“...Đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại” thì vai trò và vị trí Liên hiệp hội ngày càng quan trọng*
Trong quá trình chuẩn bị cho đại hội, Ban Thường vụ Đảng ủy Khối và Lãnh đạo Ban Khoa giáo Trung ương đã làm việc với Ban Thường vụ Đảng ủy Cơ quan Liên hiệp hội. Thường vụ Đảng ủy Khối, về cơ bản nhất trí với Báo cáo chính trị và Báo cáo kiểm điểm của ban chấp hành Đảng bộ trình trước Đại hội. Thay mặt Ban thường vụ Đảng ủy Khối, tôi xin nhấn mạnh một số điểm như sau:
Về lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị:
Trong nhiệm kỳ qua, Đảng bộ đã có nhiều cố gắng trong việc lãnh đạo bảo đảm thực hiện nhiệm vụ chính trị của cơ quan, góp phần quan trọng vào những thành tích của Liên hiệp hội, thể hiện:
- Quy mô và chất lượng của tổ chức Liên hiệp hội được mở rộng và tăng cường; vai trò của các hội KH&KT thành viên ngày càng được khẳng định trong đời sống xã hội, góp phần phổ biến kiến thức, nâng cao dân trí, đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ cán bộ khoa học kỹ thuật, đưa tiến bộ khoa học và sản xuất và đời sống, xóa đói giảm nghèo cho nhân dân ở nhiều địa phương.
- Chất lượng công tác tư vấn, phản biện và giám định xã hội đối với những vấn đề thuộc về chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và những dự án lớn ở tầm quốc gia ngày càng được nâng cao.
- Mở rộng sự hợp tác đa dạng và đa phương với các tổ chức quốc tế, với các nước trong khu vực và trên thế giới, thu hút được nhiều nguồn vốn cho đầu tư phát triển.
- Kết hợp với Ban Khoa giáo Trung ương tích cực triển khai công tác tổng kết 5 năm thực hiện Chỉ thị 45-CT/TW năm 1998 của Bộ Chính trị về công tác xây dựng Liên hiệp các hội KH&KT Việt Nam làm cơ sở để Ban Bí thư ra thông báo số 145- TB/TW ngày 09/7/2004 kết luận về tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Chỉ thị 45-CT/TW đối với Liên hiệp các hội KH&KT Việt Nam giai đoạn từ nay đến năm 2010.
- Tổ chức thành công Đại hội lần thứ V Liên hiệp hội, một mốc quan trọng đánh dấu sự phát triển của Liên hiệp hội.
Về công tác xây dựng đảng bộ:
- Đảng ủy cơ quan đã chú trọng công tác nghiên cứu, quán triệt các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, đặc biệt là những vấn đề liên quan đến nhiệm vụ của Liên hiệp hội như về KH&CN, về giáo dục và đào tạo, về tập hợp đội ngũ trí thức... Phần lớn cán bộ, đảng viên trong đảng bộ nhận thức đúng đắn đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, không có những biểu hiện lệch lạc về chính trị - tư tưởng, tích cực góp phần hoàn thành nhiệm vụ chính trị của cơ quan. Trong quá trình thảo luận, góp ý kiến xây dựng dự thảo các Văn kiện trình Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ X, đảng bộ đã có những ý kiến đóng góp thiết thực.
- Đảng bộ tiếp tục được tăng cường về mở rộng quy mô. Nhiệm kỳ qua, có thêm 2 chi bộ được thành lập, kết nạp được 6 đảng viên mới. Đảng ủy đã tham gia giải quyết các vấn đề liên quan đến công tác xây dựng và củng cố tổ chức của Liên hiệp hội và các đơn vị trực thuộc, đóng góp ý kiến nhận xét bổ nhiệm, đề bạt cán bộ lãnh đạo các ban của Liên hiệp hội. Việc cải tiến phương thức lãnh đạo của tổ chức đảng tiếp tục được quan tâm. Công tác xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh được thực hiện tốt hơn nhiệm kỳ trước, các tổ chức đảng và đảng viên nhìn chung, đã trở thành hạt nhân lãnh đạo, đoàn kết trong cơ quan, đơn vị. Công tác đổi, phát thẻ đảng viên được thực hiện đầy đủ; công tác khen thưởng đảng viên được thực hiện thường xuyên và kịp thời, có tác dụng động viên và có ý nghĩa giáo dục lớn, hầu hết đảng viên giữ được mối liên hệ với tổ chức đảng nơi cư trú.
