Liên hiệp các hội và khoa học kỹ thuật Việt Nam
Thứ ba, 27/02/2007 00:22 (GMT+7)

Phóng xạ & những nạn nhân đáng kính

Từ giữa thế kỷ 20, năng lượng hạt nhân đã được đưa vào để sản xuất điện. Số lượng nhà máy điện hạt nhân trên thế giới mỗi ngày một tăng. Năm 1955, Liên Xô là nước duy nhất trên thế giới có một nhà máy điện hạt nhân. Năm 1975, 19 nước có nhà máy điện hạt nhân. Năm 1980, tăng lên 36 nước. Riêng ở Pháp, đến năm 1995, đã có 56 nhà máy điện hạt nhân rải rác trên cả nước.

Để có thể làm chủ nguồn năng lượng vô giá này, các nước sở hữu đã phải trả bằng những hy sinh của các nhà khoa học tiên phong và những người tình nguyện làm vật thí nghiệm.

Nạn nhân đầu tiên của phóng xạ, thật đau đớn, không ai khác chính là người đã phát hiện ra nó: Henri Becquerel.

Vào một ngày tháng 4 – 1901, trên đường đi đến giảng đường Đại học Khoa học Paris , H. Becquerel ghé vào phòng thí nghiệm của Pierre Curie. Ông mượn lọ đựng radium để đến lớp minh hoạ cho bài giảng của Ông. Becquerel gói lọ radium vào một tờ giấy cứng nhỏ. Xong Ông nhét vào túi áo gilet nằm dưới chiếc áo bành tô dày cộm Ông đang mặc. Thế là chắc ăn không sợ bị rơi bể, Becquerel ung dung đi vào trường và ghé phòng thí nghiệm để lấy tay đưa lên ngực che lại, màn vẫn phát sáng, Ông lùi ra xa, màn vẫn phát sáng. Các nhân viên phòng thí nghiệm nhốn nháo, Becquerel vội nói rằng trong túi Ông có lọ radium mới mượn của Ông Curie. Ông còn nói tia phóng xạ nó mạnh đến độ có thể xuyên qua giấy carton và cả 2 lớp áo. Biết được thêm điều này Becquerel có vẻ hãnh diện. Một nhân viên phòng thí nghiệm loé lên một ý hay, anh cầm lấy tấm màn barium đưa qua phải qua trái trước ngực Becquerel, tấm màn đều phát huỳnh quang. Và rồi như muốn đùa một chút, anh nhân viên cầm tấm màn đi vòng ra sau lưng Becquerel và thốt lên: “Chúa ơi! Tia phóng xạ nó xuyên qua cả thân thể của ngài ạ!”. Becquerel hơi mất bình tĩnh, như một phản xạ, Ông vội thò tay vào túi lấy cái hộp radium ra ngay. Nhưng Ông cố trấn tĩnh và nói gượng: “Thế mà tôi có đau đớn gì đâu bởi muôn ngàn mũi tên xuyên qua được ngực?”. Rồi Ông cười ồ với mọi người và đi thẳng đến giảng đường để giảng bài với một tâm trạng lo lắng.

Từ đó, Becquerel cố tránh những thỏi có tính phóng xạ. Mười ngày sau cái buổi không may bỏ ống radium trong túi áo, việc phải đến đã đến. Ở trên ngực Ông, ngay chỗ túi áo đựng lọ radium, một vết nhỏ màu đỏ xuất hiện. Ông cố tự trấn an, nhưng cái mụn đỏ ấy lan rộng và cuối cùng nó dừng lại ở hình dạng kích thước vừa bằng đúng cái lọ đựng radium hôm nào.

Vệt đỏ đó không gây lở loét mà chỉ để lại vết sẹo, Becquerel lại lao vào công việc nghiên cứu. Ông chẳng khám phá ra thêm điều gì mới lạ, trái lại, Ông bắt đầu thấy người mệt mỏi và đau đớn ngày một dữ dội, da tay Ông bị nứt nẻ và tạo thành những vết loét rộng. Đến năm 1908, Henri Becquerel sau mấy năm bị suy kiệt, lở loét và đau đớn, đã trút hơi thở cuối cùng ở tuổi 56. Trước đó, năm 1903, khi giải Nobel về vật lý được trao tặng cho Ông Bà Curie và Ông, trong tình trạng bệnh tật do phóng xạ hoành hành, Becquerel đã không hưởng được những giây phút vinh quang.

Ông Curie

Ông Curie

Nạn nhân thứ hai là Ông Pierre Curie. Khi biết Becquerel bị radium làm phỏng ngực, Ông Curie hy sinh lấy thân mình ra thử nghiệm. Ông buộc một chế phẩm có tính phóng xạ vào cánh tay mìnhtrong vòng 10 tiếng đồng hồ. Sau đó một vết phỏng hình thành ở cánh tay Ông. Tiếp tục thử nghiệm, Ông lại bỏ túi một mảnh radium trong vòng nửa giờ, 16 ngày sau trên da chỗ túi quần xuất hiện một vếtbỏng.

Bà Curie

Bà Curie

Nạn nhân thứ ba là Bà Marie Curie, Bà thường xuyên để lọ radium trong túi xách và khi đi ngủ Bà thường đem để đầu giường để đêm tối lọ radium phát ra ánh da quang vui mắt. Rồi sau đó làFrederic Jolio Curie, Irène Curie...

