Những chất gây nghiện
Hoá học đã nghiên cứu làm rõ thành phần của những chất ma tuý tự nhiên hay nhân tạo và tác dụng sinh lý của chúng. Từ đó sử dụng chúng như là một loại thuốc chữa bệnh hoặc ngăn chặn tác hại của các chất gây nghiện.
Ma tuý gồm những chất bị cấm như thuốc phiện, cần sa, heroin, cacain, một số thuốc được dùng theo chỉ dẫn của thầy thuốc như moocphin, seduxen, những chất hiện nay chưa bị cấm sử dụng như thuốc lá, rượu…
Ma túy có tác dụng ức chế, giảm đau, kích thích mạnh mẽ hoặc gây ảo giác.
Ma tuý được phân loại theo nguồn gốc tự nhiên hay nhân tạo hoặc theo mức độ gây nghiện.
Một số chất gây nghiện phổ biến
Rượu : Tuỳ thuộc vào nồng độ và cách sử dụng, rượu có thể tác dụng tốt hoặc làm suy yếu nghiêm trọng sức khoẻ con người. Với nhiều người, uống một lượng nhỏ rượu cũng dẫn đến phản ứng chậm chạp, xử lí kém linh hoạt, thần kinh dễ bị kích động gây ra những trường hợp đáng tiếc như tai nạn, hành động bạo ngược. Trong rượu thường chứa một chất độc hại la etanal CH 3– CHO, gây nôn nao khó chịu, nếu nồng độ cao có thể dẫn đến tử vong.
Nicotin (C 10H 14O 2): có nhiều trong thuốc lá. Nó là chất lỏng sánh như dầu, không màu. Có mùi thuốc lá, tan được trong nước. Khi hút thuốc lá, nicotin thấm vào máu và theo dòng máu đi vào phổi. nicotin là một trong những chất độc mạnh (từ 1 đến 2 giọt nicotin có thể giết chết một con chó), tính độc của nó có thể sánh với axit xian hydric HCN. Nicotin chỉ là một trong số các hoá chất độc hại có trong khói thuốc lá (trong khói thuốc lá có chứa tới 1.400 hợp chất hoá học khác nhau). Dung dịch nicotin trong nước được dùng làm thuốc trừ sâu cho cây trồng. Những người nghiện thuốc lá thường mắc bệnh ung thư phổi và những bệnh ung thư khác.
Cafein (C 8H 10N 4O 2): có nhiều trong hạt cà phê, lá chè. Cafein là chất kết tinh không màu, vị đắng, tan trong nước và rượu. Cafein dùng trong y học với lượng nhỏ có tác dụng gây kích thích thần kinh.
Moocphin : có trong cây thuốc phiện, còn gọi là cây anh túc. Moocphin có tác dụng làm giảm hoặc mất cảm giác đau đớn. Từ moocphin lại tinh chế được heroin có tác dụng hơn moocphin nhiều lần, độc và rất dễ gây nghiện.
Hassish : Là loai chất có trong cây cần sa còn gọi là bồ đà có tác dụng chống co giật, chống nôn mửa nhưng có tác dụng kích thích mạnh và gây ảo giác…
Thuốc an thần : như là seduxen, meprobamat… có tác dụng chữa bệnh, gây ngủ, dịu cơn đau nhưng có tác dụng gây nghiện.
Amphetamin : chất kích thích hệ thần kinh dễ gây nghiện, gây choáng, rối loạn thần kinh nếu dùng thường xuyên.
Nghiện ma tuý sẽ dẫn đến rối loạn tâm, sinh lý. Ví dụ như: rối loạn tiêu hoá, rối loạn chức năng thần kinh, rối loạn tuần hoàn, hô hấp. Tiêm chích ma tuý gây truỵ tim mạch dẫn đến tử vong.
Do đó, để phòng chống ma tuý, không được dùng quá liều chỉ định của bác sĩ, không sử dụng thuốc khi không biết tính năng tác dụng và cần phải luôn nói không với ma tuý.