Phát triển nhân tài Trung Quốc 10 năm đầu thế kỷ XXI – Cơ hội và thách thức

1. "Nhân tài là nguồn tài nguyên số một" - đột phá mới trong tư duy phát triển nhân tài của Trung Quốc đầu thế kỷ XXI

Hiện nay kinh tế và phát triển xã hội Trung Quốc, kinh tế và phát triển xã hội đang bước vào giai đoạn mới. Dựa vào thực tiễn phong phú sau năm 1978 về phát triển nguồn nhân tài, ĐCS đã xây dựng cơ sở lí luận mới cho sự ra đời của chiến lược nhân tài tổng thể. Hội nghị Trung ương lần thứ 5 khóa XV năm 2000 đã đề ra phương châm "tôn trọng lao động, tôn trọng tri thức, tôn trọng nhân tài, tôn trọng sáng tạo". Phương châm quan trọng này được Đảng, Nhà nước quán triệt thực hiện trong phạm vi toàn xã hội nhằm phá vỡ quan niệm dùng người theo kiểu ưu tiên con cháu cán bộ để thay vào đó bằng cơ chế dùng người dựa vào tố chất, năng lực, tạo môi trường thuận lợi để thu hút, phát triển nhân tài. Tiếp theo đó, kỳ họp lần thứ 4 Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc khóa 9 năm 2001 đã thông qua Quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm lần thứ 10, lần đầu tiên chiến lược nhân tài của Trung Quốc được xác lập thành chiến lược quốc gia, khẳng định vị trí quan trọng của nhân tài trong quá trình phát triển đất nước. Quy hoạch "5 năm lần thứ 10" chỉ rõ cần phải bồi dưỡng, đào tạo, thu hút, sử dụng tốt nguồn nhân tài, tăng cường xây dựng đội ngũ nhân tài, thu hút nhân tài là người nước ngoài và nhân tài du học, cải cách chế độ nhân sự, hoàn thiện cơ chế, cơ cấu nhân tài, hoàn thiện thị trường nhân tài, tạo môi trường cho nhân tài phát triển v.v…

Trong hai năm 2000 - 2001, dựa trên lí luận của chủ nghĩa Mác, kết hợp với sự phát triển của sức sản xuất và sự nghiên cứu sâu về mối quan hệ các nguồn trong xã hội, Tổng Bí thư Giang Trạch Dân đề xuất luận điểm quan trọng: "Nhân tài là nguồn tài nguyên số một", "khai thác nhân tài là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu" ^{( [1] )}. Luận điểm này là đóng góp nổi bật của Giang Trạch Dân trong việc đảm bảo cho khung lí luận chiến lược Nhân tài cường quốc.Trên cơ sở đó, trong hai cuộc họp vào ngày 23 tháng 5 và 24 tháng 11 năm 2003, Bộ Chính trị ĐCS Trung Quốc đã đi đến xác định coi khoa học kỹ thuật là lực lượng sản xuất số một, phát triển nền kinh tế theo khuynh hướng chú trọng vào chất nhằm tăng cường sức sản xuất, làm nổi bật vị trí hàng đầu của phát triển nhân tài đối với việc tăng cường sức mạnh tổng hợp quốc gia, nâng cao vị thế cạnh tranh quốc tế. Với nội hàm thể hiện rõ tính khoa học và thực tiễn, lí luận mới về phát triển nhân tài trong giai đoạn 10 năm đầu thế kỷ XXI đã cho thấy bước đột phá về tư duy phát triển của ĐCS Trung Quốc trong việc giải quyết các vấn đề về thiếu hụt, nâng cao tố chất, tăng cường năng lực cạnh tranh của nhân tài, từ đó biến nhân tài thành nguồn lực số một trên con đường thực hiện hiện đại hóa đất nước.

