Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ sáu, 05/12/2014 15:44 (GMT+7)

Vi khuẩn biến đổi gen nhớ được tiếp xúc hóa học

"Bạn có thể lưu trữ thông tin rất lâu dài", Timothy Lu, giáo sư kỹ thuật điện và khoa học máy tính và kỹ thuật sinh học, nói. "Bạn có thể tưởng tượng có hệ thống này trong một loại vi khuẩn sống trong ruột của bạn, hoặc vi khuẩn môi trường. Bạn có thể để vi khuẩn này trong nhiều ngày hoặc nhiều tháng, rồi sau đó quay trở lại và thấy những gì xảy ra ở mức định lượng".

Chiến lược mới này, được mô tả trên tạp chí Khoa học, khắc phục được một số hạn chế của các phương pháp hiện có để chứa bộ nhớ trong hệ gen vi khuẩn, Lu cho biết. Những phương thức đó đòi hỏi một số lượng lớn các yếu tố kiểm soát di truyền, làm hạn chế số lượng thông tin có thể được lưu trữ.

Những nỗ lực trước đây cũng bị giới hạn trong bộ nhớ kỹ thuật số, có nghĩa là chúng chỉ có thể ghi lại tất cả sự kiện hoặc không có gì, chẳng hạn như một sự kiện cụ thể đã xảy ra. Lu và nghiên cứu sinh Fahim Farzadfard, tác giả chính của bài báo, đã tìm cách tạo ra một hệ thống lưu trữ bộ nhớ tương tự (analog), có thể tiết lộ đã có bao nhiêu tiếp xúc, hoặc nó diễn ra trong bao lâu. Để đạt được điều đó, họ đã thiết kế một "gen ghi băng" cho phép các nhà nghiên cứu ghi những thông tin mới vào mọi trình tự ADN của vi khuẩn.

Bộ nhớ bền vững

Để lập trình cho vi khuẩn E. coli chứa bộ nhớ, các nhà nghiên cứu MIT đã sửa đổi các tế bào để sản xuất một enzyme tái tổ hợp, có thể chèn ADN, hay một chuỗi ADN sợi đơn cụ thể, vào một địa điểm mục tiêu. Tuy nhiên, ADN này chỉ được sinh ra khi được kích hoạt bởi sự có mặt một phân tử được xác định trước hoặc một loại đầu vào khác, chẳng hạn như ánh sáng.

Sau khi ADN được sản xuất, enzym tái tổ hợp chèn AND này vào hệ gen của tế bào tại một địa điểm được lập trình sẵn. "Chúng tôi có thể đưa nó bất cứ nơi nào trong hệ gen, đó là lý do tại sao chúng tôi xem nó như là một máy ghi băng, bởi vì bạn có thể hướng thẳng đến chỗ tín hiệu được ghi", Lu nói.

Khi sự tiếp xúc được ghi lại qua quá trình này, những ghi nhớ được lưu trữ suốt đời quần thể vi khuẩn và được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.

Có vài cách khác nhau để lấy thông tin được lưu trữ này. Nếu ADN được đưa vào phần không có chức năng của bộ gen, việc sắp xếp trình tự bộ gen sẽ phát hiện bộ nhớ được lưu trữ trong một tế bào cụ thể nào. Hoặc, các nhà nghiên cứu có thể dùng các sắp xếp để thay đổi một gen. Ví dụ, trong nghiên cứu này, các chuỗi ADN mới bật một gen kháng kháng sinh, cho phép các nhà nghiên cứu xác định có bao nhiêu tế bào đã nhận được các chuỗi nhớ bằng cách thêm kháng sinh vào các tế bào và quan sát bao nhiêu tế bào sống sót.

Bằng cách đo tỷ trọng của các tế bào trong quần thể có trình tự ADN mới, các nhà nghiên cứu có thể xác định đã có bao nhiêu tiếp xúc và nó kéo dài bao lâu. Trong bài báo này, các nhà nghiên cứu sử dụng hệ thống để phát hiện ánh sáng, một chất chuyển hóa lactose gọi IPTG, và một dẫn xuất kháng sinh gọi là ATC, nhưng nó có thể được sửa đổi cho nhiều phân tử khác hoặc thậm chí các tín hiệu do tế bào sinh ra, Lu nói.

