Liên hiệp các hội và khoa học kỹ thuật Việt Nam
Thứ sáu, 23/12/2022 11:46 (GMT+7)

Nhà báo, nhà khoa học phải song hành trong truyền thông phổ biến kiến thức khoa học công nghệ

Bàn về vấn đề truyền thông với công tác phổ biến kiến thức khoa học công nghệ, thực tiễn đã và đang ngày càng chứng minh báo chí, truyền thông có vai trò to lớn trong công tác này.

Nhưng, trong thực tế, không phải ở đâu và lúc nào vấn đề này cũng được nhận thức một cách đầy đủ, và không phải lúc nào các cơ quan truyền thông cũng có điều kiện tham gia phổ biến kiến thức khoa học công nghệ.

Mặt khác, ngay với chính bản thân nhà báo, không phải lúc nào họ cũng có đủ nhận thức, kỹ năng để vừa tham gia một cách có hiệu quả vào hoạt động nghiệp vụ này, vừa bảo đảm hiệu quả cho công tác truyền thông phổ biến kiến thức về KHCN…

tm-img-alt

Hội thảo tổng kết công tác PBKT 2022 do LHHVN tổ chức 17/12 vừa qua 

Thực tế cũng đã khẳng định, các cơ quan truyền thông có vai trò tiên phong trong công tác phổ biến kiến thức khoa học công nghệ. Chính vì vậy, vấn đề xây dựng cơ chế phối hợp giữa các cơ quan báo chí với các cơ quan quản lý nhà nước về khoa học công nghệ, các tổ chức, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực khoa học công nghệ… cùng tham gia phối hợp giải quyết, cần được đặc biệt quan tâm, thảo luận, rồi thể chế hóa sớm. Đây là vấn đề quan trọng bởi thực tế cho thấy nhiều thành tựu khoa học công nghệ được truyền thông phát hiện, phản ánh nhưng lại không thể theo đuổi đến cùng, khiến lòng tin của người dân suy giảm.

Từ thực tế trên, các cơ quan quản lý nhà nước về khoa học công nghệ, các tổ chức, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực khoa học công nghệ… phải thường xuyên gặp gỡ với các cơ quan truyền thông để trao đổi, đánh giá hiệu quả đích thực của công tác phổ biến kiến thức khoa học công nghệ.

Truyền thông phổ biến kiến thức khoa học công nghệ với cộng đồng tuy chỉ là  một trong các nội dung của hoạt động thông tin KHCN nhưng lại có ý nghĩa đặc biệt liên quan đến việc phát triểnKHCN, từ đó góp phần thúc đẩy thị trường công nghệ.

Truyền thông phổ biến kiến thức khoa học công nghệ có vai trò giới thiệu những thành tựu nổi bật của khoa học trong nước và thế giới, điển hình là những ứng dụng KHCN góp phần tăng trưởng phát triển kinh tế xã hội.  

Bên cạnh, việc tuyên truyền về khoa học công nghệ, truyền thông còn có trách nhiệm trong việc động viên tinh thần, đặc biệt là trách nhiệm của nhà khoa học với đất nước, dân tộc. 

Ở nước ta, trong khi hoạt động truyền thông nói chung đã được chú trọng và phát triển mạnh thì truyền thông phổ biến kiến thức khoa học công nghệ trong cả nước nhìn chung chưa đạt được nhiều kết quả như mong muốn. Số lượng bài báo, chương trình truyền hình, phát thanh về KHCN chưa nhiều, các chuyên mục truyền thông cho KHCN chưa phong phú.

Hoạt động này ở nước ta trong những năm qua chưa ngang tầm với yêu cầu tăng cường quản lý và hiệu quả quản lý nhà nước đối với lĩnh vực KHCN.Công tác phổ biến kiến thức khoa học công nghệ chưa đồng bộ, rộng khắp, chưa có trọng tâm, trọng điểm, còn thiếu cơ chế, kế hoạch phối hợp giữa các cơ quan quản lý nhà nước về KHCN, các danh nghiệp, tổ chức KHCN và các cơ quan thông tin đại chúng.  Đó chính một trong những hạn chế làm cho truyền thông phổ biến kiến thức khoa học công nghệ chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn phát triển kinh tế- xã hội. 

