Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ năm, 03/03/2005 23:15 (GMT+7)

Hồ Chí Minh - Nhà báo cách mạng

Tại Đại hội lần thứ hai Hội Nhà báo Việt Nam, ngày 6/4/1959, Chủ tịch Hồ Chí Minh nói: "Về nội dung viết, mà các cô các chú gọi là "đề tài", thì tất cả những bài Bác viết chỉ có một "đề tài" là:chống thực dân đế quốc, chống phong kiến địa chủ, tuyên truyền độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Duyên nợ của Bác với báo chí là như vậy đó". Có thể coi đây là lời tự tổng kết sự nghiệp báo chícách mạng dài nửa thế kỷ của Hồ Chí Minh.

Suốt nửa thế kỷ cầm bút, nhà báo cách mạng Hồ Chí Minh trung thành với lý tưởng vì dân, vì nước, vì hoà bình, độclập tự do, Người đem đến cho người đọc thời đại mình những khát vọng của một tâm hồn vĩ đại, một trí tuệ vô song, để từ đó thổi bùng lên trong mỗi con người ngọn lửa đấu tranh chống áp bức, cườngquyền, chống sự nô dịch, tha hoá, giành lại những quyền mà con người và các dân tộc được hưởng; và thắp sáng lên trong nhân loại tình yêu thương con người, yêu chân - thiện - mỹ, hoà bình - hạnh phúctrong độc lập - tự do. Đó là cái "duyên" của Người đối với báo chí nói riêng và lịch sử thế kỷ XX nói chung. Người hoạt động báo chí vì mục đích cách mạng của mình. Người coi báo chí là vũ khí, côngcụ, phương tiện và sử dụng nó để tiến hành cách mạng.

Người nói về báo chí: "Báo chí của ta thì cần phục vụ nhân dân lao động, phục vụ chủ nghĩa xã hội, phục vụ đấu tranhthực hiện thống nhất nước nhà, cho hoà bình thế giới (...). Cho nên các báo chí của ta đều phải có đường lối chính trị đúng.

Báo chí ta không phải để cho một số ít người xem, mà để phục vụ nhân dân, để tuyên truyền giải thích đường lối,chính sách của Đảng và Chính phủ, cho nên phải có tính chất quần chúng và tinh thần chiến đấu".

Là người sáng lập nền báo chí cách mạng và cũng là người làm báo rất nhiều kinh nghiệm, Hồ Chí Minh có những lờikhuyên rất cụ thể đối với báo giới Việt Nam: "Kinh nghiệm của tôi là thế này: Mỗi khi viết một bài báo, thì tự đặt câu hỏi: Viết cho ai xem? Viết để làm gì? Viết thế nào cho phổ thông dễ hiểu, ngắngọn và dễ đọc? Khi viết xong thì nhờ anh em xem và sửa giùm.... Cán bộ báo chí cũng là chiến sĩ cách mạng. Cây bút, trang giấy là vũ khí sắc bén của họ. Để làm tròn trách nhiệm vẻ vang của mình, cánbộ báo chí cần phải tu dưỡng đạo đức cách mạng".

    
Những bài báo Bác viết đều thấm đượm tính Đảng, tính nhân dân và một tình yêu da diết đất nước, con người. Người chia sẻ với mọi người phương châm sống mà bản thân Người từng theo đuổi:

    
"-Luôn luôn gần gũi nhân dân.

    
- Ra sức nghe ngóng và hiểu biết nhân dân.

    
-
Học hỏi nhân dân.

    
- Lãnh đạo nhân dân bằng cách tuyên truyền, giải thích, cổ động, giáo dục, tổ chức nhân dân, dựa vào nhân dân để thực hiện nguyện vọng chính đáng của nhân dân".

