Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ sáu, 09/09/2005 15:15 (GMT+7)

Di chỉ hóa thạch thể hiện chu trình đa dạng sinh học

Richard Muller, Nhà Vật lý học làm việc cho Bộ phận Vật lý của Phòng thí nghiệm Berkeley và Khoa Vật lý của Đại học Califocnia cho biết, các nhà nghiên cứu đã nhận thấy một tín hiệu thực tế và rất rõ về việc lịch sử sự sống trên Trái đất đã được hình thành bởi chu trình 62 triệu năm, tuy nhiên không có một lý thuyết tiến hóa hiện thời nào đề cập đến điều này. Tín hiệu này thể hiện rất rõ trong đa dạng sinh học, và cũng có thể nhận thấy trong những sự tuyệt chủng và xuất hiện.

Muller và nghiên cứu sinh Rohde phát hiện thấy chu trình đa dạng của hóa thạch 62 triệu năm sau khi tạo lập trên máy tính phiên bản của cơ sở dữ liệu toàn diện do Jack Sepkoski, Nhà Cổ sinh học thuộc Đại học Chicago , tập hợp. Cơ sở dữ liệu với tên Khái quát về Giống của Động vật biển Hóa thạch, được công bố sau khi Sepkoski mất, là dữ liệu tham khảo đầy đủ nhất về nghiên cứu đa dạng sinh học và sự tuyệt chủng. Cơ sở dữ liệu bao gồm liên giới loài rõ nguồn trong nửa tỷ năm qua, trong quá trình đó sinh vật đa bào để lại nhiều hóa thạch trong đá; sử dụng các giống, là cấp trên loài trong phân loại sinh vật, vì sự phân loại giống hoàn chỉnh hơn và ít khi phải xét lại như sự phân loại loài; và chỉ bao gồm các hóa thạch ở biển vì các di chỉ này có tuổi lâu hơn và được bảo quản tốt hơn so với di chỉ hóa thạch trên đất liền.

Muller cho rằng có cơ chế vật lý thiên văn thúc đẩy trong chu trình 62 triệu năm. Theo Muller, các sao chổi có thể bị làm nhiễu quỹ đạo từ đám mây Oort khi đi qua Hệ Mặt trời theo chu kỳ xuyên qua các đám mây phân tử, các nhánh của ngân hà hoặc một cấu trúc nào đó có ảnh hưởng trọng lực mạnh. Tuy nhiên, không có bằng chứng, ngay cả khi giả định rằng có một cấu trúc như vậy tồn tại. Rohde lại cho rằng có động lực địa vật lý, có thể là sự phun trào mạnh của núi lửa được kích hoạt bởi sự bốc của các plume lên bề mặt Trái đất. Plume là sự phình lên của vật liệu nóng ở gần tâm của Trái đất, mà các nhà khoa học tin rằng có tiềm năng xảy ra theo chu kỳ. Theo Rohde, cứ 62 triệu năm Trái đất lại giải phóng ra một lượng nhiệt ở dạng hình thành plume và khi các plume này lên tới bề mặt chúng sẽ tạo ra một giai đoạn hiện tượng núi lửa tràn ngập. Hiện tượng núi lửa này chắc chắn có tiềm năng gây ra sự tuyệt chủng, tuy nhiên, hiện nay không đủ bằng chứng địa chất để biết các loại bazan ngập tràn hoặc plume đã tái diễn với tần số phù hợp không.

Trong khi kiểm tra các kết quả của mình, Muller và Rohde đã nhận thấy chu trình đa dạng của hóa thạch rõ nhất khi nghiên cứu các giống sống ngắn (các giống đã sống sót chưa đến 45 triệu năm). Họ cũng nhận thấy một số sinh vật tỏ ra miễn dịch với chu kỳ, trong khi một số khác lại đặc biệt mẫn cảm. Ví dụ, san hô, bọt biển, động vật chân khớp, lớp Bộ ba thùy theo chu kỳ này, nhưng cá, mực và ốc sên lại không theo chu kỳ. Nói chung, các giống sống lâu đa dạng và phổ biến hơn có cơ hội qua được chu kỳ 62 triệu năm tốt hơn.

Muller và Rohde cũng nhận thấy một chu trình đa dạng thứ hai, nhưng không rõ bằng, là chu trình 140 triệu năm. Theo Muller, chu trình 140 triệu năm cũng rõ, nhưng các nhà nghiên cứu chỉ nhận thấy có bốn sự dao động được ghi lại trong di chỉ 542 triệu năm của chúng ta. Điều này có nghĩa là một số cơ hội có thể chỉ là ngẫu nhiên, mà không phải được thúc đẩy bởi động lực bên ngoài. Theo Rohde, nếu điều này đúng, chu trình đa dạng hóa thạch 140 triệu năm có thể liên quan đến chu trình 140 triệu năm của Kỷ Băng hà. Cũng có thể chu trình đa dạng 140 triệu năm được thúc đẩy bởi sự đi qua các nhánh của dải Ngân hà.

