Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ bảy, 23/12/2006 20:52 (GMT+7)

Y, bác sĩ tiêm, truyền tại nhà bệnh nhân: Phạm luật

Tiêm vẫn không an toàn

Tại Việt Nam, dù chưa có thống kê chính thức về những nguy cơ lây nhiễm cũng như thiệt hại do tiêm, truyền gây ra, song hội chứng thích tiêm, truyền dịch bất nguyên tắc đang làm nhiều nhà chuyên môn lo lắng. Kết quả của một nghiên cứu mới đây do Bộ Y tế thực hiện trên 776 bệnh nhân ở 18 bệnh viện của 8 tỉnh đại diện ba vùng Bắc, Trung, Nam khiến ai đã một lần tiêm đều phải giật mình: chỉ có trên 35% nhân viên y tế rửa tay trước khi chuẩn bị dụng cụ và trước khi đâm kim qua da; vẫn còn phổ biến tình trạng sử dụng khay tiêm và kẹp khi đi tiêm do chưa phân biệt rõ động tác sạch và bẩn; 9% nhân viên y tế dùng hai tay đậy nắp kim tiêm nhiễm khuẩn; 3% bơm kim tiêm nhiễm khuẩn chưa được cô lập ngay sau tiêm; 23% mũi tiêm chưa đạt tiêu chuẩn (vị trí tiêm, góc tiêm, độ sâu và bảo đảm nguyên tắc “hai nhanh một chậm”). Đặc biệt, nghiên cứu này cho thấy, vị trí được tiêm nhiều nhất là cơ Delta và cơ mông!

Người tiêm và được tiêm: Họa như nhau

Một khảo sát về tai nạn nghề nghiệp do vật sắc nhọn trong 642 nhân viên y tế tại Bệnh viện Thanh Nhàn, Tràng An và Đông Anh- Hà Nội cho thấy: 71,2% nhân viên bị vật sắc nhọn đâm vào bàn tay, xuyên thấu da, làm xước da; 42,9% trường hợp bị vật sắc nhọn đâm trong khi tiêm, phẫu thuật, truyền dịch, làm các thủ thuật, thu gom rác thải, rửa dụng cụ và lấy máu. Hậu quả là đã có 3,9% nhân viên phơi nhiễm với bệnh nhân HIV, 11% với viêm gan B, C. Điều đáng lo là gần 53% nhân viên y tế ở cả 3 bệnh viện không có bất kỳ một thông tin gì về bệnh nhân mà họ tiếp xúc khi xảy ra rủi ro nên số phận của họ thế nào, những người làm y tế không thể biết được.

TS Lý Ngọc Kính- Vụ Trưởng Vụ Điều trị - Bộ Y tế khẳng định việc lạm dụng tiêm, truyền hay bán dịch truyền và thuốc tiêm tràn lan không theo đơn của bác sĩ cũng như tự ý tiêm, truyền dịch là hoàn toàn sai nguyên tắc. Theo quy định của ngành y tế, việc mua các loại thuốc tiêm hoặc dịch truyền bắt buộc phải theo đơn. Tuy nhiên hầu hết các cơ sở kinh doanh dược phẩm đều không tuân thủ nguyên tắc này. Cũng theo ông Kính, chỉ các cơ sở điều trị mới được phép thực hiện các thao tác tiêm, truyền dịch. Việc các phòng khám tư nhân, y bác sĩ đến tận nhà truyền dịch là rất nguy hiểm và phạm luật. Đặc biệt, truyền dịch là phương pháp điều trị đặc biệt, cần thiết cho người bệnh nặng, bắt buộc y tá phải tuân thủ tuyệt đối y lệnh về tốc độ, thời gian, dụng cụ bảo đảm vô trùng và thuốc chống sốc đề phòng bất trắc. Y tá phải luôn ở bên cạnh bệnh nhân trong suốt thời gian truyền dịch. Những nguyên tắc đó hiện đang bị một phần các nhân viên y tế bỏ qua. Còn người dân thì vô tư lạm dụng. Muốn da dẻ căng mọng, chị em tiêm ít vitamin; người già thấy uể oải, truyền ít nước cho lại sức; thấy cô con gái cưng ăn uống “không vào”, phụ huynh lo lắng truyền chút đường... cho ngon miệng... Hệ lụy đằng sau những quan niệm “tự phát” đó là hàng loạt những tai biến đáng tiếc cho cả người bệnh và nhân viên y tế như: nhiễm trùng, nhiễm HIV, viêm gan B, sốc thuốc, phù não, suy tim cấp, rối loạn điện giải... rồi tử vong.

