Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ tư, 27/12/2006 23:26 (GMT+7)

Đề cương Cách mạng miền Nam - Tư duy sáng tạo & tư tưởng tiến công

Năm 1954, sau chiến thắng Điện Biên Phủ, Hiệp định Genève được ký kết. Đồng chí Lê Duẩn từ Quảng Ngãi trở lại chiến trường Nam Bộ. Hiệp định được ký kết, vĩ tuyết 17 trở thành ranh giới tạm thời, đất nước chia đôi, từ vĩ tuyến 17 trở ra nhân dân được sống trong hoà bình, độc lập, tự do; nhưng từ vĩ tuyến 17 trở vào nhân dân vẫn còn nằm trong vùng kiểm soát của địch. Điều đó đã làm dấy lên trong cán bộ, nhân dân miền Nam không ít băn khoăn, thậm chí ấm ức... Trước tình hình đó, đồng chí Lê Duẩn đã cùng với các đồng chí lãnh đạo khác có nhiệm vụ làm cho các Đảng bộ miền Nam thông suốt, nhìn nhận thắng lợi của việc ký kết Hiệp định đình chiến, chấp hành nghiêm những quy định về chuyển quân tập kết. Trong một buổi họp mặt, có người đưa ra câu hỏi: “Ta ký Hiệp định Genève có phải là mắc mưu đế quốc Mỹ hay không?”. Đồng chí Lê Duẩn nỏi: “Trong lúc này không nên hỏi ta có mắc mưu đế quốc Mỹ hay không mà điều quan trọng nhất là phải hiểu rõ kẻ thù của ta trong lúc này là ai. Ngay trước khi ký kết Hiệp định Genève, Trung ương Đảng đã khẳng định đế quốc Mỹ đang trở thành kể thù chính của nhân dân các nước Đông Dương”.

Sau khi cùng các đồng chí Lê Đức Thọ, Hà Huy Giáp, Nguyễn Văn Hưởng, Phan Văn Bạch... lên tàu tập kết ra Bắc, trước sự giám sát của Uỷ ban Giám sát Quốc tế. Nửa đêm, đồng chí Lê Duẩn và một số đồng chí khác bí mật xuống ca nô quay trở lại Cà Mau. Ở đây, đồng chí Võ Văn Kiệt đã được phân công đưa đón các đồng chí về căn cứ an toàn. Khi chia tay, đồng chí Lê Duẩn dặn đồng chí Lê Đức Thọ ra báo cáo với Bác là đồng chí xin được gặp Bác sau 20 năm.

Với dự kiến thiên tài của Chủ tịch Hồ Chí Minh: Thắng lợi ở Điện Biên Phủ mới chỉ là thắng lợi bước đầu, nhân dân ta còn phải chuẩn bị đánh với tên đế quốc lớn hơn Pháp, đó là đế quốc Mỹ. Do vậy, việc bố trí đồng chí Lê Duẩn ở lại miền Nam là một quyết định rất sáng suốt của Bác Hồ và của Trung ương Đảng nhằm trực tiếp chuẩn bị cho việc đánh Mỹ. Để lại một thiên tài của đất nước gánh vác sứ mệnh lãnh đạo nhân dân miền Nam, Đảng và Bác hồ đã đặt niềm tin lớn lao vào đồng chí Lê Duẩn, đồng thời chính là để lại cho nhân dân miền nam niềm tin và hy vọng to lớn, chia sẻ với nhân dân miền Nam vơi bớt nỗi âu lo.

