Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ sáu, 25/03/2011 21:02 (GMT+7)

Cảnh giác chất độc cadimi

Vì sao cadimi có trong đồ chơi và trang sức trẻ em?

Cadimi (cadmium, cadmin viết tắt Cd) là kim loại, có trong thiên nhiên dưới dạng sulfua lẫn với quặng carbonat kẽm và các dạng hợp chất khác nhưng ít hơn.

Cadimi dùng trong sản xuất sơn, phẩm màu công nghiệp, ổn định chất nhựa (PVC), làm điện cực pin (Ni-Cd), trong mạ điện, sản xuất thép - mạ đồng, chống ăn mòn, trong kỹ thuật truyền hình, kỹ thuật làm ảnh, làm chất bán dẫn (dạng Te-Hg-Cd)…

Khi sản xuất đồ chơi và trang sức trẻ em, người ta dùng kẽm thô, sơn, phẩm màu, nhựa (có lẫn cadimi) hay dùng chính cadimi làm vật liệu mạ đánh bóng, do đó làm nhiễm cadimi vào sản phẩm. Trong quá trình khai thác cadimi từ quặng kẽm và từ các sản phẩm chứa cadimi thải loại khác, chất này bị thải vào môi trường. Đốt chất thải, hút thuốc lá cũng là nguồn gây nhiễm đáng kể (nồng độ cadimi trong thận người trực tiếp hút thuốc lá cao gấp 3 - 4 lần người không hút).

Vừa qua (1 - 2010), hãng AP mua 103 loại trang sức trẻ em Trung Quốc tại các bang New York, Texas, California, kiểm nghiệm tại Đại học Ashan bang Ohio, Mỹ, công bố kết quả: có 12% loại sản phẩm chứa cadimi với tỷ lệ 10%, cá biệt có loại chứa 91%, nhiều nhất là loại vòng tay Best Friends, mặt dây chuyền theo chủ đề bộ phim “Công chúa và Chú ếch”. Ngày 4 - 3 - 2010, Cục Quản lý thị trường TP. HCM Đội 5B cũng cho biết các đồ trang sức xi mạ Trung Quốc nhập lậu bán tại TP. HCM qua kiểm nghiệm đều có chất độc chì và cadimi (nhưng không thấy nói về hàm lượng).

Như vậy, ngoài cadimi trong đồ chơi, trang sức trẻ em, cần quan tâm đến việc cadimi do nghề nghiệp, do môi trường.

Cadimi độc thế nào?

Tự thân cadimi đã gây độc cho cơ thể không kém gì chì, thủy ngân. Ngoài ra, vì cadimi là nguyên tố cùng nhóm với kẽm, có hoạt động hóa học mạnh hơn kẽm, nên tranh chấp, đẩy kẽm ra khỏi hệ thống sinh hóa học mà kẽm tham gia, một khi cadimi đã chiếm chỗ của kẽm thì khó lòng mà loại ra, dẫn đến rối loạn hệ thống hoạt động sinh hóa học. Thêm nữa, tuy hiếm hơn, nhưng cadimi cũng tranh chấp, thay thế một số vị trí trong hệ thống hoạt động sinh hóa học của magie, canxi. Hoạt động sinh hóa học của kẽm có mối quan hệ mật thiết cân bằng với các hoạt động sinh hóa học của các vi lượng khác. Theo tác động dây chuyền, điều này sẽ ảnh hưởng không lợi đến hệ thống hoạt động sinh hóa học của các vi lượng khác. Do thế có thể coi tác hại của cadimi là tác hại kép. Về mặt lâm sàng, đã nhận thấy cadimi gây:

- Ngộ độc cấp: Trong vòng 4 - 24 giờ (tùy theo lượng, đường nhiễm) mà sẽ gây đau thắt ngực, khó thở, tím tái, sốt cao, nhịp tim chậm, buồn nôn, nôn, đau bụng tiêu chảy.

- Ngộ độc mạn: Gây vàng men răng, rối loạn chức năng gan (tăng enzym), đau xương, thiếu máu, tăng huyết áp, nếu có thai thì bị dị dạng thai.

Bị nhiễm lâu ngày, cadimi làm rối loạn hệ thống hoạt động sinh hóa học của kẽm, canxi, magie và nhiều hệ thống hoạt động sinh hóa học khác, làm chậm phát triển xương, còi xương (khi trẻ), loãng xương (khi già), gây ra nhiều bệnh lý khác thường, có thể dẫn đến tử vong. Nhiều công trình nghiên cứu của thế giới cho biết cadimi là yếu tố gây ung thư tiền liệt tuyến, phổi, vú.

