Kinh nghiệm của Hồng Kông vào việc chống tội phạm “rửa tiền” ở nước ta hiện nay

Bằng những thủ đoạn tinh vi, các chủ thể của tội phạm rửa tiền tìm cách tạo "lý lịch sạch sẽ" cho những đồng tiền kiếm được do hoạt động bất chính mà có. Theo ước tính của các chuyên gia Liên Hiệp Quốc và thống kê của Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF), hằng năm số tiền được bọn tội phạm tẩy rửa khoảng 400 - 500 tỉ USD bằng 2-5% GDP của thế giới, trong đó khoảng 60-70% là tiền mặt. Rửa tiền gây ra những ảnh hưởng tiêu cực cho nền kinh tế vĩ mô nói chung và lĩnh vực tài chính nói riêng. Nhất là rửa tiền song hành với tham nhũng, buôn lậu ma tuý đã và đang tác động tiêu cực đến sự tồn vong của chế độ, trở thành nỗi lo của hầu hết các quốc gia trên thế giới trong điều kiện toàn cầu hoá và hội nhập kinh tế.

Nhiều quốc gia, trong đó có Hồng Kông đã trở thành một trong những mô hình thành công trong cuộc chiến chống rửa tiền nhờ sự quyết tâm cao của chính phủ và hệ thống pháp luật hoàn chỉnh, phù hợp…

1. Hệ thống pháp luật hoàn thiện, quy trình thực thi chặt chẽ, minh bạch.

Chính phủ Hồng Kông đặc biệt quan tâm đến công cuộc đấu tranh chống tội phạm rửa tiền và tài chính. Trước hết, đã từng bước xây dựng và hoàn chỉnh các đạo luật cơ bản về tội rửa tiền và tài trợ khủng bố, gồm các đạo luật DTROP (The Drug Trafficking- Recovery of Proceeds Ordinance) & OSCO (The Organised & Serious Crimes Ordinance). Hệ thống pháp luật của Hồng Kông về chống rửa tiền hoàn chỉnh và gắn kết chặt chẽ với nhau từ điều tra, truy tố xét xử đến thi hành án. Trong đó, quy định rất rõ tội danh, hành vi, quy trình điều tra, bắt giữ và truy tố tội phạm rửa tiền. Đặc biệt, pháp luật còn quy định các điều khoản và quy trình về phong toả, tịch thu tài sản liên quan đến phạm tội rửa tiền và buôn lậu mà có nhằm đảm bảo công bằng xã hội và tiệt trừ tận gốc tội phạm.

Thông qua các quy định của pháp luật càng thấy rõ Hồng Kông đặt mục tiêu tịch thu tiền và tài sản do phạm tội mà có là vấn đề trọng tâm khi xử lý tội phạm rửa tiền. Song song với các biện pháp hành chính và hình sự, chỉ có xử lý thu hồi toàn bộ tài sản do phạm tội mà có mới triệt tiêu động cơ bất chính của đối tượng. Với tinh thần đó, khi xử lý tội phạm rửa tiền không cần phải chứng minh có tội phạm nguồn mà chỉ cần có những khoản tiền và tài sản không chứng minh được nguồn gốc của nó là hợp pháp thì đối tượng có tài sản và tiền đó là phạm tội rửa tiền. Điều này khiến cho việc tịch thu tiền và tài sản của tội phạm trở nên dễ dàng và hiệu quả.

