Phát triển công nghệ mới không phế thải trong công nghiệp luyện kim loại màu
Theo nghiên cứu của Liên Xô cũ, trong quặng kim loại màu có thể thu được 70 nguyên tố, chừng 700 sản phẩm, các sản phẩm phụ đạt 30% tổng giá trị sản lượng.
Đối với quặng kim loại màu, hiện đã có lưu trình công nghệ thành thục, trong đó phân tách thành phần các loại tinh quặng khác nhau nghiên cứu phương pháp luyện kim và giảm thiểu ô nhiễm. Đã tiến hành nhiều nghiên cứu và nhiều kết quả đã được áp dụng vào sản xuất. Về phương pháp luyện kim màu có thể chia làm 2 loại là hoả luyện và thuỷ luyện. Trong công nghệ hoả luyện, việc xử lý khí thải, thu hồi kim loại có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong bảo vệ môi trường.
Thông thường dùng công nghệ lọc bằng túi, lọc điện ở nhiệt độ cao đối với khi SO 2thường dùng cho công nghiệp sản xuất H 2SO 4. Vấn đề mấu chốt là nâng cao nồng độ SO 2.
Đối với các nguyên tố Hg, Pb, As, Cd, Sb, Au, Bi của quặng đa kim loại áp dụng phương pháp luyện trong chân không như ở các nhà máy Nicalenbo Vonkhov, nhà máy điện phân kẽm Verkhnjj Neprovek.
Công nghệ điện phân không phế thải của sản xuất kẽm tại nhà máy đã áp dụng các biện pháp để tiến tới sản xuất không phế thải:
- Đối với quặng kẽm thiêu trong lò tầng sôi bằng ôxy, sau đó làm lạnh khí bốc hơi, như vậy nâng cao năng lực sản xuất lần 2, lợi dụng năng lượng lần 2 giảm lượng lưu huỳnh trong sản phẩm, tăng độ thu hồi kẽm.
![]() |
Lưu trình tuần hoàn nước phân đoạn trong quá trình tuyển nổi quặng Pb, Zn. |
- Hoàn toàn có thể khử độc tính bằng công nghệ khử côban bằng cách dùng êtyl xantôgentat kali. Do đó có thể hoàn thành khử được độc tính của êtylxantôgenat côban, không thải vào quặng đuôi, đồng thời tránh được tổn thất Zn và Cd trong quá trình này.
- Hoàn thiện cường hoá công nghệ xử lý thu hồi xỉ kèm, sử dụng ôxy cường hoá quá trình, nâng cao năng lực sản xuất, tăng việc xử lí xỉ kẽm của kho chứa quặng đuôi, do đó nâng cao chất lượng các ôxit thu hồi, giảm được tổn thất Cd, Zn lúc thuỷ luyện các ôxit này.
- Sử dụng phương pháp cố định pH để thu Na từ các ôxyt đã thu hồi.
- Lợi dụng SO 2trong khí thải để sản xuất H 2SO 4. Như vậy SO 2trong khí thải so với ban đầu giảm (87,5 - 90%), đạt đến tiêu chuẩn sạch (0,02 - 0,03% thể tích). Khí thải được làm sạch SO 2đạt 99,4%, đồng thời tăng cường thu hồi bụi trong khí thải, độ sạch bụi đạt 99,69%.
- Tăng cường xử lý và tuần hoàn nước công nghiệp, thực hiện công nghệ không có nước thải. Hệ số tuần hoàn nước đạt 97,3%. Phòng ngừa sự hình thành các oxit kim loại kiềm và các muối sulfat.
Nguồn: KH&CN Kim loại, số 17, 4 - 2008, tr 49