Tổng quan về tiến bộ KHKT thế giới những năm gần đây
RAND vạch ra trên 16 thành tựu mà KHKT thế giới sẽ đạt được trong tương lai gần, trong đó có năng lượng mặt trời giá rẻ, kỹ thuật liên lạc không dây, biến thể GEN ở thực vật, phương pháp làm sạch nước, xe hơi “đa năng” (có thể dùng nhiều dạng nhiên liệu như: xăng, điện...)...
Những thông điệp cơ bản mà công trình khoa học này muốn gửi đến chúng ta là chưa có dấu hiệu cho thấy tốc độ tiến bộ của KHKT trong 15 năm tới sẽ bị chậm lại như nhận định của một số nhà khoa học. Mỗi nước đều tìm cho mình cách khai thác những tiến bộ KHKT rất riêng, phù hợp với điều kiện của họ.
Cây vĩ cầm số 1 trong sự phát triển KHKT thế giới vẫn cứ là Mỹ, các nước Tây Âu và Đông Á. Người ta chờ đợi sự tiến bộ vượt bậc của Trung Quốc, Ấn Độ và các nước Đông Âu. Khoảng cách giữa các nước dẫn đầu và các nước lạc hậu sẽ được nới rộng. Trong báo cáo của RAND cũng nêu bật chỉ số về khả năng phát triển KHKT của thế giới, trong đó có những phân tích sâu sắc về những yếu tố như số lượng các nhà khoa học và kỹ sư trên 1 triệu dân, số lượng các công trình khoa học được công bố, đầu tư ngân sách cho khoa học ở các nước hay số lượng những phát minh, sáng chế được công nhận... để lập nên những chỉ số trên, các nhà khoa học dựa trên những số liệu thu được trong giai đoạn từ 1992 đến 2004.
Theo những chỉ số trên thì Mỹ là nước có tiềm lực lớn nhất trong việc xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật và áp dụng những thành tựu KHKT tiên tiến vào đời sống xã hội (chỉ số đạt 5,03). Sau đó là Nhật Bản (3,08), Đức (2,12). Những nước và khu vực như: Canada (2,08), Đài Loan (2,0), Thuỵ Điển (1,97), Anh (1,73), Pháp và Thuỵ Sĩ (1,60), Israel (1,53) được lọt vào top “TEEN”. Nga dẫn đầu các nước thuộc Liên Xô cũ, xếp thứ 19 sau các nước như: Hàn Quốc, Phần Lan, Áo, Đan Mạch...Các nước Trung Á thuộc Liên Xô cũ có chỉ số âm (Uzbekistan: -0,05, Kyrgyxtan: -0,32, Tadjikistan: -0,34, Kazachstan: -0,38...)
Theo dự báo của các nhà nghiên cứu, trong 14 năm tới, tình thế sẽ có nhiều thay đổi. Khi nghiên cứu trình độ áp dụng KHKT của 29 nước rồi đánh giá theo thang điểm 100, các nhà khoa học thu được kết quả như sau: Mỹ, Canada, Đức ở tốp đầu tiên, sau đó là Israel, Nhật, Australia, Hàn Quốc ở tốp thứ hai (80 điểm); Trung Quốc-53, Ấn Độ-48, Ba Lan-38, Nga-30, Brazin, Mexico, Chi Lê, Thổ Nhĩ Kỳ được 22 điểm; Indonesia-11. Tốp cuối là những nước như: Gruzia, Nepan, Iran, Kenya, Ai Cập, Camerun đạt 5 điểm.
Người ta cũng dùng thang điểm 100 để đánh giá các cơ sở sản xuất, các nhà khoa học, kỹ sư trong quá trình tìm tòi những thành quả khoa học và áp dụng chúng vào thực tế sản xuất. Canada, Đức, Australia, Nhật Bản, Hàn Quốc là những nước đạt 30 điểm. Mỹ và Israel đạt 40, Ba Lan-60, Nga, Gruzia và các nước còn lại đạt 70 điểm.
Nền khoa học của thế giới
Top 10 nước có nhiều công trình khoa học nhất trong giai đoạn 1990-2005 là Mỹ, Anh, Đức, Nhật Bản, Pháp, Canada, Italia, Hà Lan, Australia và Thuỵ Sĩ.
Năm 2005, số lượng các phát minh ở Nhật Bản là 300600, Mỹ- 150000, Đức- 47600, Trung Quốc- 40800, Hàn Quốc- 32500, Nga- 17400, Pháp- 11400, Anh- 10400, Đài Loan- 4900, và Italia- 3700. Số phát minh trong lĩnh vực tin học chiếm ưu thế (16,8%), sau đó là số phát minh trong lĩnh vực điện thoại và hệ thống truyền số liệu (6,73%).
Nguồn: gdtd.com.vn, số 106, 05/09/2006
