Tăng cường tập hợp và phát huy trí tuệ của đội ngũ trí thức, góp phần xứng đáng vào sự nghiệp phát triển KT-XH

Ngày nay, cùng với sự phát triển nhanh chóng của cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại, đội ngũ trí thức trở thành nguồn lực đặc biệt quan trọng, tạo nên sức mạnh của mỗi quốc gia trong chiến lược phát triển.

Quán triệt sâu sắc quan điểm của Đảng và Nhà nước, luôn coi “Trí thức Việt Nam là lực lượng lao động sáng tạo đặc biệt quan trọng trong tiến trình đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế” và “Phát triển và ứng dụng khoa học và công nghệ là quốc sách hàng đầu, là một trong những động lực quan trọng nhất để phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc.

Sự lãnh đạo của Đảng, năng lực quản lý của Nhà nước và tài năng, tâm huyết của đội ngũ cán bộ khoa học và công nghệ đóng vai trò quyết định thành công của sự nghiệp phát triển khoa học và công nghệ”; trong những năm qua, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh đã đặc biệt quan tâm đến phát triển khoa học và công nghệ và đội ngũ trí thức khoa học công nghệ. Đã ban hành nhiều chỉ thị, nghị quyết, văn bản chỉ đạo về phát triển khoa học và công nghệ, xây dựng đội ngũ trí thức và hoạt động của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh như: Chương trình hành động số 42-CTr/TU của Tỉnh ủy khóa XIV về xây dựng đội ngũ trí thức trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa; Chương trình hành động số 42-CTr/TU của Tỉnh ủy khóa XV về phát triển khoa học và công nghệ phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế; Thông tri số 10-TTr/TU ngày 29-4-2011 của Tỉnh ủy, Chỉ thị số 11/CT-UB ngày 25-11-2011 của UBND tỉnh về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Vĩnh Phúc trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

Trong những năm gần đây, do ảnh hưởng của khủng hoảng kinh tế thế giới và những yếu kém nội tại của nền kinh tế đất nước đã tác động không nhỏ đến sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, nhưng hằng năm, Vĩnh Phúc vẫn dành một nguồn kinh phí đáng kể đầu tư cho công tác nghiên cứu khoa học; đồng thời ban hành một số cơ chế, chính sách nhằm thu hút, đãi ngộ đội ngũ cán bộ khoa học kỹ thuật có trình độ cao theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 6 (khóa XI) và quy định tại Luật Khoa học và Công nghệ (sửa đổi).

Công tác xây dựng hội thành viên và tập hợp đội ngũ trí thức ngày càng được mở rộng. Từ 6 hội thành viên với trên 1.600 hội viên (đầu năm 2004), đến nay, Liên hiệp Hội đã phát triển được 19 hội thành viên và 3 trung tâm trực thuộc với hơn 15.000 hội viên làm việc trong mọi lĩnh vực với hàng trăm đề tài, công trình nghiên cứu khoa học được áp dụng vào thực tiễn, góp phần nâng cao chất lượng lao động, thực hiện chuyển dịch cơ cấu kinh tế; nâng cao năng lực sản xuất, hiệu quả, chất lượng sản phẩm trong các lĩnh vực công nghiệp, xây dựng, môi trường, hỗ trợ tư vấn pháp luật, khám chữa bệnh...

Công tác tư vấn phản biện và giám định xã hội bước đầu phát huy hiệu quả. Tuy mới chỉ thực hiện được 3 năm trở lại đây nhưng Liên hiệp Hội đã không ngừng nỗ lực và khẳng định vai trò của mình thông qua việc tư vấn, phản biện thành công nhiều dự án, đề án, quy hoạch của tỉnh, góp phần không nhỏ vào việc hoạch định các chính sách của tỉnh đúng đắn, kịp thời và hiệu quả.

Công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức được đẩy mạnh. Bằng nhiều hình thức, nhiều kênh thông tin khác nhau, Liên hiệp Hội đã chuyển tải nhiều thông tin, chính sách pháp luật, chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật tới người dân, để nhân dân hiểu, nắm bắt được các chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước, các chính sách phát triển kinh tế của tỉnh, từ đó áp dụng vào thực tiễn đời sống, nâng cao hiệu quả lao động và chất lượng cuộc sống.