Từ lâu, âm mưu thâm độc của Mỹ là muốn thay chân Pháp xâm lược nước ta. Âm mưu này được chúng chuẩn bị hết sức chu đáo, theo một kế hoạch rất bài bản, xảo quyệt. Vì vậy sau khi Hiệp định Genève vừa được ký kết, chúng đã xé bỏ hoàn toàn Hiệp định, khước từ mọi đề nghị của Chính phủ ta cử đại biểu hai miền gặp nhau bàn bạc việc lập lại quan hệ bình thường giữa hai miền và bàn bạc việc hiệp thương tổng tuyển cử. Ý đồ của chúng là quyết biến miền Nam thành một quốc gia chống Cộng theo quỹ đạo của Mỹ... Nhằm thực hiện âm mưu trên, đế quốc Mỹ và bọn tay sai Ngô Đình Diệm thực hiện các thủ đoạn dã man tàn bạo đàn áp phong trào cách mạng của nhân dân miền Nam . Sau khi cán bộ và bộ đội vừa hoàn thành việc đi tập kết, Mỹ-Diệm liên tiếp mở các cuộc hành quân, như chiến dịch Tự do ở vùng U Minh cũ, chiến dịch Phan Chu Trinh, chiến dịch Giải phóng, chiến dịch Trịnh Minh Thế ở các vùng tự do Liên khu V cũ nhằm bắt bớ những người cách mạng, khủng bố tinh thần quần chúng.

Thực hiện chính sách “tố Cộng, diệt Cộng”, chúng lập Uỷ ban chống Cộng ở bốn cấp từ Trung ương đến địa phương, sử dụng tất cả các lực lượng: công dân vụ, cảnh sát, mật vụ, bảo an, dân vệ nhằm phát hiện những đảng viên Cộng sản, những người tham gia kháng chiến chống Pháp không đi tập kết mà chúng gọi là Việt cộng nằm vùng. Chúng quyết tiêu diệt hết những đảng viên Cộng sản, xoá tư tưởng Cộng sản, triệt hạ tận cùng Đảng Cộng sản. Phương châm của chúng là “thà giết lầm hơn bỏ sót”. Ngay trong chiến dịch tố Cộng bắt đầu từ mùa hè năm 1955, đã có hơn 50.000 đến 100.000 ngời bị bắt hoặc bị giết. Những vụ tàn sát đẫm máu diễn ra ở Chợ Được (Quảng nam), Vĩnh Trinh (Quảng Nam ), Mỏ Cày (Bến Tre), Vĩnh Xuân (Cần Thơ)... Chưa bao giờ Đảng ta tổn thất nghiêm trọng như thời kỳ này. Cách mạng lâm vào cảnh thoái trào.

Trước tình thế cách mạng miền Nam lâm vào hoàn cảnh khó khăn phức tạp, đấu tranh chính trị đơn thuần không còn là giải pháp hữu hiệu để ngăn chặn bàn tay đẫm máu của quân thù, cán bộ và nhân dân miền Nam khát khao trông chờ một điều kỳ diệu nào đó để có thể làm thay đổi tình hình.

Trong những năm tháng địch khủng bổ phong trào cách mạng điên cuồng đó, đồng chí Lê Duẩn đã lăn lộn sống cùng với đồng bào từ Cà Mau lên đến Bến Tre, có lúc sống ngay trung tâm đầu não của địch ở Sài Gòn. Đồng chí Mai Chí Thọ đã viết “Tình hình ngày càng khó khăn, khiến anh Ba Duẩn phải di chuyển quan Bến Tre, nhưng nơi này an ninh không bảo đảm nên Xứ uỷ lại phải đưa anh lên Sài Gòn. Sự an toàn của anh ngày càng bị đe doạ, cơ quan Xứ uỷ bị bể, cuối cùng anh em phải bố trí đưa anh sáng Campuchia” (1). Sống giữa phong trào đấu tranh của nhân dân, hiểu rõ nguyện vọng của quần chúng, đồng chí đã quan sát, phân tích và phát hiện đánh giá đúng tình hình thực tiễn và với tư duy sáng tạo đồng chí đã nhận ra rằng phải có một sự thay đổi về đường lối và phương pháp đấu tranh cho cách mạng miền Nam, không thể chỉ đấu tranh chính trị đơn thuần. Sau khi Hiệp định Genève được ký kết, đồng chí đã bàn về việc đưa người của ta cài cắm vào các tổ chức Bình Xuyên và các lực lượng thân Pháp. Với tầm nhìn chiến lược đồng chí đã khởi thảo bản Đề cương Cách mạng miền Nam . Tinh thần xuyên suốt của bản đề cương này là kết hợp nhuần nhuyễn giữa đấu tranh chính trị với đấu tranh vũ trang, phối hợp chặt chẽ giữa ba vùng chiến lược rừng núi, đồng bằng với đô thị, phát huy sức mạnh của cả dân tộc kết hợp hậu phương lớn gắn với tiền tuyến lớn, ra sức xây dựng hậu phương tại chỗ.

