Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ tư, 24/08/2022 10:43 (GMT+7)

Góp phần ô nhiễm đại dương - tình trạng đáng báo động tại Việt Nam

Ngân hàng Thế giới và nhóm tư vấn thuộc Trung tâm Hỗ trợ Phát triển Xanh (GreenHub), tổ chức khoa học và công nghệ trực thuộc Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam vừa công bố báo cáo phân tích về ô nhiễm rác thải nhựa tại Việt Nam.

Mục tiêu của nghiên cứu là nhằm tăng cường kiến thức về các loại chất thải nhựa trên sông và biển ở Việt Nam, đồng thời xác định và phân tích các lựa chọn thay thế tiềm năng trên thị trường của các sản phẩm nhựa này.

tm-img-alt

Ảnh: internet

Báo cáo tóm tắt kết quả của ba nghiên cứu sau: khảo sát thực địa thực hiện dọc bờ sông và tại các khu vực ven biển nhằm xác định mức độ ô nhiễm nhựa, và 10 loại rác thải nhựa gây ô nhiễm hàng đầu; quan trắc bằng viễn thám và lưới kéo tại một số dòng sông đổ ra biển; và  phân tích sơ bộ về các lựa chọn thay thế cho các sản phẩm nhựa phổ biến nhất trong môi trường tại Việt Nam.

Theo đó, báo cáo chỉ ra rằng Việt Nam là một trong những nước góp phần gây ô nhiễm đại dương trên thế giới. Hàng năm, có khoảng 2,8 đến 3,1 triệu tấn chất thải nhựa được thải ra trên đất liền ở Việt Nam, và Việt Nam được xem là một nước gây ô nhiễm nhựa lớn. Việt Nam cũng được xem là một trong những quốc gia chưa quản lý tốt rác thải nhựa do các cộng đồng ven biển tạo ra.Tăng trưởng kinh tế, tốc độ đô thị hóa nhanh và lối sống thay đổi ở Việt Nam đã làm gia tăng chất thải rắn. Ở các khu vực thành thị, ước tính có khoảng 10-15% chất thải không được thu gom, và ở các vùng nông thôn, tỷ lệ này tăng lên 45-60%.

Mức độ ô nhiễm nhựa nói chung ở Việt Nam: cho đến nay, chất thải nhựa là loại phổ biến thu gom được trong các khảo sát thực địa (chiếm khoảng 94% về số lượng và khoảng 71% về trọng lượng). Rác bao bì thực phẩm mang đi là loại chất thải nhựa phổ biến nhất trong các khảo sát thực địa (chiếm 44% về số lượng), tiếp theo là chất thải liên quan đến nghề cá (33% về số lượng) và rác thải hộ gia đình (22% về số lượng).10 loại nhựa phổ biến nhất chiếm hơn 81% tổng số đồ nhựa thu gom được ở các địa điểm khảo sát ven sông, và hơn 84% ở các địa điểm ven biển.Các đồ nhựa dùng một lần (SUP) chiếm 72% (về số lượng) trong tổng số rác thải nhựa thu gom được tại các địa điểm ven sông, và chiếm 52% (về số lượng) trong tổng số rác thải nhựa thu gom được tại các địa điểm ven biển trong các khảo sát thực địa. Túi nhựa và các mảnh vỡ của túi (chiếm khoảng 26% các vật nhựa) là những đồ nhựa dùng một lần phổ biến nhất tại các địa điểm khảo sát. Khi tính gộp hai loại chất thải này, chúng là loại phổ biến nhất ở các khu vực sông và phổ biến thứ hai ở các khu vực ven biển. Hộp xốp đựng thực phẩm là một trong năm loại nhựa hàng đầu ở cả các địa điểm ven sông và ven biển.Ngư cụ cũng rất phổ biến, chiếm khoảng 30% chất thải nhựa (về số lượng).

