Ứng dụng công nghệ LED trong cuộc sống
I. Tìm hiểu về đèn LED
Công nghệ chiếu sáng được giới thiệu ra công chúng thế giới lần đầu tiên với chiếc bóng đèn sợi đốt của Thomas Edison. Suốt những năm sau đó, trong khi công nghệ ánh sáng nhiệt hầu như không có những thay đổi lớn thì công nghệ ánh sáng điện tử lại đạt được những bước phát triển mạnh mẽ. Các nhà khoa học đã phát minh ra công nghệ LED đánh dấu một bước tiến vượt bậc trong công nghệ ánh sáng. Hàng loạt thí nghiệm đã được tiến hành sau đó để tận dụng khả năng phát sáng của LED.
LED màu đã thực sự chen vào từng ngõ ngách của cuộc sống. Tuy nhiên, những chiếc đèn LED màu không thể làm nguồn sáng cho các công trình chiếu sáng công cộng để thay thế cho những bóng đèn truyền thống, vì đèn LED màu chỉ cho các ánh sáng đơn sắc như đỏ, vàng, xanh lá cây,… mà không thể tạo ra được ánh sáng trắng. Chỉ đến khi LED trắng xuất hiện thì công nghệ LED mới tạo được chỗ đứng trong nền công nghiệp chiếu sáng. Để có thể chuyển từ màu sang trắng, nghe thì đơn giản nhưng là cả một quá trình phát triển và nỗ lực không ngừng của công nghệ chiếu sáng. Năm 1993, Công ty hoá chất Nichia của Nhật Bản cho ra đời loại đèn LED xanh dương, là sự kết hợp giữa ánh sáng đỏ và xanh lá cây để cho ra ánh sáng trắng. Sự kiện này đã mở ra khả năng ứng dụng rộng rãi công nghệ LED vào cuộc sống.
Đèn LED dựa trên công nghệ chiếu sáng bán dẫn có tuổi thọ cao. Tất cả công đoạn sản xuất đèn LED đều thuộc lĩnh vực công nghệ cao vì phải xử lý chính xác các đơn vị có kích thước nano và phải chế tạo các mảng bán dẫn thật mỏng trong môi trường thật sạch để đảm bảo tính năng và tuổi thọ của tim đèn. Phản ứng tạo thành vật liệu bán dẫn phát sáng phải được thực hiện trong chân không, thực hiện trong phòng sạch, sạch hơn cả phòng bào chế y dược. Chính công đoạn này đã đẩy thời gian chiếu sáng và độ bền của LED lên cao, đây cũng chính là điểm mạnh của LED vì đã vượt trội hơn so với các công nghệ chiếu sáng truyền thống.
Với sự phát triển của công nghệ LED, các đèn dạng này đủ hoàn thiện để thay thế đèn sợi đốt 40-60W hay đèn huỳnh quang compact.
II. Đèn LED và thực tế ứng dụng ở Nghệ An
Ở Nghệ An, cùng với sự phát triển của đô thị, đèn LED ngày càng sử dụng rộng rãi trong đời sống kinh tế - xã hội với các ưu điểm: nhỏ, gọn, đẹp, giá thành rẻ, màu sắc đa dạng, ánh sáng hơn, độ bền cao, dễ vận chuyển và ít tiêu tốn điện năng. LED hiện đang được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực: bảng quảng cáo, hệ thống đèn giao thông, biển chỉ dẫn và các sản phẩm khác như bảng chạy chữ điện tử, bảng hệ thống giờ, bảng chứng khoán… Trong tương lai, việc sử dụng rộng rãi thiết bị chiếu sáng bằng loại đèn này sẽ được dùng cho chiếu sáng dân dụng, giúp tiết kiệm năng lượng.
Đèn LED cho ánh sáng trắng có tuổi thọ tới 50.000 giờ sử dụng (gấp 50 lần so với bóng đèn 60W thông thường), mở ra triển vọng sẽ thay thế dần đèn sợi đốt và đèn huỳnh quang bởi những ưu điểm như tiết kiệm năng lượng tiêu thụ từ 70-80% so với loại đèn thông thường; tuổi thọ cao (nếu thắp đèn LED mười giờ mỗi ngày thì 23 năm sau mới phải thay bóng).
Điểm hấp dẫn ở loại đèn này là nó có thể sử dụng đèn 5W thay thế cho bóng đèn Neon 20W mà cường độ ánh sáng để lắp đặt những nơi địa hình vị trí phức tạp. Nhiệt lượng sinh ra trong quá trình hoạt động của đèn LED cũng thấp hơn rất nhiều (gần như không đáng kể) so với các loại bóng đèn thông thường.
Đèn LED không sử dụng nguồn điện xoay chiều 220V thông thường mà chỉ sử dụng dòng điện một chiều với hiệu điện thế nhỏ nên cần có bộ lọc và bộ điều khiển đi kèm.
Bên cạnh đó, đèn LED còn có những ưu điểm như khi hoạt động không sinh ra các loại ánh sáng có bước sóng ngắn như tia hồng ngoại hay cực tím. Những ưu điểm của loại đèn này là không thể phủ nhận. Với những thiết kế mang nhiều phong cách khác nhau, đèn LED đã và đang trở thành một thiết bị chiếu sáng đáng được lựa chọn cho không gian sống của mỗi gia đình và các công trình xã hội.
Ngoài ra, công nghệ màn hình LED còn được biết đến với việc dùng để trang trí, thể hiện thông tin, hình ảnh một cách rõ ràng và sinh động nhất, chất lượng hình ảnh sẽ được nâng cấp lên đáng kể với công nghệ chiếu sáng nền mới này, cho hình ảnh và sắc nét hơn.
Ở Nghệ An, Công ty cổ phần Nava (có trụ sở tại số 53B - Nguyễn Văn Cừ - thành phố Vinh) là một trong những đơn vị đi đầu trong việc ứng dụng đèn LED tiết kiệm năng lượng để phục vụ cho quảng cáo, chiếu sáng đô thị. Điển hình là việc lắp đặt hệ thống màn hình sử dụng đèn LED tại Ngã Năm thành phố Vinh, Siêu thị điện máy Hoà Bình và khu du lịch Thị xã Cửa Lò…
Để đèn LED được ưa chuộng trong mọi lĩnh vực và cộng đồng ở tỉnh Nghệ An, Công ty cổ phần Nava hiện đang tập trung đầu tư nghiên cứu, cải tiến công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm như các phụ kiện bộ lọc, bộ điều khiển, kệ đèn… Trong thời gian tới, công ty sẽ đầu tư công nghệ để tự sản xuất các thiết bị này nhằm giảm giá thành, đem lại sự tiện lợi và hữu ích cho người sử dụng, góp phần tích cực trong chiến lược tiết kiệm năng lượng điện mà Nhà nước đang phát động mạnh mẽ hiện nay.