Liên hiệp các hội và khoa học kỹ thuật Việt Nam
Thứ tư, 23/12/2020 20:08 (GMT+7)

Thúc đẩy hoạt động khoa học công nghệ và bảo vệ môi trường của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam, đề xuất kiến nghị

Hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, điều tra cơ bản, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững là lĩnh vực chuyên môn trong nhiệm kỳ VII (2015 – 2020) được Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) quan tâm, chú trọng triển khai. Đây cũng là lĩnh vực chuyên môn có tiềm năng lớn, có thế mạnh để thu hút, tập hợp đông đảo trí thức khoa học và công nghệ để phát huy trí tuệ, năng lực và kinh nghiệm của họ.

Mặc dù, kinh phí NSNN cấp trực tiếp cho hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, các dự án bảo vệ môi trường của Liên hiệp Hội Việt Nam không nhiều, nhưng với tinh thần năng động sáng tạo của các cá nhân, tổ chức thành viên, các tổ chức khoa học và công nghệ (KH&CN) trực thuộc trong hệ thống đã huy động các nguồn tài chính khác nhau, tập hợp các nhà khoa tham gia nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao các tiến bộ kỹ thuật. Thời gian qua tập trung chủ yếu ở các lĩnh vực nông nghiệp, chăn nuôi, BVMT và phát triển bền vững nông thôn. Trong nhiệm kỳ này, hoạt động này đã đạt được các kết quả rất đáng khích lệ, cụ thể như sau:

I. Các kết quả đạt được trong Hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, điều tra cơ bản, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững của nhiệm kỳ VII (2015-2020)

Trong nhiệm kỳ VII, các hội thành viên gồm các Liên hiệp hội tỉnh/thành phố trực thuộc trung ương (Liên hiệp hội địa phương) và các hội ngành toàn quốc đã thực hiện trên 2.000 đề tài/dự án cấp cơ sở, trên 300 đề tài/dự án cấp bộ/tỉnh, hàng chục đề tài/dự án cấp nhà nước. Các tổ chức KH&CN trực thuộc cũng tích cực tham gia thực hiện và đưa các kết quả nghiên cứu vào cuộc sống ở các lĩnh vực khác nhau, phổ biến nhất là lĩnh vực sinh học, nông nghiệp, điển hình như: Trung tâm công nghệ Hóa-Sinh ứng dụng đã nghiên cứu và sản xuất thực phẩm chức năng hỗ trợ bệnh đái tháo đường với giá thành chỉ bằng 2/5 so với các loại nhập khẩu, Trung tâm nghiên cứu và phát triển công nghệ Hóa-Sinh đã cho sản xuất hàng loạt chế phẩm sinh học giúp phục hồi và nâng cao năng suất cà phê tại Tây Nguyên và đã được thương mại hóa rộng rãi. Hiện nay các sản phẩm này đã được thương mại hóa rộng rãi. Số ít tổ chức khác có những công trình nghiên cứu sâu về các lĩnh vực đòi hỏi đầu tư kinh phí lớn như công nghệ thông tin, điện tử, viễn thông, công nghệ sinh học, điển hình là: Viện nghiên cứu Ứng dụng Y học tái tạo và Tế bào gốc nghiên cứu về tế bào gốc; Viện Nghiên cứu và Hỗ trợ thử nghiệm lâm sàng Vắc xin và Sinh phẩm y tế nghiên cứu, đánh giá tính an toàn của các loại vắc xin; Viện Công nghệ Điện tử nghiên cứu thiết kế hệ thống đài radar phân cực phục vụ giám sát trên mặt biển; Viện KHCN Cơ khí, Tự động hóa và Môi trường nghiên cứu các thiết bị phục vụ trong lĩnh vực khai thác than,... Các tổ chức cũng tích cực đăng tải thông tin với hàng nghìn bài báo khoa học được đăng trên các tạp chí trong, ngoài nước. Nhìn chung các tổ chức KH&CN hoạt động theo hướng ứng dụng kết quả nghiên cứu khoa học hoặc nghiên cứu tập trung vào lĩnh vực cần ít kinh phí và không đòi hỏi đầu tư lớn về cơ sở vật chất như: khoa học xã hội, tâm lý - giáo dục, các vấn đề giới, trẻ em, xã hội, các chính sách cho quyền con người, hoặc các vấn đề bức thiết với người dân như lâm - nông nghiệp, giao đất, giao rừng. Mới có một số ít tổ chức KH&CN rất mạnh mới tham gia nghiên cứu về môi trường, thích ứng biến đối khi hậu (BĐKH), Phát triển bền vững (PTBV), … Các tổ chức KH&CN cũng đã liên kết, hợp tác với các doanh nghiệp để có thể đưa nhanh các sản phẩm nghiên cứu vào sản xuất, kinh doanh thương mại phục vụ cuộc sống.

