Nhuộm vải bằng chất mầu chiết xuất từ thảo mộc

Ðây là công nghệ dựa trên kỹ thuật truyền thống của đồng bào các dân tộc địa phương, nhưng đã được nâng lên bằng những kỹ thuật mới nên mầu vải sau khi nhuộm bền hơn, sặc sỡ hơn và vải ít bị nhàu. Ðiều quan trọng hơn là nó có ưu điểm về khả năng bảo vệ da, tính kháng khuẩn cao và nước thải trong quá trình nhuộm không hủy hoại môi trường như các loại thuốc nhuộm có nguồn gốc từ hóa chất.

Ðề tài này được hình thành từ những chuyến đi thực tế của PGS, TS  Hoàng Thị Lĩnh tới vùng đồng bào dân tộc thiểu số chuyên nhuộm vải thổ cẩm thủ công bằng lá chàm và củ nâu ở Lạng Sơn, Sơn La, Lào Cai, Hòa Bình. Nhưng nguồn nguyên liệu này ngày càng khan hiếm. Hầu hết bà con dân tộc phải sử dụng hóa chất để thay thế vừa dễ bị phai mầu, vừa có hại cho da. Vì thế tác giả đã nghiên cứu, đưa các loại lá vào tách chiết lấy dung dịch mầu, sau đó bổ sung một số hợp chất có tỷ lệ thích hợp và cho vải vào nhuộm đều.

Ðể tăng số lượng vải cho một lần nhuộm, đồng thời bảo đảm đồng đều của mầu trên vải nhuộm, nhóm nghiên cứu đã hoàn thiện quy trình công nghệ nhuộm đơn giản: Sau khi thu gom nguyên liệu, rửa sạch đưa vào bộ phận phụ trợ có nhiệm vụ tách chiết lấy dung dịch chất mầu rồi chuyển vào máy nhuộm. Trong bộ phận máy nhuộm, thiết kế thêm giỏ lọc tạp chất từ nguyên liệu. Mỗi lần nhuộm ít nhất cũng phải đạt công suất 200 m vải/lần.

Ðược biết, mỗi loại lá cây cho ít nhất năm loại mầu khác nhau và khi tận dụng dung dịch loãng của hai loại cây khác  nhau sẽ cho ra nhiều loại mầu phong phú.

Nguồn: nhandan.com.vn