Liên hiệp Hội đã phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức thành công nhiều hội thảo, cuộc thi, hội thi về khoa học, sáng tạo. Hằng năm, Liên hiệp Hội được giao là cơ quan chủ trì phối hợp với các sở, ngành: Khoa học và Công nghệ, Giáo dục - Đào tạo, Liên đoàn Lao động tỉnh, Tỉnh đoàn TNCS Hồ Chí Minh tổ chức các giải thưởng Sáng tạo khoa học công nghệ, Cuộc thi sáng tạo kỹ thuật giành cho thiếu niên nhi đồng, đặc biệt là Hội thi sáng tạo kỹ thuật. Những hoạt động trên đã thu được nhiều kết quả đáng biểu dương. Có nhiều công trình, sản phẩm dự thi đạt kết quả cao ở cấp tỉnh và toàn quốc, nhiều công trình sản phẩm dự thi đã được ứng dụng rộng rãi trong phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ môi trường, minh chứng cho tiềm năng khoa học của tỉnh nhà là rất lớn.

Công tác nghiên cứu khoa học và ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất được triển khai tích cực, có hiệu quả. Trong những năm qua, Liên hiệp Hội đã phối hợp với các địa phương, đơn vị triển khai một số đề tài, dự án cấp tỉnh và được Hội đồng Khoa học tỉnh xếp loại khá như đề tài “ứng dụng công nghệ vi sinh hữu hiệu TB-E2 để xử lý môi trường sinh hoạt nông thôn trên địa bàn 8 xã, thị trấn thuộc huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc”, đề tài “Nghiên cứu xây dựng thuyết minh các điểm du lịch và hình thành các tour du lịch Vĩnh Phúc”...

Những kết quả mà Liên hiệp Hội đạt được trong những năm qua đã góp phần quan trọng đưa Vĩnh Phúc từ một tỉnh thuần nông, cơ sở vật chất nghèo nàn, kết cấu hạ tầng kinh tế, hạ tầng xã hội thấp kém trở thành một trong những tỉnh dẫn đầu của vùng Đồng bằng sông Hồng, vùng kinh tế trọng điểm Bắc bộ. Kinh tế của tỉnh liên tục duy trì mức tăng trưởng cao, quy mô nền kinh tế không ngừng được nâng lên; cơ cấu kinh tế chuyển dịch mạnh theo hướng tăng tỷ trọng công nghiệp, dịch vụ, giảm tỷ trọng nông, lâm nghiệp, thuỷ sản; thu hút đầu tư đạt nhiều thành tựu; thu ngân sách liên tục tăng, trở thành tỉnh có số thu nội địa lớn nhất so với các tỉnh, thành trong cả nước. Hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội được đầu tư, nâng cấp; diện mạo đô thị, nông thôn có nhiều đổi mới, khởi sắc. Lĩnh vực văn hoá - xã hội có nhiều tiến bộ; y tế, giáo dục, đào tạo ngày càng được mở rộng quy mô và nâng cao chất lượng. Các chính sách an sinh xã hội được thực hiện tốt; đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân không ngừng được cải thiện, nâng cao. Quốc phòng được củng cố, an ninh chính trị ổn định, trật tự an toàn xã hội được giữ vững. Hệ thống chính trị được củng cố, tăng cường; năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các tổ chức Đảng, hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước của chính quyền được nâng lên.

Bên cạnh những kết quả đạt được, Liên hiệp Hội cũng bộc lộ những hạn chế cần được khắc phục; đó là: Công tác tập hợp đội ngũ trí thức, phát triển hội thành viên còn mang tính hình thức, chưa có kế hoạch cụ thể nên chưa quy tụ được đông đảo trí thức tỉnh nhà tham gia hoạt động, đóng góp trí tuệ thông qua các hội nghề nghiệp, nhất là ở các huyện, thành, thị, các nhà trường và doanh nghiệp lớn trên địa bàn tỉnh. Đội ngũ cán bộ làm việc trong cơ quan thường trực Liên hiệp Hội còn thiếu so với yêu cầu, nhiệm vụ được giao; năng lực, trình độ còn nhiều mặt hạn chế, chưa có nhiều kinh nghiệm trong công tác nghiên cứu khoa học và quản lý, thiếu chuyên gia đầu ngành. Một số hội thành viên hoạt động chưa mạnh, nội dung hoạt động còn nghèo nàn, chưa đúng điều lệ, sinh hoạt chưa thường xuyên, thiếu sự gắn kết giữa các hội thành viên và hội viên, dẫn tới việc phải giải thể một số hội chuyên ngành. Công tác chuyên môn, đặc biệt là hoạt động tư vấn phản biện và giám sát xã hội còn chưa cập, thiếu chuyên gia đầu đàn và những cán bộ chuyên trách có trình độ, nghiệp vụ về công tác tư vấn phản biện để đưa hoạt động tư vấn phản biện và giám định xã hội của Liên hiệp Hội trở thành một kênh thông tin độc lập, có vị thế nhất định trong công tác tham mưu, cố vấn cho tỉnh.

