Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ sáu, 12/08/2005 14:37 (GMT+7)

Kinh nghiệm ghép thay tán cho vườn cây ăn quả

Ghép thay tán, cải tạo vườn cây giống cũ có ưu điểm như: tận dụng được bộ rễ khỏe mạnh của gốc giống cũ nhiều tuổi, nhanh cho thu hoạch (chỉ 2 năm sau khi ghép, tuỳ gốc ghép nhiều tuổi hay ít tuổi, cây đã sai quả bằng cây trồng mới 3 đến 5 năm tuổi), chất lượng quả vẫn tương đương với cây trồng mới cùng giống.

Sau đây chúng tôi trình bày các bước chuẩn bị ghép thân tán cho vườn cây ăn quả:


Cưa, đốn gốc ghép là giống cũ đã lạc hậu cần cải tạo

Đốivới gốc cây ăn quả ít năm (3 đến 5 năm): Những cây ăn quả (xoài, nhãn, na, ổi, chanh, cam, quýt, bưởi...) này đa số các cành có chiều cao hơn 3 m, ta nên ghép thay tán cao, chọn những cành nhỏ bánh tẻ đường kính cành khoảng 1 đến 3cm, độ tuổi từ 6 đến 10 năm, cao cách mặt đất 2 đến 3 năm (chú ý nên cắt các cành làm gốc ghép có cùng độ cao, thì sau này tán mới hình thành sẽ đều và thuận lợi cho việc đốn tỉa), cắt cách vị trí phân cành khoảng 15 đến 20cm.


Đối với gốc ghép nhiều năm (trên 5 năm)
: Đây là phương pháp ghép cải tạo phổ biến đối với những vườn cây ăn quả giống cũ cần phải thay, vườn cây ăn quả giống cũ lâu năm cằn cỗi năng suất thấp, cây phát triển quá cao, khó thu hái. Dùng cưa sắc cắt hết cành cấp 1, cành chạc 2, chạc 3 khoảng 30 đến 40cm (thông thường tiến hành ngay sau khi thu hoạch quả. Bón thúc phân nhiều, tưới đủ ẩm sau khi cưa cành để lộc phát triển nhanh. Mỗi cành cấp 1 nảy nhiều chồi, ta lẩy bớt chỉ để mỗi cành 4 đến 5 chồi khỏe tỏa đều các phía. Khi các chồi mọc cao 25 đến 35cm, đường kính 0,8 đến 1,2cm, các lá non đã thành thục (thành lá bánh tẻ có màu xanh nhạt) thì tiến hành ghép.


Cần phải chọn những ngày tạnh ráo để tiến hành ghép (phải đảm bảo ít nhất 24 giờ sau khi ghép không gặp mưa thì tỷ lệ cành ghép sống mới cao). Về phương pháp ghép thay tán cho vườn cây ăn quả tuỳ từng giống mà ta chọn phương pháp ghép khác nhau. Ví dụ: Đối với xoài, nhãn, vải... thì chủ yếu ghép bằng phương pháp ghép nêm đoạn cành, đây là phương pháp ghép cho tỷ lệ sống cao nhất, thường được áp dụng trong thực tiễn sản xuất. Đối với cây họ cam, chanh, ổi, hồng,... thì ghép theo phương pháp ghép mắt nhỏ có gỗ có tỷ lệ sống cao hơn. Sau đây chúng tôi trình bày kỹ thuật hai phương pháp ghép này:


Kỹ thuật ghép nêm đoạn cành như sau:
Chọn cành ghép của những giống xoài mới (đối tượng cần lấy giống), trên cây có 7 đến 10 năm tuổi có năng suất cao, chất lượng tốt và ổn định, cành ghép phải ở vị trí giữa tán, không bị sâu, bệnh hại. Cành ghép nên có đường kính bằng hoặc nhỏ hơn gốc ghép (tên gọi của cành cây của đối tượng cây cần cải tạo), cành ghép được cắt thành đoạn dài 10 đến 20cm có 3 đến 6 mầm ngủ.