                           Nguồn: Sciencedaily, 2005

Xem Thêm

Thúc đẩy vai trò của Liên hiệp các Hội KH&KT địa phương trong bảo tồn đa dạng sinh học và thực thi chính sách
Trong hai ngày 12-13/11, tại tỉnh Cao Bằng, Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam (VUSTA) phối hợp với Trung tâm Con người và Thiên nhiên (PanNature) và Liên hiệp các Hội KH&KT tỉnh Cao Bằng tổ chức Chương trình chia sẻ “Thúc đẩy vai trò của Liên hiệp các Hội KH&KT địa phương trong bảo tồn đa dạng sinh học và thực thi chính sách”.
Thúc đẩy ứng dụng thực tiễn của vật liệu tiên tiến trong sản xuất năng lượng sạch
Ngày 24/10, tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên – Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) phối hợp với Hội Khoa học Công nghệ Xúc tác và Hấp phụ Việt Nam (VNACA) tổ chức Hội thảo khoa học “Vật liệu tiên tiến ứng dụng trong sản xuất nhiên liệu tái tạo và giảm phát thải khí nhà kính”.
Dựa vào thiên nhiên để phát triển bền vững vùng núi phía Bắc
Đó là chủ đề của hội thảo "Đa dạng sinh học và giải pháp dựa vào thiên nhiên cho phát triển vùng núi phía Bắc" diễn ra trong ngày 21/10, tại Thái Nguyên do Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Vusta) phối hợp với Trung tâm Con người và Thiên nhiên (PANNATURE) phối hợp tổ chức.
Muốn công tác quy hoạch hiệu quả, công nghệ phải là cốt lõi
Phát triển đô thị là một quá trình, đô thị hoá là tất yếu khách quan, là một động lực quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững. Trong kỷ nguyên vươn mình, quá trình đô thị hoá không thể tách rời quá trình công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước...
Hội thảo quốc tế về máy móc, năng lượng và số hóa lần đầu tiên được tổ chức tại Vĩnh Long
Ngày 20/9, tại Vĩnh Long đã diễn ra Hội thảo quốc tế về Máy móc, năng lượng và số hóa hướng đến phát triển bền vững (IMEDS 2025). Sự kiện do Hội Nghiên cứu Biên tập Công trình Khoa học và Công nghệ Việt Nam (VASE) - hội thành viên của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) phối hợp cùng Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Vĩnh Long (VLUTE) tổ chức.
Ứng dụng công nghệ số toàn diện là nhiệm vụ trọng tâm của VUSTA giai đoạn tới
Ứng dụng công nghệ số toàn diện, xây dựng hệ sinh thái số là bước đi cấp thiết nhằm nâng cao hiệu quả quản trị và phát huy sức mạnh đội ngũ trí thức của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA). Qua đó cho thấy, VUSTA không chỉ bắt kịp xu thế công nghệ mà còn chủ động kiến tạo những giá trị mới, khẳng định vai trò tiên phong của đội ngũ trí thức trong thời đại số.

Tin mới

Phát huy vai trò đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ trong đột phá phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo
Sáng ngày 05/12, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) phối hợp với Hội Nữ trí thức Việt Nam (VAFIW) tổ chức Hội thảo “Phát huy vai trò đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ trong đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo”.
Các nhà khoa học giao lưu, thuyết giảng tại trường đại học
Từ trí tuệ nhân tạo (AI), vật liệu bán dẫn hữu cơ, công nghệ y học đến biến đổi khí hậu và đa dạng sinh học… những buổi trò chuyện không chỉ mở rộng tri thức chuyên sâu mà còn truyền cảm hứng mạnh mẽ về hành trình chinh phục khoa học cho hàng nghìn sinh viên và giảng viên cả nước.
Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam tổ chức Hội nghị hiệp thương lần thứ nhất về cơ cấu, số lượng người ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XVI
Ngày 4/12, tại Hà Nội, Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam tổ chức Hội nghị hiệp thương lần thứ nhất để thảo luận về cơ cấu, thành phần, số lượng người của các cơ quan, tổ chức, đơn vị ở Trung ương được giới thiệu ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XVI.
Triển khai thực hiện các văn bản mới của Trung ương về về bảo vệ chính trị nội bộ Đảng
Chiều 4/12 tại Hà Nội, Đảng ủy Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiêp Hội Việt Nam) đã tổ chức hội nghị quán triệt và triển khai Quy định 367-QĐ/TW và Hướng dẫn số 05 - HD/BTCTW của Ban Tổ chức Trung ương về một số vấn đề về bảo vệ chính trị nội bộ Đảng.
Phổ biến những điểm mới các Luật, Nghị định
Sáng 4/12/2025, tại Hà Nội, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) tổ chức Hội thảo Phổ biến các văn bản tới các Hội thành viên, Liên hiệp Hội địa phương và Tổ chức khoa học và công nghệ. Đây là hoạt động thường niên của Liên hiệp Hội Việt Nam nhằm cập nhật thông tin, hướng dẫn nghiệp vụ cho các đơn vị trong cùng hệ thống.
Lễ Khởi động Dự án Hỗ trợ trồng cây lâm nghiệp cảnh quan và Phát triển nông lâm kết hợp tại tỉnh Gia Lai
Ngày 01/12/2025, tại tỉnh Gia Lai, Trung tâm Con người và Thiên nhiên (PANNATURE) phối hợp cùng Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Gia Lai và tổ chức Face the Future (Hà Lan) tổ chức Lễ Khởi động Dự án Hỗ trợ Trồng cây Lâm nghiệp Cảnh quan và Phát triển Nông lâm kết hợp tại tỉnh Gia Lai (GLAD).
AI - Đạo đức và an toàn trong kỷ nguyên mới
Chiều 2/12 tại Hà Nội, mở đầu chuỗi tọa đàm “Khoa học vì cuộc sống” của Tuần lễ Khoa học Công nghệ VinFuture 2025 đã diễn ra buổi tọa đàm với chủ đề: “Trí tuệ nhân tạo (AI) vì nhân loại - Đạo đức và an toàn AI trong kỷ nguyên mới”. với thông điệp “Cùng vươn mình - Cùng thịnh vượng” tiếp tục truyền cảm hứng đổi mới vì con người.