- Công tác kiểm tra được đảng bộ chú trọng: Các quy định, kế hoạch, hướng dẫn của Bộ chính trị, Ban Bí thư và Đảng ủy Khối về công tác kiểm tra (kiểm tra điều 30 Điều lệ Đảng, kiểm tra thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, kiểm tra văn bằng chứng chỉ...)
Về công tác quần chúng:
Tổ chức Công đoàn được quan tâm và họat động tích cực, nhất là trong các phong trào thi đua thực hiện nhiệm vụ được giao, góp phần xây dựng cơ quan, tham gia các hoạt động xã hội và phong trào văn nghệ, thể dục thể thao. Điểm nổi bật trong công tác lãnh đạo các đoàn thể quần chúng của đảng bộ nhiệm kỳ qua là đã thành lập được tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và bước đầu đi vào họat động có tác dụng giáo dục, rèn luyện cán bộ, công chức, viên chức lao động trẻ tuổi.
Thay mặt cho Ban chấp hành Đảng bộ Khối cơ quan Khoa giáo Trung ương, tôi ghi nhận và nhiệt liệt biểu dương sự cố gắng phấn đấu tích cực và những thành tích Đảng bộ đã đạt được trong nhiệm kỳ qua.
Trong nhiệm kỳ qua, Đảng bộ chúng ta còn một số hạn chế cần khắc phục: có những chi bộ sinh hoạt chưa đều, còn lúng túng trong nội dung và phương thức hoạt động; chưa phát huy được tiềm lực của đội ngũ cán bộ khoa học, tỷ lệ chi bộ đạt tiêu chuẩn trong sạch vững mạnh còn thấp (30%); công tác phát triển Đảng còn chậm, kết quả chưa cao; việc kiểm tra đôn đốc chấp hành chỉ thị của cấp ủy cấp trên chưa kịp thời và kiên quyết.
Về những nhiệm vụ được đặt ra trong nhiệm kỳ 2005-2008
Mục tiêu và phương hướng tổng quát của 5 năm 2006-2010 mà dự thảo Văn kiện trình Đại hội X của Đảng đã xác định là “sớm đưa đất nước ta ra khỏi tình trạng kém phát triển; tạo nền tảng để đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại” thì vai trò và vị trí Liên hiệp hội ngày càng quan trọng. Vì vậy cần phải nghiêm túc thực hiện Thông báo số 145-TB/TW ngày 09/07/2004 của Ban Bí thư trung ương “về việc tiếp tục đẩy mạnh việc thực hiện Chỉ thị 45 CT/TW đối với Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam trong giai đoạn từ năm 2004 đến năm 2010”, quán triệt tinh thần văn kiện Đại hội đảng toàn quốc lần thứ X và Đại hội Đảng bộ khối lần thứ VI:
- Tập hợp, đoàn kết rộng rãi đội ngũ trí thức KH&CN trong nước thuộc mọi thành phần kinh tế, mọi ngành, mọi lĩnh vực và trí thức KH&CN người Việt Nam ở nước ngoài. Đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị tư tưởng, nâng cao lòng yêu nước và tự hào dân tộc, tinh thần cộng tác và cộng đồng, tính trung thực trong khoa học và đạo đức nghề nghiệp của trí thức; chủ động đề xuất tham mưu cho Đảng và Nhà nước những vấn đề quan trọng về đường lối chính sách, chủ trương xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, trước hết là những vấn đề trực tiếp liên quan đến KH&CN, giáo dục và đào tạo, chính sách đối với trí thức.
- Tổng kết hoạt động, rút ra những bài học kinh nghiệm, trên cơ sở đó xác định đúng những phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm, đẩy mạnh các họat động phổ biến kiến thức KH&CN cho nhân dân, nhất là đối với nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa; thực hiện có kết quả Nghị quyết TW2 (khóa VIII), các nghị quyết và kết luận của Trung ương khóa IX có liên quan đến giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ và Nghị quyết Đại hội X của Đảng sắp tới; tổ chức phối hợp tốt hơn nữa lực lượng trí thức KH&CN để thực hiện tốt nhiệm vụ tư vấn, phản biện và giám định xã hội đối với những dự án lớn, có tính liên ngành, liên vùng của đất nước, của các địa phương.