Thông tin cũng có thể xóa bằng cách kích thích các tế bào để kết hợp một mảnh ADN khác ở cùng một chỗ. Quá trình này hiện nay chưa hoàn toàn hiệu quả, nhưng đang được các nhà nghiên cứu cải thiện.

"Đây là công trình rất hấp dẫn vì nó tích hợp nhiều tính năng hữu ích trong một hệ thống duy nhất: bộ gen chứa thông tin lâu dài, tương tự, phân tán với nhiều cách truy xuất", Shawn Douglas, một phó giáo sư tại Đại học California tại San Diego cho biết. "Thay vì xử lý từng tế bào riêng lẻ như một thiết bị lưu trữ kỹ thuật số, Farzadfard và Lu xử lý toàn bộ các tế bào như một " ổ cứng" analog, giúp tăng lượng thông tin mà có thể được lưu trữ và truy xuất".

Cảm biến vi khuẩn

Các ứng dụng môi trường cho loại cảm biến này bao gồm giám sát đại dương đối với các mức đioxit carbon, độ chua, hoặc các chất ô nhiễm. Ngoài ra, các vi khuẩn có khả năng được thiết kế để sống trong đường tiêu hóa của con người để theo dõi chế độ ăn uống của một người nào đó, chẳng hạn như bao nhiêu đường hoặc chất béo đang được hấp thụ, hoặc để phát hiện viêm nhiễm trong ruột.

Những vi khuẩn sửa gen này cũng có thể được sử dụng như máy tính sinh học, Lu nói, rằng chúng có thể đặc biệt hữu ích trong các loại tính toán đòi hỏi rất nhiều xử lý song song, ví dụ như chọn các hình mẫu của ảnh.

Một ứng dụng khả dĩ khác là sửa các tế bào não của động vật sống hoặc các tế bào của người nuôi cấy trong đĩa petri cho phép các nhà nghiên cứu theo dõi một dấu hiệu bệnh nào đó được thể hiện hay một tế bào thần kinh đang hoạt động tại một thời điểm nhất định. "Nếu bạn có thể biến ADN trong một tế bào thành một thiết bị nhớ nhỏ vé của mình rồi sau đó liên kết nói với một thứ mà bạn quan tâm, bạn có thể ghi thông tin đó và sau đó lấy nó ra", Lu nói. 

Xem Thêm

Thúc đẩy vai trò của Liên hiệp các Hội KH&KT địa phương trong bảo tồn đa dạng sinh học và thực thi chính sách
Trong hai ngày 12-13/11, tại tỉnh Cao Bằng, Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam (VUSTA) phối hợp với Trung tâm Con người và Thiên nhiên (PanNature) và Liên hiệp các Hội KH&KT tỉnh Cao Bằng tổ chức Chương trình chia sẻ “Thúc đẩy vai trò của Liên hiệp các Hội KH&KT địa phương trong bảo tồn đa dạng sinh học và thực thi chính sách”.
Thúc đẩy ứng dụng thực tiễn của vật liệu tiên tiến trong sản xuất năng lượng sạch
Ngày 24/10, tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên – Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) phối hợp với Hội Khoa học Công nghệ Xúc tác và Hấp phụ Việt Nam (VNACA) tổ chức Hội thảo khoa học “Vật liệu tiên tiến ứng dụng trong sản xuất nhiên liệu tái tạo và giảm phát thải khí nhà kính”.
Dựa vào thiên nhiên để phát triển bền vững vùng núi phía Bắc
Đó là chủ đề của hội thảo "Đa dạng sinh học và giải pháp dựa vào thiên nhiên cho phát triển vùng núi phía Bắc" diễn ra trong ngày 21/10, tại Thái Nguyên do Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Vusta) phối hợp với Trung tâm Con người và Thiên nhiên (PANNATURE) phối hợp tổ chức.
Muốn công tác quy hoạch hiệu quả, công nghệ phải là cốt lõi
Phát triển đô thị là một quá trình, đô thị hoá là tất yếu khách quan, là một động lực quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững. Trong kỷ nguyên vươn mình, quá trình đô thị hoá không thể tách rời quá trình công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước...
Hội thảo quốc tế về máy móc, năng lượng và số hóa lần đầu tiên được tổ chức tại Vĩnh Long
Ngày 20/9, tại Vĩnh Long đã diễn ra Hội thảo quốc tế về Máy móc, năng lượng và số hóa hướng đến phát triển bền vững (IMEDS 2025). Sự kiện do Hội Nghiên cứu Biên tập Công trình Khoa học và Công nghệ Việt Nam (VASE) - hội thành viên của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) phối hợp cùng Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Vĩnh Long (VLUTE) tổ chức.
Ứng dụng công nghệ số toàn diện là nhiệm vụ trọng tâm của VUSTA giai đoạn tới
Ứng dụng công nghệ số toàn diện, xây dựng hệ sinh thái số là bước đi cấp thiết nhằm nâng cao hiệu quả quản trị và phát huy sức mạnh đội ngũ trí thức của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA). Qua đó cho thấy, VUSTA không chỉ bắt kịp xu thế công nghệ mà còn chủ động kiến tạo những giá trị mới, khẳng định vai trò tiên phong của đội ngũ trí thức trong thời đại số.