2. "Nhân tài cường quốc" - Chiến lược biến thách thức thành cơ hội

Dựa trên khung lí luận cơ bản được xây dựng trong hai cuộc họp vào tháng 11 năm 2003 của Bộ Chính trị, trong hai ngày 19-20/12/2003, lần đầu tiên trong lịch sử Trung Quốc kể từ khi thành lập nước, ĐCS đã tổ chức Hội nghị về công tác nhân tài diễn ra trên quy mô toàn quốc với nội dung chủ yếu là thảo luận về vấn đề thực thi chiến lược Nhân tài cường quốc. Trên tinh thần thống nhất của Hội nghị này, ngày 26 tháng 12 năm 2003, Trung ương ĐCS đã đưa ra Quyết định về vấn đề từng bước tăng cường công tác nhân tài:

Quyết định tập trung vào 8 điểm cơ bản sau:

+ Thực hiện chiến lược Nhân tài cường quốclà nhiệm vụ trọng đại và cấp bách của Đảng và Nhà nước Trung Quốc trong giai đoạn mới.

+ Coi việc xây dựng năng lực nhân tài làm trọng tâm, đẩy mạnh phát triển công tác bồi dưỡng nhân tài.

+ Kiên trì cải cách đổi mới, cố gắng xây dựng cơ chế đánh giá và sử dụng nhân tài một cách khoa học.

+ Xây dựng và hoàn thiện hệ thống thị trường nhân tài, xúc tiến vấn đề lưu thông nhân tài một cách hợp lý.

+ Coi việc khuyến khích lao động và sáng tạo làm mục đích căn bản, tăng cường đưa ra những đảm bảo và khích lệ có hiệu quả đối với nhân tài.

+ Trọng điểm nổi bật, thiết thực tăng cường xây dựng đội ngũ nhân tài cao cấp.

+ Thúc đẩy phát triển chỉnh thể nguồn nhân tài, thực hiện phát triển hài hòa công tác nhân tài.

+ Kiên trì nguyên tắc Đảng quản lý nguồn nhân tài, nỗ lực tạo ra cục diện mới cho công tác nhân tài.

Theo đó, chiến lược Nhân tài cường quốcđược đưa vào thực thi với 6 nội dung cơ bản và 5 nhiệm vụ chính:

6 nội dung cơ bản:

1. Ưu tiên đầu tư nhân lực bồi dưỡng nhân tài.

2. Thực hiện tốt giá trị nhân tài.

3. Điều chỉnh hợp lý cơ cấu nhân tài

4. Cải cách chế độ nhân sự

5. Xây dựng thị trường nhân tài, xúc tiến lưu thông nhân tài

6. Khai thác nhân tài tổng thể nguồn nhân tài trên nguyên tắc Đảng quản lý nguồn nhân tài thông qua đó nâng cao năng lực cầm quyền của Đảng.

5 nhiệm vụ chính:

1. Thống lĩnh công tác nhân tài bằng tư tưởng Ba đại diện

2. Quán triệt thúc đẩy phát triển công tác nhân tài

3. Lấy quan điểm nhân tài làm phương châm chỉ đạo

4. Lấy xây dựng năng lực nhân tài làm chủ điểm chính

5. Coi cải cách cơ chế nhân tài là động lực sáng tạo

Có thể thấy, sự hoàn thiện và đưa vào thực thi chiến lược Nhân tài cường quốcđã đánh dấu một giai đoạn mới trong công tác phát triển nhân tài Trung Quốc. Theo phân tích của chúng tôi, trong tình hình hiện nay, nếu thực thi tốt chiến lược này, Trung Quốc sẽ có khả năng thành công trong việc biến ít nhất ba thách thức thành cơ hội thuận lợi để thực hiện tham vọng trở thành cường quốc thế giới trong thế kỷ XXI.