Qui định trước đây và phản ứng của thế giới

Theo trung tâm kiểm soát dịch bệnh Mỹ (CDC), cadimi xếp vào hàng thứ 7 trong 275 chất nguy hiểm cho môi trường, còn theo Liên minh châu Âu, đó là một trong 6 kim loại cấm dùng trong thực phẩm, hạn chế dùng trong một số lĩnh vực công nghiệp (như điện tử).

Cadimi dùng trong công nghiệp từ năm 30 - 40 tăng lên rất nhanh vào thập niên 90, nhưng về sau, do tính độc,mức dùng giảm dần. Tại Mỹ, từ năm 1970 đến 2009 mức dùng giảm 10 lần, hiện chỉ dùng chủ yếu làm pin (chiếm tới 81% lượng cadimi tiêu thụ). Theo một số tài liệu quốc tế cũ, liều mà cơ thể có thể chịu đựng được 20 - 40 mcg/ngày (thực tế cơ thể chỉ hấp thu 10% lượng ngày). Theo đó, một số nước có qui định hàm lượng cadimi trong một số sản phẩm công nghiệp ví dụ như trong đồ chơi phủ sơn (Mỹ).

Tuy nhiên, rất nhiều nước (kể cả Mỹ, Trung Quốc) chưa qui định hàm lượng cadimi trong đồ chơi, trang sức trẻ em, nên không kiểm tra. Hiện Tổng cục Quản lý giám sát chất lượng thanh tra kiểm dịch Trung Quốc (AQSIQ) cho biết sẽ theo dõi kết quả điều tra của hãng AP.

Ở nước ta, Cục Quản lý chất lượng hàng hóa đã yêu cầu các đơn vị trực thuộc tổng cục kiểm tra và có biện pháp xử lý.

Trong khi chờ đợi sự kiểm tra, xử lý của Cục Quản lý chất lượng hàng hóa, việc thận trọng với các sản phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ là cần thiết.

Xem Thêm

Thanh Hoá: Hội thảo KH về giải quyết tình trạng thiếu lao động ở nông thôn, lao động trực tiếp tham gia SX nông nghiệp
Sáng ngày 27/5/2025, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội) phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ, Viện Nông nghiêp tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp giải quyết tình trạng thiếu lao động sản xuất ở khu vực nông thôn, lao động có kỹ thuật, tay nghề cao trực tiếp tham gia sản xuất nông nghiệp, nhất là nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ”.
Bình Thuận: Đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất
Sáng ngày 27/5, tại thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp đột phá trong ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ vào thực tiễn quản lý và sản xuất trên địa bàn tỉnh Bình Thuận”.

