Hội nghị quốc tế Đông Tây: Sự kiện khoa học lớn nhất của Việt Nam trong năm 2006
Không chỉ thu hút số lượng lớn các đại biểu từ nhiều nước trên thế giới đến tham dự, Hội nghị là nơi để các nhà khoa học gặp gỡ, trao đổi về rất nhiều chủ đề như tương lai của Việt Nam khi gia nhập WTO; toàn cầu hoá và quan hệ quốc tế; Các vấn đề kinh tế và phát triển kinh tế bền vững; Quản lý bền vững và sử dụng hợp lý nguồn tài nguyên thiên nhiên; Bảo tồn đa dạng văn hoá và nghệ thuật; Giáo dục; Truyền thông; Sức khoẻ và dân số… Các chủ đề rất rộng nhưng đều liên quan mật thiết với chủ đề lớn của Hội nghị năm nay là “Xây dựng một cộng đồng châu Á - Thái Bình Dương vì sự phát triển bền vững”.
Từ khi Trung tâm Đông Tây (EWC - thuộc Quốc hội Mỹ) được thành lập năm 1960, đã có hơn 575 học giả, nhà khoa học, sinh viên, chuyên gia của chính phủ, doanh nhân, nhà báo và nghệ sỹ Việt Nam tham gia các chương trình hợp tác về nghiên cứu, học tập. Tính riêng năm 2005, có 44 người Việt Nam nhận được tài trợ của EWC để tham quan học tập, nghiên cứu. Hội nghị quốc tế Đông Tây do Hội Trung tâm Đông Tây (EWCA, thuộc EWC) tổ chức 2 năm một lần, luân phiên tại các nước trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương. |
Với những chủ đề đa dạng như vậy nên đối tượng tham dự hội nghị cũng khá rộng, từ các nhà nghiên cứu, cán bộ chính phủ, doanh nhân đến các học giả, sinh viên từ các nước trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương
Ngoài thành phần đại biểu, tính chất quốc tế được thể hiện rất rõ ở Hội nghị khi ở các cuộc trao đổi nhóm cũng như các phiên toàn thể, ngôn ngữ duy nhất được sử dụng là tiếng Anh. Điều này khiến Ban Tổ chức phía Việt Nam (VUSTA) ban đầu hơi lo lắng khi ngoại ngữ cùng với Internet là hai điểm yếu căn bản của đại đa số các nhà khoa học Việt Nam . Nhưng thực tế diễn ra tại Hội nghị cho thấy điều ngược lại: Các nhà khoa học Việt Nam tham dự Hội nghị rất tự tin với vốn tiếng Anh của mình và có tới một nửa trong tổng số 40 cuộc thảo luận nhóm do các nhà khoa học Việt Nam cầm trịch.
Theo đánh giá của nhiều nhà khoa học, có nhiều báo cáo hay, sâu sắc, đặt ra nhiều vấn đề mới cho toàn khu vực châu Á - Thái Bình Dương và rất có ý nghĩa với Việt Nam được trình bày tại Hội nghị. TS Đinh Hoàng Thắng, Bộ ngoại giao Việt Nam, cho rằng vấn đề phát triển bền vững có một ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển của khoa học Việt Nam . Vì từ xưa đến nay nước ta xuất phát từ một tầm phát triển thấp nên rất chú ý đến tăng trưởng. Nhưng bên cạnh tăng trưởng cần quan tâm sự phát triển bền vững gắn với vấn đề văn hoá, giáo dục, sức khoẻ cộng đồng, bình đẳng giới. Nhìn phát triển trong quan điểm tổng thể như vậy rất có ý nghĩa. “Cần làm sao để Việt Nam và các nước đang phát triển có thể công nghiệp hoá, hiện đại hoá mà không bị phương Tây hoá” - ông Thắng nhấn mạnh.