2.1 Cơ hội nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế giải quyết thách thức chất xám trong nước lưu thông tới các quốc gia phát triển

Sau một thời gian phát triển với tốc độ nhanh, thậm chí là quá nóng, nền kinh tế Trung Quốc bắt đầu bước sang giai đoạn phát triển kĩ thuật cao với nhu cầu cấp bách về nguồn nhân tài cao cấp nhằm đạt tới vị trí siêu cường. Trong khi, quốc gia này đang phải đối mặt với tình trạng nguồn chất xám trong nước luôn có nguy cơ lưu thông tới các đối thủ cạnh tranh mạnh tại Mỹ và các quốc gia phát triển khác. Với những điều kiện ưu đãi vượt trội, các nước Âu - Mỹ trở thành nơi lý tưởng để nhân tài các nước đang phát triển đổ về, đặc biệt là nhân tài Trung Quốc. Theo thống kê của Liên hiệp quốc, "gần 10 năm, trong số 500.000 nhân tài chuyên ngành kỹ thuật mà Mỹ thu hút được, có tới 475.000 người đến từ các nước đang phát triển. Trong số các nhà khoa học hàng đầu nước Mỹ, các kỹ sư có trình độ cao, có hơn 30.000 người là người Mỹ gốc Hoa, chiếm 1/4 trong số đó la những nhân tài bậc cao của Trung Quốc. Trong hơn 11 Trung tâm nghiên cứu của Tập đoàn công nghệ thông tin IBM, có gần 50% nhân viên kỹ thuật là người Trung Quốc. Năm 2001, Mỹ thu hút 115.000 nhân tài có visa H-1B kỹ thuật cao, thì có 10% trong số đó là người Trung Quốc. Theo thống kê của Bộ Giáo dục Trung Quốc, từ năm 1978 đến cuối năm 2003, số người du học của Trung Quốc là 700.200 người, trong đó chỉ có 172.000 người về nước, phần còn lại ở lại các nước phát triển" ^{( [2] )}. Nhằm thu hút chất xám tới Âu - Mỹ và các nước phát triển, chính phủ từng nước đã thực hiện hàng loạt các chính sách ưu đãi đặc biệt như dùng biện pháp trả lương cao, di dân đối với nhân tài thuộc các nước đang phát triển. Dưới đây là một số ví dụ điển hình:

Trong bộ Luật Di dân của Mỹ có viết: "Những người có chuyên ngành sở trường tốt là đối tượng ưu đãi". Vì thế, bộ luật này đã mở ra cánh cửa thuận tiện cho nhân tài bậc cao tới Mỹ. Bằng cách đó, Mỹ đã thu hút tiếp nhận được nhiều nhân tài đến từ các nước đang phát triển, nhiều hơn cả là nhân tài Trung Quốc và Ấn Độ. Nhật Bản vào tháng 6 năm 1996, cũng đưa ra Luật Sửa đổi về Quản lý xuất nhập cảnh mới. Luật này thay đổi các luật bài xích quá khứ thành luật ưu tiên cho những người có chuyên ngành giỏi là người nước ngoài được "ở lại Nhật Bản làm việc và cấm các doanh nghiệp trong nước sử dụng lao động nước ngoài có tố chất bình thường" ^{( [3] )}. Singapore chú trọng tuyển dụng nhân tài nước ngoài thông qua kênh giáo dục. Hiện tại, Singapore có 35.000 sinh viên nước ngoài theo học tại các trường đại học. Nhiều sinh viên du học tại nước này được chính phủ cho vay tiền. Đổi lại, sau khi tốt nghiệp họ sẽ có nghĩa vụ làm việc cho một công ty của Singapore trong thời gian tối thiểu ba năm. Với cách làm này, chính phủ Singapore luôn có lao động trẻ chất lượng cao bổ sung hàng năm cho các công ty. Như vậy, thực tiễn cạnh tranh nhân tài trên phạm vi toàn cầu đã giúp ban lãnh đạo ĐCS Trung Quốc đi đến xác định muốn giành được lợi thế cạnh tranh, khẳng định được vị trí siêu cường, trước hết Trung Quốc phải nắm giữ được nguồn chất xám trong nước và phải tạo được sự lưu thông nhân tài từ nước ngoài trở về. Nhằm đảo ngược tình trạng thất thoát chất xám, chiến lược Nhân tài cường quốc đã tập trung trọng điểm cơ bản vào việc tăng cường đội ngũ nhân tài cao cấp, xây dựng thị trường nhân tài và xúc tiến lưu thông nhân tài. Nếu chiến lược này thành công, Trung Quốc sẽ nâng cao chất lượng đội ngũ nhân tài và tạo ra những điều kiện quan trọng cho sự lưu thông chất xám và những lợi ích nhiều bên từ việc hợp tác và cạnh tranh phát triển nhân tài trên quy mô toàn cầu. Theo chúng tôi, đây là lựa chọn khôn ngoan của ĐCS Trung Quốc trong việc biến thách thức thành cơ hội phát triển nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế về nhân tài và cải thiện vị thế quốc gia trong quá trình thực hiện tham vọng trở thành siêu cường thế giới.