Vì nội dung bản đề cương rất mới, cho nên đồng chí Lê Duẩn đưa ra bàn bạc, thảo luận khá kỹ ở Xứ uỷ, cũng như nhiều đồng chí lãnh đạo khác. Tuy chưa phải là Nghị quyết chính trị thức, nhưng văn kiện Đề cương Cách mạng miền Namnhư là một cẩm nang cho phần lớn các Đảng bộ ở miền Nam . Đồng chí Sáu Chí, Bí thư Tỉnh uỷ tỉnh Chợ Lớn nói: “Lúc chưa có Nghị quyết 15, hầu hết các Tỉnh uỷ ở Nam bộ đều dựa vào bản Đề cương mà hoạt động”. Bản Đề cương Cách mạng không chỉ lưu truyền ở Nam bộ mà đã ra đến Liên khu V. Đồng chí Võ Chí Công, Bí thư Khu uỷ Liên khu V nói: “Tôi đọc bản Đề cương đó vô cùng phấn khởi coi như một “cẩm nang thần kỳ”. Đồng chí Trần Kiên viết: “Đầu năm 1958, chúng tôi quyết định triệu tập Hội nghị Khu uỷ mở rộng tại làng Trao, thuộc miền Tây Quảng Nam để thảo luận bản Đề cương Cách mạng miền Nam và vạch ra phương hướng chuyển phong trào cách mạng Liên khu V lên một bước mới” (2).

Đồng chí Võ Nguyên Giáp viết trong tập Hồi ký về đồng chí Lê Duẩn: “Qua kinh nghiệm nhiều năm lăn lộn với cuộc đấu tranh của đồng bào miền Nam , anh Ba đã trăn trở tìm con đường cho cách mạng. Đề cương Cách mạngdo ảnh khởi thảo ra đời vào tháng 8 năm 1956 nêu lên: Miền Nam chỉ có một con đường là vùng lên chống Mỹ-Diệm để cứu nước và tự cứu mình. Đó là con đường cách mạng, ngoài ra không có con đường nào khác. Đề cương đã góp phần hướng dẫn cho cán bộ, đảng viên và nhân dân tìm phương thức đấu tranh chống lại kẻ thù tàn bạo”(3).

Đề cương Cách mạng miền Nam đã trở thành cơ sở cho Nghị quyết 15 (khoá II) của Ban Chấp hành Trung ương, và Nghị quyết 15 là cơ sở cho việc hoạch định đường lối cách mạng của Đảng được thông qua tại Đại hội Đảng lần thứ III.

Giữa năm 1957, đồng chí Lê Duẩn ra Bắc, được Trung ương Đảng giao trách nhiệm Quyền Tổng Bí thư. Tại Đại hội III năm 1960, đồng chí được bầu làm Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương. Trong thời gian đó, ngoài việc chỉ đạo trong Bộ Chính trị, đồng chí còn gửi rất nhiều thư, điện cho Trung ương Cục để góp ý chỉ đạo phong trào Cách mạng miền Nam . Sau khi Bác Hồ qua đời, đồng chí Lê Duẩn đã kế tục sự nghiệp, trở thành người lãnh đạo cao nhất của Đảng ta.

