Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ ba, 15/10/2019 11:01 (GMT+7)

Vì một môi trường xanh sạch đẹp

Việt Nam được nhận định là 1 trong 5 quốc gia xả rác thải nhựa nhiều nhất, với khoảng 1,8 triệu tấn ra môi trường mỗi năm. Chỉ số tiêu thu nhựa trên đầu người cũng tăng nhanh chóng từ 3,8 kg/năm/người vào năm 1990 và năm 2018 lên tới 41,3 kg/năm/người. Nhập khẩu phế liệu nhựa vẫn tăng theo cấp số nhân, tính đến hết tháng 9 năm 2018 là 175.000 tấn, PGS.TS Hoàng Thị Thu Hương cho biết tại Hội thảo khoa học Phát huy vai trò của khoa học và công nghệ trong quản lý rác thải nhựa đại dương do Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam tổ chức.


Thay thế ống hút nhựa bằng ống hút làm từ tinh bột gạo sẽ lại gây thêm áp lực cho ngành nông nghiệp và tiếp tục tạo ra ô nhiễm (ảnh internet)

Theo thống kê của Bộ Tài nguyên và Môi trường cho thấy, chỉ tính riêng Hà Nội và TPHCM, mỗi ngày đã thải ra môi trường khoảng 80 tấn nhựa và túi nilon. Riêng Hà Nội, thải ra 4.000 – 5.000 tấn rác mỗi ngày, trong đó rác thải nilon chiếm 7-8%.

Theo PGS Hương cho biết, rác thải nhựa là một loại tài nguyên quý giá khi biết tái chế và sử dụng nó. Tuy nhiên, việc tái chế rác thải không nên được thực hiện ở quy mô làng nghề vì cơ chế kiểm soát rất khó khăn. Đồng thời, việc tái chế ở các làng nghề sẽ ảnh hưởng đến môi trường, gây độc hại cho chính những người lao động ở các làng nghề này cũng như người dân địa phương.

Do đó, theo PGS Hoàng Thị Thu Hương, cần tập trung khuyến khích các hoạt động tái chế rác thải nhựa để đảm bảo các vấn đề xã hội, giải quyết việc làm nhưng phải đảm bảo môi trường.

Theo PGS Hương thì nếu tái chế 1 tấn nhựa sẽ tiết kiệm 3,8 thùng dầu thô; nếu tỷ lệ tái chế đạt 75%, sẽ tương đương với việc giảm được lượng khí thải của 55 triệu ô tô đi lại trên đường. Cả nước có 2200 doanh nghiệp sản xuất nhựa, 90% không chủ động được nguồn nguyên liệu  hầu như nhập khẩu hoàn toàn.

“Làng nghề tái chế nhựa Minh Khai (Vân Lâm – Hưng Yên) có 725 hộ sản xuất tái chế nhựa, với 6.400 lao động. Hàng ngày sản xuất tái chế khoảng 600-650 tấn chất thải nhựa tức là một ngày khoảng 1000 tấn hầu hết phế liệu có nguồn gốc từ nước ngoài, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, PGS Hương nhấn mạnh.

Hiện nay, một cuộc “chạy đua” chống rác thải nhựa, đặc biệt là nhựa dùng một lần, cũng đã bắt đầu ở Việt Nam, khởi đầu từ các thành phố lớn. Tuy nhiên ở đây có một vấn đề đặt ra: giải pháp nào là bền vững với việc thay thế đồ nhựa dùng một lần? Liệu có giải pháp đang được sử dụng rộng rãi là thay thế đồ nhựa dùng một lần bằng các sản phẩm nhựa có khả năng phân hủy sinh học hoặc sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường như túi giấy hoặc túi vải bông v.v đã là tối ưu?

