Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ hai, 07/04/2008 16:16 (GMT+7)

Đại hồng thủy, truyền thuyết và khoa học

Có bao nhiêu trận đại hồng thủy trong lịch sử?

Dưới góc nhìn khoa học, chưa có cơ sở để thống kê có bao nhiêu trận đại hồng thủy trong lịch sử loài người. Tuy nhiên, những trận đại hồng thủy được ghi nhận rất nhiều trong các truyền thuyết.

Truyền thuyết nổi tiếng nhất có lẽ là trận đại hồng thủy ghi lại trong sách Sáng Thế ký, kể rằng Chúa trời đã quyết định xóa bỏ loài người vì những tội lỗi của họ gây ra. Nhưng Chúa lại quyết định cứu ông Noah vì ông có đạo đức nên đã dạy ông cách đóng một con thuyền lớn để chở tự cứu mình và các loài khác. Điều này khá gần với những truyền thuyết ghi trong các nền văn minh khác.

Một truyền thuyết được coi là cổ xưa nhất về đại hồng thủy được ghi lại trong cuốn sách đá của nền văn minh Lưỡng Hà có tên là Epic of Gilgamesh trong đó có 1 chương viết về đại hồng thủy. Phiến đá ghi bằng chữ Akkadian (chữ Lưỡng Hà cổ) cho thấy vị thần Enki đã cảnh báo vua Ziusudra - vị vua của thành Shuruppak (một triều đại thuộc nền văn minh Lưỡng Hà khoảng từ 4.000 năm đến 3.000 năm trước Công nguyên, nay là vùng đất thuộc lãnh thổ Iraq) rằng Thượng đế sẽ tiêu diệt loài người bằng một trận lụt ghê gớm. Thần Enki đã mách cho vua Ziusudra cách đóng một con thuyền lớn, vì thế mà Ziusudra đã thoát nạn sau trận đại hồng thủy kéo dài 7 ngày đêm.

Trong truyền thuyết của Babylonie, người anh hùng Gilgamesh thuộc xứ Uruk muốn trở thành bất tử  giống như tổ tiên của mình là Ut-Napishtim. Chính ông này đã báo cho Gilgamesh biết sắp có trận đại hồng thủy và dạy Gilgamesh cách trở thành bất tử. Ông nói rằng để làm được điều đó, Gilgamesh cần thức 6 ngày 7 đêm, nhưng cuối cùng thì Gilgamesh đã ngủ quên mất. Tuy không trở thành bất tử nhưng Gilgamesh đã được tổ phụ dạy cho cách đóng một cái bè lớn để đưa gia đình, bạn bè và tài sản của mình lên đó để tránh lụt. Nhà vua, cùng với vị tổ tiên này và vợ mình, được các vị thần ban phát trường sinh bất tử.

Trong cuốn sách của Plato có tên là Luật lệ đã nói về trận lụt lớn xuất hiện trước thời của ông khoảng 10.000 năm. Ông đã viết rằng có một trận đại hồng thủy nhấn chìm tất cả vào khoảng 9.000 năm trước thời Solon và trong quãng 9.000 năm đó còn có rất nhiều những trận đại hồng thủy khác cho đến tận khi thành Athens trở nên trù phú.

Cuốn sách Cổ sử của Trung Hoa ghi nhận vào năm 700 trước Công nguyên hoặc sớm hơn, vào thời Tam Đại – Ngũ Đế đã có một trận lớn, nước dâng lên tận Thiên đình, Da Yu đã khống chế được lũ lụt và trở thành Hoàng đế đầu tiên của đế chế Trung Hoa. Sau này nhiều cuốn sách khác cũng viết về những trận đại hồng thủy do những con giao long sống tại sông Hoàng Hà, vì giận dữ với loài người đã gây nên.

Truyền thuyết về sự tích Hồ Ba Bể ở Việt Nam cũng liên quan đến đại hồng thủy. Thần Giao long hóa thân thành một bà già bệnh tật, ăn xin khi đi dự hội “Vu Già” cầu Phật đã không được mọi người giúp đỡ, vì thế thần Giao long đã dâng nước nhấn chìm tất cả. Duy nhất chỉ có 2 mẹ con bà góa đã có lòng từ bi cho thần ăn và ngủ nhờ, được thần cho 2 vỏ trấu (sau đó biến thành thuyền) và một nắm tro để rải xung quanh ngôi nhà của mình (khu đất đó không bị chìm trong nước và ngay nay là đảo Po-già-nải ở giữa Hồ Ba Bể).