Tin mới

Phát huy vai trò đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ trong đột phá phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo
Sáng ngày 05/12, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) phối hợp với Hội Nữ trí thức Việt Nam (VAFIW) tổ chức Hội thảo “Phát huy vai trò đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ trong đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo”.
Các nhà khoa học giao lưu, thuyết giảng tại trường đại học
Từ trí tuệ nhân tạo (AI), vật liệu bán dẫn hữu cơ, công nghệ y học đến biến đổi khí hậu và đa dạng sinh học… những buổi trò chuyện không chỉ mở rộng tri thức chuyên sâu mà còn truyền cảm hứng mạnh mẽ về hành trình chinh phục khoa học cho hàng nghìn sinh viên và giảng viên cả nước.
Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam tổ chức Hội nghị hiệp thương lần thứ nhất về cơ cấu, số lượng người ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XVI
Ngày 4/12, tại Hà Nội, Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam tổ chức Hội nghị hiệp thương lần thứ nhất để thảo luận về cơ cấu, thành phần, số lượng người của các cơ quan, tổ chức, đơn vị ở Trung ương được giới thiệu ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XVI.
Triển khai thực hiện các văn bản mới của Trung ương về về bảo vệ chính trị nội bộ Đảng
Chiều 4/12 tại Hà Nội, Đảng ủy Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiêp Hội Việt Nam) đã tổ chức hội nghị quán triệt và triển khai Quy định 367-QĐ/TW và Hướng dẫn số 05 - HD/BTCTW của Ban Tổ chức Trung ương về một số vấn đề về bảo vệ chính trị nội bộ Đảng.
Phổ biến những điểm mới các Luật, Nghị định
Sáng 4/12/2025, tại Hà Nội, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) tổ chức Hội thảo Phổ biến các văn bản tới các Hội thành viên, Liên hiệp Hội địa phương và Tổ chức khoa học và công nghệ. Đây là hoạt động thường niên của Liên hiệp Hội Việt Nam nhằm cập nhật thông tin, hướng dẫn nghiệp vụ cho các đơn vị trong cùng hệ thống.
Lễ Khởi động Dự án Hỗ trợ trồng cây lâm nghiệp cảnh quan và Phát triển nông lâm kết hợp tại tỉnh Gia Lai
Ngày 01/12/2025, tại tỉnh Gia Lai, Trung tâm Con người và Thiên nhiên (PANNATURE) phối hợp cùng Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Gia Lai và tổ chức Face the Future (Hà Lan) tổ chức Lễ Khởi động Dự án Hỗ trợ Trồng cây Lâm nghiệp Cảnh quan và Phát triển Nông lâm kết hợp tại tỉnh Gia Lai (GLAD).
AI - Đạo đức và an toàn trong kỷ nguyên mới
Chiều 2/12 tại Hà Nội, mở đầu chuỗi tọa đàm “Khoa học vì cuộc sống” của Tuần lễ Khoa học Công nghệ VinFuture 2025 đã diễn ra buổi tọa đàm với chủ đề: “Trí tuệ nhân tạo (AI) vì nhân loại - Đạo đức và an toàn AI trong kỷ nguyên mới”. với thông điệp “Cùng vươn mình - Cùng thịnh vượng” tiếp tục truyền cảm hứng đổi mới vì con người.
Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam chúc mừng 50 năm Quốc khánh nước CHDCND Lào
Nhân dịp kỷ niệm 50 năm Quốc khánh nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào và 105 năm ngày sinh Chủ tịch Cay-xỏn Phôm-vi-hản, thay mặt Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, bà Bùi Thị Minh Hoài - Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã gửi thư chúc mừng.