Nuôi trăn lợi nhuận cao
Anh Chín cho biết, muốn nuôi trăn phải biết rõ nguồn gốc của nó bằng cách chọn theo gia phả, tìm hiểu thế hệ ông, bà, cha, mẹ của trăn giống định chọn nuôi có đẻ sai hay không, ăn uống và mức độ tăng trưởng như thế nào. Căn cứ trực tiếp vào con giống, trong một bầy nên chọn con lớn nhất, lanh lợi, siêng bắt mồi, thân hình dài, màu đẹp, da bóng.
Nuôi trăn cần phải biết trăn đực và trăn cái. Trăn đực, thân thon dài, có hai cựa dài ở hai bên hậu môn lộ ra ngoài, vảy hậu môn to, chóp vảy tù, vảy quanh hậu môn nhỏ xếp sít nhau, ấn mạnh tay vào hai bên huyệt thấy cơ quan sinh dục lộ ra. Còn trăn cái có thân to mập, cựa hai bên hậu môn ngắn, nằm ẩn sâu bên trong, vảy hậu môn to, xếp không sít nhau, không thấy cơ quan sinh dục.
Chuồng nuôi trăn thường làm bằng gỗ, nan tre, lưới sắt, lỗ rộng từ 1 - 2,5 cm (tùy loại trăn nuôi) để tiện vệ sinh và không cho trăn chui ra ngoài. Chuồng nên đóng có chiều dài 1,5 m, rộng 0,8 m, cao 0,8 m, nếu trăn lớn thì tăng thêm kích thước của chuồng, chuồng nên cách mặt đất từ 30 - 50 cm để dễ làm vệ sinh. Trăn đực, trăn cái phải nuôi riêng nhằm tiện cho việc theo dõi sức khỏe, ngày phối giống, ngày đẻ, ấp trứng và lượng thức ăn cung cấp… Chuồng luôn có máng nước sạch. Nếu lập một khu riêng nuôi thả thì xung quanh phải xây tường bao bọc, nền tráng xi măng có dốc từ 40 - 60 độ, ở giữa trồng cây tạo bóng mát, bên cạnh gốc cây xây bồn nước sâu 20 - 40 cm để trăn ngâm mình. Trăn nở được 1 tháng tuổi trở lên thì cho trăn tắm (cho lội trong thau nước) giúp trăn mau tiêu hóa. Thức ăn cho trăn chủ yếu là gà, vịt, chim cút non, thịt heo, thịt bò, heo chết ngạt trong bụng mẹ, thịt trâu, thỏ, chuột… Trăn con mới nở trong khoảng 10 ngày đầu phải cho ăn thịt heo nạc, cá, bò, vịt, gà… cỡ 100 gram với 25 g sữa, 1 trứng gà, một ít nước dứa và vitamin. Tất cả xay nhuyễn, mỗi ngày bơm vài lần cho trăn ăn (bơm bằng ống cao su mềm), khi trăn được hơn 10 ngày tuổi có thể băm nhỏ mồi như gà, vịt, chim, chuột, ếch, nhái… rồi đút cho trăn ăn. Trăn từ 1 tháng tuổi đến khi được 0,5 kg, 1 tuần cho ăn 1 lần không quá 0,5 kg thức ăn. Trăn từ 1 đến 5 kg cho ăn 2 - 3 lần/tháng, mỗi lần 1 - 1,5 kg thức ăn. Từ 6 - 10 kg cho ăn 2 lần/tháng, mỗi lần cho ăn từ 1,5 - 1,7 kg thức ăn. Trăn trên 10 kg, cứ 8 đến 20 ngày cho ăn 1 lần, mỗi lần từ 3 - 5 kg thức ăn.
Chú ý nên thường xuyên đổi mồi, nếu cho ăn mãi một thứ mồi thì trăn chán không ăn. Ngoài ra cần bổ sung thêm các loại vitamin B1, B6, B12, C, A, D, E, PP… hòa vào nước cho uống sau mỗi lần trăn ăn hoặc uống trực tiếp. Chú ý, mùa lạnh không nên cho trăn ăn nhiều, trăn đực mùa lạnh không ăn.
Muốn trăn phối giống đạt hiệu quả cao, chọn tháng 10 (Âl) hàng năm, trăn từ 28 tháng tuổi trở lên mới phối giống. Khi trăn cái muốn phối giống, chúng thường tiết ra mùi đặc hiệu để dụ trăn đực, lúc này thả trăn đực khỏe mạnh có trọng lượng bằng hoặc to hơn trăn cái, chúng xoắn vào nhau giao phối từ 1 - 3 giờ. Chỉ giao phối 1 đực với 1 cái, cách 10 ngày sau mới cho con đực đó phối giống tiếp với trăn cái khác là tốt nhất, sau khi phủ nọc nếu trăn nái không ăn là biểu hiện của triệu chứng thụ thai.
Trăn mang thai từ 4 đến 5 tháng thì đẻ trứng. Trong thời gian mang thai nếu trăn nuôi trong chuồng thì không cho ăn. Mổi lần đẻ từ 10 đến 100 trứng. Trước khi trăn đẻ, cần dọn dẹp vệ sinh chuồng trại, giữ yên tĩnh tránh mùi lạ. Khi trăn có triệu chứng sắp đẻ thì nên lót ít rơm hoặc vải mềm cho trăn. Đẻ xong là trăn khoanh tròn theo ổ trứng, đầu ngóc lên ngay giữa trên ổ trứng để quan sát.
Thời gian ấp trứng từ 53 đến 60 ngày, nên kiểm tra vài lần nếu thấy các quả trứng to, đều, trắng, khô ráo, vỏ bóng láng là trứng tốt, còn những trứng quá to hoặc quá nhỏ, vỏ màu xỉn vàng… là trứng hư phải loại bỏ. Nếu trăn nở chưa kịp phải đưa trứng vào lò ấp nhân tạo, nhiệt độ ấp phải giống như thân nhiệt của trăn mẹ. Trung bình trăn con có trọng lượng khoảng 100 gram, dài 50 - 60 cm.
Lúc đói, lột xác, đang ấp trứng… trăn thường rất hung dữ, chúng rất nhạy cảm với các mùi: thuốc lá, hành, tỏi, dầu sả… do đó cần tránh những mùi này. Trăn nuôi khi ăn no rất hiền, thích vuốt ve, cõng bế, về mùa hè thích dầm nước. Trăn thường lột xác vào mùa hè, trăn non mau lột xác hơn trăn già, thời gian lột xác thường kéo dài từ 1 đến 2 tuần.
Từ đầu năm đến nay anh Chín bán được 300 trăn con và 1 con trăn 80 kg, thu về 109 triệu đồng (trong khi chi phí không quá 5 triệu đồng). Trăn nuôi rất mau lớn, sau 1 năm được 15 đến 17 kg. Để bán trăn có giá cao nên nuôi đạt 22 kg - 30 kg/con (loại 1) giá hiện nay 250.000 đồng/kg, hoặc từ 4 - 6 kg/con (loại 2) giá 180.000 đồng/kg. Lúc trăn có trọng lượng từ 12 - 20 kg/con, không nên bán vì bị xếp vào loại 3 giá chỉ từ 100.000 đến 120.000 đồng/kg.
Nguồn: Khoa học phổ thông 29/9/2006