Nguồn gốc của tiền "bẩn" rất đa dạng, phức tạp, tuy nhiên, các thủ đoạn tẩy rửa tiền "bẩn" càng đa dạng, tinh vi hơn nhằm "qua mặt" các cơ quan pháp luật. Vì vậy, việc điều tra, truy tố, xét xử, nhất là chứng minh phạm tội rửa tiền là một công việc rất khó khăn đối với các cơ quan chức năng. Pháp luật Hồng Kông không những định nghĩa rất rõ về tội phạm rửa tiền, mô tả cụ thể các hình thái rửa tiền, bản chất và "đường đi" của đồng tiền bất chính mà còn quy định phương pháp chứng minh để buộc tội đối tượng phạm tội. Tại Hồng Kông tồn tại hai tiêu chuẩn chứng minh đó là tiêu chuẩn hình sự và tiêu chuẩn dân sự. Tiêu chuẩn hình sự là tiêu chuẩn chứng cứ phải được thu thập đầy đủ có thể chứng minh đến 98% là cá nhân đó đã thực hiện tội phạm theo quy định của pháp luật Hồng Kông. Tiêu chuẩn dân sự là tiêu chuẩn trong đó chứng cứ được bên buộc tội thu thập chỉ cần đạt đến 51% là bên buộc tội đã thắng. Trách nhiệm chứng minh nguồn gốc hợp pháp của tài sản thuộc về bên bị buộc tội. Trong việc xử lý tội phạm rửa tiền, Hồng Kông đã áp dụng cả hai tiêu chuẩn, tiêu chuẩn hình sự và tiêu chuẩn dân sự được áp dụng nhiều hơn, bởi lẽ đối tượng của tội phạm rửa tiền là tiền và tài sản hay nói một cách khác là quyền sở hữu cá nhân nên áp dụng theo tiêu chuẩn dân sự thì hợp lý hơn cũng như đấu tranh chống loại tội phạm này sẽ hiệu quả hơn. Cùng với việc hoàn chỉnh hệ thống pháp luật, những vấn đề khoa học pháp lý liên quan đến tội rửa tiền cũng được các nhà làm luật Hồng Kông nghiên cứu chuẩn hóa cụ thể, tạo điều kiện thuận lợi cho các cơ quan thực thi pháp luật.

Vấn đề bảo quản, quản lý tài sản khi phong toả tài sản….

Pháp luật Hồng Kông đặt mục tiêu là tịch thu hết các tài sản có nguồn gốc do phạm tội mà có nên việc bảo quản, quản lý tài sản trong quá trình tố tụng cũng là vấn đề cần được quan tâm và có một cơ chế bảo quản, quản lý hiệu quả. Tại Hồng Kông, tài sản bị phong toả trong quá trình điều tra vụ án được giao cho những chuyên gia trong các lĩnh vực liên quan đến tài sản quản lý, điều hành và xử lý. Các chuyên gia khi tham gia quản lý tài sản bị phong toả sẽ được trả phí quản lý và nguồn tiền để trả được lấy từ tài sản bị phong toả của người bị buộc tội. Với cách làm này, Hồng Kông đã tránh được việc huỷ hoại tài sản, các thiệt hại cho các bên liên quan đến tài sản và tránh được tình trạng phải bồi thường về những thiệt hại vật chất đối với người bị buộc tội nếu họ được toà án tuyên trắng án. Ngoài ra, ngân sách nhà nước không phải trả chi phí liên quan đến hoạt động tố tụng này cũng như đảm bảo quá trình đấu tranh chống tội phạm rửa tiền của cơ quan thực thi pháp luật.

Bảng 1: Kết quả chống rửa tiền của Hồng Kông (từ năm 2005 đến 31-5-2009)

Vấn đề chống tài trợ cho khủng bố

Sau ngày 11 – 9 - 2001 diễn ra tấn công khủng bố tại Hoa Kỳ, năm 2002, Hồng Kông đã ban hành luật quản lý chặt chẽ các hoạt động tài chính nhằm ngăn chặn và phát hiện các hành vi cung cấp tài chính cho hoạt động khủng bố.

