Truyền thông báo chí Vusta: Cần nỗ lực chuyển mình trong kỷ nguyên số
Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang tác động đến nhiều ngành nghề. Báo chí cũng không đứng ngoài cuộc trong xu thế hội nhập mạnh mẽ.
Sự phát triển công nghệ truyền thông mới, đặc biệt là sức ép cạnh tranh thông tin từ truyền thông xã hội vừa tạo ra cơ hội, vừa tạo thách thức chưa từng có cho hệ thống truyền thông báo chí Vusta. Để tồn tại và phát triển, hệ thống truyền thông báo chí của Vusta cần nỗ lực thích ứng và đổi mới, mở rộng phương thức truyền thông hiện đại, tiến tới kết nối đồng bộ nhằm tiếp cận hiệu quả với công chúng.
Những đóng góp đáng kể của báo chí Vusta trong công tác truyền thông và phổ biến kiến thức
Hệ thống Vusta đã và đang giữ vai trò tiên phong, nòng cốt trong việc truyền tải kiến thức khoa học và công nghệ đến với mọi tầng lớp nhân dân. Từ Trung ương đến địa phương, Vusta và các đơn vị thành viên đã thực hiện một cách bền bỉ và hiệu quả sứ mệnh của mình, đóng góp quan trọng vào việc nâng cao dân trí và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Có được những kết quả này không thể không nhắc đến vai trò của các đơn vị truyền thông báo chí trong hệ thống.
Liên hiệp hội Việt Nam hiện có 70 cơ quan báo chí, trong đó Đoàn chủ tịch Hội đồng Trung ương trực tiếp quản lý một cơ quan báo chí (Báo Tri thức và Cuộc sống) và gián tiếp quản lý là 22 cơ quan báo chí thuộc các tổ chức khoa học công nghệ, 47 cơ quan báo chí còn lại thuộc hội ngành toàn quốc quản lý. Trang tin vusta.vn là địa chỉ hết sức tin cậy, đơn vị trực thuộc Đoàn Chủ tịch, kênh truyền thông chính thống của Vusta. Bên cạnh đó là sự hiện diện của các trang thông tin điện tử của các Liên hiệp hội trên toàn quốc.
Hệ thống báo chí truyền thông Vusta đã không ngừng nỗ lực trong việc phổ biến các kiến thức khoa học, kỹ thuật đến đông đảo người dân. Những nỗ lực này đã mang lại những kết quả rõ rệt. Không chỉ giúp nâng cao nhận thức của người dân về khoa học và công nghệ, các hoạt động truyền thông và phổ biến kiến thức của Vusta còn góp phần thúc đẩy các hoạt động nghiên cứu, sáng tạo, và áp dụng các tiến bộ khoa học vào thực tiễn sản xuất và đời sống. Những đóng góp này đã góp phần tạo ra những hiệu quả kinh tế - xã hội cụ thể, giúp cải thiện đời sống người dân, thúc đẩy sự phát triển bền vững của đất nước.
Tuy nhiên, cùng với những thành tựu đáng kể, hệ thống báo chí Vusta cũng nhận thấy những hạn chế trong công tác truyền thông hiện tại. Phương thức truyền thông truyền thống đã không còn phù hợp hoặc không đem lại hiệu quả như mong đợi trong bối cảnh kỷ nguyên số, khi mà người dân ngày càng trở nên chủ động hơn trong việc tiếp nhận và tương tác với thông tin. Trong bối cảnh chuyển đổi số đòi hỏi không các cơ quan truyền thông báo chí không chỉ nâng cao trình độ cán bộ quản lý, tác nghiệp của phóng viên mà còn phải đầu tư trang thiết bị công nghệ 4.0, cạnh tranh thông tin theo hướng "nhanh, đúng, trúng, hấp dẫn" thì mới tồn tại và phát triển.