Dùng dao sắc chuyên dùng cắt một lát cắt tạo vết cắt dài 2 đến 2,5cm trên cành ghép. Chẻ một vết trên gốc ghép có chiều rộng và sâu tương tự với kích thước của vết cắt trên cành ghép. Cài cành ghép vào gốc ghép sao cho phần tượng tầng của gốc ghép và cành ghép được tiếp xúc với nhau và dùng giấy nilon mỏng chuyên dùng (loại do Trung Quốc sản xuất) cuốn kín lại theo chiều từ dưới lên trên. Trong trường hợp cành ghép quá nhỏ hoặc lớn hơn gốc ghép thì ta đặt sao cho ít nhất một phía tượng tầng của gốc ghép và cành ghép được trùng khớp với nhau.


Trước hết cuốn nhiều vòng dây để cố định cành ghép và gốc ghép, sau đó trải rộng dây nilon và cuốn kín một lượt xung quanh cành ghép, đưa dây nilon trở lại để cố định tại gốc ghép. Sau khi ghép xong cần phun hoặc rắc các loại thuốc trừ kiến để tránh kiến cắn thủng giấy nilon ghép làm khô cành ghép. Sau ghép từ 15 đến 25 ngày, mầm ghép bắt đầu mọc xuyên qua dây cuốn, tiến hành các biện pháp chăm sóc cây con sau khi ghép. Khi cành ghép ổn định từ 1 đến 2 đợt lộc cần phải tiến hành cắt bỏ dây ghép để tránh thắt mắt ghép.


Kỹ thuật ghép mắt nhỏ có gỗ
: Trên gốc ghép (cành bánh tẻ của giống cây cần cải tạo) có đường kính 0,8 đến 1,2cm, chọn vị trí không có nhánh hoặc mầm ngủ, tiến hành mở gốc ghép có dạng hình lưỡi của gốc ghép. Trên cành ghép (cành của giống cây ăn quả cần lấy), chọn vị trí có mầm ngủ, cắt lấy mắt ghép dạng hình lưỡi có một phần gỗ tương tự như trên gốc ghép. Đặt mắt ghép vào gốc ghép và dùng dây nilon màu trắng quấn lại, lưu ý quấn dây kín từ dưới lên trên để nước mưa khỏi thấm vào và cố định dây ghép. Trường hợp mắt ghép nhỏ hơn vết mở trên gốc ghép thì đặt mắt ghép lệch về một bên để có ít nhất một phía tượng tầng được tiếp xúc với nhau. Sau ghép 15 đến 25 ngày, tuỳ chủng loại cây và mùa vụ ghép. Nếu mắt ghép sống (trông qua giấy nilon trắng quấn mắt ghép thấy có màu xanh) thì tiến hành cắt ngọn gốc ghép, áp dụng các biện pháp kỹ thuật chăm sóc cây con sau khi ghép.


Bằng kỹ thuật ghép nêm đoạn cành và ghép mắt nhỏ có gỗ này, chúng ta có thể dễ dàng thay tán cho vườn cây ăn quả cũ bằng các giống cây ăn quả mới như ý muốn, cho hiệu quả kinh tế cao.

                    Nguồn: KH&ĐS số 43 (1761), ngày 30/5/2005

Xem Thêm

Phát huy vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trí thức trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc
Ngày 25/6/2025, tại Tp. Huế, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) chủ trì, phối hợp với Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật thành phố Huế (Liên hiệp Hội TP. Huế) tổ chức Hội thảo “Phát huy vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trí thức để góp phần tích cực cho sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc theo tinh thần Nghị quyết số 45-NQ/TW ngày 24/11/2023”.
An Giang: 8 giải pháp thực hiện đột phá phát triển khoa học công nghệ
Đến nay, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội tỉnh) đã tập hợp được 40 hội, tổ chức thành viên với 9.554 hội viên cá nhân, trong đó có hơn 3.451 hội viên trí thức. An Giang xác định và đề ra mục tiêu về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số (KHCN, ĐMST, CĐS) đến năm 2030.
Thanh Hoá: Hội thảo KH về giải quyết tình trạng thiếu lao động ở nông thôn, lao động trực tiếp tham gia SX nông nghiệp
Sáng ngày 27/5/2025, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội) phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ, Viện Nông nghiêp tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp giải quyết tình trạng thiếu lao động sản xuất ở khu vực nông thôn, lao động có kỹ thuật, tay nghề cao trực tiếp tham gia sản xuất nông nghiệp, nhất là nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ”.
Bình Thuận: Đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất
Sáng ngày 27/5, tại thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp đột phá trong ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ vào thực tiễn quản lý và sản xuất trên địa bàn tỉnh Bình Thuận”.