Điều tra tài trợ khủng bố là vấn đề rất khó khăn và có nhiều đặc điểm khác biệt với điều tra tội phạm rửa tiền. Trước hết, vì nguồn tiền dùng để tài trợ khủng bố đến từ nhiều nguồn khác nhau như từ tổ chức tôn giáo, một số nhà nước, tiền hợp pháp của cá nhân, từ hành vi phạm tội và từ các tổ chức khủng bố. Mặt khác, việc tài trợ cho khủng bố thường được thông qua các ngân hàng hoặc các định chế tài chính, qua kênh tiền mặt, đại lý chuyển tiền và việc quyên tiền cho từ thiện. Số lượng tiền được sử dụng để tài trợ cho khủng bố có thể là rất lớn nhưng có khi chỉ là một số lượng rất nhỏ và đa số tiền tài trợ cho khủng bố đều có nguồn gốc hợp pháp. Vì vậy, đối với loại tội phạm này không có những cảnh báo rõ ràng như tội phạm rửa tiền. Việc phát hiện dấu hiệu của tội phạm thường do thông tin tình báo mang lại. Do đó, sự hợp tác giữa nhiều bên, giữa các quốc gia là vấn đề quan trọng khi điều tra xử lý tội phạm này.

Vấn đề tội phạm công nghệ thông tin

Việc lợi dụng khoa học công nghệ để hoạt động bất chính trong đó có rửa tiền ngày càng trở nên phổ biến. Khái niệm tội phạm công nghệ thông tin của Hồng Kông rất rộng, nó bao gồm tất cả các tội phạm có liên quan đến máy tính như sử dụng Internet để giao dịch bất chính, lừa đảo qua mạng, phát tán virut… Trong tội phạm công nghệ thông tin, vấn đề chứng cứ máy tính (chứng cứ số) là vấn đề còn rất mới mẻ. Tuy nhiên, tại Hồng Kông, pháp luật đã chấp nhận chứng cứ số khi xử các vụ án liên quan đến công nghệ thông tin. Chứng cứ số chỉ được toà án chấp nhận nếu chứng cứ đó là nguyên bản thu giữ, xử lý về mặt kỹ thuật máy tính phải được điều tra viên (kỹ thuật viên) ghi chép chính xác và đầy đủ các thao tác đã thực hiện để có được chính xác và đầy đủ các thao tác đã thực hiện có được chứng cứ trình trước toà án. Xử lý tội phạm công nghệ thông tin ở Hồng Kông hiện nay cũng còn có những khó khăn do đối tượng phạm tội không phải là người Hồng Kông, thực hiện tội phạm từ quốc gia khác nhau nhưng nạn nhân và tài khoản lại được mở tại Hồng Kông nên Hồng Kông chỉ xử lý được tội phạm rửa tiền là cá nhân đã mở tài khoản.

2. Quản lý nhà nước về lĩnh vực chống rửa tiền đồng bộ và triệt để.

Pháp luật Hồng Kông quy định cụ thể các ngân hàng, công ty chứng khoán, bảo hiểm, tài chính… phải thiết lập các nguyên tắc và hệ thống giám sát để kiểm tra việc rửa tiền. Các hệ thống này thường xuyên phân tích, cảnh báo những khách hàng và những giao dịch đáng ngờ. Tại các ngân hàng và tổ chức giao dịch tài chính đều có bộ phận chống rửa tiền và tài trợ khủng bố. Bộ phận này hoạt động hiệu quả nhờ có các phần mềm hỗ trợ, phát hiện các giao dịch đáng ngờ như phần mềm Norkom thường xuyên cập nhật và xử lý thông tin các giao dịch của khách hàng. Theo quy định, các ngân hàng phải giám sát, kiểm tra các giao dịch nhằm phát hiện các giao dịch rửa tiền qua 4 lĩnh vực: kiểm soát tài chính, kiểm soát khách hàng, kiểm soát giao dịch và kiểm soát đối tượng liên quan đến giao dịch. Trong đó, kiểm soát khách hàng là vấn đề kiểm soát và cập nhật liên tục các thông tin về khách hàng khi mở tài khoản. Ví dụ, nếu khách hàng thuộc đối tượng các quan chức cao cấp của các Chính phủ (PEP), khi họ mở tài khoản tại ngân hàng sẽ được tự động xử lý thông tin theo một kênh riêng.