Giải pháp thay thế nhựa dùng một lần phải đảm bảo được các yếu tố như nguyên liệu sẵn có, giá đủ rẻ để được thị trường chấp nhận và sau khi thải loại, ít gây hại cho môi trường… Theo tiêu chuẩn đó thì các giải pháp hiện hành này đều không thân thiện với môi trường. Vì sao có chuyện ngược đời như vậy? Hãy nhìn vào thành phần nguyên liệu và chu trình sản xuất của nó, ví dụ để chế tạo các sản phẩm nhựa có khả năng phân hủy sinh học hoặc các sản phẩm thay thế nhựa, người ta phải canh tác, tức là phải phá bỏ thảm thực vật tự nhiên và hệ sinh thái liên quan tới nó, sử dụng nhiều loại phân hóa học, thuốc trừ sâu v.v. Tất cả các hoạt động như vậy đều dẫn tới thoái hóa đất và ô nhiễm môi trường. Theo các kết quả của một nghiên cứu gần đây do Cục Môi trường Anh tài trợ, việc sản xuất túi giấy hoặc túi bằng vải bông thậm chí còn tốn nhiều nước và năng lượng hơn rất nhiều so với túi nhựa.

Mặt khác, phải tái sử dụng túi giấy ít nhất là 3 lần mới đảm bảo được khả năng tác động môi trường (sử dụng nước, năng lượng và phát thải khí nhà kính) bằng hoặc thấp hơn túi nhựa. Đối với túi vải bông, con số này là 131 lần.

Theo một nghiên cứu gần đây của Cục Bảo vệ môi trường, Bộ Môi trường và Lương thực Đan Mạch, sản phẩm túi giấy gây ra tác động tới môi trường lớn hơn túi nilon dùng một lần tới hơn 43 lần và túi chế tạo bằng bông hữu cơ sẽ có tác động môi trường lớn hơn túi nilon dùng một lần tới hơn 20.000 lần. Đồng thời, túi thân thiện nhất với môi trường là túi polyester được sử dụng lại ít nhất là 35 lần. Như vậy, không dễ để thực hiện giải pháp thay thế các sản phẩm nhựa dùng một lần bằng các sản phẩm mà chúng ta vẫn gọi là “thân thiện với môi trường”.

Cần chú ý tới một thực tế là có rất nhiều sản phẩm nhựa dùng một lần không thể thay thế được bằng các sản phẩm khác như thay thế chai nhựa đựng dung dịch tiêm truyền bằng chai thủy tinh vì chai thủy tinh có giá thành cao, khó vận chuyển và khi sản xuất, xử lý có tác động môi trường còn lớn hơn chai nhựa. Hơn nữa, đã có các nghiên cứu cho rằng việc sử dụng nguyên liệu là các chất hữu cơ dễ phân hủy để sản xuất bao bì sẽ làm giảm chất lượng thực phẩm và có thể tăng nguy cơ nhiễm bệnh cho người sử dụng.

Không chỉ ảnh hướng xấu tới môi  trường mà rác thải nhựa còn ảnh hưởng xấu tới sức khỏe con người. Nhựa sẽ tan chảy trong khoảng nhiệt độ từ 70 – 800 độ C và hòa vào thực phẩm, đi vào cơ thể của con người. Những chất độc đó tích lũy lâu ngày sẽ gây ra các bệnh vô cùng nguy hiểm. Đặc biệt, trong nhựa có chứa một chất độc hai là DOP. Chất độc này có thể gây ảnh hưởng giới tính ở các bé trai và gây vô sinh ở các bé gái.

Giới khoa học đã cảnh báo, khi bạn vứt một mẩu rác nhựa ra môi trường, nó phải mất 450 năm để tiêu hủy hoàn toàn. Nói cách khác, phải trải qua rất nhiều thế hệ để một mảnh vật liệu nhựa tan biến. Ngoài ra, nhựa còn lẫn vào nước, ngăn chặn khí oxy làm cho các sinh vật dưới nước không thể hô hấp được. Hoặc chúng có thể bị các sinh vật như cá nuốt vào và có rất nhiều khả năng con người sẽ ăn nhầm phải và nhiễm độc.

