Đề án bảo tồn, tôn tạo và phát huy khu di tích lịch sử Pác Bó
Đặc biệt, gắn việc bảo tồn, tôn tạo khu di tích với việc phát triển kinh tế xã hội và du lịch ở địa phương, góp phần nâng cao đời sống cho nhân dân trong vùng dự án, nhất là nhân dân làng Pác Bó.
Trên thực tế, hiện nay khu di tích lịch sử Pác Bó đã xuống cấp nhiều. Cửa hang Cốc Pó đã bị sập. Các dấu tích liên quan đến Bác Hồ như dòng bút tích của Bác, tượng Các Mác, giường ngủ và bếp lửa của Bác... tuy có được phục chế, nhưng do chưa có quy hoạch toàn diện, nên việc phục chế mới chỉ mang tính cục bộ, cần có đầu tư chiều sâu hơn nữa.
Nhà ông Lý Quốc Súng, nhà ông Hoàng La Thang... những di tích lịch sử, giờ chỉ còn nền nhà. Những địa điểm khác như Hang Ngườn Vài, Lán Khuổi Nậm 2, 3... tuy vẫn được gìn giữ, chăm sóc... nhưng cũng đã đến lúc cần phải tu bổ lại một cách bài bản và chuyên nghiệp hơn.
Với các công trình kiến trúc, tình trạng cũng tương tự. Nhà trưng bày của khu di tích xây dựng từ những năm 1976, nay đang xuống cấp, lạc hậu và thiếu diện tích sử dụng. Nhà tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh xây dựng gần đây hơn (1994) nhưng với diện tích sàn chỉ 54m 2, một tầng nên cũng không đáp ứng đủ nhu cầu của khách tham quan, tưởng niệm...
Do tầm quan trọng, "Đề án bảo tồn, tôn tạo và phát huy khu di tích lịch sử Pác Bó" đã lấy ý kiến đóng góp của các bộ, ngành liên quan, để đưa ra một phương án bảo tồn hoàn hảo nhất. Toàn bộ khu di tích được phân thành các khu chức năng chính. Khu di tích gốc, các điểm di tích có liên quan, khu trung tâm dịch vụ phục vụ cho khu di tích, các điểm dân cư, trung tâm phục vụ cộng đồng, hành chính, tiểu khu thủ công nghiệp... Đối với khu trung tâm di tích các công trình chỉ được xây dựng tại đồi cây khu trung tâm trở ra. Các khu vực còn lại bố trí sân vườn, cây cảnh, đường nội bộ để tạo tầm nhìn thoáng cho khu di tích.
Việc đầu tư bảo tồn, tôn tạo, phục dựng các di tích, dự kiến tập trung cho một số hạng mục chủ yếu như khu di tích gốc với việc bảo tồn điểm di tích gốc, phục dựng không gian di tích thời điểm lịch sử năm 1941; xây dựng bia chỉ dẫn, tôn tạo đường bộ trong khu di tích kết hợp bảo vệ rừng, trồng cây lưu niệm bảo đảm môi trường sinh thái. Việc đầu tư bảo tồn, tôn tạo khu di tích gốc gồm: gia cố vòm hang Cốc Bó, khôi phục cảnh quan hang theo đúng nguyên trạng. Phục dựng tượng Các Mác, giường Bác Hồ ngủ, bếp lửa; di tích bàn đá, bếp nấu cơm, cây ổi nơi Bác ngồi câu cá, tảng đá Bác ngồi làm thơ, khóm trúc, tôn tạo các lán Khuổi Nậm 1, Khuổi Nậm 2, Khuổi Nậm 3 và lán Pò Diêm Tiêu; điều tra thảm động thực vật trong khu vực, phục hồi địa hình đã biến dạng, xây dựng bia chỉ đường...
Tại xóm Pó Bẩm: phục dựng 4 nhà sàn đúng với sự kiện lịch sử năm 1941; phục dựng môi trường cảnh quan làm tăng thêm tính xác thực cho không gian di tích. Xây dựng bia, biển giới thiệu. Với khu mộ Kim Đồng và các di tích khác: Tu bổ công trình hiện có, tiếp tục sưu tầm hiện vật trưng bày về Kim Đồng, các nhân vật cùng thời, tôn tạo cây xanh, cảnh quan; phục dựng nhà đồng chí La Thanh, nhà Kim Đồng...
Đề án cũng đề cập đến việc xây dựng các công trình kiến trúc, trong đó có Nhà tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh trong đồi cây khu trung tâm; xây dựng làng văn hóa di tích Pác Bó tại xóm Cốc Chủ và Bó Đăng; khu dịch vụ du lịch; khu ngã tư Đôn Chương; khu trung tâm xã Trường Hà...
Dự kiến, trong giai đoạn 2008 đến 2010 triển khai việc thiết kế các hạng mục còn lại. Năm 2012, đưa toàn bộ công trình vào sử dụng.
Nguồn: baodaidoanket.net (29/04/08)