Cơ sở khoa học

Ngoài những tài liệu ghi nhận trong các truyền thuyết, các kết quả khảo cổ khai quật khu vực nền văn minh Lưỡng Hà (thuộc nước Iraq ngày nay) đã phát hiện nhiều dấu vết như lớp bùn trầm tích, hay các hóa thạch liên quan đến trận đại hồng thủy vào khoảng 2.900-2.700 năm trước Công nguyên.

Trong những năm 1920, nhà khảo cổ học người Anh Leonard Wooley khai quật ở khu vực Nam Mesopotamia (vùng đất được coi là nơi sinh ông Abraham, tổ phụ của dân Do Thái) đã phát hiện là các vỉa bùn sâu nằm dưới nước, chứng tỏ cư dân sống không liên tục, ngoài ra còn có nhiều dấu vết nhà cửa vật dụng gốm chìm dưới tầng bùn.

Gần đây các nhà khoa học tìm thấy dấu tích của một chiếc thuyền lớn trên đỉnh núi tại Thổ Nhĩ Kỳ. Họ cho rằng đó là chiếc thuyền nổi tiếng của ông Noah ghi trong sách Sáng Thế ký.

Như vậy có thể khẳng định những trận đại hồng thủy trong quá khứ là có thật. Các nhà khoa học cũng đưa ra giả thuyết về nguyên nhân gây ra chúng.

Họ cho rằng vào cuối kỷ băng hà (kỷ băng hà kéo dài từ 2,5 triệu năm – 10.000 năm trước Công nguyên), nhiệt độ của trái đất rất thấp. Băng hà bao phủ toàn bộ bắc bán cầu. Sau đó những khối băng cực lớn bắt đầu di chuyển. Khối lượng băng ước chừng 30 triệu km 2. Những núi băng khổng lồ đè nặng lên vỏ Trái đất tạo ra những lún sụt ở nơi này và trồi lên ở nơi khác, tạo ra những vùng đất như Scandinavia, Scotland, Canada ... Khi đó mực nước biển rất thấp (thấp hơn hiện nay từ 120-150m), châu Á và Bắc Mỹ nối liền nhau qua eo biển Bering, Việt Namvà Indonesia là một khối. Thời kỳ cuối cùng của kỷ băng hà cách đây 10.000 năm, khí hậu trái đất nóng lên làm băng tan và mực nước biển dâng nhanh. Đó chính là nguyên nhân gây đại hồng thủy nhấn chìm nhiều vùng đất.

Một giả thuyết khác cũng khá thuyết phục của các nhà khoa học Hoa Kỳ. Theo các thống kê mới đây nhất, các nhà khoa học đã khám phá những đại dương khổng lồ nằm ẩn sâu hơn 1.000km dưới bề mặt trái đất và họ cho rằng đây chính là nguyên do xảy ra nạn đại hồng thủy được kể trong truyền thuyết. Các thống kê sóng địa chấn cho thấy bằng chứng tồn tại ít nhất hai đại dương ngầm bên dưới bề mặt lục địa Âu – Á và Bắc Mỹ. Họ tin rằng các đại dương ngầm có lượng nước không kém hai đại dương vùng cực. Vì một lý do nào đó (động đất, chuyển động vỏ trái đất...), lượng nước khổng lồ này đã phun trào lên mặt đất, hơi nước bốc lên cao gặp khí lạnh ngưng tụ thành những đợt mưa dài ngày gây đại hồng thủy và sau đó lại ngấm xuống đại dương ở trong lòng đất.

Nguồn: Sức khỏe & Đời sống, 11/2007

Xem Thêm

Phát huy vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trí thức trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc
Ngày 25/6/2025, tại Tp. Huế, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) chủ trì, phối hợp với Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật thành phố Huế (Liên hiệp Hội TP. Huế) tổ chức Hội thảo “Phát huy vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trí thức để góp phần tích cực cho sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc theo tinh thần Nghị quyết số 45-NQ/TW ngày 24/11/2023”.
An Giang: 8 giải pháp thực hiện đột phá phát triển khoa học công nghệ
Đến nay, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội tỉnh) đã tập hợp được 40 hội, tổ chức thành viên với 9.554 hội viên cá nhân, trong đó có hơn 3.451 hội viên trí thức. An Giang xác định và đề ra mục tiêu về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số (KHCN, ĐMST, CĐS) đến năm 2030.
Thanh Hoá: Hội thảo KH về giải quyết tình trạng thiếu lao động ở nông thôn, lao động trực tiếp tham gia SX nông nghiệp
Sáng ngày 27/5/2025, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội) phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ, Viện Nông nghiêp tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp giải quyết tình trạng thiếu lao động sản xuất ở khu vực nông thôn, lao động có kỹ thuật, tay nghề cao trực tiếp tham gia sản xuất nông nghiệp, nhất là nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ”.
Bình Thuận: Đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất
Sáng ngày 27/5, tại thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp đột phá trong ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ vào thực tiễn quản lý và sản xuất trên địa bàn tỉnh Bình Thuận”.