Là ngôi nhà chung của đội ngũ trí thức tỉnh Vĩnh Phúc, Liên hiệp Hội có vai trò rất quan trọng trong việc tập hợp, phát huy vai trò của đội ngũ trí thức. Trong nhiệm kỳ tới, Liên hiệp Hội và các hội thành viên cần tiếp tục phát huy những kết quả đã đạt được, những tiềm năng, thế mạnh, khắc phục những hạn chế, yếu kém để thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình. Để đạt được những mục tiêu, nhiệm vụ đã đề ra, khẳng định vai trò và vị thế của mình, Liên hiệp Hội cần phải tiếp tục đổi mới mạnh mẽ về tổ chức, cơ chế quản lý, hoạt động, trong đó cần tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm sau:

Một là, tiếp tục thực hiện tốt các chủ trương, chính sách pháp luật của Đảng, Nhà nước, các Chỉ thị số 42-CT/TW ngày 16/4/2010 của Bộ Chính trị “về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước”, Thông tri số 10-TTr/TU ngày 29-4-2011 của Tỉnh ủy, Chỉ thị số 11/CT-UB ngày 25-11-2011 của UBND tỉnh “về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Vĩnh Phúc trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa”. Thường xuyên làm tốt công tác giáo dục chính trị tư tưởng, bồi dưỡng nghiệp vụ, công tác chuyên môn để cán bộ, hội viên trong toàn hệ thống Liên hiệp Hội nâng cao nhận thức, nắm bắt sâu rộng các chủ trương, chính sách, có phẩm chất đạo đức và lối sống trong sạch, lập trường tư tưởng vững vàng, có năng lực, trình độ chuyên môn, từ đó hăng hái lao động, đóng góp công sức vào sự phát triển chung của tỉnh nhà.

Hai là, nhanh chóng ổn định tổ chức bộ máy, lập kế hoạch hoạt động, chương trình công tác cụ thể có trọng tâm, trọng điểm trong cả nhiệm kỳ và cho từng năm; xây dựng quy chế làm việc cụ thể, rõ ràng, phân công, phân việc đúng chức năng, nhiệm vụ của từng bộ phận, tránh sự chồng chéo, làm việc kém hiệu quả.

Ba là, củng cố, phát triển tổ chức, chú trọng công tác phát triển Liên hiệp hội và các hội thành viên nhằm tập hợp, thu hút đông đảo đội ngũ trí thức trong các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội. Trong nhiệm kỳ tới, cần nghiên cứu để có thể xây dựng Liên hiệp hội có hệ thống từ tỉnh đến các huyện, thành, thị trong tỉnh. Đẩy mạnh hoạt động của các hội thành viên, trung tâm trực thuộc, tạo điều kiện, động viên, khuyến khích họ tích cực, chủ động tham gia tổng kết thực tiễn, phát triển lý luận, nghiên cứu khoa học, áp dụng tiến bộ khoa học công nghệ vào đời sống và sản xuất mang lại hiệu quả kinh tế cao.

Bốn là, làm tốt công tác chuyên môn. Thực hiện tốt chức năng tư vấn phản biện và giám định xã hội, góp phần xây dựng cơ sở khoa học, tham mưu cho Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh trong việc hoạch định các chính sách phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức, hướng dẫn nhân dân áp dụng tiến bộ khoa học công nghệ, các phương thức sản xuất tiên tiến, cung ứng dịch vụ khoa học công nghệ, kiến thức pháp luật, bảo vệ môi trường, phòng chống tác tệ nạn xã hội cho nhân dân, đặc biệt là ở những nơi đặc biệt khó khăn, có xuất phát điểm kinh tế thấp, những xã miền núi, bà con dân tộc...

Năm là, phối hợp chặt chẽ với các sở, ban, ngành, đoàn thể của tỉnh, góp phần xây dựng khối đại đoàn kết, giúp đỡ, tương trợ lẫn nhau trong việc thực hiện các nhiệm vụ, mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh; hoàn thành tốt nhiệm vụ của các đơn vị thành viên MTTQ tỉnh. Liên hiệp Hội cần tranh thủ sự lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh để đổi mới hoạt động của hệ thống Liên hiệp Hội theo đúng chủ trương của Đảng, pháp luật, quy định của Nhà nước.

Tin tưởng rằng, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh sẽ tiếp tục phát huy truyền thống năng động, sáng tạo, thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị được giao, khẳng định hơn nữa vai trò, trí tuệ của đội ngũ trí thức tỉnh nhà trong thời kỳ mới, góp phần xây dựng quê hương Vĩnh Phúc ngày càng giàu đẹp, phồn vinh.