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 hằng năm là dịp để toàn xã hội tôn vinh và tri ân những người thầy, người cô đã tận tụy cống hiến cho sự nghiệp trồng người. Đây không chỉ là ngày lễ ý nghĩa trong ngành giáo dục mà còn mang tính nhân văn sâu sắc, gắn kết tinh thần “tôn sư trọng đạo” - truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc Việt Nam.
Mạng lưới cơ sở giáo dục đại học phải đáp ứng nhu cầu nhân lực chất lượng cao
Việc quy hoạch lại hệ thống cơ sở giáo dục đại học và sư phạm giúp các cơ sở này nâng cao chất lượng đào tạo, nghiên cứu và khả năng thích ứng với những thay đổi của xã hội và nền kinh tế, cần tính toán nhu cầu đặc biệt quan trọng của đất nước về nguồn nhân lực chất lượng cao như kỹ sư bán dẫn, kỹ sư vận hành đường sắt tốc độ cao…
Tập huấn nâng cao kiến thức về chuyển đổi số cho hội viên tại tỉnh Lào Cai
Trong hai ngày 15 – 16/11, Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam phối hợp với Liên hiệp các Hội KH&KT tỉnh Lào Cai và Trường Cao đẳng Lào Cai tổ chức Hội nghị tập huấn “Nâng cao kiến thức về chuyển đổi số” tại Tp. Lào Cai. Hội nghị đã thu hút sự tham dự của hơn 100 đại biểu, học viên là hội viên của Liên hiệp các Hội KH&KT tỉnh Lào Cai.
Đề xuất giải pháp phát triển công nghiệp SX cây giống chất lượng phục vụ phát triển cây ăn quả khu vực miền núi phía Bắc
Ngày 12/11, Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam phối hợp với Liên hiệp các Hội KH&KT tỉnh Sơn La và Hội Giống cây trồng Việt Nam tổ chức Hội thảo “Phát triển công nghiệp sản xuất cây giống chất lượng phục vụ phát triển cây ăn quả khu vực miền núi phía Bắc” tại thị trấn Nông trường Mộc Châu, huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La.