    
Di sản báo chí Người để lại là một bộ phận hữu cơ quan trọng trong toàn bộ di sản cách mạng của Người, bởi ở đó biểu hiện đầy đủ, thống nhất và nhất quán những tư tưởng, phẩm chất, đạo đức, nhân cách cách mạng Hồ Chí Minh, bởi đó là một nhân tố cấu thành nên chủ nghĩa nhân đạo Hồ Chí Minh - một bộ phận của chủ nghĩa nhân đạo cộng sản.

     
giai đoạn đầu của sự nghiệp báo chí, Nguyễn ái Quốc viết: "Thế giới sẽ chỉ có nền hoà bình cuối cùng khi các dân tộc tự mình thoả thuận với nhau cùng tiêu diệt con quái vật đế quốc chủ nghĩa ở khắp mọi nơi mà họ gặp nó". Năm mươi năm sau, Hồ Chí Minh viết: "Vì tương lai con em ta, dân tộc ta, mọi người, mọi ngành phải quyết tâm chăm sóc và giáo dục các cháu bé cho tốt".

    
Trong hai thời điểm, hai hoàn cảnh lịch sử và hai thế đứng khác nhau, Hồ Chí Minh đều nói về tương lai của dân tộc, tương lai thế giới.

    
Trong các tác phẩm báo chí cũng như toàn bộ di sản văn hoá Người để lại, quá khứ - hiện tại - tương lai luôn gắn kết với nhau, tạo nên một dòng tư tưởng liên tục, tải nặng những vấn đề sống còn của cách mạng. Từ dòng chảy do Hồ Chí Minh khơi nguồn và vạch hướng, cách mạng Việt Nam luôn tiếp nhận những nhân tố mới của chính mình và của thời đại, từ đó đóng góp vào dòng thác cách mạng thế giới với sức sống mới, tiềm năng mới.

    
Hồ Chí Minh là nhà cách mạng triệt để. Sự nghiệp báo chí của Người cũng là sự nghiệp cách mạng. Tư tưởng Hồ Chí Minh nảy mầm, phát triển ngay trên Tổ quốc quê hương và toả sáng trong thời đại mang tên Người, bởi:

    
"Hồ Chí Minh là nhà chiến lược, nhà lãnh đạo, nhà tổ chức, đồng thời là nhà văn hoá, nhà báo, nhà thơ lớn. Người đã mở đầu và góp phần quan trọng hiện đại hoá ngôn ngữ và câu văn Việt Nam. Suốt đời, Hồ Chí Minh là người cầm bút, chiến đấu trên mặt trận văn hoá, báo chí với một văn phong đa dạng, nhiều sắc thái mà điểm nổi bật là tính quần chúng, cách suy nghĩ và diễn đạt dân gian, dễ hiểu, đi sâu vang vọng trong lòng người, gợi mở những tư tưởng lớn lao, thúc đẩy những việc làm tốt đẹp bằng những lời lẽ giản dị giàu hình tượng, nói lên được điều lớn bằng chữ nhỏ" (Hồ Chí Minh - Tác giả, tác phẩm, nghệ thuật ngôn từ, NXB Giáo dục, Hà Nội, 2001, tr37). "Nói lên được điều lớn bằng chữ nhỏ" bởi Hồ Chí Minh là nhà báo cách mạng.


Nguồn trích: Cao Ngọc Thắng, Hồ Chí Minh - Nhà báo cách mạng, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2003.

Xem Thêm

Kỷ niệm 5 năm thành lập báo điện tử Tầm nhìn
Tại Lễ kỷ niệm thay mặt Đoàn Chủ tịch Liên hiệp các Hội khoa học và Kỹ thuật Việt Nam, ông Phan Tùng Mậu đã chúc mừng tập thể cán bộ, phóng viên báo điện tử Tầm Nhìn nhân dịp 5 năm thành lập, ghi nhận những thành quả mà...
Chiến thắng vĩ đại mùa Xuân 1975
Chiến dịch lịch sử  Lúc này, tập đoàn phòng ngự lớn của địch ở Sài Gòn - Gia Định tuy số lượng còn đông nhưng đã bị chia cắt, cô lập cao độ và sức chiến đấu đã giảm sút hẳn. 
Vẻ đẹp đặc hiệu của nhà trí thức
Vàng là đẹp, là quý giá. Nhưng không phải vàng nào cũng giá trị như nhau? Có vàng thật, có vàng giả, có cả mạ vàng như thật. Học thức và bằng cấp cũng vậy. Có học thật, có học giả, có bằng thật, có bằng giả như thật. Đại...
Mùa Xuân là Tết trồng cây
Chủ tịch Hồ Chí Minh là người đã đề xướng, tổ chức, xây dựng Tết trồng cây trở thành một phong trào quần chúng rộng rãi, sôi nổi và bền vững. Tháng 11-1959, nhân đợt thi đua lấy thành tích mừng Đảng ta 30 tuổi, Chủ tịch Hồ Chí Minh...
Bác Hồ vui Tết đón Xuân trong lòng Tổ quốc
Tết Mậu Tý (1948) Tết mừng chiến thắng Thu Đông năm Đinh Hợi phá tan cuộc tấn công của giặc Pháp lên Việt Bắc và phấn khởi mừng thọ Bác Hồ 58 tuổi: Chính phủ họp nghe Bộ Quốc phòng báo cáo chiến thắng giặc Pháp tại An toàn khu.
Đại tướng Lê Trọng Tấn - Những ngày đầu cách mạng
Giữa năm 1942, tôi đến một cơ sở cách mạng ở làng Lương Yên. Đang nói chuyện thì một quân nhân trong bộ đồ nhà binh Pháp ở phía cổng đi vào. Tôi lánh sang buồng bên cạnh nói chuyện với các em đang học. Khi người ấy về, chủ...