2.2 Cơ hội thúc đẩy sự phát triển bền vững của đất nước trước những thách thức về "bùng nổ" dân số, khan hiếm nhân tài

Chạy theo tăng trưởng, "bùng nổ" dân số, xem nhẹ phát triển bền vững về mặt xã hội và môi trường; quan liêu, không tính toán hợp lý giữa nhu cầu phát triển với tính hiệu quả trong các khâu đào tạo và sử dụng đang được coi là nguyên nhân chính khiến Trung Quốc chưa thể sánh ngang hàng với các quốc gia hùng mạnh như Mỹ, các nước Tây Âu và hiện vẫn phải đối mặt với tình trạng khan hiếm và lãng phí nhân tài (năm 2006 dân số Trung Quốc khoảng 1.314.480.000 người ^{( [4] )}, tỷ lệ thất nghiệp tăng cao ở công nhân và nông dân, lượng nhân tài lãng phí 25.000.000 người) ^{( [5] )}; Các thách thức này đang tạo ra áp lực lớn đối với nền kinh tế, gây ảnh hưởng xấu tới sự phát triển bền vững và làm chậm lại mục tiêu trở thành siêu cường của Trung Quốc. Để giải quyết áp lực và thách thức đặt ra, ĐCS Trung Quốc đã đi đến nhận thức coi nhân tài là nguồn tài nguyên số một, là lựa chọn chiến lược đảm bảo chắc chắn cho sự phát triển bền vững trên con đường phục hưng đất nước. Bởi, trong các nguồn tài nguyên, nguồn nhân tài đóng vai trò then chốt và quyết định. Hiện, nguồn lực con người của Trung Quốc, dù còn là khâu yếu và thiếu nhất, song dân số đông với tiềm năng nhân lực lớn, lượng nhân tài nhiều vẫn là một lợi thế cạnh tranh so với các nước khác trên thế giới. Do đó, Trung Quốc chỉ có thể lựa chọn con đường đầu tiên, là đặc biệt chú trọng phát triển mũi nhọn nhân tài, từ đó thay đổi phương thức tăng trưởng kinh tế và cuối cùng là đạt được sự phát triển bền vững - một trong những tiêu chuẩn tiên quyết tạo nên vị thế siêu cường của một quốc gia. Nhưng nếu chỉ coi nguồn phát triển nhân tài là phương tiện để phát triển kinh tế thì quan niệm đó chưa đầy đủ. Theo thống kê, "tính trước mắt, nhân tài chuyên ngành kỹ thuật cao của Trung Quốc chỉ chiếm 5,5% trên tổng số nhân viên có việc làm, số người có trình độ cao đẳng trở lên chỉ chiếm 3,6% trong tổng số dân Trung Quốc. Trong khi đó tỷ lệ tương ứng ở Nhật Bản, Hàn Quốc là trên 30%; Mỹ khoảng 60%, Ấn Độ, một nước có nhiều điểm tương đồng với Trung Quốc tỷ lệ cũng chiếm tới 16%" ^{( [6] )}. Thực tế cho thấy, thiếu hụt nhân tài đang là thách thức gay gắt với Trung Quốc trong việc thực hiện phát triển bền vững, nâng cao vị thế đất nước. Để giải quyết thách thức, ĐCS Trung Quốc đã có sự thay đổi tư duy mang tính chiến lược khi coi phát triển toàn diện như là mục tiêu cao nhất, mục tiêu cuối cùng, đóng một vai trò tích cực hơn trong việc xây dựng và phát triển nhân tài và nhân tài là nguồn sức mạnh số một trong quá trình phát triển đất nước. Từ nhận thức khách quan về mối quan hệ biện chứng giữa phát triển nhân tài và phát triển bền vững, trong đó, nguồn nhân tài có vai trò then chốt đối với sự phát triển bền vững và phát triển bền vững vừa là phương tiện vừa là mục tiêu cuối cùng đóng vai trò tích cực cho việc phát triển nguồn nhân tài, Chính phủ Trung Quốc đi đến xác định chức năng phát triển nhân tài thông qua nguồn lực tiềm năng của con người trở nên có ích; biến đổi năng lượng của con người trở nên có hiệu suất cao; nâng cao hiệu quả làm việc; tạo ra những tài năng thật sự; tăng cường trình độ năng lực của họ; từ đó biến thách thức thành cơ hội đưa Trung Quốc từ một nước đông dân thành một nước có nguồn nhân lực tốt, nguồn nhân tài mạnh có năng lực, khả năng tạo ra nền tảng cho sự phát triển hài hòa giữa nông thôn và thành thị, giữa các vùng miền, giải quyết vấn đề "tam nông", rút ngắn khoảng cách giầu nghèo, tạo dựng một xã hội thịnh vượng có vị thế hùng mạnh trên thế giới.