10 loại rác thải nhựa phổ biến nhất tại bờ sông chiếm từ 81,5% (sông Mê Kông) đến 93,4% (sông Hồng) tổng lượng rác thải nhựa. Tại các vị trí ven sông ở cả nông thôn và thành thị, túi ni lông cỡ 1 (0–5kg) là vật dụng thường gặp nhất (chiếm 20,6% và 22%, về số lượng, tương ứng tại nông thôn và thành thị). Do đó, kết quả trung bình chung của các cuộc khảo sát tại các khu vực sông cho thấy 21,9% tổng lượng rác thải nhựa là túi nhựa, loại từ 0–5 kg, tiếp theo là hộp xốp đựng thực phẩm và mảnh nhựa mềm (chủ yếu bao gồm mảnh nhựa của túi ni lông)

10 loại rác thải nhựa phổ biến nhất tại các bãi biển chiếm 84% tổng lượng rác thải nhựa. Trong số đó, rác thải liên quan đến nghề cá là phổ biến nhất (32,5%),3 tiếp theo là mảnh nhựa mềm (18,1%), túi nhựa cỡ 1 (0–5kg) (7,1%) và hộp xốp đựng thực phẩm (6,8%). Các đồ nhựa dùng một lần chiếm 52%.

Để khuyến khích các sản phẩm thay thế, cần tập trung vào việc khuyến khích các vật dụng không phải nhựa có thể tái sử dụng nhằm mục tiêu cắt giảm về tổng thể phát sinh chất thải nhựa và cần nỗ lực hơn nữa để nâng cao nhận thức của người dân Việt Namvề giảm thiểu, tái sử dụng chất thải và hạn chế xả rác, nhằm giảm nhu cầu đối với nhựa có công dụng thấp, hỗ trợ cơ sở hạ tầng quản lý chất thải hiệu quả hơn về chi phí và giảm tình trạng xả rác xuống sông ngòi và đại dương.

Cần có các chính sách nhằm cắt giảm đầu vào của các sản phẩm nhựa có giá trị thấp, vì việc sử dụng chúng đang dần bị hạn chế trên toàn thế giới và Việt Nam có thể học tập kinh nghiệm của các nước khác trong việc thực hiện các chính sách giảm thiểu chất thải. Cần xây dựng một lộ trình để từng bước thực hiện các lệnh cấm, hạn chế và thuế/phí đối với các đồ nhựa dùng một lần được xác định, vốn rất phổ biến trong lĩnh vực du lịch và bán lẻ. Bởi phân tích chỉ ra rằng, hầu hết lượng chất thải nhựa rò rỉ tại các địa điểm khảo sát là từ một số ít loại vật phẩm, trong đó có nhiều sản phẩm chỉ dùng một lần và có giá trị thấp, bao gồm túi nhựa và rác thải nhựa liên quan đến thực phẩm mang đi (ví dụ, bao bì thực phẩm như hộp xốp, dao kéo nhựa, ống hút nhựa và dụng cụ khuấy đồ uống).

Đối với các biện pháp giải quyết chất thải liên quan đến nghề cá. Với mức độ phổ biến của ngư cụ trong các khảo sát thực địa là một trong hai vật phẩm nhựa hàng đầu phát hiện ở tất cả các địa điểm ven biển, để xây dựng được các biện pháp chính sách hiệu quả, cần phân tích sâu hơn đối với các phân ngành quan trọng (ví dụ, cảng, nuôi trồng và đánh bắt thủy sản). Các phân tích này sẽ hỗ trợ việc thực hiện Kế hoạch Hành động Quản lý Chất thải Nhựa Đại dương trong Ngành Thủy sản đã được Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn thông qua gần đây.

Việc nâng cao nhận thức cộng đồng về 10 mặt hàng nhựa gây ô nhiễm hàng đầu và tác động tiêu cực của ô nhiễm nhựa cần được tăng cường. Tăng cường việc giáo dục người dân và thanh niên về giảm thiểu, tái sử dụng chất thải và yêu cầu ngừng xả rác để: cắt giảm nhu cầu đối với nhựa có ít công dụng; hỗ trợ hệ thống cơ sở hạ tầng quản lý chất thải hiệu quả hơn về chi phí; và giảm thiểu tình trạng xả rác làm ô nhiễm sông ngòi và đại dương. Song song với phân tích và lộ trình chính sách nhựa đã đề cập trước đó, Chính phủ cũng cần xây dựng chiến lược truyền thông và nâng cao nhận thức.

