Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ sáu, 08/09/2006 16:09 (GMT+7)

Pha aceton vào xăng để làm gì?

Nửa tháng trở lại đây, tại TP.HCM xảy ra hiện tượng một vài chi tiết của xe gắn máy bị trương nở (điển hình nhất là hư pôngtu). Nghi vấn được đặt ra là chất lượng xăng có vấn đề khiến pôngtu bị hư. Một số chuyên gia cũng đưa ra các giả thiết khác nhau cho rằng nguyên nhân là do xăng pha cồn, dầu DO, dầu hôi... 

Pôngtu hư không phải do xăng pha cồn

TS Phan Minh Tân, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ cho biết, ngay khi dư luận đặt nghi vấn, Sở KHCN đã gởi công văn đến các công ty xăng dầu yêu cầu kiểm tra chất lượng xăng dầu trong nội bộ của công ty mình và các đại lý, cửa hàng bán lẻ.

Ngày 29/8, Sở KHCN TP.HCM đã có văn bản đề nghị Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Thương mại và Tổng cục tiêu chuẩn đo lường chất lượng yêu cầu các đơn vị nhập khẩu xăng (đầu mối nhập khẩu xăng được phép) ngoài việc vẫn đảm bảo tiêu chuẩn Việt Nam cần thêm các yêu cầu phụ nhằm mục đích không để nhà cung cấp nước ngoài đưa thêm các phụ gia khác thường vào xăng ( trước mắt là phụ gia aceton). 

Sở KHCN cũng kiến nghị, trong khi chờ nhà nước ban hành tiêu chuẩn mới về xăng, Bộ KHCN cho phép cơ quan này thành lập một nhóm nghiên cứu gồm các chuyên gia trong lĩnh vực xăng dầu ,đo lường chất lượng, các chuyên gia trong lĩnh vực xuất nhập khẩu... để nghiên cứu đề xuất tiêu chuẩn phù hợp với thông lệ quốc tế.

Đồng thời, sau khi thu thập các mẫu xăng và gởi đến ba trung tâm khác nhau để tiến hành phân tích, TS Tân cho biết, ngày 25/8, Trung tâm kỹ thuật tiêu chuẩn đo lường chất lượng khu vực 3 (gọi tắt là trung tâm 3) đã xác định trong tháng 8/2006 có hai lô hàng xăng với tổng khối lượng khoảng 10.000 tấn gồm A92, A95 đưa vào tiêu thụ tại thị trường TP.HCM có dấu hiệu bất thường. Cụ thể, một số chỉ tiêu như áp suất hơi bão hòa thay vì  thường nằm ở khoảng giữa như những lô hàng trước đây thì ở lô hàng này lại nằm cận kề với mức trên, tức mức cao nhất (maximum).  

Dựa vào các dấu hiệu bất thường khác, Trung tâm 3 đã phân tích sâu hơn và bất ngờ phát hiện xăng thuộc hai lô hàng này có có sự hiện diện của chất aceton và hàm lượng aceton có trong xăng tương đối cao (hiện, hàm lượng aceton vẫn chưa được Trung tâm 3 công bố chính thức). 

Cùng lúc, Trung tâm đào tạo phát triển sắc khí phân tích một số mẫu xăng thu thập được tại mốt số cây xăng tại TP.HCM và cũng cho ra kết quả tương tự. Theo kết quả phân tích của đơn vị này, hàm lượng aceton dao động trong khoảng 4 - 7,5% thể tích. Kết quả phân tích tiếp theo cho thấy, trong các mẫu xăng đều không phát hiện ra cồn, dầu hôi, dầu DO.   

“Bước đầu kết luận, nguyên nhân chính làm hư pôngtu của xe gắn máy là do có hai lô hàng nhập khẩu trong tháng 8 có chứa hàm lượng aceton. Tất nhiên khi đưa aceton với hàm lượng cao như vậy vào xăng có thể làm hư một số chi tiết làm bằng cao su. Ngâm các mẫu pôngtu khác nhau vào xăng có tỉ lệ xăng pha aceton 10% thì pôngtu làm bằng cao su trương nở rất nhanh, thậm chí aceton tỉ lệ 20% thì sau 15 phút, pôngtu đã bắt đầu trương nở”. - tại cuộc họp báo kết quả bước đầu về kiểm tra xăng dầu diễn ra vào chiều  29/8, TS Phan Minh Tân, giám đốc Sở Khoc học công nghệ TP.HCM công bố.  