Một khó khăn là thông tin KHCN không dồi dào cộng với tính phức tạp của nó càng khiến thông tin KHCN không hấp dẫn như những thông tin khác trong đời sống xã hội.

Trong khi đó, hầu hết các thông tin này lại được biên soạn ở dạng thức các báo cáo khoa học nên phần lớn công chúng khó tiếp nhận. Như vậy, việc tuyên truyền phổ biến kiến thức khoa học công nghệ là một lĩnh vực không dễ, thậm chí khô khan bởi thông tin cần đảm bảo tính đầy đủ, chuyên sâu và thận trọng.

tm-img-alt

Nguyên Phó Chủ tịch LHHVN Nghiêm Vũ Khải và Thứ trưởng Bộ KH&CN Bùi Thế Duy trao Giải cho tác giả đoạt giải Báo chí tuyên truyền hiệu quả sản phẩm KHCN do Bộ KH &CN tổ chức 

Một trong những giải pháp nhằm đẩy mạnh hoạt động truyền thông phổ biến kiến thức khoa học công nghệ trong cả nước hiện nay là sự kết hợp chặt chẽ giữa các nhà khoa học có tinh thần báo chí và các nhà báo có tinh thần khoa học cũng cần được phát huy để chuyển hóa các thông tin KHCN vốn đã ít, khó viết, khó hiểu, thiếu tính hấp dẫn đến với công chúng. 

Muốn làm tốt công tác truyền thông phổ biến kiến thức khoa học công nghệ, người làm truyền thông cần phải có sự hiểu biết nhất định đối với những kiến thức theo từng lĩnh vực của KHCN.  Nhà báo viết thông tin khoa học cần kiểm tra tính chính xác và tính cân bằng của bản tin, tránh gây ra những sai sót không đáng có. Công tác truyền thông phổ biến kiến thức khoa học công nghệ thấm vào xã hội một cách tự nhiên, tạo ra sự thích thú, phấn khích và hình ảnh gần gũi của khoa học đến với người dân…/.

Xem Thêm

Yên Bái: Tập huấn sơ cứu tâm lý cho cán bộ điều dưỡng
Ngày 8/1, Liên hiệp hội tỉnh phối hợp với Hội Điều dưỡng, Công ty TNHH Capacity Việt Nam đã tổ chức lớp tập huấn đào tạo sơ cấp cứu cảm xúc và nâng cao nhận thức về chăm sóc sức khoẻ tâm thần cho cán bộ, hội viên điều dưỡng.
Tiêu dùng bền vững: Không chỉ xanh là đủ
Bên cạnh chất lượng sản phẩm và giá thành, người tiêu dùng giờ đây sẵn sàng chi trả tăng thêm cho sản phẩm được kinh doanh có đạo đức, có dịch vụ hậu mãi và dịch vụ chăm sóc khách hàng chuyên biệt hướng tới coi khách hàng là trung tâm...
Các tổ chức KH &CN chưa có chiến lược truyền thông bài bản
Thực tế cho thấy nội dung và chất lượng thông tin truyền thông của các tổ chức KH &CN (Liên hiệp Hội Việt Nam - LHHVN) còn thiếu tính hấp dẫn, khó tiếp cận. Nhiều nội dung khoa học vẫn còn khô khan, thiếu sự sáng tạo và không phù hợp với trình độ tiếp nhận của công chúng…
Cần chế tạo, khai thác, sử dụng sản phẩm cơ khí theo tiêu chuẩn
Phương pháp tổ chức chế tạo và khai thác sử dụng sản phẩm cơ khí theo tiêu chuẩn giúp đẩy mạnh quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa vì vậy, rất cần cách thức tổ chức và triển khai thiết kế chế tạo sản phẩm cơ khí được coi là điển hình và tiêu chuẩn hóa để áp dụng chung cho các ngành công nghiệp.
Phát triển kinh tế báo chí trong chuyển đổi số
Cùng với sự phát triển vượt bậc của công nghệ, đặc biệt là sự thay đổi mạnh mẽ trong hệ sinh thái truyền thông, chuyển đổi số là một trong những giải pháp cấp thiết và quan trọng hàng đầu nhằm đạt mục tiêu “hiện đại hóa” hoạt động báo chí theo đúng tinh thần Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng là “xây dựng nền báo chí, truyền thông chuyên nghiệp, nhân văn và hiện đại”.