Nguyên tắc hoạt động của hệ thống phần mềm Norkom kiểm soát các giao dịch đáng ngờ tại các ngân hàng Hồng Kông được tóm tắt như sau:

Bước 1: Nhận dạng một giao dịch tài chính đáng ngờ

Bước 2: Đặt câu hỏi và ghi nhận các thông tin do khách hàng khai báo

Bước 3: Phân tích các thông tin về giao dịch và khách hàng đáng ngờ

Bước 4: Ra quyết định về một giao dịch đáng ngờ và chuyển báo cáo cho cơ quan chức năng để tiến hành điều tra.

Cùng với việc thành lập và kiện toàn các lực lượng pháp luật, Hồng Kông còn ban hành các quy chế phối hợp chặt chẽ giữa các ngành chức năng của chính phủ, các tổ chức tư nhân và quốc tế để đấu tranh chống tội phạm rửa tiền có hiệu quả. Vấn đề này tuy không mới ở Việt Nam nhưng tại Hồng Kông mục đích đó được thể hiện rất rõ nét và được các cơ quan thực thi pháp luật thực thi một cách triệt để. Ngoài ra, Chính phủ Hồng Kông coi trọng công tác tuyên truyền giáo dục cộng đồng và thường xuyên tổ chức các cuộc hội thảo về tội phạm rửa tiền và tài trợ khủng bố. Áp phích và tờ rơi mang những thông báo này được sản xuất, phân phối cho công chúng.

Năm 1989, Chính phủ Hồng Kông đã thành lập lực lượng chuyên trách chống tội phạm tài chính với sự phối hợp giữa hai cơ quan Cảnh sát và Hải quan gọi là lực lượng hỗ hợp tình báo tài chính (Joint Financial Intelligenec Unit - JFIU). Nhiệm vụ chủ yếu của JFIU là phân tích, đánh giá các giao dịch tài chính đáng ngờ. Đặc biệt, JFIU thiết lập hệ thống lưu trữ và theo dõi có hiệu quả các giao dịch tài chính và hàng hóa nhạy cảm ra vào biên giới quốc gia. Đồng thời, có quy chế phối hợp chặt chẽ với cơ quan tư pháp để nhận sự hỗ trợ về pháp lý và chuyển giao các thông tin cho các cơ quan để tiến hành các hoạt động điều tra và truy tố theo thẩm quyền, chức năng. Kết quả năm 2005, JFIU tiếp nhận và xử lý 13.505 thông tin, năm 2006: 14.557; năm 2007: 15.457; năm 2008: 14.838; năm 2009: 8.130 về các giao dịch đáng ngờ.

Trong điều kiện hội nhập kinh tế, tội phạm rửa tiền đã và đang vươn những chiếc "vòi bạch tuộc" của chúng ra ngoài biên giới các quốc gia. Vì vậy, Hồng Kông đã tham gia hầu hết các hiệp định hợp tác chống buôn bán ma tuý, rửa tiền và khủng bố quốc tế. Trong đó, đã tự nguyện thực hiện 49 khuyến nghị của Liên Hiệp Quốc về kiểm soát các giao dịch tài chính đáng ngờ và các hành vi cần ngăn chặn liên quan đến rửa tiền và tài trợ khủng bố. Ngoài ra, Hồng Kông đã ký 14 hiệp định hỗ trợ tư pháp và 13 thoả thuận dẫn độ tội phạm nhằm trợ giúp pháp lý trong đấu tranh chống tội phạm quốc tế và chống tội phạm xuyên quốc gia.

3. Kết hợp chặt chẽ chống tham nhũng và chống rửa tiền.

Chính phủ Hồng Kông xác định rửa tiền và tham nhũng ở Hồng Kông trở nên phổ biến. Năm 1974, Ủy ban độc lập chống tham nhũng được thành lập, gọi là ICAC (Independent Commission Against Corruption), đứng đầu là một Phó Toàn quyền Hồng Kông. Cơ quan này đảm bảo thực quyền và năng lực để thực thi nhiệm vụ, trong đó, có quyền trực tiếp điều tra hoạt động rửa tiền liên quan đến các vụ án tham nhũng.