Ngoại trừ Becquerel và Pierre Curie mà câu chuyện nhiễm xạ đượm màu kịch tính, các trường hợp khác đều do thường xuyên tiếp xúc trong lúc nghiên cứu. Tất cả các nhà khoa học này đều biết phóng xạ là loại tia nguy hiểm nhưng họ vẫn hy sinh cho khoa học.

Giai đoạn đầu, các thầy thuốc chưa hiểu biết gì về phóng xạ, họ chỉ thấy các nạn nhân đầu tiên bị mệt mỏi, đau nhức không thể chịu đựng được, rối loạn hô hấp, và tất cả đều bị nứt nẻ da tay. Các thầy thuốc chỉ nhận xét rằng các tia không nhìn thấy, không cảm thấy đều độc hại, nhưng ngành y tế vẫn chưa có cuộc nghiên cứu tường tận vì tia X và tia phóng xạ còn quá mới mẻ.

Đến năm 1920, tác hại của tia phóng xạ được nghiên cứu kỹ hơn. Thống kê cho biết bệnh thường gặp ở những người thợ làm trong các mỏ Uranium là bệnh ung thư phổi. Nhưng vấn đề cũng chưa được quan tâm đúng mức vì ngoại trừ một nhóm nhỏ chuyên gia, số người hiểu biết về phóng xạ rất ít. Phải đến tháng 8 - 1945, khi Mỹ thả bom nguyên tử ở Nhật, các chuyên gia y tế mới biết hết được tác hại của phóng xạ.

Năm 1936, ở Hambuorg (Đức), một tượng đài kỷ niệm được dựng lên để tưởng niệm các nhà khoa học đã hy sinh vì tia X và phóng xạ. Cho đến năm 1936 trên bia tưởng niệm đã ghi tên đến 110 nhà khoa học nổi tiếng hy sinh vì khoa học và vì hạnh phúc của nhân loại.

Xem Thêm

Nữ tiến sĩ Tây học đầu tiên của Việt Nam
Người phụ nữ này là nữ tiến sĩ Tây học đầu tiên của Việt Nam. Tên tuổi của bà từng nổi đình nổi đám, thậm chí cánh mày râu trước khi gặp cũng phải chuẩn bị lời ăn tiếng nói cẩn thận.
Tôn vinh và tri ân một nghề cao quý nhất
Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 hằng năm là dịp để toàn xã hội tôn vinh và tri ân những người thầy, người cô đã tận tụy cống hiến cho sự nghiệp trồng người. Đây không chỉ là ngày lễ ý nghĩa trong ngành giáo dục mà còn mang tính nhân văn sâu sắc, gắn kết tinh thần “tôn sư trọng đạo” - truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc Việt Nam.

Tin mới

Hà Giang: Tổng kết hoạt động năm 2024 triển khai nhiệm vụ năm 2025
Ngày 16/01, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội) tỉnh Hà Giang đã tổ chức hội nghị Ban chấp hành (BCH) Liên hiệp hội nhằm tổng kết hoạt động năm 2024, triển khai nhiệm vụ năm 2025; tham dự hội nghị có đại diện Ban Dân vận Tỉnh uỷ, một số sở, ngành, hội thành viên Liên hiệp hội tỉnh.
TSKH Nghiêm Vũ Khải: Thách thức lớn của Nghị quyết 57-NQ/TW là thể chế, hạ tầng và nhân lực
Nếu không có một cuộc cách mạng thực sự về khoa học và công nghệ, chúng ta sẽ không thể vượt qua tình trạng tụt hậu. Điều này đòi hỏi sự đầu tư bài bản, định hướng rõ ràng và cam kết lâu dài từ cả hệ thống chính trị, các doanh nghiệp và cộng đồng khoa học.
Gặp mặt cán bộ hưu trí Xuân Ất Tỵ 2025
Ngày 15/1, tại Hà Nội, Liên hiệp Hội Việt Nam (LHHVN) đã tổ chức buổi gặp mặt cán bộ hưu trí Xuân Ất Tỵ 2025. Đây là hoạt động thường niên của LHHVN nhằm bày tỏ sự quan tâm cũng như lòng tri ân sâu sắc của lãnh đạo, người lao động cơ quan LHHVN đối với các thế hệ đi trước.
Viết tiếp hành trình trao gửi yêu thương
Trong những năm qua, VUSTA luôn chú trọng thực hiện các hoạt động thiện nguyện, góp phần thực hiện an sinh xã hội. Năm 2024 đã đánh dấu đậm nét những nỗ lực không ngừng nghỉ của VUSTA trong các hoạt động vì cộng đồng. Ngay đầu Năm mới 2025, VUSTA thực hiện chương trình thiện nguyện và xây dựng nông thôn mới, viết tiếp hành trình trao gửi yêu thương tại tỉnh Cao Bằng.
Trà Vinh: 7 nhiệm vụ đặt ra cho công tác thi đua, khen thưởng năm 2025
Công tác thi đua, khen thưởng có vị trí, vai trò quan trọng, là động lực thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển, là biện pháp để tố chức thực hiện nhiệm vụ chính trị được giao. Thông qua việc tổ chức các phong trào thi đua nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của các tập thể, cá nhân, góp phần thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị được giao.