Trong chỉ đạo cách mạng, đồng chí Lê Duẩn luôn có tầm nhìn chiến lược sắc sảo. Ngay từ năm 1960, đồng chí đã hỏi đồng chí Trần Kiên (Liên khu V) từ giới tuyến muốn đưa xe tăng vào Nam thì đưa đường nào? Có phải đưa đường hầm qua sông Bến Hải hay không? Như vậy, từ năm 1960, đồng chí Lê Duẩn, đã trăn trở với ý tưởng đưa xe tăng, pháo binh vào Nam bộ. Đến năm 1972, ý tưởng đó đã thành hiện thực, tiểu đoàn xe tăng và các đơn vị pháo binh cơ giới đầu tiên được đưa vào đến miền Đông Nam bộ tham gia chiến dịch Nguyễn Huệ, năm 1974 tham gia giải phóng Phước Long và đến năm 1975 số xe tăng và pháo binh cơ giới đã vào Nam lên đến hàng mấy trăm chiếc tham gia tiến công giải phóng Sài Gòn.

Với tinh thần cách mạng, tầm nhìn chiến lược rộng mở, trí thức cách mạng phong phú, phương pháp cách mạng sáng tạo, đồng chí Lê Duẩn đã đóng vai trò lãnh đạo rất quan trọng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, cũng như trong cách mạng xã hội chủ nghĩa.

Kỷ niệm 50 năm ngày ra đời bản Đề cương cách mạng, chúng ta tưởng nhớ công lao to lớn của đồng chí Lê Duẩn, một tư tưởng sáng tạo, một tầm nhìn chiến lược sắc bén, một tư tưởng tiến công, một người cách mạng kiên trung, người học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

__________

(1) Mai Chí Thọ - Đồng chí Lê Duẩn - Nhà lãnh đạo tài năng, tinh tế, có những quyết sách chiến lược, táo bạo và chính xác của Đảng ta. Trong quyển: Lê Duẩn - Một nhà lãnh đạo lỗi lạc, một tư duy sáng tạo lớn của cách mạng Việt Nam , (hồi ký). NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội 2002, tr 138-142.

(2) Trần Kiên - Anh Ba Duẩn - Nhà lãnh đạo có tầm nhìn xa trông rộng. Sđd, tr. 250.

(3) Võ Nguyên Giáp - Đồng chí Lê Duẩn - Người Cộng sản trung kiên, nhà lãnh đạo xuất sắc của cách mạng Việt Nam - Sđd, tr 32-41.

Nguồn: Xưa & Nay, số 266,8/2006

Xem Thêm

An Giang: 8 giải pháp thực hiện đột phá phát triển khoa học công nghệ
Đến nay, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội tỉnh) đã tập hợp được 40 hội, tổ chức thành viên với 9.554 hội viên cá nhân, trong đó có hơn 3.451 hội viên trí thức. An Giang xác định và đề ra mục tiêu về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số (KHCN, ĐMST, CĐS) đến năm 2030.
Thanh Hoá: Hội thảo KH về giải quyết tình trạng thiếu lao động ở nông thôn, lao động trực tiếp tham gia SX nông nghiệp
Sáng ngày 27/5/2025, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội) phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ, Viện Nông nghiêp tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp giải quyết tình trạng thiếu lao động sản xuất ở khu vực nông thôn, lao động có kỹ thuật, tay nghề cao trực tiếp tham gia sản xuất nông nghiệp, nhất là nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ”.
Bình Thuận: Đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất
Sáng ngày 27/5, tại thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp đột phá trong ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ vào thực tiễn quản lý và sản xuất trên địa bàn tỉnh Bình Thuận”.

Tin mới

Hà Giang: Góp ý dự thảo sửa đổi Luật Chất lượng sản phẩm
Ngày 13/6, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật (Liên hiệp hội) tỉnh đã tổ chức hội thảo góp ý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hoá (CLSPHH). Tham dự hội thảo có lãnh đạo đại diện các Sở, ban ngành của tỉnh, các hội thành viên Liên hiệp hộivà các chuyên gia TVPB.
Đại hội thi đua yêu nước Liên hiệp Hội Việt Nam lần thứ V
Đây là sự kiện chính trị quan trọng và có ý nghĩa sâu sắc trong công tác của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam), là ngày hội tôn vinh điển hình tiên tiến các tập thể, cá nhân nhà khoa học trong hệ thống Liên hiệp Hội Việt Nam đã nỗ lực phấn đấu, đóng góp cho công tác hội và sự nghiệp KH&CN nước nhà.