Hồng Kông chống tham nhũng không chỉ trong lĩnh vực công mà cả lĩnh vực tư nhân. Chống tham nhũng trong lĩnh vực tư nhân là việc triệt tiêu các hành vi lợi dụng chức vụ và quyền hạn để hưởng lợi không chính đáng trong các công ty tư nhân. Hành vi tham nhũng trong lĩnh vực tư nhân cũng gây ra những tác hại to lớn cho xã hội như vấn đề tham nhũng trong các công ty xây dựng tư nhân đã tạo ra những toà nhà, công trình kém chất lượng ảnh hưởng đến môi trường sống, sự an toàn của công dân và xã hội. Ngày nay, vấn đề tham nhũng tại Hồng Kông chủ yếu tồn tại và phát triển trong lĩnh vực tư nhân. Đấu tranh chống tham nhũng tại Hồng Kông có sự tham gia nhiệt tình của các công dân, điều này có được do Uỷ ban Độc lập chống tham nhũng có hẳn một bộ phận quan hệ với công chúng. Đến nay, ICAC cso 1.286 nhân viên và ngân sách hàng năm chi cho cơ quan này khoảng 88 triệu USD. Trong thời hạn ba năm, sau ngày thành lập, ICAC đã truy tố 247 quan ba chức chính phủ, bao gồm cảnh sát và các công chức khác.

Những yếu tố thành công về mặt chống tham nhũng của Hồng Kông:

Thứ nhất, có quyết tâm chính trị cao và có được hậu thuẫn của các cấp cao nhất trong chính quyền và hệ thống chính trị.

Thứ hai, Ủy ban Chống tham nhũng là cơ quan độc lập có quyền lực và không bị ảnh hưởng bất kỳ can thiệp nào để thực thi công vụ. Không chỉ có các quyền để điều tra hành vi phạm tội tham nhũng, rửa tiền trong các cơ quan chính phủ và khối doanh nghiệp tư nhân, họ có thể điều tra tất cả các tội phạm tham nhũng khác.

Thứ ba, hoạt động chống tham nhũng được hỗ trợ bởi một hệ thống luật pháp hoàn chỉnh và tương thích. Luật Phòng chống tham nhũng không chỉ định nghĩa tham nhũng là gì, mô tả các hình thái tham nhũng khác nhau, mà còn quy định rõ quyền hạn của từng vị trí chức danh của cơ quan chống tham nhũng.

Thứ tư, sự hỗ trợ mạnh mẽ về chính trị đã được chuyển dịch sang hỗ trợ về tài chính. Hàng năm, Chính phủ Hồng Kông chi cho chống tham nhũng 0,3% ngân sách. ICAC được ưu tiên trang cấp kinh phí, phương tiện đảm bảo để hoạt động đặc thù.

Thứ năm, ICAC được tổ chức chặt chẽ thường xuyên suốt từ trung ương xuống cơ sở, cán bộ được lựa chọn có đạo đức phẩm chất tốt và trung thành với lợi ích đất nước. Lực lượng của ICAC bao gồm những chuyên gia ưu tú trong các lĩnh vực, nhất là tài chính, ngân hàng, công nghệ thông tin, kiểm toán, điều tra, bảo vệ nhân chứng…..

Liên Hiệp Quốc nghiên cứu về tham nhũng đã xếp Hồng Kông là một mô hình thành công trong cuộc chiến chống tham nhũng.