Như đã nói, rác thải nhựa có ở khắp nơi, nó xuất phát từ thói quen sử dụng cũng nhưu sự thiếu ý thức khi xả rác của mỗi người. Nhưng, bên cạnh đó, còn là trách nhiệm của chính quyền, cơ quan chức năng khi vẫn không có giải pháp xử lý loại rác này một cách triệt để. Hiện người ta vẫn dùng cách đốt hoặc chôn lấp rác, đều chỉ giải quyết trước mắt chứ không phải là giải pháp thật sự hữu ích. Dùng công nghệ để xử lý rác, trong đó có rác thải nhựa cần được đẩy mạnh hơn, cho dù mức đầu tư sẽ cao hơn. Nhưng vì cuộc sống của con người thì điều đó vẫn thực sự cần thiết.

Ảnh internet

Với hàng triệu tấn rác nhựa được thải ra các đại dương, môi trường sống của sinh vật biển đã bị hủy hoại trầm trọng (ảnh internet)

Tác giả bài viết: HT

Xem Thêm

Đắk Lắk: Góp ý kiến văn kiện Đại hội lần thứ XIII của Đảng
Ngày 13/6, Liên hiệp hội tỉnh đã tổ chức góp ý kiến đối với dự thảo kế hoạch tổ chức hội nghị lấy ý kiến văn kiện Đại hội lần thứ XIII của Đảng và dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, nhiệm kỳ 2025 – 2030.
Hà Giang: Góp ý dự thảo sửa đổi Luật Chất lượng sản phẩm
Ngày 13/6, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật (Liên hiệp hội) tỉnh đã tổ chức hội thảo góp ý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hoá (CLSPHH). Tham dự hội thảo có lãnh đạo đại diện các Sở, ban ngành của tỉnh, các hội thành viên Liên hiệp hộivà các chuyên gia TVPB.
Đắk Lắk: Hội nghị phản biện Dự thảo Nghị quyết về bảo đảm thực hiện dân chủ cơ sở
Sáng ngày 27/5/2025, tại trụ sở Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Đắk Lắk (Liên hiệp hội) đã diễn ra Hội nghị phản biện và góp ý đối với Dự thảo Nghị quyết của Hội đồng nhân dân (HĐND) tỉnh Đắk Lắk về việc quyết định các biện pháp bảo đảm thực hiện dân chủ ở cơ sở trên địa bàn tỉnh.
Phú Thọ: Lấy ý kiến về Dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013
Sáng ngày 20/5/2025, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Phú Thọ (Liên hiệp hội) tổ chức hội thảo lấy ý kiến của đội ngũ trí thức, chuyên gia, nhà khoa học về dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013.