Hội thảo sáng tạo khoa học công nghệ Việt Nam tháng 8/2018

Ngoài việc nghiên cứu thực hiện đề tài, dự án, công tác tổ chức hội nghị, hội thảo, tọa đàm khoa học cũng được chú trọng, đã tổ chức được hàng trăm hội thảo, hội nghị khoa học ở các mức độ khác nhau. Đặc biệt, có những hội thảo, hội nghị khoa học hoặc các sự kiện lớn của các hội ngành toàn quốc được tổ chức định kỳ hàng năm ở cấp độ quốc gia, điển hình như các hội nghị: Hội nghị Cơ học thuỷ khí toàn quốc của Hội Cơ học Việt Nam, Hội nghị Tự động hóa và Điều khiển toàn quốc của Hội Tự động hoá Việt Nam và nhiều hội nghị khoa học quốc tế có uy tín lớn như các Hội thảo quốc tế của Hội Quy hoạch và Phát triển đô thị VN, Hội nghị quốc tế về Khoa học Vật liệu và Công nghệ Nano và Hội nghị quốc tế về Photonics do Hội Vật lý Việt Nam tổ chức, Hội nghị quốc tế Công nghệ cao về điện tử-truyền thông,...Các hội nghị, hội thảo đã thu hút được hàng trăm nhà khoa học có uy tín ở trong và ngoài nước tham dự... Đây cũng là hoạt động có tác động tích cực đến công tác tập hợp trí thức tham gia góp phần vào sự phát triển KH&CN và hoạt động bảo vệ môi trường của đất nước.

Về công tác xã hội hóa hoạt động KH&CN, BVMT, trong nhiệm kỳ qua, Liên hiệp Hội Việt Nam ở Trung ương, địa phương cùng với các hội ngành toàn quốc và các tổ chức KH&CN trực thuộc đã có nhiều đóng góp tích cực. Đã thực hiện nhiều dự án điều tra tài nguyên và đánh giá tác động môi trường, các dự án bảo vệ môi trường, bảo tồn động vật, thực vật; trực tiếp tổ chức nhiều chiến dịch truyền thông về môi trường với hàng ngàn pano, áp phích, băng rôn; xây dựng và triển khai hàng trăm mô hình bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo tồn và khai thác tài nguyên thiên nhiên có sự tham gia của cộng đồng; xây dựng nhiều mô hình bảo vệ và khai thác bền vững tài nguyên nước, mô hình về năng lượng sạch (điện mặt trời, điện gió…). Hoạt động BVMT là sự nghiệp của toàn dân do đó việc nâng cao nhận thức cho cộng đồng là một hoạt động quan trọng của hệ thống, đã thực hiện được một số nhiệm vụ nâng cao nhận thức về môi trường cho người dân và các tổ chức liên quan như: Nâng cao nhận thức về BVMT và phát triển bền vững cho các tổ chức chính trị-xã hội-nghề nghiệp, nâng cao nhận thức cho người bản địa về việc bảo tồn đa dạng sinh học và cây thuốc bản địa, tuyên truyền và tổ chức các chiến dịch xanh sạch, triển khai thực hiện các hoạt động liên quan đến tổ chức kỷ niệm nhân: Ngày KH&CN VN 18/5/2016; Ngày Môi trường Thế giới 5/6, Ngày Quốc tế về Đa dạng sinh học 22/5, tham gia Giải thưởng Môi trường Việt Nam,…