2.3 Cơ hội tăng cường xây dựng Đảng, nâng cao năng lực cầm quyền của Đảng Cộng sản Trung Quốc trước những biến đổi xã hội phức tạp hiện nay

Đối với một đất nước đông dân đang diễn ra những biến đổi phức tạp về nhiều mặt như Trung Quốc hiện nay, muốn đẩy nhanh tiến trình hiện đại hóa xã hội chủ nghĩa, khẳng định vị thế đất nước trên trường quốc tế phải thống nhất được ý chí sức mạnh toàn dân. Để làm được như vậy, Trung Quốc đã đi đến nhận thức, phải tăng cường cải tiến sự lãnh đạo, nâng cao năng lực cầm quyền của ĐCS, tập trung xây dựng đội ngũ nhân tài lãnh đạo có khả năng điều hành tốt sự phát triển toàn diện của đất nước. Cụ thể hóa nhận thức, Quyết định của Trung ương ĐCS Trung Quốc về vấn đề từng bước tăng cường công tác nhân tài nêu rõ: "Thu hút nhân tài ưu tú mọi mặt về với ĐCS, vào tổ chức Đảng, thì Đảng ta mới trở thành Đảng vững mạnh, có đội ngũ nhân tài lãnh đạo hạt nhân xây dựng đất nước Trung Quốc mang đặc sắc riêng, mới trở thành đội ngũ tiên phong của giai cấp công nhân, nhân dân Trung Quốc, dân tộc Trung Hoa" ^{( [7] )}. Thực tiễn hóa nhận thức trên, một trong nội dung cơ bản của chiến lược Nhân tài cường quốc đã tập trung khai thác tổng thể nguồn nhân tài trên nguyên tắc Đảng quản lý. Với nội dung này, quá trình thực hiện chiến lược Nhân tài cường quốc không chỉ mang ý nghĩa quan trọng đối với việc giải quyết các thách thức về phát triển toàn diện, mà còn có ý nghĩa quan trọng đối với sự lớn mạnh của bản thân ĐCS Trung Quốc.