Những bài trình bày liên quan đến Việt Nam được nhiều người quan tâm. Về kiểm soát thiên tai tại Thừa Thiên - Huế, ông Trần Văn Giải Phóng, cố vấn quốc gia của Tổ chức Lương nông Liên hiệp quốc (FAO), đã đưa ra những bằng chứng cho thấy những tập quán nông nghiệp không bền vững như đốt rừng góp phần tăng nguy cơ xảy ra thiên tai. TS Trần Đức Viên, Đại học Nông nghiệp và các học giả từ các viện nghiên cứu của Mỹ, Đan Mạch và Nhật Bản trình bày nghiên cứu dài hạn về sử dụng bền vững đất đai ở vùng núi phía bắc Việt Nam...
Tại diễn đàn Triển vọng quan hệ Mỹ-Việt, cựu Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Raymond Burghardt nhấn mạnh: “Những thành tựu mà quan hệ Việt-Mỹ đạt được thời gian qua mới chỉ là bước dạo đầu. Còn nhiều điều tốt đẹp đang ở phía trước”. Các diễn giả tham gia diễn đàn đều khẳng định những người Mỹ gốc Việt trẻ tuổi, có trình độ, chính là một nhịp cầu thúc đẩy quan hệ hai nước trong tương lai. Theo bà Tôn Nữ Thị Ninh, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Đối ngoại Quốc hội, sẽ là không thực tế nếu bỏ qua những vướng mắc thực tại trong cách nhìn của một số người Việt ở Mỹ với quê hương.
TS Nguyễn Mạnh Cường, Phó Ban Hợp tác quốc tế, Liên hiệp hội Việt Nam, cho biết VUSTA sẽ tổng hợp các ý kiến đóng góp trình Chính phủ.
Ngoài ý nghĩa về mặt khoa học, Hội nghị là cơ hội quảng bá rất tốt cho Việt Nam . PGS.TS Hồ Uy Liêm, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Liên hiệp hội Việt Nam, cho rằng Hội nghị đã thành công mĩ mãn, trên cả mong đợi. “Sau diễn đàn APEC 2006 và các cuộc gặp gỡ của Tổng giám đốc các tập đoàn kinh tế hàng đầu khu vực châu Á - Thái Bình Dương tại Hà Nội vào tháng trước, thì dường như Hội nghị lần này là sự tiếp nối nhằm tăng cường hiểu biết, quan hệ của giới khoa học trong khu vực” - ông Liêm nói. Việc phối hợp tổ chức một hội nghị quốc tế tầm cỡ khu vực cũng góp phần nâng cao vị thế của VUSTA. “Từ thành công bước đầu này, Liên hiệp hội Việt Nam và Trung tâm Đông Tây/Hội Trung tâm Đông Tây sẽ có những chương trình hợp tác cụ thể trong thời gian tới” - ông Liêm cho biết.
Về phía Hội Trung tâm Đông Tây, ông Gordon Ring, Giám đốc, đánh giá cao sự hợp tác của VUSTA trong việc tổ chức hội nghị. Ông Gordon cùng nhiều đại biểu nước ngoài tỏ ra ngạc nhiên vì sự phát triển năng động, nhanh chóng của Việt Nam . Về Hội nghị lần tới, ông Gordon cho biết: “Chúng tôi chưa quyết định chủ đề và địa điểm cho Hội nghị tới nhưng thường thì chúng tôi luôn chọn một chủ đề rộng để có thể huy động sự tham gia của nhiều bên tham gia (chính phủ, học giả...)”.
Một số hình ảnh tại Hội nghị
| Chủ tịch EWC, ngài Charles E.Morrison phát biểu khai mạc Hội nghị | Chủ tịch VUSTA, GS Viện sỹ Vũ Tuyên Hoàng phát biểu chào mừng Hội nghị |
| GS Vũ Tuyên Hoàng trao quà lưu niệm của VUSTA cho ngài Morrison. | Bà Tôn Nữ Thị Ninh, GS Vũ Tuyên Hoàng, đại sứ Mỹ tại Việt Nam Michael Marine, Chủ tịch EWC và Chủ tịch EWCA Charles Bailey (từ phải sang) |
| Trưởng nhóm cựu học viên EWC của các nước, đứng giữa là TS Hoàng Hòe, đại diện cho cựu học viên EWC tại Việt Nam . | GS Vũ Tuyên Hoàng cùng đại diện Ban Tổ chức Hội nghị |