Hội thảo sự tham gia của tổ chức KHCN ngoài công lập ứng phó biến đổi khí hậu tháng 5/2019

Hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, BVMT và phát triển bền vững của Liên hiệp Hội Việt Nam vừa qua đã phát triển cả về bề rộng và chiều sâu, bắt đầu có sự mở rộng liên kết, kết nối với các doanh nghiệp để đưa nhanh các tiến bộ kỹ thuật, các kết quả nghiên cứu vào sản xuất và đời sống. Mặc dù đã đạt được những kết quả nhất định, góp phần vào sự ổn định xã hội, phát triển kinh tế đất nước và phát triển hệ thống, tuy nhiên hoạt động này chưa đạt được như mong muốn, chưa tương xứng với tiềm năng của đông đảo gần 2,2 triệu trí thức hiện nay của hệ thống ở 152 hội thành viên và trên 500 tổ chức KH&CN trực thuộc.

Tôn vinh trí thức KHCN tiêu biểu 2017

Để triển khai Kết luận 93-KL/TW ngày 20 tháng 11 năm 2020 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về việc tiếp tục thực hiện Chỉ thị 42-CT/TW của Bộ Chính trị khoá X, thực hiện Nghị quyết 27-NQ/TW ngày 6 tháng 8 năm 2008 “Xây dựng đội ngũ trí thức vững mạnh là trực tiếp nâng tầm trí tuệ của dân tộc, sức mạnh của đất nước, nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng và chất lượng hoạt động của hệ thống chính trị. Đầu tư xây dựng đội ngũ trí thức là đầu tư cho phát triển bền vững”trong thời gian tới, trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư hướng tới mục tiêu năm 2045 Việt Nam trở thành nước phát triển thì vai trò, vị trí nòng cốt và sự đóng góp trí tuệ, sức lực của đội ngũ trí thức khoa học công nghệ của Hệ thống VUSTA góp phần tạo động lực cho phát triển kinh tế xã hội là vô cùng quan trọng. Do đó chúng tôi xin đề xuất một số kiến nghị, giải pháp nhằm thúc đẩy hoạt động khoa học công nghệ và bảo vệ môi trường của Liên hiệp Hội Việt Nam hơn nữa thời gian tới.

II. Đề xuất, kiến nghị nhằm thúc đẩy hoạt độngkhoa học công nghệ và bảo vệ môi trường của Liên hiệp Hội Việt Nam

Chúng tôi xin đề xuất một số kiến nghị đối với nhiệm kỳ VIII như sau:

1. Tích cực làm việc để Ban bí thư Đảng khóa XIII phê chuẩn “Đề án về kiện toàn tổ chức bộ máy của Liên hiệp Hội Việt Nam” với tư cách là tổ chức chính trị xã hội, đại diện của đội ngũ trí thức KH&CN Việt Nam.

2. Tiếp tục thúc đẩy việc kiện toàn tổ chức, bộ máy của cơ quan ở Trung ương, cũng như ở các tổ chức thành viên, thu hút nhiều cán bộ trẻ, có nhiệt huyết và năng lực, am hiểu hoạt động hội tham gia vào hệ thống, Đề xuất các cơ chế, chính sách về tài chính cho trí thức; Không ngừng nâng cao năng lực của tổ chức để có thể đảm đương và nhận được những đề tài, dự án, công trình với quy mô lớn từ nhà nước và doanh nghiệp.

3. Hợp tác, Phối hợp chặt chẽ với các Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Tài nguyên và Môi trường tiếp tục hỗ trợ và chỉ đạo các sở ngành có liên quan giúp đỡ, phối hợp với các liên hiệp hội địa phương thực hiện các nhiệm vụ về khoa học công nghệ và bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu.

