Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ tư, 15/03/2006 23:30 (GMT+7)

Khủng long bạo chúa: Động vật tinh nhạy

Khủng long bạo chúa được phát hiện và đặt tên cách đây 100 năm.

Từ đó loài khủng long càng hấp dẫn giới khoa học hơn nữa vì các kích thước ngoài tiêu chuẩn - nó có thể cao tới 12m và nặng 7 tấn - và bộ xương có đặc điểm chi trên teo nhỏ và bộ răng cực lớn.

Với hai đặc trưng trên, một số nhà nghiên cứu cho rằng con vật trước hết là loài động vật ăn xác thối giông như chim kền kền hiện nay.

Tái lập khủng long từ hóa thạch

Giả thuyết càng được củng cố thêm qua xét nghiệm chụp cắt lớp vi tính hóa thạch của một cá thể T.rex mang tên Sue có các hành khứu giác cực lớn giúp cho con vật ngửi được mùi xác chết ở khu vực xung quanh.

Nhóm nghiên cứu của Francois Therrien, Viện bảo tàng cổ sinh vật học hoàng gia Tyrell ở Drumheler, Alberta, Canada đã tìm thấy một khoang ở phía trước sọ thằn lằn bạo chúa giống như ở các họ hàng xa của nó ngày nay là chim và cá sấu, dạng khoang có tính giới hạn sự phát triển của hành khứu giác "có lẽ chỉ to bằng cỡ quả mận".

Thằn lằn bạo chúa có mũi rất nhạy cảm. Kích thước tương đối của hành khứu giác so với hai bán cầu não vẫn còn to hơn so với 7 loài khủng long khác, trong đó có một số loài đã tiến hóa tương đương.

Lawrence Witmerr và Ryan Ridgely, Khoa Y học về xương trường Đại học Ohio ở Athens, Mỹ, cũng sử dụng phương pháp chụp cắt lớp vi tính để nghiên cứu tai trong. Chiều dài tương đối của ống hình thìa ốc tai so với sọ cho thấy loài khủng long T.rex có thính giác cao hơn các loài khủng long ăn thịt khác.

Tầm nhìn hai mắt rộng

Cấu trúc của phần tai trong có thể đưa ra các chỉ tiêu về tư thế và cảm giác cân bằng của con vật đã biến mất.

Chiều dài của các ống bán tròn, giúp cho não biết được định hướng thân thể và cách chuyển động ở thằn lằn bạo chúa có độ phát triển đáng kinh ngạc. Theo Witmerr: Các ống dài trong ốc tai giúp cho khủng long giữ tư thế đầu và hai mắt để định vị chính xác vào con mồi.

Ở các loài động vật hiện tại, sự định hướng của ống bên so với sọ được gắn với tư thế đầu khi ngẩng cao. Thằn lằn bạo chúa giữ tư thế đầu cúi xuống từ 5 -10 độ. Với các loài động vật có mõm dài, hơi cúi đầu giúp cho chúng nhìn rõ hơn con vật đang đối mặt.

Một nhà nghiên cứu Mỹ ở trường Đại họcOregon, Kent Stevens, cũng đi tới kết luận tương tự về tầm nhìn của thằn lằn bạo chúa và xếp nó vào hàng đầu bảng.

Ông đã đánh giá thị giác của thằn lằn bạo chúa và 6 loài khủng long ăn mồi khác bằng thí nghiệm phục chế điêu khắc đầu con vật. Bằng cách đặt một tấm kính trước tượng mặt đầu con vật và hướng tia lade tới đồng tử mắt khủng long, ông đã vẽ được thị trường của con vật.

Thằn lằn bạo chúa có tầm nhìn hai mắt rất rộng.

Khi nó cúi xuống 10 độ, sẽ tối ưu hóa thị trường với sự cảm nhận hình nổi bên ngoài giống như cách nhìn bên ngoài của loài chim. Theo Kent Stevens, với tri giác nhạy bén về độ nổi, âm thanh và mùi vị, thằn lằn bạo chúa xứng đáng là điển hình của động vật ăn mồi siêu hạng.

Theo James Hopson, trường Đại học Chicago, dù cho giả thuyết thằn lằn bạo chúa là loại ăn xác chết vẫn còn được nhiều người tán thành, vẫn có thể cho rằng thằn lằn bạo chúa cũng ăn cả mồi sống.

Nguồn: Le Figaro; vnn.vn9/3/2006

Xem Thêm

Phát huy vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trí thức trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc
Ngày 25/6/2025, tại Tp. Huế, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) chủ trì, phối hợp với Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật thành phố Huế (Liên hiệp Hội TP. Huế) tổ chức Hội thảo “Phát huy vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trí thức để góp phần tích cực cho sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc theo tinh thần Nghị quyết số 45-NQ/TW ngày 24/11/2023”.
An Giang: 8 giải pháp thực hiện đột phá phát triển khoa học công nghệ
Đến nay, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội tỉnh) đã tập hợp được 40 hội, tổ chức thành viên với 9.554 hội viên cá nhân, trong đó có hơn 3.451 hội viên trí thức. An Giang xác định và đề ra mục tiêu về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số (KHCN, ĐMST, CĐS) đến năm 2030.
Thanh Hoá: Hội thảo KH về giải quyết tình trạng thiếu lao động ở nông thôn, lao động trực tiếp tham gia SX nông nghiệp
Sáng ngày 27/5/2025, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội) phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ, Viện Nông nghiêp tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp giải quyết tình trạng thiếu lao động sản xuất ở khu vực nông thôn, lao động có kỹ thuật, tay nghề cao trực tiếp tham gia sản xuất nông nghiệp, nhất là nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ”.
Bình Thuận: Đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất
Sáng ngày 27/5, tại thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp đột phá trong ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ vào thực tiễn quản lý và sản xuất trên địa bàn tỉnh Bình Thuận”.

Tin mới

Hành trình phát triển văn hóa, ngôn ngữ, giáo dục bền vững của Viện CLEF
Ngày 9/7, Viện Nghiên cứu Phát triển Văn hóa, Ngôn ngữ và Giáo dục (Viện CLEF) đã tổ chức lễ kỷ niệm 5 năm thành lập. Đây là dịp để nhìn lại hành trình hình thành và phát triển của Viện, là lời tri ân sâu sắc gửi tới các đối tác, chuyên gia và cộng đồng học thuật đã luôn đồng hành, hỗ trợ và tiếp sức cho những bước tiến của Viện trong suốt thời gian qua.
Tìm giải pháp thực hiện hiệu quả các dự án viện trợ không hoàn lại
Thủ tục hành chính thực hiện và quản lý các dự án viện trợ không hoàn lại hiện nay còn phức tạp; quy trình xét duyệt, giải ngân còn chậm, ảnh hưởng đến tiến độ và sự hài lòng của đối tác; năng lực quản lý hạn chế; một số đơn vị thành viên thiếu chuyên môn về giám sát tài chính, báo cáo theo chuẩn quốc tế; biến động kinh tế, chính trị toàn cầu khiến nguồn viện trợ không ổn định....
Chủ tịch Phan Xuân Dũng tiếp xúc cử tri tỉnh Khánh Hòa sau kì họp thứ 9, Quốc hội khóa XV
Ngày 9-10/7, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Khánh Hòa gồm ông Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam, bà Đàng Thị Mỹ Hương, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh và ông Nguyễn Văn Thuận đã có các buổi tiếp xúc cử tri tại xã Bác Ái Tây và xã Phước Hà sau kì họp thứ 9, Quốc hội khóa XV.