Tin mới

Phú Thọ: Trao 1.000 cây giống Trà hoa vàng cho các hộ nông dân
Ngày 01/3, Viện Công nghệ Xanh, Liên hiệp hội tỉnh, Trung tâm Hội nhập và Phát triển, Viện KHKT Nông lâm nghiệp miền núi phía Bắc (Liên danh Chuyển đổi Xanh) đã phối hợp với Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Tân Sơn, Vườn Quốc gia Xuân Sơn đã trao 1000 cây giống Trà hoa vàng cho 03 hộ nông dân.
Công bố các quyết định về sắp xếp tổ chức bộ máy, công tác cán bộ Cơ quan Trung ương LHHVN
Thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII và ý kiến chỉ đạo của Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc, các Đoàn thể Trung ương, LHHVN thực hiện sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy đối với Cơ quan Trung ương LHHVN. Các quyết định về việc sắp xếp tổ chức bộ máy và công tác cán bộ đã được công bố tại hội nghị được tổ chức vào sáng 3/3 tại trụ sở LHHVN.
Thái Bình: Chú trọng phát triển đội ngũ giảng viên, các nhà khoa học
Sáng 28/2, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội) đã tổ chức hội thảo phát triển đội ngũ giảng viên, các nhà khoa học đủ năng lực, trình độ đáp ứng việc nghiên cứu, giảng dạy, đẩy mạnh hợp tác với các trường đại học uy tín trong và ngoài nước, hiện đại hóa phương thức đào tạo và ứng dụng công nghệ tiên tiến, trí tuệ nhân tạo.
Bắc Giang: Tổ chức tập huấn ứng dụng Trí tuệ nhân tạo (AI)
Sáng ngày 26/02, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Bắc Giang (Liên hiệp hội) đã tổ chức Hội nghị tập huấn về Trí tuệ nhân tạo, với trọng tâm là ứng dụng ChatGPT vào các hoạt động chuyên môn. Hội nghị nhằm nâng cao nhận thức và ứng dụng Trí tuệ nhân tạo (AI) trong công tác nghiên cứu, quản lý và truyền thông.
Chủ tịch Phan Xuân Dũng chúc mừng Tổng hội Y học, Hội Dược học nhân ngày Thầy thuốc Việt Nam
Ngày 25/2, TSKH Phan Xuân Dũng – Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) dẫn đầu đoàn Liên hiệp Hội Việt Nam đã đến thăm, chúc mừng Tổng hội Y học Việt Nam và Hội Dược học Việt Nam nhân Kỷ niệm 70 năm Ngày Thầy thuốc Việt Nam (27/02/1955 - 27/02/2025).
Hoàn thiện khung pháp lý, huy động nguồn lực để phát triển ngành đường sắt
Các nhà khoa học, các chuyên gia đầu ngành đã thẳng thắn chỉ ra những hạn chế và đề xuất nhiều điều chỉnh quan trọng trong Luật Đường sắt (sửa đổi) nhằm huy động nguồn lực đầu tư, cải thiện cơ chế quản lý và ứng dụng công nghệ để phát triển hệ thống đường sắt Việt Nam đạt hiệu quả tối ưu.