4. Đổi mới các hình thức hoạt động, tăng cường sự liên kết, phối hợp giữa các tổ chức trong hệ thống theo từng lĩnh vực chuyên môn, tích cực gắn kết với các doanh nghiệp, nhất là các Tập đoàn lớn để triển khai nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao công nghệ mới góp phần phát triển thị trường công nghệ; Cơ quan trung ương Liên hiệp Hội Việt Nam phải thể hiện là cơ quan đầu mối, kết nối, phối hợp, điều hòa giữa các thành viên, tổ chức trong hệ thống, thúc đẩy hợp tác với các bộ, ngành và các tổ chức quốc tế để thúc đẩy hoạt động sáng tạo KH&CN và hoạt động tôn vinh trí thức.

ThS. LÊ DUY TIẾN Phó Tổng thư ký kiêm Trưởng ban; Ban Khoa học Công nghệ và Môi trường

Xem Thêm

Quảng Ngãi: Góp ý tư vấn và phản biện Công viên Quảng trường biển
Ngày 29/9/2023, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Quảng Ngãi tổ chức tổ chức tọa đàm tư vấn, phản biện: Đề xuất Chủ trương đầu tư dự án Công viên Quảng trường biển, kết hợp Khu đô thị - Dịch vụ sinh thái thành phố Quảng Ngãi Ông Huỳnh Văn Tố, Phó Chủ tịch Thường trực Liên hiệp Hội chủ trì buổi tọa đàm.
Đắk Lắk: Nghiên cứu thành lập Liên hiệp hội cấp huyện
Vừa qua, Đảng đoàn Liên hiệp Hội Đắk Lắk đã cử đoàn công tác đến làm việc với Thành ủy thành phố Buôn Ma Thuột, Thị ủy thị xã Buôn Hồ, Huyện ủy huyện Cư Mgar và Huyện ủy huyện Krông Pắk để khảo sát, nghiên cứu thành lập Liên hiệp hội cấp huyện.
Bình Phước: Tìm giải pháp ứng dụng công nghệ mới nâng cao giá trị sản phẩm nông nghiệp
Sáng 28/9, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Bình Phước phối hợp cùng Sở Khoa học và Công nghệ, Viện Khoa học Vật liệu ứng dụng thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam tổ chức hội thảo khoa học “Giải pháp ứng dụng vật liệu mới và kỹ thuật, công nghệ tiên tiến nhằm nâng cao giá trị sản phẩm nông nghiệp”.
Phú Yên: Hội Làm vườn nỗ lực không ngừng góp phần xây dựng nông thôn mới
Là tổ chức xã hội nghề nghiệp của người nông dân, hoạt động trong phạm vi địa bàn toàn tỉnh. Trong những năm qua, với sự nỗ lực không ngừng, Hội đã bám sát chức năng nhiệm vụ và căn cứ điều kiện cụ thể, cùng với cách tiếp cận phù hợp, đổi mới, sáng tạo, từng bước xây dựng tổ chức Hội ngày càng phát triển.
Đổi mới và sáng tạo hoạt động truyền thông, phổ biến kiến thức khoa học công nghệ
Truyền thông và phổ biến kiến thức khoa học & công nghệ là nhiệm vụ quan trọng và cũng là thế mạnh của Liên hiệp Hội Việt Nam và các hội thành viên, nơi tập hợp đông đảo đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ, các chuyên gia giỏi, giàu kinh nghiệm và tâm huyết trong việc truyền bá kiến thức cho cộng đồng, người dân và xã hội.
6 đề xuất của Việt Nam tại Hội nghị thượng đỉnh P4G 2023
Tại Diễn đàn cấp cao Đối tác vì tăng trưởng xanh và Mục tiêu toàn cầu 2030 (P4G), Việt Nam đề xuất thúc đẩy 6 ưu tiên hợp tác đối tác, đóng góp tích cực vào nỗ lực chung của toàn cầu tại Phiên bế mạc tại thành phố Bogota, Colombia, ngày 23/9/2023.