4. Một số kiến nghị

Pháp luật nước ta đã có một số văn bản quy định về rửa tiền, tuy nhiên chỉ mới ở dạng sơ khởi và chưa đồng bộ, nhất là còn thiếu tính hệ thống và chậm chuẩn hóa quy trình thực hiện nhằm phù hợp với thực tế và đáp ứng yêu cầu, chuẩn mực quốc tế. Vì vậy, từ nghiên cứu kinh nghiệm của một số nước và tình hình thực tế về chống tội phạm rửa tiền vừa qua cần gấp rút hoàn thiện hệ thống pháp luật và các công cụ chống rửa tiền và tham nhũng ở nước ta với một số nội dung cụ thể như sau:

Trước hết, cần phải xây dựng Luật Chống rửa tiền thay thế Nghị định số 74/2005/NĐ-CP. Trước mắt, đối với Bộ Luật hình sự, đề nghị sửa đổi Điều 251 cần bổ sung thêm:

+ Một điều quy định các hành vi giao dịch tài chính, bất động sản, tiền tệ, chuyển ngân… như thế nào là bất hợp pháp.

+ Một điều quy định các hành vi giao dịch tài chính, bất động sản, tiền tệ, chuyển ngân…ở mức nào (trị giá giao dịch) phải kê khai, trong đó quy định trách nhiệm kê khai của đối tượng giao dịch và trách nhiệm kiểm tra của các cơ quan quản lý, dịch vụ liên quan đến các giao dịch của đối tượng.

Đối với Bộ luật Tố tụng hình sự, cần sửa đổi quy định về kê biên tài sản theo hướng mở rộng đối tượng bị kê biên như tài sản của bị can, bị cáo trong các công ty. Đề nghị Toà án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát, Bộ Công an và Bộ Tư pháp cần có hướng dẫn mới thay thế hướng dẫn cũ về vấn đề liên quan đến kê biên tài sản, bảo quản vật chứng, bảo quản và quản lý tài sản như khi tài sản bị kê biên để tránh tình trạng tài sản bị hư hỏng, giảm giá trị và tránh tình trạng nhà nước phải tốn kém để bồi thường khi bị can, bị cáo không có tội cũng như tránh được tình trạng thi hành phần dân sự trong bản án hình sự không hiệu quả như hiện nay. Về vấn đề chứng cứ, cũng cần thiết phải xem xét và có những quy định riêng, cụ thể về chứng cứ số liên quan đến tội phạm công nghệ cao. Ngoài ra, cần sửa đổi bổ sung hoàn chỉnh quy trình tố tụng tội phạm rửa tiền từ điều tra, phong toả tài sản, xét xử vụ án, thu hồi tài sản cho đến các hình phạt bao gồm hình phạt kinh tế, phạt tiền…, theo dõi thi hành án v.v…

Hai là, tăng cường quản lý nhà nước, xây dựng và củng cố hệ thống các cơ quan chức năng, đảm bảo đấu tranh có hiệu quả đối với tội phạm rửa tiền. Trong đó cần thành lập uỷ ban hoặc cơ quan chống tham nhũng độc lập với cơ cấu tổ chức, nguồn nhân lực, chức năng, quyền hạn đủ mạnh và thực quyền như Uỷ ban Độc lập chống tham nhũng của Hồng Kông (tổ chức bộ máy từ trung ương đến các cấp địa phương, có lực lượng riêng, cơ sở đặc tính, trại giam riêng, phương tiện kỹ thuật tiên tiến, chế độ đãi ngộ, ưu đãi cao…) nhằm đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ được giao.

- Xây dựng và ban hành các quy chế phối kết hợp đấu tranh chống tội phạm rửa tiền giữa các cơ quan chức năng công an, kiểm sát, toà án, hải quan, ngân hàng, các tổ chức tài chính, các tổ chức thương mại và chứng khoán…

- Thành lập lực lượng phối hợp chống rửa tiền với hai lực lượng trụ cột là công an và hải quan để thu thập, phân tích, theo dõi và điều tra các giao dịch đáng ngờ trong các hoạt động kinh tế, dịch vụ, xuất nhập khẩu…như đơn vị hỗn hợp (JFIU) của Cảnh sát và Hải quan Hồng Kông.

