Khẩn trương tập hợp các chuyên gia, chuẩn bị
PV: Ông từng giữ cương vị là Tổng cục trưởng Tổng cục Biển và hải đảo đầu tiên của Việt Nam và bây giờ là Chủ tịch Hội Khoa học kỹ thuật biển, ông có đề xuất gì cho cuộc chiến pháp lý lâu dài mà Việt Nam đang xúc tiến triển khai?
PGS.TSKH Nguyễn Văn Cư: Khi Trung Quốc đặt giàn khoan Hải Dương 981 đã thể hiện ý đồ độc chiếm biển Đông, hiện thực hóa “đường lưỡi bò”, lúc thì 11 đoạn, lúc thì 10 đoạn, lúc thì 9 đoạn mà không có một cơ sở khoa học, thực tiễn và lịch sử nào. Hành động của Trung Quốc bất chấp luật pháp quốc tế muốn thâu tóm toàn bộ biển Đông là điều không thể chấp nhận được ở một nước vốn được coi là nước lớn. Tất cả những người có lương tri trên thế giới đều phản đối hành động này, nó đe dọa trực tiếp tới chủ quyền, quyền tài phán trên biển của nước ta và là mối đe dọa với cả các nước xung quanh biển Đông.
Trước tình hình đó, công dân Việt Nam phải rất cảnh giác, vì vừa qua, có nhiều kẻ lợi dụng để phá hoại, gây rối tại các khu công nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Chúng ta ghi nhận tấm lòng của người dân nhưng phải rất bình tĩnh để không ảnh hưởng đến an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội. Tinh thần yêu nước quả cảm, chúng ta dồn tất cả tâm trí và tình cảm để giữ chủ quyền biển đảo nhưng lúc này càng phải yêu nước một cách tỉnh táo.
Trung Quốc mang tư tưởng một nước lớn, nhưng dân tộc Việt Nam từ quá khứ lịch sử đến hiện tại và tương lai chưa bao giờ khuất phục, toàn dân tộc sẽ đoàn kết, chung lưng góp sức bảo vệ chủ quyền biển Đông.
Tôi cho rằng, sẽ phải tăng cường mạnh mẽ đấu tranh hòa bình, làm sao để chúng ta vẫn ổn định, phát triển nhưng vẫn phải tính đến đấu tranh ngoại giao và pháp lý, trong đó phải đặc biệt chú trọng phương thức đấu tranh bằng pháp lý. Tại sao Philippines làm được mà chúng ta không làm được? Phải chuẩn bị tất cả các điều kiện pháp lý thật bài bản, chín muồi để kiện Trung Quốc ra tòa án quốc tế dù dân tộc Việt Nam từ ngàn đời nay vẫn yêu chuộng hòa bình và hữu hảo.
PV: Ông vừa nói đến một phương án đấu tranh pháp lý bài bản và chín muồi, tuy nhiên để chắc thắng trước một đối thủ đầy mưu mô khó lường thì chúng ta sẽ phải làm gì?
PGS.TSKH Nguyễn Văn Cư: Chúng ta có truyền thống yêu nước từ ngàn năm, đó là một lợi thế, một thế mạnh và là tài sản quý giá. Chúng ta còn tự hào về truyền thống “giặc đến nhà đàn bà cũng đánh”. Việt Nam đã triển khai rất nhiều biện pháp để đấu tranh ngoại giao, hòa bình với Trung Quốc, đặc biệt Chính phủ đã có nhiều giải pháp mềm dẻo và cứng rắn, yêu cầu Trung Quốc phải từ bỏ dã tâm. Nhưng đúng là với một đối tượng ngang ngược như vậy, chúng ta phải tiếp tục củng cố các cơ sở pháp lý lịch sử để sẵn sàng kiện Trung Quốc. Ngay cả việc xác định thềm lục địa, cũng phải chuẩn bị cả tập hồ sơ thật khoa học, chính xác, dầy dặn.
Tôi cho rằng, phải sớm thành lập một nhóm chuyên gia gồm các nhà khoa học, nhà lịch sử, nhà luật học là những người rất am hiểu lịch sử, luật pháp để hệ thống, sưu tầm lại đầy đủ những chứng cứ lịch sử từ thời phong kiến cho đến bây giờ, chứng cứ càng xác đáng bao nhiêu sẽ buộc Trung Quốc phải thừa nhận sự vô đạo, vô lối, vô lý, bất chấp dư luận quốc tế của mình. Nhưng cũng phải xác định, Trung Quốc rất xảo quyệt, họ không dễ gì buông tha.
