Thuốc nam chữa trẻ nhỏ khóc đêm
Hiện tượng trẻ nhỏ khóc về đêm, Đông y gọi là chứng “dạ đề” (“dạ” là đêm, “đề” là khóc thành tiếng). Biểu hiện cụ thể của bệnh là: Mỗi khi đêm đến là trẻ nhỏ bắt đầu khóc lè nhè, trăn trở khó chịu, ngủ không yên; hoặc đang ngủ yên thỉnh thoảng bỗng giật mình, tỉnh dậy, khóc thét.
Phần nhiều trẻ nhỏ khóc từng đợt, lúc khóc lúc ngừng, nhưng cũng có những trường hợp trẻ nhỏ khóc lè nhè suốt cả đêm. Bệnh có đặc điểm là, đến khi trời sáng thì trẻ hết khóc và bắt đầu thiếp vào giấc ngủ. Một điều cần lưu ý thêm là: Những trường hợp trẻ quấy khóc về đêm do bị đói, chăn tã bị ướt do đái dầm, bị muỗi đốt hoặc côn trùng cắn, hoặc do một số bệnh tật khác không thuộc phạm vi chứng dạ đề nói đến ở đây.
Nguyên nhân dẫn đến khóc dạ đề thường là, hằng ngày trẻ nhỏ không được chăm sóc đầy đủ, ăn ngủ không có giờ giấc nhất định, ban ngày hoặc trước lúc nằm ngủ đùa nghịch quá độ khiến thần kinh căng thẳng kích thích quá mạnh. Trẻ nhỏ bị còi xương và suy dinh dưỡng cũng hay mắc chứng khóc dạ đề.
Để chữa trị, cần căn cứ vào những biểu hiện cụ thể mà chọn dùng một trong số các bài thuốc sau:
1. Khóc đêm do lạnh
Biểu hiện: Trẻ khóc đêm, tiếng khóc yếu thấp, khi khóc hay ưỡn người, trán vã mồ hôi; da trẻ thường xanh nhợt, thường ngày người uể oải, mệt mỏi, hay buồn ngủ, miệng và hơi thở lạnh, bụng lạnh đau, chán ăn, đại tiện lỏng, tiểu tiện trong, dài, chất lưỡi nhạt, rêu lưỡi trắng mỏng.
Để chữa trị, có thể sử dụng một trong số 2 bài thuốc sau:
Bài thuốc 1: Dùng gừng tươi 5g, đưởng đỏ 15g. Cách chế và sử dụng: Gừng rửa sạch, gọt bỏ vỏ, thái chỉ, cho vào cốc sứ, đổ nước sôi vào hãm khoảng 5 phút, sau đó cho đường đỏ vào quấy đều, chia ra cho trẻ uống trong ngày và trước khi đi ngủ.
Bài thuốc 2: Dùng hành 5-10 củ, để liền cả củ và rễ, rửa sạch, thái ngắn, gạo tẻ 25g, gừng tươi 3 lát.
Cách chế và sử dụng: Gạo vo sạch, cho vào nồi thêm nước nấu cháo, khi cháo chín cho hành và gừng vào đun thêm một lát nữa cho sôi lại là được. Chia ra cho trẻ ăn trong ngày.
2. Khóc đêm do nóng
Biểu hiện: Trẻ khóc về đêm, tiếng khóc to, mặt đỏ, môi hồng, miệng và hơi thở nóng, thường ngày hay quấy khóc không yên, đại tiện táo, tiểu tiện sẻn đỏ, đầu lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng mỏng.
Để chữa trị, có thể sử dụng một trong số 3 bài thuốc sau:
Bài thuốc 1: Dùng lá vông nem 6g, lá diếp cá 8g, rau má 12g, gừng tươi 2 lát, sắc lấy nước, cho trẻ uống thay nước trong ngày.
Bài thuốc 2: Dùng đăng tâm thảo (cỏ bấc đèn) 15g, sắc 2 nước, hợp 2 nước lại, chia ra 2 lần cho trẻ uống trong ngày. Cây cỏ bấc đèn mọc hoang ở khắp nơi, thường thấy ở những nơi ẩm ướt. Mùa thu cắt toàn cây về, rạch dọc để lấy lõi riêng ra, bó thành từng bó, phơi khô để dùng dần làm thuốc.
Bài thuốc 3: Dùng lá tre 5g, gạo tẻ 25g. Cách chế biến và sử dụng: Sắc lá tre, chắt lấy nước, cho gạo vào nấu cháo cho trẻ ăn trong ngày.
3. Khóc đêm do sợ hãi
Biểu hiện: Trẻ khóc đêm, đêm nằm hay bất chợt tỉnh dậy khóc thét, thường ngày tính tình vốn nhút nhát, hay khiếp sợ, chất lưỡi hồng nhạt, rêu lưỡi trắng mỏng, mạc tế sắc.
Bài thuốc 1: Dùng hạt sen khoảng 20 hạt, để cả tâm, sắc lấy nước, chia thành 2 lần cho trẻ uống trong ngày, có thể pha thêm chút đường cho dễ uống.
Bài thuốc 2: Dùng xác ve sầu 3-5g, bẻ bỏ đầu và chân, sắc lấy nước, cho trẻ uống thay nước trong ngày. Hoặc xác ve sầu đem sấy khô, nghiền thành bột mịn, cất vào lọ dùng dần. Tối đến, lấy mươi ngọn bạc hà, đun nhỏ lửa cho sôi, gạn lấy nước, để gần nguội thì hoà 2-3g bột ve sầu vào, cho trẻ uống từng ít một, mỗi lần vài giọt, không vội vàng uống nhiều một lúc.
Thuốc đắp bên ngoài.
- Dùng lá trầu không:Hái lá trầu không, đặt lên bếp hơ cho ấm, áp vào rốn trẻ, rồi bế cháu vào lòng, ấp bụng con vào bụng mẹ, để hơi ấm của mẹ truyền sang cho con, một lát sau trẻ sẽ đỡ khóc và ngủ yên. Tác dụng: Có tác dụng rất tốt đối với trường hợp trẻ khóc đêm do lạnh.
- Dùng hạt bìm bìm:Dùng hạt bìm bìm 7-9 hạt, dã nát trộn với nước ấm thành bột nhão. Trước khi cho trẻ nằm ngủ, lấy bột thuốc đắp lên rốn, dùng băng dính cố định lại. Tác dụng: Thích hợp với cả 3 trường hợp trẻ khóc đêm đã nói ở trên. Cây bìm bìm mọc hoang khắp nơi, thường thấy trong các bụi rậm, ven đường; còn hay được trồng làm cảnh và làm dàn che nắng.
- Dùng con tằm vôi: Tại những nơi nuôi tằm, nên nhặt những con tằm tự nhiên bị chết cứng (do bị nhiễm một loại vi khuẩn), cong queo, màu trắng nhờ hay hơi lốm đốm trắng, đem sấy khô, cất vào lọ nút kín dùng dần. Khi trẻ mắc chứng khóc đêm, trước khi đi ngủ, lấy mấy con tằm, cho vào bát dã nát, hoà với chút rượu, hơ cho ấm, đắp vào hai gân bàn chân trẻ, rồi dùng băng hoặc băng dính cố định lại.
Tác dụng: Thích hợp với cả 3 trường hợp khóc đêm đã nói ở trên.
Nguồn: Thế giới trong ta, số 290, tháng 2/2006 tr 37, 43