3. Một số đánh giá và dự đoán

Việc nhìn lại và đưa ra một số phân tích ban đầu về cơ hội và thách thức trong việc thực thi chiến lược Nhân tài cường quốc đã từng bước giúp chúng tôi đi đến một số đánh giá sơ bộ và dự đoán ban đầu xu hướng phát triển của nhân tài trong tiến trình vươn tới vị trí siêu cường của Trung Quốc như sau:

Trung Quốc chưa phải là cường quốc nhân tài và sự ra đời của chiến lược Nhân tài cường quốc đã phản ánh rõ việc phát triển nhân tài hiện nay cũng như trong tương lai gần của quốc gia này vẫn nằm trong "thời kỳ quá độ" trong tiến trình vươn tới vị trí siêu cường thế giới. Những nghiên cứu được thực hiện ở trên đã cho thấy, trong thời kỳ này, nhiều vấn đề liên quan tới đời sống của nhân tài Trung Quốc đều là những vấn đề giao thời của một đất nước - từ một quốc gia nghèo "đóng cửa" tới một quốc gia đang phát triển muốn trở thành cường quốc trên đà hội nhập quốc tế. Thực tế quá độ của Trung Quốc là phức tạp và đòi hỏi sự nỗ lực toàn diện, nhưng khung lý luận, nội dung, nhiệm vụ cụ thể của chiến lược Nhân tài cường quốc đã khẳng định quốc gia này trong tương lai sẽ tiếp tục cải thiện hệ thống nhân tài theo hướng tạo ra những điều kiện tốt hơn về môi trường làm việc, cơ chế quản lý, thị trường phát triển để nhân tài tiếp tục phát huy khả năng. Việc từng bước cải cách các khâu đào tạo, thu hút, sử dụng, đãi ngộ, bảo vệ, tôn vinh và nhấn mạnh vào phát triển nhân tài kỹ thuật, nhân tài quản lý, nhân tài trong Đảng, nhân tài kinh doanh, sẽ giúp cho Trung Quốc phát triển mạnh hơn một số loại nhân tài trọng tâm nhằm nâng cao chất lượng phát triển của nền kinh tế, nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng, đồng thời xóa khoảng trống giữa các thế hệ lãnh đạo tại Trung Quốc. Trong xu hướng toàn cầu hóa ngày một gia tăng và cuộc chiến nhân tài ngày một khốc liệt, những nội dung cơ bản của chiến lược cho thấy, những năm tiếp theo, một mặt Trung Quốc sẽ tiếp tục phát huy nội lực của nhân tài; mặt khác sẽ không ngừng phát triển nhân tài trong những mối quan hệ cạnh tranh quốc tế bản chất. Sự hợp tác quốc tế giữa các cơ quan của các quốc gia khác nhau đã trở thành một động lực chính thúc đẩy sự phát triển của nhân tài, đồng thời thúc đẩy các nhà khoa học hướng tới lưu thông xuyên biên giới với tần suất ngày gia tăng. Bên cạnh đó, việc đặt phát triển nhân tài trong mối quan hệ cạnh tranh quốc tế, với sự tập trung nhấn mạnh vào hợp tác giữa lý thuyết và thực nghiệm sẽ tạo cơ hội để nhân tài Trung Quốc trong tương lai rút ngắn khoảng cách về trình độ chuyên môn cũng như ngoại ngữ nhằm thích ứng cao hơn với yêu cầu phát triển và hội nhập. Điều này đồng nghĩa với việc Trung Quốc đang tạo nên sự lưu thông hợp lý nhân tài trên quy mô toàn cầu. Đây là một bước đi cho thấy khả năng tiềm tàng và sức bật của nhân tài Trung Quốc trong tương lai là rất lớn. Tuy nhiên, chiến lược Nhân tài cường quốc cũng bộc lộ một số hạn chế mang tính đặc thù trong quy hoạch phát triển của một quốc gia mới nổi nhiều tham vọng nhưng chưa mang tính bền vững. Cụ thể là trong chiến lược này, việc phát triển nhân tài mới chỉ chú trọng vào các loại nhân tài trong Đảng, nhân tài kỹ thuật, quản lý kinh doanh mà chưa có sự quan tâm một cách hợp lý đến các nhân tài ở các lĩnh vực khách như khoa học cơ bản, khoa học giáo dục - đào tạo, văn hóa, nghệ thuật. Nếu không có sự phát triển đồng bộ các loại nhân tài - những cỗ máy cái của cơ cấu xã hội, kinh tế, chính trị, văn hóa, khoa học nghệ thuật một cách thực sự. Trung Quốc rất dễ rơi vào tình trạng mất cân bằng, thậm chí khủng hoảng do không tạo được sự hài hòa trong phát triển và như vậy tham vọng trở thành siêu cường của nước này sẽ gặp nhiều trở ngại hơn.