Xem Thêm

Trà Vinh: 07 giải pháp nâng cao chất lượng Cuộc thi
Trải qua 15 năm, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội) phối hợp với các sở, ngành tỉnh liên quan đã tổ chức 12 lần Cuộc thi sáng tạo dành cho thanh thiếu niên nhi đồng cấp tỉnh. Đây là một trong những hoạt động sáng tạo và là sân chơi bổ ích dành cho các em thanh thiếu niên, nhi đồng trong toàn tỉnh.
Phú Yên: Tăng cường tuyên truyền Cuộc thi, Hội thi về cơ sở
Liên hiệp Hội tỉnh vừa phối hợp với UBND TX Đông Hòa, UBND các huyện Tây Hòa, Sông Hinh tổ chức tuyên truyền, phổ biến thông tin về cuộc thi Sáng tạo TTN - NĐ Phú Yên lần thứ 10 (2024-2025) và hội thi STKT tỉnh Phú Yên lần thứ 11 (2024-2025) đến đội ngũ lãnh đạo, giáo viên các trường TH, THCS, THPT tại các địa phương trong tỉnh nhằm góp phần lan tỏa cuộc thi, hội thi STKT trên địa bàn tỉnh.
Đắk Lắk: Triển khai Cuộc thi Sáng tạo lần thứ 13 năm 2025
Ngày 02/ 4, Ban tổ chức Cuộc thi sáng tạo dành cho thanh thiếu niên nhi đồng tỉnh lần thứ 13 - năm 2025 (Cuộc thi) đã tổ chức họp triển khai thực hiện. Cuộc thi do Liên hiệp hội tỉnh chủ trì; phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo, Sở Khoa học và Công nghệ, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh tổ chức.

Tin mới

Tổng hội Cơ khí Việt Nam tổ chức Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ IV
Sáng 19/4, tại Hà Nội, Tổng hội Cơ khí Việt Nam tổ chức Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ IV (nhiệm kỳ 2025-2030). Tham dự đại hội có Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam, Chủ tịch danh dự Tổng hội Cơ khí Việt Nam Phan Xuân Dũng; Chủ tịch Tổng hội Cơ khí Việt Nam Đỗ Hữu Hào; bà Nguyễn Tuyết Mai, Đại diện Vụ Tổ chức phi Chính phủ, Bộ Nội vụ.
Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai làm Chủ tịch VACPA
VACPA đang phấn đấu trở thành tổ chức nghề nghiệp chuyên nghiệp, có uy tín trong khu vực và trên thế giới, tiếp tục triển khai các dự án lớn trong tương lai để gia tăng hiệu quả làm việc của hội viên, nâng cao hiệu suất và chất lượng dịch vụ kiểm toán, góp phần xây dựng nền kinh tế Việt Nam ngày càng phát triển bền vững trong kỷ nguyên mới của dân tộc.
VUSTA TĂNG CƯỜNG HIỆU QUẢ PHỐI HỢP TRONG CÔNG TÁC QUẢN LÝ CÁC DỰ ÁN VIỆN TRỢ KHÔNG HOÀN LẠI
Ngày 4/3/2025, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) đã phối hợp với Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật thành phố Đà Nẵng tổ chức hội thảo “Nâng cao hiệu quả phối hợp trong công tác quản lý các dự án viện trợ không hoàn lại” tại thành phố Đà Nẵng.
Đẩy mạnh hoạt động đối ngoại nhân dân, nâng cao hiệu quả hợp tác quốc tế
Ngày 10/4/2025, tại TP. Hồ Chí Minh, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (LHHVN) phối hợp với Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật TP. Hồ Chí Minh (LHH TPHCM) tổ chức hội thảo “Nâng cao hiệu quả hoạt động hợp tác quốc tế của các tổ chức trực thuộc và hội thành viên khu vực phía Nam”.
Giải pháp nào để phát triển các mô hình NN, thủy sản hiệu quả cao theo hướng an toàn, bền vững tại các tỉnh ĐBSCL?
Đó là những nội dung được các đại biểu đưa ra tại hội thảo khoa học “Giải pháp phát triển các mô hình nông nghiệp, thủy sản hiệu quả cao theo hướng an toàn, bền vững tại các tỉnh ĐBSCL” do Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (LHHVN) phối hợp với LHH tinh Kiên Giang và Viện Nghiên cứu ứng dụng và chuyển giao công nghệ (Viện IHT) tổ chức ngày 12/4 tại TP Rạch Giá.