Nhưng điều bất ngờ là các chỉ tiêu của hai lô hàng này đều đạt tiêu chuẩn nằm trong giới hạn cho phép theo bộ tiêu chuẩn chất lượng Việt Nam TCVN 6776 (2000), về xăng không chì ban hành năm 2000!? Các chuyên gia trong lĩnh vực xăng dầu nhận định, đây là trường hợp thuộc loại “xưa nay hiếm”.

“Có thể nói thêm, đây là lần đầu tiên phát hiện trong xăng có chứa aceton và một số đồng nghiệp nước ngoài cũng cho biết, chưa bao giờ phát hiện ra xăng có hàm lượng aceton cao như vậy trong xăng. Một số chuyên gia cho rằng pha aceton với hàm lượng rất thấp, khoảng 0,78cc/lít xăng có thể có lợi cho xăng và có ý nghĩa về mặt kinh tế, không  gây hại nhiều cho môi trường và sức khoẻ”- ông Tân nói.   

“Không biết pha aceton vào xăng để làm gì”

“Tại sao lại pha aceton vào xăng? Phải chăng vì lợi ích kinh tế?”- nghi vấn này đang được đặt ra cho hai doanh nghiệp nhập khẩu lô hàng xăng trong tháng 8 mà chúng tôi tạm gọi là “không tên”. Tuy nhiên, “không tên”- những người có khả năng giải đáp thắc mắc lại không có mặt (chính thức theo giới thiệu của Sở KHCN) trong buổi hợp báo chiều 29/8 do Sở KHCN TP.HCM đứng ra tổ chức.  

Chính TS Tân đứng ra cung cấp thông tin như một câu trả lời cho những thắc mắc này: “Giá của aceton vào tháng 8 trên thị trường như sau: aceton nguồn từ Trung Quốc giá: 695 - 710 USD/ tấn, nguồn từ các nước Asean (Thái Lan,Singapore,Malaysia...): 750 - 770 USD/tấn. Có nhiều người cho rằng với giá như vậy thì khi pha aceton vào xăng không có lợi về mặt kinh tế”. 

Trả lời câu hỏi của VietNamNet: “Lý do không công bố danh tánh hai nhà nhập khẩu lô hàng xăng có chứa aceton? Và tại sao họ không có mặt trực tiếp để giải thích trước công luận?”- ông Phan Minh Tân nói: “Chúng tôi không có ý định bao che cho họ nhưng xin phép không nêu tên hai công ty này vì chưa thể khẳng định đây

GS Chu Phạm Ngọc Sơn thuyết minh về kết quả phân tích mẫu xăng có xác nhận aceton.
GS Chu Phạm Ngọc Sơn thuyết minh về kết quả phân tích mẫu xăng có xác nhận aceton.
là hành vi gian lận thương mại hay hành vi cố ý làm trái. Chúng tôi sẽ họp nghiệp vụ với hai công ty này sau”. Nhưng câu trả lời của giám đốc Sở KHCN không làm thõa mãn đại diện các cơ quanthông tấn báo chí trong buổi họp báo.  

GS Chu Phạm Ngọc Sơn - Trung tâm đào tạo phát triển sắc khí  khẳng định, vì aceton cũng có thể làm tăng chỉ số octan nên nhiều khả năng, “ai đó” đã dùng để thay thế cho một loại phụ gia hợp pháp khác. “Tuy nhiên, nếu như anh Tân nói, giá phụ gia đó và aceton ngang bằng nhau, vậy họ pha acetol vào xăng để làm gì?”- GS Sơn phân vân.  

Thu hồi xăng pha aceton

Hiện Sở KHCN đã làm việc với hai công ty nhập khẩu lô xăng nói trên và yêu cầu tạm thời ngưng lưu thông, xuất kho số lượng xăng thuộc lô hàng này. Đồng thời, có các biện pháp thu hồi tối đa lượng xăng đã phân phối đến các đại lý, cây xăng về lại trong kho và đề nghị hai công ty này làm việc với nhà cung cấp nước ngoài để tìm hiểu nguyên nhân và yêu cầu họ giải thích vì sao có aceton trong xăng.  

Theo báo cáo nhanh của hai công ty “không tên” với Sở KHCN, cho đến ngày 29/8, lượng xăng A95 còn lưu thông trên thị trường rất ít mà chủ yếu đang nằm trong kho. Riêng, xăng A92 đã lưu thông tương đối nhiều.  