Mặt khác, chúng ta càng chuẩn bị kỹ càng bao nhiêu thì sẽ thuyết phục được thế giới bấy nhiêu. Thời Nguyễn, ngư dân của huyện đảo Lý Sơn hằng năm ra canh giữ Hoàng Sa, họ còn giao nộp ngư sản cho triều đình, điều này đã được lưu giữ trong các chứng cứ lịch sử. Dưới thời đô hộ của Pháp, Pháp cũng công nhận Hoàng Sa và Trường Sa là của Việt Nam . Bên cạnh đó, còn rất nhiều tư liệu nước ngoài. Tôi biết ở Bảo tàng lưu trữ các dữ liệu lịch sử ở Pari (Pháp) cũng có nhiều tư liệu liên quan đến việc xác định chủ quyền biển đảo của Việt Nam , chúng ta phải khẩn trương đến đó để sưu tầm. Vừa rồi, phía Bỉ có trao lại cho chúng ta bản đồ Atlat, đây thực sự là tài liệu quý giá.
Bên cạnh đó, chúng ta phải tiếp tục kêu gọi tất cả các lực lượng yêu chuộng hòa bình trên thế giới ủng hộ Việt Nam, nhưng phải xác định, giải quyết bài toán trên biển sẽ rất khác bài toán trên đất liền. Phải biết tận dụng sức mạnh quần chúng nhân dân, dư luận quốc tế, Trung Quốc chắc chắn sẽ bị cô lập.
PV: Vậy theo ông, cơ quan tổ chức nào sẽ đứng ra thành lập nhóm chuyên gia cao cấp này?
PGS.TSKH Nguyễn Văn Cư: Theo tôi, hợp lý nhất là Văn phòng Chính phủ.
PV: Chúng ta đang có cả đạo lý và pháp lý, nhưng nhiều học giả lo ngại, Trung Quốc với tư tưởng bành trướng, họ sẽ không chịu ra tòa, sẽ bất chấp tất cả và chúng ta sẽ đơn phương khởi kiện. Vậy theo ông, Trung Quốc sẽ phải gánh chịu hậu quả gì từ sự kiện đáng tiếc này?
PGS.TSKH Nguyễn Văn Cư: Họ mang tư tưởng nước lớn nhưng không phải là họ không có điểm yếu. Họ rất sợ bị cô lập. Thực tế là họ đang bị cô lập, bị dư luận thế giới chỉ trích, lên án. Trong một thế giới mở, hợp tác toàn cầu mà bị cô lập thì thật là đáng sợ. Chúng ta hiểu vì sao, Trung Quốc chỉ muốn đàm phán song phương, mà rất ngại đàm phán đa phương. Khi chúng ta kiện Trung Quốc ra tòa án quốc tế, với sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế, chúng ta có niềm tin tất thắng. Nếu không lên tiếng, không cứng rắn và kiên quyết, chắc chắn Trung Quốc sẽ lấn tới.
PV: Hội Khoa học kỹ thuật biển Việt Nam đã có động thái gì trước sự kiện giàn khoan Hải Dương 981 thưa ông?
PGS.TSKH Nguyễn Văn Cư: Mỗi tiếng nói của các giai tầng, các tổ chức đoàn thể, hiệp hội lúc này đều tăng thêm sức mạnh trong đấu tranh ngoại giao nhân dân. Chúng tôi đại diện cho các nhà khoa học chuyên nghiên cứu về biển đảo đã gửi thông điệp: Chúng tôi cực lực phản đối phía Trung Quốc đã vi phạm luật pháp quốc tế, vi phạm các nguyên tắc và thỏa thuận giải quyết vấn đề trên biển; đồng thời làm xấu đi quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa hai nước và các tổ chức nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ về biển giữa các nước trong khu vực biển Đông. Chúng tôi còn đề nghị Nhà nước Việt Nam cương quyết hơn nữa, kêu gọi mạnh mẽ hơn nữa các nước Đông Nam Á và trong khu vực, các tổ chức quốc tế cùng đồng tâm hiệp lực để buộc Trung Quốc phải di dời giàn khoan ra khỏi vùng biển Việt Nam, vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa thiêng liêng của Tổ quốc…
PV: Xin trân trọng cảm ơn ông!