Tin mới

Tổng Bí thư Tô Lâm: Kế thừa thành quả, phát triển những giá trị, tiếp tục đổi mới sáng tạo đáp ứng yêu cầu của thời đại
(Mặt trận) - Nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công (19/8/1945 -19/8/2025) và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 -2/9/2025), sáng 18/8, tại Hà Nội, Tổng Bí thư Tô Lâm đã gặp mặt các đồng chí lão thành cách mạng, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng các khóa, nguyên lãnh đạo các ban, cơ quan của Đảng, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội Trung ương.
Khai trương Trưng bày “Đóng góp của các nhà khoa học Việt Nam trong xây dựng, bảo vệ Tổ quốc”
Ngày 16/8, tại Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam (xã Thung Nai, tỉnh Phú Thọ), Bảo tàng Di sản các nhà khoa học Việt Nam (MEDDOM) phối hợp với Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) tổ chức Lễ khai trương Trưng bày “Đóng góp của các nhà khoa học Việt Nam trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”.
Chăn nuôi an toàn sinh học và tuần hoàn nâng cao hiệu quả sản xuất trong chăn nuôi trang trại nhỏ và hộ gia đình
Ngày 15/8, tại tỉnh Nghệ An đã diễn ra hội thảo khoa học với chủ đề “Áp dụng quy trình chăn nuôi an toàn sinh học và tuần hoàn nâng cao hiệu quả sản xuất trong chăn nuôi trang trại nhỏ và hộ gia đình” do Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) phối hợp với Hội Chăn nuôi Việt Nam, Liên hiệp Hội tỉnh Nghệ An và Trường Đại học Nghệ An tổ chức.
Trường Đại học Nghệ An chính thức trở thành hội viên của Hội Chăn nuôi Việt Nam
Chiều 14/8/2025, tại tỉnh Nghệ An, Hội Chăn nuôi Việt Nam đã tổ chức lễ trao giấy chứng nhận hội viên cho Trường Đại học Nghệ An. Sự kiện không chỉ ghi nhận đóng góp của Trường trong đào tạo và nghiên cứu lĩnh vực chăn nuôi, thú y, mà còn mở ra những cơ hội hợp tác mới trong tương lai, góp phần vào sự phát triển của ngành chăn nuôi, thú y Việt Nam.
Ứng dụng công nghệ số để MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị -xã hội đến gần dân, sẵn sàng phục vụ dân
(Mặt trận) - Sáng 15/8, tại Hà Nội, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc triển khai thí điểm nền tảng "Mặt trận số" và tập huấn "Ứng dụng AI trong công tác MTTQ các cấp". Hội nghị tổ chức trực tiếp tại điểm cầu Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam và trực tuyến đến 34 tỉnh, thành phố, 3.321 xã, phường, đặc khu trong cả nước.
Lan tỏa thông điệp về sự sẻ chia, đồng cảm và tinh thần đoàn kết quốc tế giữa hai nước Việt Nam - Cuba
(Mặt trận) - Sáng 13/8, tại Hà Nội, ông Đỗ Văn Chiến, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Bí thư Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam dự và phát biểu tại Lễ phát động cấp quốc gia Chương trình vận động ủng hộ nhân dân Cuba với chủ đề “65 năm nghĩa tình Việt Nam - Cuba”.
Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam, Chủ tịch Trung ương Hội ND Việt Nam Lương Quốc Đoàn gặp mặt Khối diễu hành “Nông dân Việt Nam”
(Mặt trận) - Sáng 12/8, tại Học viện Nông nghiệp Việt Nam (Gia Lâm - Hà Nội), ông Lương Quốc Đoàn, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Ban chấp hành Trung ương Hội Nông dân Việt Nam đã có buổi gặp mặt lực lượng Khối diễu hành "Nông dân Việt Nam" tại đại lễ kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9.
Tổng hội Y học Việt Nam: 70 năm xây dựng và phát triển
Trải qua 70 năm xây dựng và phát triển, với sứ mệnh vừa kế thừa truyền thống vừa tiếp tục đổi mới phương thức và nội dung hoạt động, Tổng hội Y học Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng. Vị trí, vai trò của Tổng hội được củng cố, nâng cao cả về số lượng và chất lượng, từng bước đáp ứng yêu cầu phát triển chung của ngành y tế và của đất nước.