Đối với người tiêu dùng, Sở KHCN đưa ra khuyến cáo: Không đổ xăng ở dọc đường (những cây xăng “cục gạch”), người tiêu dùng hãy tự bảo vệ mình. Khi xe máy có hiện tượng hư pôngtu, người tiêu dùng có thể gọi báo cho Sở KHCN theo số điện thoại: (08)- 9327831 hoặc Chi cục tiêu chuẩn đo lường chất lượng, điện thoại: (08)- 9307203.  

Ông Tân đúc kết: “Đây là bài học về quản lý nhà nước trong thời buổi kinh tế hội nhập: Phải thay đổi công cụ quản lý!". 

VietNamNettrích đăng trả lời của TS Phan Minh Tân. giám đốc Sở KHCN TP.HCM trong buổi họp báo chiều 29/8.

TS Phan Minh Tân, Giám đốc Sở KHCN TP.HCM.
TS Phan Minh Tân, Giám đốc Sở KHCN TP.HCM.
* Theo ông, có thể kiện hai công ty cung cấp xăng dầu có chứa aceton được không?

Nếu người tiêu dùng muốn kiện nhà cung cấp vì hành vi cố ý làm trái gây phương hại cho người khác thì cần xem xét. Vì đây là sự cố ngoài ý muốn của nhà cung cấp. Cho đến giờ phút này, chính những người cung cấp cũng không  biết trong sản phẩm của mình có những chất phương hại đến người tiêu dùng.  

* Ông có nghĩ nên sớm ban hành bộ tiêu chuẩn mới về xăng dầu hay không?

Trước đây, chính phủ cũng tính ban hành tiêu chuẩn TCVN 7667- 2005 nhưng sau đó văn phòng chính phủ có truyền đạt hoãn việc thi hành này cho đến 1/1/2007. 

Qua sự việc này, chúng tôi có xem xét đến tiêu chuẩn 2005 và nhận thấy bộ tiêu chuẩn này có thêm một số điều chỉnh. Ví dụ áp suất hơi bão hòa trước đây là 40 - 83 này rút lại từ 43 - 75. Đây là điều tốt vì loại xăng pha aceton vừa rồi có áp suất hơi bão hòa lớn hơn 75. Ngoài ra, còn quy định về hàm lượng oxy. Đây là tiêu chuẩn có thể hạn chế được hàm lượng aceton pha vào xăng. Nhưng theo tính toàn của chúng tôi, có thể chưa đủ vì biết đâu, người ta lại pha thêm phụ gia nào đó vào xăng. Tôi nghĩ nên có nghiên cứu sâu thêm về vấn đề này. 

* Nếu hai công ty nhập khẩu lô hàng xăng có chứa aceton không  tuân thủ yêu cầu thu hồi sản phẩm hoặc ngưng xuất kho thì sẽ xử lý ra sao?

Chúng tôi sẽ công khai danh tánh, báo cáo với cơ quan chức năng để xử lý.  

* Theo ông, ai đó pha aceton vào xăng có lợi gì?

Tôi không phải là nhà sản xuất nên không thể lý giải vì sao pha aceton vào xăng. Nhưng đứng về mặt khoa học, đưa aceton vào có thể có lợi cho một số chỉ tiêu của xăng.  

* Ông căn cứ vào đâu để nói rằng pha aceton vào xăng thì có lợi cho một số chỉ tiêu của xăng?

Căn cứ vào nghiên cứu của các nhà khoa học nước ngoài. Nhưng, hiện nay, trong quy định tiêu chuẩn của các nước cũng không  có tiêu chuẩn về hàm lượng aceton pha vào xăng.

  * Trong buổi làm việc giữa Sở KHCN với hai công ty, họ có đề cập gì đến việc lượng xăng chứa aceton chỉ có mặt trên thị trường thành phố hay những nơi khác nữa?

Chúng tôi sẽ yêu cầu hai công ty cung cấp thêm.  

* Hai công ty này có phải bồi thường cho người tiêu dùng không?

Ý định của họ như thế nào thì tôi cũng không  dám nói.  

* Ông nhận xét gì về việc quản lý chất lượng xăng dầu hiện nay?