- Hạn chế tiến đến chấm dứt hoạt động "kinh tế tiền mặt", quy định toàn bộ các giao dịch phải qua hệ thống ngân hàng…

- Quản lý nhà nước đối với sở hữu tư nhân như vấn đề xác lập quyền sở hữu, sự dịch chuyển tài sản cần có cơ chế hữu hiệu hơn so với cơ chế hiện nay. Bởi lẽ, mặc dù đã có chế tài nhưng các chế tài đó chưa đủ mạnh và nhà nước còn đặt vấn đề thu phí và lệ phí trong lĩnh vực này quá cao, không khuyến khích người dân thực hiện đúng quy định của pháp luật. Ngoài ra, khi xảy ra tranh chấp liên quan đến tài sản, mặc dù hiện nay Toà án nhân dân tối cao tuy đã có hướng cụ thể khi tranh chấp liên quan đến bất động sản chỉ có mua bán trao tay nhưng các tài sản khác thì lại không đặt ra.

- Quản lý nhà nước về thu nhập cá nhân là vấn đề còn rất yếu và kém, cần có cơ chế quản lý thu nhập cá nhân tốt thì việc chống rửa tiền mới thể thực hiện được và thực hiện mới có hiệu quả.

- Đẩy mạnh công tác tuyên truyền giáo dục, thiết lập trung tâm thông tin phòng chống tội phạm rửa tiền của quốc gia và các địa phương nhằm phổ cập rộng rãi về tội phạm rửa tiền và phát động phong trào tố giác tham nhũng, buôn lậu gian lận thương mại trong cả nước…

- Trong các trường đào tạo luật, tài chính, công an, hải quan, tư pháp, toà án… cần thành lập khoa chống rửa tiền đào tạo lực lượng chuyên nghiệp chống rửa tiền để cung cấp cho các cơ quan chức năng…

- Xây dựng các cảnh báo về dấu hiệu rửa tiền đối với các giao dịch được thực hiện qua hệ thống ngân hàng và tài chính như các dấu hiệu về khách hàng, về giao dịch, về tài khoản và về các đối tượng khác không phải là khách hàng….

Ba là, Chính phủ cần mở rộng hơn nữa hợp tác quốc tế về tư pháp; tăng cường ký kết các hiệp định hỗ trợ tư pháp chống rửa tiền, buôn lậu, tham nhũng, gian lận tài chính, thương mại và tội phạm khủng bố trong điều kiện hội nhập và toàn cầu hoá như hiện nay… nhằm đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ đấu tranh chống các loại tội phạm xuyên quốc gia.

- Tăng cường hợp tác quốc tế, tổ chức nghiên cứu học tập kinh nghiệm xây dựng hệ thống luật pháp, quy trình xét xử và nâng cao các kỹ năng nghiệp vụ chuyên ngành về dẫn độ tội phạm, phong toả, tịch thu tài sản ở ngoài biên giới quốc gia do phạm tội mà có; chống buôn lậu; rửa tiền… của các ngành chức năng như tư pháp, toà án, công an, hải quan…

Bốn là, tăng cường thẩm quyền điều tra và năng lực nghiệp vụ chống rửa tiền đối với cơ quan hải quan. Thực tế cho thấy, tội phạm rửa tiền qua biên giới và lợi dụng xuất nhập khẩu (XNK) để rửa tiền ngày một tăng lên đòi hỏi cơ quan hải quan phải được nâng cao năng lực nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Trong điều kiện Việt Nam đã gia nhập WTO, hàng hoá XNK ngày một gia tăng kéo theo sự gia tăng của các loại tội phạm liên quan đến XNK và rửa tiền. Mặt khác, theo mô hình quản lý hải quan tiên tiến, tại các cửa khẩu sẽ rút các cơ quan chức năng, việc quản lý XNK, xuất nhập cảnh tập trung vào lực lượng hải quan là chủ yếu. Do vậy, cùng với hiện đại hoá lực lượng hải quan trên các lĩnh vực, đề nghị cần tăng cường bổ sung thêm thẩm quyền điều tra, khởi tố cho cơ quan hải quan để đảm bảo năng lực và điều kiện hoàn thành nhiệm vụ được giao trong đó có công tác đấu tranh chống tội phạm rửa tiền.