- Củng cố tổ chức đã có, phát triển vững chắc các hội thành viên mới; tiếp tục đổi mới phương thức hoạt động của Liên hiệp hội và các hội thành viên trên cơ sở phát huy tính năng động, sáng tạo, năng lực nội sinh của đội ngũ trí thức tham gia hội; cùng với các cơ quan có liên quan nghiên cứu sớm xây dựng các hình thức thích hợp thu hút trí thức KH&CN người Việt Nam ở nước ngoài, trí thức nước ngoài đóng góp cho sự nghiệp phát triển KH&CN của nước ta.
- Trong giai đoạn cách mạng hiện nay, vấn đề nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng ngang tầm thời đại là nhiệm vụ cấp bách, đảng bộ cơ quan Liên hiệp hội cần tiếp tục triển khai thực hiện Nghị quyết TW6 (lần 2, khóa VIII) theo tinh thần Kết luận của Hội nghị TW4 (khóa IX) và chỉ thị 03-CT/TW của Bộ Chính trị; chú trọng công tác bồi dưỡng, nâng cao chất lượng đảng viên gắn liền với công tác cán bộ.
- Đảng bộ cơ quan Liên hiệp hội cần tiếp tục nghiên cứu đẩy mạnh công tác kiểm tra: kiểm tra theo quy định của Điều lệ Đảng; kiểm tra thực hiện nhiệm vụ cấp ủy giao, chú trọng tự kiểm tra, lấy phòng ngừa làm giải pháp chính; có biện pháp hữu hiệu tăng cường thực hiện các quy chế về công tác Đảng, quy chế dân chủ ở cơ sở trong cơ quan, đơn vị.
- Quan tâm hơn nữa công tác lãnh đạo Công đoàn, Đoàn thanh niên, nghiên cứu thành lập tổ chức quần chúng khác (Hội cựu chiến binh, chi hội nhà báo...) động viên, tạo cơ hội cho các tổ chức quần chúng phát huy vai trò của mình, tạo sức mạnh tổng hợp hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị của Liên hiệp hội.
Đảng bộ cơ quan Liên hiệp hội có tính đặc thù rất cao của một đảng bộ ở tổ chức chính trị - xã hội của đội ngũ trí thức KH&CN với 94% đảng viên có trình độ đại học và trên đại học, trong đó có trên 50 đồng chí là giáo sư, phó giáo sư, viện sỹ, tiến sĩ khoa học và tiến sĩ, 60 đồng chí đã được nhận huy hiệu 40 năm và 50 năm tuổi Đảng. Vì vậy việc đổi mới tổ chức và họat động của tổ chức Đảng trong Liên hiệp hội hiện nay đang là vấn đề cần được giải quyết. Đề nghị Đảng ủy Cơ quan Liên hiệp hội khẩn trương nghiên cứu để cùng Ban Khoa giáo Trung ương và Đảng ủy Khối sớm đề xuất Trung ương những giải pháp đổi mới sát hợp, thiết thực nâng cao hiệu quả lãnh đạo của các tổ chức đảng trong đảng bộ.
Đại hội chúng ta có nhiệm vụ quan trọng là thảo luận Báo cáo chính trị đánh giá công tác nhiệm kỳ 2003-2005 và phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp cho nhiệm kỳ 2005-2008, ra nghị quyết của Đại hội, đóng góp ý kiến cho các dự thảo Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ X và dự thảo Văn kiện Đại hội Đảng bộ Khối lần thứ VI. Đại hội còn có nhiệm vụ quan trọng là bầu Ban Chấp hành Đảng bộ Cơ quan Liên hiệp hội nhiệm kỳ VI, bầu đoàn đại biểu của Đảng bộ đi dự Đại hội đại biểu Đảng bộ Khối lần thứ VI. Ban chấp hành Đảng bộ khối cơ quan Khoa giáo Trung ương yêu cầu: Đại hội tập trung trí tuệ, tham gia đóng góp ý kiến quan trọng cho các Văn kiện dự thảo trình trước Đại hội. Đại hội thể hiện ý chí đoàn kết, thống nhất cao trong việc lựa chọn bầu Ban chấp hành Đảng bộ nhiệm kỳ 2005-2008 và bầu đoàn đại biểu đi dự Đại hội Đại biểu Đảng bộ Khối lần thứ VI. Tôi tin tưởng rằng các đồng chí thực hiện tốt nhiệm vụ của Đại hội đề ra.
* Trích bài phát biểu của đồng chí Đỗ Nguyên Phương, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Đảng ủy khối cơ quan Khoa giáo Trung ương, Trưởng ban Khoa giáo Trung ương tại Đại hội đại biểu lần thứ VI Đảng bộ Cơ quan Liên hiệp các hội KH&KT Việt Nam