Tin mới

Hà Giang: Tổng kết hoạt động năm 2024 triển khai nhiệm vụ năm 2025
Ngày 16/01, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội) tỉnh Hà Giang đã tổ chức hội nghị Ban chấp hành (BCH) Liên hiệp hội nhằm tổng kết hoạt động năm 2024, triển khai nhiệm vụ năm 2025; tham dự hội nghị có đại diện Ban Dân vận Tỉnh uỷ, một số sở, ngành, hội thành viên Liên hiệp hội tỉnh.
TSKH Nghiêm Vũ Khải: Thách thức lớn của Nghị quyết 57-NQ/TW là thể chế, hạ tầng và nhân lực
Nếu không có một cuộc cách mạng thực sự về khoa học và công nghệ, chúng ta sẽ không thể vượt qua tình trạng tụt hậu. Điều này đòi hỏi sự đầu tư bài bản, định hướng rõ ràng và cam kết lâu dài từ cả hệ thống chính trị, các doanh nghiệp và cộng đồng khoa học.
Gặp mặt cán bộ hưu trí Xuân Ất Tỵ 2025
Ngày 15/1, tại Hà Nội, Liên hiệp Hội Việt Nam (LHHVN) đã tổ chức buổi gặp mặt cán bộ hưu trí Xuân Ất Tỵ 2025. Đây là hoạt động thường niên của LHHVN nhằm bày tỏ sự quan tâm cũng như lòng tri ân sâu sắc của lãnh đạo, người lao động cơ quan LHHVN đối với các thế hệ đi trước.
Viết tiếp hành trình trao gửi yêu thương
Trong những năm qua, VUSTA luôn chú trọng thực hiện các hoạt động thiện nguyện, góp phần thực hiện an sinh xã hội. Năm 2024 đã đánh dấu đậm nét những nỗ lực không ngừng nghỉ của VUSTA trong các hoạt động vì cộng đồng. Ngay đầu Năm mới 2025, VUSTA thực hiện chương trình thiện nguyện và xây dựng nông thôn mới, viết tiếp hành trình trao gửi yêu thương tại tỉnh Cao Bằng.
Trà Vinh: 7 nhiệm vụ đặt ra cho công tác thi đua, khen thưởng năm 2025
Công tác thi đua, khen thưởng có vị trí, vai trò quan trọng, là động lực thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển, là biện pháp để tố chức thực hiện nhiệm vụ chính trị được giao. Thông qua việc tổ chức các phong trào thi đua nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của các tập thể, cá nhân, góp phần thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị được giao.
Chủ tịch Phan Xuân Dũng thăm, chúc Tết Nguyên đán Ất tỵ 2025 tại tỉnh Ninh Thuận
Sáng ngày 13/01/2025, TSKH Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (LHHVN), đại biểu Quốc hội tỉnh Ninh Thuận đã đến thăm, tặng quà các gia đình chính sách, hộ nghèo trên địa bàn các huyện Thuận Nam, Ninh Phước, Ninh Sơn và Bác Ái, tỉnh Ninh Thuận nhân dịp Năm mới và Tết Nguyên đán Ất tỵ 2025.