Tin mới

Nâng cao nhận thức và năng lực ứng dụng AI trong truyền thông, báo chí
Ngày 29-5, Liên hiệp các Hội Khoa học và kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) đã tổ chức Chương trình tập huấn với chủ đề “Trí tuệ nhân tạo (AI) – Ứng dụng trong báo chí hiện đại”. Học viên tham dự tập huấn là các phóng viên, biên tập viên thuộc các cơ quan báo chí của các Tổ chức KH&CN, Hội ngành toàn quốc trong hệ thống.
Quảng Ngãi: Hội nghị thông tin, tuyên truyền cho đội ngũ trí thức tỉnh “Kỷ nguyên mới - Sứ mệnh và hành động”
Thực hiện Chương trình phối hợp công tác năm 2025, Liên hiệp hội tỉnh Quảng Ngãi phối hợp với Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy tổ chức Hội nghị thông tin, tuyên truyền cho đội ngũ trí thức tỉnh Quảng Ngãi với chủ đề: “Kỷ nguyên mới - Sứ mệnh và hành động”
Quảng Bình: Hội nghị tập huấn Trí tuệ nhân tạo (AI) trong hành chính - công vụ - xã hội
Ngày 28/5, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Quảng Bình tổ chức Hội nghị tập huấn Trí tuệ nhân tạo (AI) trong hành chính- công vụ - xã hội cho 100 học viên là cán bộ, công chức, viên chức một số sở ngành, cơ quan Liên hiệp Hội và hội viên của các Hội thành viên.
Chủ tịch Phan Xuân Dũng chúc mừng Liên hiệp hội Hà Tĩnh nhân Kỷ niệm 30 năm thành lập
Sáng 26/5, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Hà Tĩnh (Liên hiệp hội) đã long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 30 năm thành lập (27/5/1995-27/5/2025). Dự lễ kỷ niệm có Chủ tịch Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh Trần Nhật Tân, đại diện các tỉnh bạn, các sở ngành tại địa phương và lãnh đạo, cán bộ nhân viên của Liên hiệp hội qua các thời kỳ.
Phát động hưởng ứng Ngày phòng chống tác hại của thuốc lá tại Phú Yên
Sáng qua 28/5, tại Trường đại học Phú Yên, Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng tỉnh phối hợp với Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng Việt Nam tổ chức lễ phát động hưởng ứng các hoạt động phòng chống tác hại của thuốc lá vì sức khỏe người tiêu dùng với thông điệp: “Phòng chống tác hại của thuốc lá bảo vệ thế hệ tương lai”, “Vì sức khỏe người tiêu dùng hãy nói không với thuốc lá”.
Anh nông dân lớp 5 và hành trình tại Hội thi Sáng tạo kỹ thuật
Trong bối cảnh nông nghiệp ngày càng đòi hỏi sự đổi mới, thích ứng và sáng tạo để nâng cao năng suất và giảm chi phí lao động, một người nông dân tại Châu Phú, An Giang - dù chỉ học hết lớp 5 - đã chứng minh rằng: Tri thức không chỉ đến từ sách vở mà còn từ thực tiễn cần mẫn và khối óc sáng tạo không ngừng.
Trao Giải thưởng Sáng tạo khoa học công nghệ Việt Nam năm 2024
Tối 28/5, tại Hà Nội, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã tổ chức Lễ tổng kết và trao Giải thưởng Sáng tạo Khoa học Công nghệ (KHCN) Việt Nam năm 2024.
Quảng Ngãi: Tổ chức Hội nghị tuyên truyền cho trí thức
Chiều 9/5, tại Trung tâm Hội nghị và Triển lãm tỉnh Quảng Ngãi, Liên hiệp hội tỉnh đã phối hợp với Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh uỷ tổ chức Hội nghị thông tin, tuyên truyền cho đội ngũ trí thức và Hội viên của Câu lạc bộ Lê Trung Đình tỉnh Quảng Ngãi với chủ đề “Tình hình Biển Đông gần đây và chính sách của Việt Nam”.
Đắk Lắk: Hội nghị phản biện Dự thảo Nghị quyết về bảo đảm thực hiện dân chủ cơ sở
Sáng ngày 27/5/2025, tại trụ sở Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Đắk Lắk (Liên hiệp hội) đã diễn ra Hội nghị phản biện và góp ý đối với Dự thảo Nghị quyết của Hội đồng nhân dân (HĐND) tỉnh Đắk Lắk về việc quyết định các biện pháp bảo đảm thực hiện dân chủ ở cơ sở trên địa bàn tỉnh.
Thanh Hoá: Hội thảo KH về giải quyết tình trạng thiếu lao động ở nông thôn, lao động trực tiếp tham gia SX nông nghiệp
Sáng ngày 27/5/2025, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội) phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ, Viện Nông nghiêp tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp giải quyết tình trạng thiếu lao động sản xuất ở khu vực nông thôn, lao động có kỹ thuật, tay nghề cao trực tiếp tham gia sản xuất nông nghiệp, nhất là nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ”.
Phát động Chiến dịch phục hồi rừng “Rừng xanh lên 2025” tại Sơn La
Hưởng ứng Ngày Quốc tế Đa dạng sinh học 22/5 và Ngày Môi trường Thế giới 05/06, ngày 25/5, Liên Hiệp Hội Việt Nam (LHHVN) đã phối hợp cùng Trung tâm Con người và Thiên nhiên (PanNature), Hạt Kiểm lâm Vân Hồ, Trung tâm Nghiên cứu Sáng kiến Phát triển cộng đồng (RIC) và chính quyền địa phương phát động trồng hơn 18.000 cây bản địa tại hai xã Song Khủa và Suối Bàng, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La.
Bình Thuận: Đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất
Sáng ngày 27/5, tại thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp đột phá trong ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ vào thực tiễn quản lý và sản xuất trên địa bàn tỉnh Bình Thuận”.
VinFuture 2025 nhận 1.705 đề cử toàn cầu – tăng 12 lần số đối tác đề cử sau 5 mùa giải
Giải thưởng Khoa học Công nghệ toàn cầu VinFuture đã chính thức khép lại vòng đề cử cho mùa giải thứ 5 với 1.705 hồ sơ đến từ khắp nơi trên thế giới. Đặc biệt, số lượng đối tác đề cử chính thức của Giải thưởng đã tăng trưởng vượt bậc, đạt 14.772 đối tác.
Hỗ trợ thực hiện các giải pháp bảo tồn và phục hồi rừng tự nhiên gắn với cải thiện sinh kế bền vững
Dự án Hỗ trợ phục hồi rừng tại huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình do Trung tâm Bảo tồn thiên nhiên Việt là Chủ dự án với mục tiêu hỗ trợ việc thực hiện các giải pháp bảo tồn và phục hồi rừng tự nhiên gắn với cải thiện sinh kế bền vững cho cộng đồng.