Trong tất cả mọi vấn đề phải luộn cải tiến công cụ quản lý nhà nước (tiêu chuẩn, quy định, hàng rào kỹ thuật). Đây là bài học rất có giá trị trong việc phải luôn có các công cụ mới nhằm tránh gây thiệt hại về mặt kinh tế.  

* Ông có nghĩ là cơ quan điều tra nên thụ lý vụ việc?

Chúng tôi đã yêu cầu hai công ty làm việc với nhà cung cấp nước ngoài và đề nghị phía đối tác làm rõ nguyên nhân pha aceton vào xăng. Nếu nhà cung cấp không  trả lời chúng tôi sẽ công bố tên của nhà cung cấp và đề nghị không  mua xăng của họ nữa.  

Chúng tôi rất băn khoăn, có khả năng một lô hàng aceton kém chất lượng không  thể lưu thông trên thị trường nên người ta đem pha vào xăng để giải quyết lượng hàng đó. Theo tính toán của chúng tôi lượng aceton đưa vào không  phải nhỏ.

  • Trần Duyghi
Nguồn: vnn.vn30/8/2006

Xem Thêm

Đắk Lắk: Góp ý kiến văn kiện Đại hội lần thứ XIII của Đảng
Ngày 13/6, Liên hiệp hội tỉnh đã tổ chức góp ý kiến đối với dự thảo kế hoạch tổ chức hội nghị lấy ý kiến văn kiện Đại hội lần thứ XIII của Đảng và dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, nhiệm kỳ 2025 – 2030.
Hà Giang: Góp ý dự thảo sửa đổi Luật Chất lượng sản phẩm
Ngày 13/6, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật (Liên hiệp hội) tỉnh đã tổ chức hội thảo góp ý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hoá (CLSPHH). Tham dự hội thảo có lãnh đạo đại diện các Sở, ban ngành của tỉnh, các hội thành viên Liên hiệp hộivà các chuyên gia TVPB.
Đắk Lắk: Hội nghị phản biện Dự thảo Nghị quyết về bảo đảm thực hiện dân chủ cơ sở
Sáng ngày 27/5/2025, tại trụ sở Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Đắk Lắk (Liên hiệp hội) đã diễn ra Hội nghị phản biện và góp ý đối với Dự thảo Nghị quyết của Hội đồng nhân dân (HĐND) tỉnh Đắk Lắk về việc quyết định các biện pháp bảo đảm thực hiện dân chủ ở cơ sở trên địa bàn tỉnh.
Phú Thọ: Lấy ý kiến về Dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013
Sáng ngày 20/5/2025, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Phú Thọ (Liên hiệp hội) tổ chức hội thảo lấy ý kiến của đội ngũ trí thức, chuyên gia, nhà khoa học về dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013.

Tin mới

Hành trình phát triển văn hóa, ngôn ngữ, giáo dục bền vững của Viện CLEF
Ngày 9/7, Viện Nghiên cứu Phát triển Văn hóa, Ngôn ngữ và Giáo dục (Viện CLEF) đã tổ chức lễ kỷ niệm 5 năm thành lập. Đây là dịp để nhìn lại hành trình hình thành và phát triển của Viện, là lời tri ân sâu sắc gửi tới các đối tác, chuyên gia và cộng đồng học thuật đã luôn đồng hành, hỗ trợ và tiếp sức cho những bước tiến của Viện trong suốt thời gian qua.
Tìm giải pháp thực hiện hiệu quả các dự án viện trợ không hoàn lại
Thủ tục hành chính thực hiện và quản lý các dự án viện trợ không hoàn lại hiện nay còn phức tạp; quy trình xét duyệt, giải ngân còn chậm, ảnh hưởng đến tiến độ và sự hài lòng của đối tác; năng lực quản lý hạn chế; một số đơn vị thành viên thiếu chuyên môn về giám sát tài chính, báo cáo theo chuẩn quốc tế; biến động kinh tế, chính trị toàn cầu khiến nguồn viện trợ không ổn định....
Chủ tịch Phan Xuân Dũng tiếp xúc cử tri tỉnh Khánh Hòa sau kì họp thứ 9, Quốc hội khóa XV
Ngày 9-10/7, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Khánh Hòa gồm ông Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam, bà Đàng Thị Mỹ Hương, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh và ông Nguyễn Văn Thuận đã có các buổi tiếp xúc cử tri tại xã Bác Ái Tây và xã Phước Hà sau kì họp thứ 9, Quốc hội khóa XV.