Một số nhà máy điện hạt nhân trên thế giới có nguy cơ rò rỉ

Nhà máy điện hạt nhân Kozloduy ở Bulgaria

Nguy cơ của khu liên hợp điện hạt nhân Kozloduy là nơi đây sử dụng công nghệ thời Xôviết cũ. Hai lò phản ứng hạt nhân đã ngưng hoạt động năm 2004, và 2 trong số 4 lò còn lại đang có kế hoạch đóng cửa - đây được coi là một điều kiện cho phép Bulgaria gia nhập EU. Nhưng điều kiện này đã gây bất bình cho nhiều người Bulgaria vì tình trạng thiếu điện trầm trọng ở nước này.

Tổng thống Georgi Parvanov của Bulgaria đã đề nghị EU xem xét lại vấn đề sau cuộc tranh cãi vào đầu năm 2009 về khí tự nhiên giữa Nga và Ukraina dẫn đến việc nhập khẩu khí đốt của Bulgaria bị cắt giảm giữa mùa đông khắc nghiệt.

Nhưng nỗ lực của ông Parvanov đã gặp thất bại. Do đó, thay vì cho mở cửa lại những lò phản ứng cũ, Bulgaria quyết định xây dựng những lò mới có thể là an toàn hơn với sự giúp đỡ của Công ty Năng lượng nguyên tử quốc gia Nga Rosatom.

Nhà máy điện hạt nhân Akkuyu ở Thổ Nhĩ Kỳ

Do nằm trên đường đứt gãy North Anatolian nên Thổ Nhĩ Kỳ cũng được coi là một trong những quốc gia có nguy cơ động đất cao nhất thế giới. Trong thế kỷ qua Thổ Nhĩ Kỳ đã hứng chịu 14 trận động đất khiến trên 1.000 người chết. Đó là lý do khiến nhiều người Thổ Nhĩ Kỳ thận trọng cảnh giác với chính sách năng lượng hạt nhân. Kế hoạch xây dựng một nhà máy điện hạt nhân ở Akkuyu, gần cảng biển Mersin, với sự giúp đỡ của Nga đã bị ngưng trệ vào năm 2000.

Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan và Tổng thống Nga Dmitry Medvedev vẫn tái khẳng định nhiệt tình của họ về dự án nhà máy điện hạt nhân ở Akkuyu, bất chấp vấn đề kiểu mẫu lò phản ứng được đề nghị sử dụng cho dự án đã không nhận được sự chấp thuận của các chính quyền châu Âu.

Nhà máy điện hạt nhân Metsamor ở Armenia

Nhà máy điện hạt nhân quan trọng nhất của Armenia - nơi cung cấp 40% năng lượng cho quốc gia miền Tây Nam Á này - hoạt động từ nhiều năm qua. Nằm cách xa thủ đô Yerevan với 1,1 triệu dân, lò phản ứng được xây dựng từ năm 1980 theo thiết kế của Liên Xô - cùng với thiết kế của Nhà máy điện hạt nhân Kozloduy của Bulgaria - thiếu một số yếu tố an toàn quan trọng vốn có trong các nhà máy điện hạt nhân hiện đại. EU mô tả Metsamor là "già cỗi và ít tin cậy nhất" trong số 66 lò phản ứng tương tự đang tồn tại trên thế giới.

Metsamor bị đóng cửa năm 1989 vì lý do an toàn sau một trận động đất, và được mở cửa trở lại vào giữa thập niên 90. Chính mức độ an toàn của Metsamor là nguyên nhân của cuộc tranh cãi gây bất hòa giữa châu Âu và Mỹ, một quốc gia tài trợ cho Armenia đồng thời lo ngại về khả năng tồn tại của nhà máy, cũng như Armenia.

Trong khi đó giới lãnh đạo Armenia lại khẳng định Nhà máy Metsamor hoàn toàn an toàn. Họ cũng nhấn mạnh rằng kế hoạch thay thế Metsamor bằng một nhà máy khác mới hơn, an toàn hơn, theo thiết kế của Nga sẽ không xảy ra trước năm 2017 vì vấn đề tài chính.

Nhà máy điện hạt nhân Indian Point ở Mỹ

Trong tháng 8/2010, Ủy ban Điều hòa hạt nhân của Mỹ (NRC) tính toán về mức độ an toàn của 104 nhà máy điện hạt nhân của nước này sau một trận động đất. Lò phản ứng số 3 của Nhà máy điện hạt nhân Indian Point ở hạt Westchester, New York, cách vùng lân cận Manhattan chỉ 40km. Trong khi những nhà máy khác - nổi tiếng nhất là Nhà máy năng lượng Diablo Canyon và Nhà máy điện hạt nhân San Onofore - được xây dựng để chống chọi với động đất, thì Nhà máy Indian Point lại không có ưu thế đó.

Theo tính toán, vỏ lò phản ứng số 3 của Nhà máy Indian Point rất dễ bị tổn hại nặng nề khi có sự cố động đất. Andrew Cuomo, Thống đốc bang New York nói, vào giữa tháng 3 vừa qua: "Tôi đã lo ngại đến Indian Point từ lâu. Tôi hiểu năng lượng và lợi ích. Nhưng tôi cũng hiểu thế nào là nguy cơ...".

Nhà máy điện hạt nhân Shika ở Nhật Bản

Năm 1999, cuộc kiểm tra hàng ngày phát hiện một sự cố có thể xảy ra tại một lò phản ứng của Nhà máy điện hạt nhân Shika - một thị trấn có khoảng 15.000 dân - gây nguy cơ sinh ra một phản ứng dây chuyền không kiểm soát được trong vòng 15 phút. Mặc dù không có chuyện gì xảy ra nhưng thực tế cho thấy Nhà máy Shika đã giữ kỷ lục về tai nạn  cho đến năm 2007, khi chính quyền Nhật Bản ra lệnh tạm thời đóng cửa nhà máy này.

Trước đó, năm 2006, một tòa án cũng đã ra lệnh đóng cửa nhà máy Shika do người dân địa phương kiện nhà máy không đủ sức chịu đựng trận động đất mạnh nhưng sau đó bị Cơ quan An toàn công nghiệp và hạt nhân của Nhật Bản bác bỏ. Sau thảm họa Nhà máy điện hạt nhân Fukushima, người ta lại tranh cãi về sự giám sát an toàn ở Nhà máy Shika