Tin mới

Quảng Ngãi: Góp ý tư vấn và phản biện Công viên Quảng trường biển
Ngày 29/9/2023, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Quảng Ngãi tổ chức tổ chức tọa đàm tư vấn, phản biện: Đề xuất Chủ trương đầu tư dự án Công viên Quảng trường biển, kết hợp Khu đô thị - Dịch vụ sinh thái thành phố Quảng Ngãi Ông Huỳnh Văn Tố, Phó Chủ tịch Thường trực Liên hiệp Hội chủ trì buổi tọa đàm.
Thúc đẩy khoa học, công nghệ vì một Việt Nam thịnh vượng, phát triển bền vững
Với sự bùng nổ của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, một trong những nhiệm vụ quan trọng để phát triển kinh tế - xã hội chính là thúc đẩy khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo nhằm tạo bứt phá nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế.
Bình Phước: Tìm giải pháp ứng dụng công nghệ mới nâng cao giá trị sản phẩm nông nghiệp
Sáng 28/9, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Bình Phước phối hợp cùng Sở Khoa học và Công nghệ, Viện Khoa học Vật liệu ứng dụng thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam tổ chức hội thảo khoa học “Giải pháp ứng dụng vật liệu mới và kỹ thuật, công nghệ tiên tiến nhằm nâng cao giá trị sản phẩm nông nghiệp”.
Phú Yên: Hội Làm vườn nỗ lực không ngừng góp phần xây dựng nông thôn mới
Là tổ chức xã hội nghề nghiệp của người nông dân, hoạt động trong phạm vi địa bàn toàn tỉnh. Trong những năm qua, với sự nỗ lực không ngừng, Hội đã bám sát chức năng nhiệm vụ và căn cứ điều kiện cụ thể, cùng với cách tiếp cận phù hợp, đổi mới, sáng tạo, từng bước xây dựng tổ chức Hội ngày càng phát triển.
Tham vấn ý kiến các nhà khoa học về Dự thảo Luật Tài nguyên nước (sửa đổi)
Ngày 27/9, tại Hà Nội, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt nam tổ chức Hội thảo Góp ý Dự thảo Luật Tài nguyên nước (sửa đổi). Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam Phan Xuân Dũng và Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Nguyễn Thị Lệ Thủy đồng chủ trì hội thảo.
Đêm hội trăng rằm - Ấm tình Vusta
Ngày 26/9, Công đoàn và Chi đoàn cơ quan Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam đã phối hợp tổ chức chương trình vui Tết Trung thu “Đêm hội Trăng rằm - Ấm tình Vusta” cho các cháu thiếu niên, nhi đồng là con em của cán bộ, công nhân viên cơ quan.
Đổi mới và sáng tạo hoạt động truyền thông, phổ biến kiến thức khoa học công nghệ
Truyền thông và phổ biến kiến thức khoa học & công nghệ là nhiệm vụ quan trọng và cũng là thế mạnh của Liên hiệp Hội Việt Nam và các hội thành viên, nơi tập hợp đông đảo đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ, các chuyên gia giỏi, giàu kinh nghiệm và tâm huyết trong việc truyền bá kiến thức cho cộng đồng, người dân và xã hội.
Người đam mê những sáng kiến kỹ thuật môi trường từ rác thải
Tại vòng chung khảo Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật tỉnh Phú Yên lần thứ 10 (2022-2023) tổ chức ngày 3/8 vừa qua, tôi đặc biệt chú ý tới giải pháp “Thiết bị ủ rác thải hữu cơ dễ phân hủy sinh học cụm dân cư” là 1/41 giải pháp được chọn vào Chung khảo và đã đạt giải Ba, thuộc lĩnh vực: Nông-Lâm-Ngư nghiệp,Tài nguyên và Môi trường của TS Võ Anh Khuê và cộng sự.
Cần đa dạng hình thức phổ biến khoa học cho giới trẻ
Tại Hội thảo chuyên đề: “Tạo môi trường tốt cho các nhà khoa học tham gia phổ biến khoa học” trong khuôn khổ Hội nghị phố biến kiến thức khoa học 2023 được diễn ra tại Công viên Shougang, thành phố Bắc Kinh, Trung Quốc. Nhiều diễn giả đã đưa ra các mô hình, giải pháp để nâng cao trình độ hiểu biết về khoa học cho giới trẻ.