Tin mới

Lan tỏa thông điệp về sự sẻ chia, đồng cảm và tinh thần đoàn kết quốc tế giữa hai nước Việt Nam - Cuba
(Mặt trận) - Sáng 13/8, tại Hà Nội, ông Đỗ Văn Chiến, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Bí thư Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam dự và phát biểu tại Lễ phát động cấp quốc gia Chương trình vận động ủng hộ nhân dân Cuba với chủ đề “65 năm nghĩa tình Việt Nam - Cuba”.
Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam, Chủ tịch Trung ương Hội ND Việt Nam Lương Quốc Đoàn gặp mặt Khối diễu hành “Nông dân Việt Nam”
(Mặt trận) - Sáng 12/8, tại Học viện Nông nghiệp Việt Nam (Gia Lâm - Hà Nội), ông Lương Quốc Đoàn, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Ban chấp hành Trung ương Hội Nông dân Việt Nam đã có buổi gặp mặt lực lượng Khối diễu hành "Nông dân Việt Nam" tại đại lễ kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9.
Tổng hội Y học Việt Nam: 70 năm xây dựng và phát triển
Trải qua 70 năm xây dựng và phát triển, với sứ mệnh vừa kế thừa truyền thống vừa tiếp tục đổi mới phương thức và nội dung hoạt động, Tổng hội Y học Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng. Vị trí, vai trò của Tổng hội được củng cố, nâng cao cả về số lượng và chất lượng, từng bước đáp ứng yêu cầu phát triển chung của ngành y tế và của đất nước.
Đồng chí Đỗ Văn Chiến: Việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy để phục vụ nhân dân tốt hơn, xây dựng thế trận lòng dân vững chắc hơn
(Mặt trận) - Sáng 11/8, phiên chính thức Đại hội đại biểu Đảng bộ Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 đã khai mạc trọng thể tại Hà Nội. Đồng chí Đỗ Văn Chiến, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Bí thư Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam dự và phát biểu chỉ đạo Đại hội.
Một trí thức Liên hiệp Hội tỉnh Bình Phước được Đồng Nai giữ lại tránh “chảy máu chất xám” trong sắp xếp bộ máy
Sở Nội vụ tỉnh Đồng Nai vừa có văn bản khẳng định ông Nguyễn Ngọc Vũ - Phó Chủ tịch Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật (KH&KT) tỉnh Đồng Nai, nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Liên hiệp các hội KH&KT tỉnh Bình Phước không thuộc diện giải quyết nghỉ việc theo Nghị định 178/2024/NĐ-CP.
VUSTA làm việc với Đoàn công tác Hiệp hội Khoa học và Công nghệ Bắc Kinh (BAST)
Ngày 7/8, tại trụ sở Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Tp. Đà Nẵng, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) đã có buổi làm việc với Đoàn công tác Hiệp hội Khoa học và Công nghệ Bắc Kinh (BAST). Đây là hoạt dộng trong khuôn khổ Hội nghị giữa kỳ lần thứ 24 của AFEO do VUSTA tổ chức đăng cai.
Vinh danh 20 kỹ sư tiêu biểu tại Hội nghị AFEO năm 2025
Ngày 6/8, tại Đà Nẵng, trong khuôn khổ chương trình Hội nghị AFEO Midterm 2025 do Liên đoàn các Tổ chức Kỹ sư ASEAN (AFEO) phối hợp Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) tổ chức, 20 kỹ sư đến từ các đơn vị của Việt Nam đã được vinh danh tại Lễ trao chứng chỉ Kỹ sư chuyên nghiệp ASEAN (ACPE) năm 2025.