Tin mới

Nâng cao chất lượng thông tin trên thị trường chứng khoán
Sáng ngày 20/6/2025, Hội Kiểm toán viên hành nghề của Việt Nam (VACPA) phối hợp Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) và Cục Quản lý, giám sát kế toán, kiểm toán (Bộ Tài chính) tổ chức hội nghị trực tuyến “Tuân thủ pháp luật chứng khoán và lưu ý các sai sót trong lập báo cáo tài chính”.
Tính chiến lược và lợi ích thực tiễn khi sáp nhập Liên hiệp hội Phú Yên và Đắk Lắk
Việc sáp nhập Liên hiệp hội Phú Yên với Liên hiệp hội Đắk Lắk là bước đi phù hợp với chủ trương sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả theo Nghị quyết của Đảng và Nhà nước. Góp phần nâng cao chất lượng hoạt động, phát huy hiệu quả nguồn lực, thúc đẩy hợp tác phát triển KHCN giữa hai địa phương, đây là hướng đi chiến lược, phù hợp xu thế hội nhập và phát triển đất nước.
Đội ngũ trí thức góp ý Văn kiện Đại hội Đảng bộ tỉnh Lâm Đồng nhiệm kỳ 2025-2030
Sáng ngày 21/6/2025, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Bình Thuận tổ chức Hội thảo “Góp ý góp dự thảo Văn kiện Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Lâm Đồng, nhiệm kỳ 2025 – 2030” với sự tham dự của các đại biểu nguyên là lãnh đạo tỉnh, các chuyên gia, đội ngũ trí thức của tỉnh.
GS.TSKH Nguyễn Hữu Tăng qua đời
Theo thông tin từ gia đình, GS.TSKH Nguyễn Hữu Tăng, nguyên PCT Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam qua đời do bệnh nặng, hưởng thọ 89 tuổi.
Huỳnh Thúc Kháng: Ngòi bút sắc hơn trăm vạn quân
Được biết đến là một chí sĩ yêu nước, một nhà cách mạng và một chính khách đức độ, di sản rực rỡ và truyền cảm hứng bậc nhất của cụ Huỳnh Thúc Kháng còn ở sự nghiệp báo chí nơi ngòi bút được mài sắc thành vũ khí đấu tranh cho quyền lợi của dân tộc. Tên Huỳnh Thúc Kháng cũng được đặt cho trường dạy viết báo đầu tiên ở nước ta.
KHỞI NGUỒN CỦA BÁO CHÍ CÁCH MẠNG VIỆT NAM
Trong cuộc đời hoạt động của Chủ tịch Hồ Chí Minh có biết bao sự kiện quan trọng gắn liền với sự nghiệp cách mạng Việt Nam, trong đó phải kể đến sự ra đời của Báo “Thanh Niên”, cơ quan ngôn luận của Việt Nam Cách mạng Thanh niên đồng chí Hội.
Đưa Thái Bình trở thành điểm sáng của cả nước về phát triển giống lúa chất lượng cao bằng công nghệ tiên tiến
Ngày 18/6, tại Thái Bình, LHHVN phối hợp cùng Hội Giống cây trồng Việt Nam và Liên hiệp Hội tỉnh Thái Bình tổ chức hội thảo “Phát triển công nghệ sản xuất giống lúa chất lượng cao”. Chủ trì Hội thảo có GS.VS. Trần Đình Long - Chủ tịch Hội Giống cây trồng Việt Nam, ThS. Phạm Thị Bích Hồng - Phó Trưởng Ban Phổ biến kiến thức LHHVN và TS. Trần Thị Hòa - Chủ tịch LHH tỉnh Thái Bình.
Liên hiệp Hội Việt Nam làm việc với UBND tỉnh Sơn La
Ngày 17/6/2025, Đoàn công tác Liên hiệp Hội Việt Nam (LHHVN) do TSKH. Phan Xuân Dũng, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch LHHVN làm Trưởng đoàn đã có buổi làm việc với UBND tỉnh Sơn La về đẩy mạnh hoạt động các tổ chức khoa học và công nghệ (KH&CN) trực thuộc LHHVN trên địa bàn tỉnh.
Trung tâm SRD phát động trồng rừng phủ xanh tương lai
Sáng ngày 16/6, tại bản Ta Khoang, xã Chiềng Pha, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La, Trung tâm Phát triển Nông thôn Bền vững (SRD) phối hợp với các cơ quan, tổ chức địa phương đã long trọng tổ chức Lễ phát động chiến dịch trồng rừng phủ xanh tương lai, hưởng ứng Ngày Quốc tế chống Sa mạc hóa và Hạn hán (17/6).
An Giang: 25 giải pháp của Hội thi Sáng tạo kỹ thuật được vinh danh
Ngày 14&15/6, tại TP. Long Xuyên, Hội đồng Giám khảo Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật tỉnh lần thứ XIV (năm 2024–2025) đã tổ chức chấm chọn vòng chung khảo với sự tham gia của các chuyên gia đến từ các sở, ban, ngành cấp tỉnh, doanh nghiệp, giảng viên Trường Đại học An Giang, Trường Cao đẳng Nghề An Giang cùng các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh.
Đồng Tháp: Lan tỏa tinh thần sáng tạo trong Thanh Thiếu niên, Nhi đồng
Sáng ngày 16/6, Ban Tổ chức Cuộc thi Sáng tạo Thanh Thiếu niên, Nhi đồng tỉnh đã tổ chức Lễ Tổng kết và Trao giải Cuộc thi lần thứ 18, năm 2025. Tham dự có Thường trực Ban Tổ chức Cuộc thi; đại diện lãnh đạo các sở ngành Tỉnh, UBND các huyện, thành phố; quý thầy cô giáo và các học học sinh.