Kết luận

Coi nhân tài là nguồn tài nguyên số một, xác định phát triển nhân tài là nhiệm vụ hàng đầu trong tiến trình thực hiện tham vọng vươn tới vị trí siêu cường, ĐCS Trung Quốc đã tạo ra bước đột phá mới trong tư duy phát triển đất nước trong những năm đầu thế kỷ XXI, khi quốc gia này đang đẩy nhanh sức cạnh tranh tổng hợp trên quy mô toàn cầu. Là một phần quan trọng trong công tác phát triển nhân tài, sự ra đời của chiến lược Nhân tài cường quốc đã cho thấy tính hiệu quả của ĐCS Trung Quốc trong việc nâng cao số lượng và chất lượng nhân tài nhằm đáp ứng yêu cầu cải cách mở cửa đất nước. Mặt khác, việc hoàn thiện khung lí luận và đưa vào thực thi chiến lược Nhân tài cường quốc cũng thể hiện những nỗ lực của Chính phủ nước này trong việc cung cấp tri thức, tạo ra những cơ hội quan trọng cho sự lưu thông chất xám và những lợi ích nhiều bên từ việc hợp tác và cạnh tranh phát triển nhân tài trên quy mô toàn cầu. Bên cạnh những ưu điểm vượt trội, chiến lược nhân tài này cũng bộc lộ khá rõ sự bất cập khi quá chú trọng tới việc phát triển bộ phận nhân tài khoa học kỹ thuật, nhân tài trong Đảng, nhân tài kinh doanh nhằm đáp ứng yêu cầu trước mắt về tăng trưởng kinh tế và củng cố quyền lực chính trị của chính quyền mà xem nhẹ việc phát triển toàn diện đội ngũ nhân tài (đặc biệt là nhân tài giáo dục, khoa học xã hội…) - vốn là những khâu then chốt trong tiến trình vươn tới vị trí siêu cường quốc tế của Trung Quốc./.

[1]Viện nghiên cứu nhân sự Trung Quốc, Bão cáo nhân tài Trung Quốc 2005, Nhân dân xuất bản xã xuất bản 2005, tr27.

[2]Viện nghiên cứu nhân sự Trung Quốc, Báo cáo nhân tài Trung Quốc 2005, Nxb Nhân dân 2005, tr30.

[3]Viện nghiên cứu nhân sự Trung Quốc, Báo cáo nhân tài Trung Quốc 2005, Nxb Nhân dân 2005, tr31.

[4]Tương Vi, Trung Quốc "bùng nổ" dân số trở lại,

[5]http://news.sina.com.cn/c/2007-01-23/063911063712s.html

[6]Báo cáo phát triển nhân tài Trung Quốc - số 3, Nhà xuất bản Văn hiến Khoa học xã hội, Viện Khoa học xã hội, tháng 6/2006.

[7]Viện Nghiên cứu nhân sự Trung Quốc, Báo cáo nhân tài Trung Quốc 2005, Nxb Nhân dân 2005, tr23.