Cắt cuống mắt để kích thích tôm đẻ
Vì sao phải cắt cuống mắt thì tôm mới đẻ
Khi tôm chuyển từ tình trạng bình thường sang sinh sản sẽ có sự thay đổi cơ bản về tương quan giữa hormon kích thích sinh sản và hormon ức chế . Hormon ức chế sự sinh sản được sản xuất, tích tụ và phóng thích từ cuống mắt của tôm. Như vậy cuống mắt tôm giống như một cái máy phát ra tín hiệu hoá học ngăn cản sự sinh sản. Vì vậy, cắt cuống mắt tôm cũng giống như tháo gỡ cái máy phát ra tín hiệu này. Nhờ thế mà sự phát triển của buồng trứng và đẻ trứng được giải toả. Buồng trứng phát triển liên tục và tôm đẻ.
Nghĩa là sau khi cắt cuống mắt, tôm đẻ cấp tập vài lần, (có khi tới 5 lần). Tuy nhiên chất lượng lần sinh sản sau giảm so với lần trước đó. Cho đến khi trên thực tế sự sinh sản của tôm không mang lại hiệu quả sinh học và hiệu quả kinh tế thì phải loại bỏ chúng. Đến nay có khoảng 20 loài tôm khác nhau được áp dụng thủ thuật cắt cuống mắt để kích thích sinh sản.
Phương pháp cắt cuống mắt
Để cắt cuống mắt , người ta thường đốt, kẹp hoặc thắt cuống mắt của tôm mà không cắt rời ngay để tránh sự chảy máu (dịch cơ thể).
Ở Việt Nam , các nhà sản xuất tôm giống dùng dây cao su nhỏ (dây thun) thắt cuống mắt. Mắt bị thắt cuống có thể rụng sau đó nhưng dịch cơ thể không bị thất thoát.
Ngay sau khi cắt cuống mắt, cần theo dõi chặt chẽ sự phát triển của buồng trứng. Khi thấy buồng trứng đang ở giai đoạn IV thành thục, lập tức tôm được tách riêng vào bể đẻ.
Hạn chế
Tôm bị cắt cuống mắt chỉ đẻ 3-5 lần và đời sống sinh sản cũng chấm dứt. Trong khi tôm tự nhiên có thể đẻ nhiều lần hơn trong thời gian dài, cho ra nhiều tôm con hơn. Vì vậy người ta đã nghiên cứu cách kích thích tôm đẻ mà không cần cắt cuống mắt.
Việc ứng dụng tiêm Serotonin cho tôm cái đã được thực hiện và cho tỉ lệ tôm đẻ lần đầu là 35,4%, gấp 6 lần đối chứng. Tỉ lệ tôm đẻ tiếp trong lần hai là 6,7%. Tính chung số tôm đẻ do được kích thích bằng Serotonin gấp 7 lần so với đối chứng. Tỉ lệ tôm đẻ nhờ tiêm Serotonin thấp hơn tôm được cắt cuống mắt.
Nhưng sau những lần đẻ dồn dập, số tôm cắt cuống mắt không tiếp tục được dùng để sản xuất tôm giống. Trong khi những chú tôm đã đẻ nhờ Serotonin vẫn tiếp tục sinh sản vì không bị tổn thương, nhờ thế có thể kéo dài được tuổi thọ sinh sản của tôm.