Ban Thông tin phổ biến kiến thức, Tạp chí Khoa học thời đại thuộc LHH Bình Phước truyền hình trực tuyến trận đấu giao hữu bóng đá giữa CLB Hoàng Anh Gia Lai và đội tuyển Bình Phước
Lối đi tất yếu cẩn sự nỗ lực chuyển mình
Trong bối cảnh đầy thách thức đó, thực hiện chuyển đổi số trong công tác truyền thông không còn là lựa chọn mà đã trở thành lối đi tất yếu của báo chí thuộc hệ thống Vusta. Truyền thông số không chỉ là công cụ tiếp cận thông tin nhanh chóng mà còn là nền tảng tương tác hai chiều, nơi người dân không chỉ tiếp nhận mà còn phản hồi, chia sẻ, và lan tỏa thông tin. Điều này đặc biệt quan trọng đối với Vusta - một tổ chức có nhiệm vụ phổ biến kiến thức khoa học và công nghệ đến mọi tầng lớp nhân dân.
Việc tích hợp công nghệ số vào truyền thông sẽ giúp báo chí Vusta không chỉ tiếp cận được đông đảo người dân hơn mà còn giúp truyền tải thông tin, kiến thức một cách sinh động và nhanh chóng, dễ hiểu hơn. Ví dụ, thay vì chỉ cung cấp các bài viết khô khan về chính sách mới, Ban biên tập trang thông tin điện tử của Vusta có thể sử dụng phương thức truyền thông đa phương tiện với sự hỗ trợ của thiết bị kỹ thuật, công nghệ hiện đại để thiết kế, trình bày nội dung theo hình thức infographics, hoặc Megastory, có âm thanh, hình ảnh, video clip minh họa để tạo ra nội dung hấp dẫn và dễ tiếp thu. Bên cạnh đó, việc tổ chức các hội thảo trực tuyến, tọa đàm trên mạng xã hội, hay phát trực tiếp các sự kiện khoa học cũng là cách để tăng cường sự lan tỏa thông tin. Những hoạt động này không chỉ giúp truyền tải kiến thức mà còn tạo ra một không gian để người dân tham gia thảo luận, chia sẻ ý kiến và học hỏi lẫn nhau.
Để làm được điều này, việc đào tạo đội ngũ nhân lực có kỹ năng sử dụng công nghệ số, xây dựng hệ thống hạ tầng truyền thông hiện đại, và tăng cường hợp tác quốc tế nhằm học hỏi các mô hình tiên tiến là những yếu tố không thể thiếu. Một hệ sinh thái truyền thông kết nối, lấy Vusta làm trung tâm, trong đó có sự phối hợp chặt chẽ giữa các tổ chức khoa học và Liên hiệp hội các địa phương sẽ đảm bảo tính chính xác, kịp thời, nhất quán và hiệu quả trong việc truyền tải thông tin.
Chuyển đổi số là quá trình thay đổi tổng thể và toàn diện của cá nhân, tổ chức về cách sống, cách làm việc, phương thức sản xuất. Tuy nhiên, chuyển đổi là một quá trình hài hòa cân đối nhiều yếu tố. Mỗi cơ quan báo chí cần thay đổi cách nhìn về chính mình trong chuyển đổi số. Nếu cố tình đột phá thật nhanh không tính tới đủ những yếu tố liên đới thì quá trình chuyển đổi có thể còn chậm hơn.
Do vậy, để chuyển đổi thành công và nhanh cần tính tới những yếu tố cần tác động tới, cần có một tư duy đúng và sự nỗ lực chuyển đổi mạnh mẽ. Tư duy và nội lực chính là nền tảng ban đầu để triển khai xây dựng cơ quan báo chí hiện đại, chuyên nghiệp, đa nền tảng, đa phương tiện, phù hợp với xu thế phát triển công nghệ số, truyền thông số. Qua đó, để độc giả, người dân được tiếp cận thông tin trên môi trường số theo nhu cầu cá thể hóa, mọi lúc, mọi nơi, không bị hạn chế về không gian, thời gian, vị trí địa lý...
Việc chuyển đổi số và áp dụng các công nghệ mới sẽ là chìa khóa để hệ thống báo chí truyền thông của Vusta không chỉ tồn tại mà còn phát triển mạnh mẽ, phát huy được vai trò và thế mạnh vốn có. Tất nhiên để làm được việc này, các cơ quan báo chí phải nỗ lực và đầu tư rất nhiều, cũng không dễ gì hoàn thành được trong một sớm một chiều.