Sẽ kiểm tra việc sử dụng nguồn vốn đầu tư

Trong tuần này, Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ tổ chức đoàn kiểm tra việc sử dụng các nguồn vốn đầu tư, vốn vay của các tổng công ty, tập đoàn Nhà nước. Kiểm toán Nhà nước thực hiện kiểm toán Tập đoàn Điện lực Việt Nam , cuộc kiểm toán được đánh giá là lớn nhất từ trước tới nay....

Những hoạt động kiểm tra giám sát này nhằm trả lời câu hỏi, hiệu quả kinh doanhđầu tư và tình trạng thực sự của các tập đoàn, tổng công ty lớn nhà nước....

Kiểm tra các nguồn vốn đầu tư

Trong một thời gian dài vừa qua, tình hình tài chính, tình hình kinh doanh đầu tư của các tổng công ty, các tập đoàn kinh tế lớn Nhà nước dường như không được kiểm tra, kiểm soát một cách cụ thể và chặt chẽ. Nhiều tập đoàn, nhiều tổng công ty lớn của Nhà nước đã thực hiện đầu tư tràn lan ra ngoài lĩnh vực chính đang hoạt động.

Theo báo cáo của 70 tập đoàn, tổng công ty thì có tới 28 đơn vị hoạt động đầu tư chứng khoán, thành lập công ty chứng khoán, đầu tư vào công ty quản lý quỹ, ngân hàng thương mại, bất động sản với giá trị đầu tư là 23.344 tỷ đồng, chiếm 8,7% vốn chủ sở hữu và 20% tổng số vốn đầu tư ra ngoài. Tại thời điểm này, khi thị trường chứng khoán sụt giảm tới gần 70%, thị trường bất động sản có dấu hiệu đóng băng, còn hệ thống ngân hàng trong cả nước đang gặp nhiều khó khăn do thiếu tính thanh khoản thì câu hỏi được dư luận đặt ra là các tổng công ty, các tập đoàn Nhà nước sẽ khắc phục những khó khăn này như thế nào để sẽ thực hiện vai trò chủ đạo của mình trong việc đưa nền kinh tế ra khỏi tình trạng hiện nay.

Tiến sĩ Cao Sĩ Kiêm, nguyên Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, thành viên Hội đồng chính sách tiền tệ quốc gia cho rằng: “ Lãnh đạo các doanh nghiệp các tập đoàn thường là những người không có nghề trong lĩnh vực ngoài, như vậy sẽ gặp nhiều rủi ro. Theo tôi, phải có biện pháp hành chính, kiểm tra xử lý nghiêm, nhanh vấn đề này để không làm ảnh hưởng tới nền kinh tế”.

Và kiểm toán 3 tổng công ty và tập đoàn lớn

Sự không minh bạch, rõ ràng trong các bản báo cáo tài chính, trong các số liệu về việc sử dụng nguồn vốn ngân sách Nhà nước của các tập đoàn của các tổng công ty khiến cho việc xác định thực trạng hoạt động của các đơn vị này rất khó khăn. Do đó Thủ tướng chính phủ đã chỉ đạo phải kiểm toán chặt chẽ các đơn vị này.

Trong đợt kiểm toán năm nay, Kiểm toán Nhà nước kiểm toán 3 tổng ty và tập đoàn lớn là Tập đoàn điện lực Việt Nam, Tập đoàn than khoáng sản, và Tổng công ty Hàng hải Việt Nam. Trong đó tập trungkiểm toán chi phí, giá thành, doanh thu của ngành than, ngành điện làm căn cứ để Chính phủ xem xét lộ trình tăng giá than, giá điện. Trong tuần này, Kiểm toán Nhà nước bắt đầu kiểm toán Tập đoàn điện lực Việt Nam , đây được coi là cuộc kiểm toán lớn nhất từ trước tới nay. Kết quả kiểm toán này sẽ công khai cho người dân thực trạng chi phí, thực trạng thu nhập của ngành điện hiện nay ra sao, lỗ lãi thế nào.

Theo ông Đặng Văn Thanh, Phó chủ tịch Hiệp hội Kế toán - Kiểm toán Việt Nam : “ Ngành điện hiện đang đầu tư khá rộng ra các lĩnh vực khác. Việc các tập đoàn trên thế giới đầu tư ra nhiều lĩnh vực, đầu tư tập hợp là chuyện bình thường. Vấn đề đặt ra ở đây là trong khi thực hiện chức năng chính của mình ngành điện đã thực hiện tốt hay chưa? Và khi đầu tư sang lĩnh vực khác thì phải xem lĩnh vực đó có phải là sở trường, năng lực và điểm mạnh của ngành điện hay không?”

Việc các tổng công ty, các tập đoàn nhà nước đầu tư tràn lan ra lĩnh vực ngoài trong thời gian vừa qua cho thấy các cơ quan quản lý chưa sát sao trong việc quản lý nguồn vốn của nhà nước tại các tập đoàn, các tổng công ty này. Ông Vương Đình Huệ, Tổng kiểm toán Nhà nước đã thẳng thắn cho rằng chức năng của Kiểm toán Nhà nước là phát hiện ra những vấn đề mới phát sinh của nền kinh tế, từ đó quay trở lại đánh giá. Việc đầu tư ra lĩnh vực ngoài không phải là vấn đề mới phát sinh năm vừa qua mà đã bắt đầu manh nha từ các năm trước. Trước đây Kiểm toán Nhà nước đều có tính toán phần sử dụng vốn của doanh nghiệp trong danh mục kinh doanh nhưng chưa tập trung sâu đánh giá cơ cấu đầu tư.

Ông Vương Đình Huệ nói: “ Điều quan trọng nhất trước hết là phải xác định rõ và chính xác tỷ trọng vốn đầu tư ra ngoài của các tập đoành kinh tế là bao nhiêu. Hiện nay chúng ta mới chỉ dựa vào báo cáo của các tập đoàn. Số liệu này chưa được thẩm định. Các số liệu kiểm toán lần này sẽ giúp cho Chính phủ, các cơ quan chức năng đánh giá một cách xác đáng nhất và có thông tin tin cậy nhất trong việc đánh giá hiệu quả kinh tế của các tập đoàn, các tổng công ty và có những đối sách phù hợp để kiềm chế lạm phát”.

Mô hình tập đoàn đang được xây dựng thí điểm ở nước ta. Tuy nhiên việc tập đoàn đa dạng lĩnh vực hoạt động vào những lĩnh vực tiềm ẩn nhiều rủi ro như tài chính, ngân hàng, bất động sản đang là vấn đề cần phải được xem xét một cách nghiêm túc. Việc kiểm tra kiểm toán các tổng công ty, các tập đoàn lớn trong việc đầu tư vốn, từ đó có biện pháp chấn chỉnh, hỗ trợ sẽ giúp nền kinh tế nhanh chóng vượt qua được thời điểm khó khăn, và phát triển bền vững.

Nguồn: Kinh tế đô thị, 26/6/2008