Ngành y tế đang khẳng định quan điểm của mình vào thời điểm này, đó là sẽ chấn chỉnh ngay tình trạng lạm dụng tiêm, truyền trong cả ba đối tượng (bác sĩ, y tá điều dưỡng và người bệnh); xử lý nghiêm những trường hợp làm sai nguyên tắc; xây dựng các quy định, văn bản hướng dẫn cụ thể để đảm bảo an toàn tiêm, truyền trong các cơ sở y tế nhà nước và tư nhân; tăng cường các biện pháp giáo dục về nguy cơ...

Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới, hàng năm có 16 tỷ mũi tiêm, trong đó 95% cho điều trị, 3% tiêm chủng và 2% các loại khác. Tuy nhiên trên 50% các mũi tiêm chưa đạt độ an toàn: 70% sử dụng lại bơm kim tiêm, xử lý bơm kim tiêm không đảm bảo, sai sót về vô khuẩn và kỹ thuật. Tiêm không an toàn là nguyên nhân quan trọng làm 21 triệu trường hợp bị lây truyền bệnh viêm gan B, 2 triệu người bị viêm gan C và 96.000 trường hợp nhiễm HIV mỗi năm làm 1,3 triệu người chết sớm, gây thiệt hại 535 triệu USD.

Nguồn: KH&ĐS Số 103 Thứ Hai 25/12/2006

Xem Thêm

Phát huy vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trí thức trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc
Ngày 25/6/2025, tại Tp. Huế, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) chủ trì, phối hợp với Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật thành phố Huế (Liên hiệp Hội TP. Huế) tổ chức Hội thảo “Phát huy vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trí thức để góp phần tích cực cho sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc theo tinh thần Nghị quyết số 45-NQ/TW ngày 24/11/2023”.
An Giang: 8 giải pháp thực hiện đột phá phát triển khoa học công nghệ
Đến nay, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội tỉnh) đã tập hợp được 40 hội, tổ chức thành viên với 9.554 hội viên cá nhân, trong đó có hơn 3.451 hội viên trí thức. An Giang xác định và đề ra mục tiêu về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số (KHCN, ĐMST, CĐS) đến năm 2030.
Thanh Hoá: Hội thảo KH về giải quyết tình trạng thiếu lao động ở nông thôn, lao động trực tiếp tham gia SX nông nghiệp
Sáng ngày 27/5/2025, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội) phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ, Viện Nông nghiêp tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp giải quyết tình trạng thiếu lao động sản xuất ở khu vực nông thôn, lao động có kỹ thuật, tay nghề cao trực tiếp tham gia sản xuất nông nghiệp, nhất là nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ”.
Bình Thuận: Đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất
Sáng ngày 27/5, tại thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp đột phá trong ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ vào thực tiễn quản lý và sản xuất trên địa bàn tỉnh Bình Thuận”.

Tin mới

Tuổi trẻ VUSTA tự hào được rèn luyện, trưởng thành dưới cờ Đảng quang vinh
Đại hội Đảng bộ Liên hiệp Hội Việt Nam (VUSTA) nhiệm kỳ 2025–2030 được tổ chức thành công vào sáng ngày 21/7. Tại Đại hội, đại diện Đoàn Thanh niên VUSTA đã có bài phát biểu chúc mừng đại hội. Bí thư Đoàn Thanh niên Lê Thị Thủy khẳng định: “Tuổi trẻ VUSTA tự hào được rèn luyện, trưởng thành dưới cờ Đảng quang vinh và luôn xác định rõ vai trò, trách nhiệm của mình trong công cuộc đổi mới đất nước”.
Cuộc thi sáng tác biểu trưng (logo) Đảng uỷ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương
Hướng tới chào mừng Đại hội Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, Cuộc thi sáng tác biểu trưng (logo) Đảng uỷ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương và biểu trưng (logo) Đại hội đại biểu Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 – 2030 được chính thức khởi động từ ngày 18/7/2025.
Xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh, tập hợp, đoàn kết trí thức KH&CN phục vụ phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới
Kể từ khi Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) được thành lập ngày 26/03/1983, Đảng bộ Liên hiệp Hội Việt Nam đã trải qua 9 kỳ Đại hội, mỗi kỳ Đại hội đã thực sự trở thành những mốc son quan trọng, đánh dấu bước phát triển cả về tư duy chính trị lẫn phương thức hoạt động của toàn hệ thống.